به گزارش خبرنگار ایمنا، حسن بلخاری قهی امروز _شنبه سیام بهمنماه ۱۴۰۰_ در آئین بزرگداشت استاد محمود فرشچیان اظهار کرد: گرامیداشت مقام ارجمند هنر و هنرمندان در ایران زمین به ویژه استاد محمود فرشچیان نشاندهنده میراثی عظیم در تاریخ هنر و هنرمندی ایران است که به زیباترین شکل این هنر را به سراسر جهان معرفی کرده و شناسانده است.
وی افزود: استاد فرشچیان مقام بلندی در حوزه تاریخ هنر و هنرمندی ایرانیان به ویژه در عرصه نگارگری داشته است و از این رو توسط انجمن آثار و مفاخر فرهنگی کتابی به نام استاد فرشچیان منتشر میشود تا ایرانیان با ایشان آشنا شوند.
رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی با بیان اینکه بیش از ۱۵ سال در دهه ۸۰ از مصاحبت با استاد فرشچیان بهره برده است، گفت: در طراحی هنری عتبات عالیات و به ویژه طراحی ضریح مطهر سیدالشهدا(ع) و همچنین در شکلگیری دانشگاه استاد فرشچیان در تهران در کنار او حضور داشته و از اعضا هیئت مدیره این دانشگاه شدم.
بلخاری اضافه کرد: در اواسط دهه ۹۰ در مجلسی که در وزارت علوم برگزار شد مقرر شد که یکی از دانشگاههای تهران مجلس بزرگداشتی برای استاد فرشچیان برگزار کرده و درجه دکتری افتخاری به استاد اعطا کند. برخی از افراد در آن مجلس از این مقام استقبال کرده و بنده با آن مخالفت کردم زیرا به نظر میرسید این مقام در حد و اندازه استاد نیست. نمیتوان استاد فرشچیان را هم رتبه با افرادی دانست که مدرک دکتری گرفته و هیچ تجربهای در حوزه فعالیت خود ندارند. استاد فرشچیان در نگارگری به قلهای رسیدند که عنوان استاد برای ایشان کم است. در آن جلسه تصمیم گرفته شد لقبی در فرهنگ اسلامی به جای دکتری افتخاری به استاد فرشچیان اعطا شود.
وی ادامه داد: در نهایت لقب حکیم نقش برای استاد در نظر گرفته شد زیرا در خلق آثارشان، حکمت او بر نقش و نگارگری مقدم بوده است. کاربرد این لقب برای استاد فرشچیان امری صوری و ظاهری برخواسته از اغراق و مدیحه گویی نبود و در تاریخِ بلند فکر و فرهنگ و معنای ایرانیان ریشه دارد. کاربرد این لقب برای استاد فرشچیان مبتنی و مستندات تاریخی است.
رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی گفت: در تاریخ ایرانی اسلامی ابتدا معنا جریان داشته و هنر و ادب تجلی زیبا شناسانه آن است به همین دلیل هنر و ادبیات نسبت وسیعی با معنا داشته و چون هنر و ادبیات تجلی فرهنگ و معنا هستند حقیقت نشسته بر جان آن فرهنگ به پیامبران عرصه زیبایی شناسی هنر و ادبیات ابلاغ شده و در بین آنان جریان دارد.
بلخاری اضافه کرد: به همین دلیل در عرصه فرهنگ ایران امکان تمایز میان معنای فرهنگ و هنر وجود ندارد. حقیقتی که در فرهنگ خرد و فرزانگی ایرانیان جاری است در قلمرو ابزاری نیز جریان دارد. هنر و ادبِ صرفاً زبانی برای بیان معنا نبوده و خود از جوهر معنا هستند، بنابراین صفتی که در این قلمرو برای اهل معنا به کار میرود برای حاملان آن از جمله ادیبان و شاعران و هنرمندان نیز به کار میرود.
وی ادامه داد: در جهانبینی سنتی ایرانیان، هر ایزدی نماینده یک مفهوم و معنا و نماینده خرد و خردورزی وُهمَن است. وهمن راه بر زرتشت مینمایاند. وُهمن توسط شیخ اشراق، نور اقرب و صاحب اول بعد از حضرت نورالانوار است. نسبت ذاتی بین هنر و خرد و فرزانگی وجود داشته و به همین دلیل امکان تمایزی میان خرد و هنر وجود ندارد، بنابراین میان اندیشه و بازتاب آن در صورت تصویر ارتباط وجود دارد و جایگاه استاد فرشچیان حتماً همان حکیم نقش است زیرا در قلمرو فرهنگ ایران اسلامی ورود به عرصه هنر به جز بهرهمندی از حکمت ممکن نیست.
رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی بابیان اینکه در تفکر ایرانی فرمالیزم جایی نداشته و هنر تصویر حقیقت و اندیشه و معنا است، گفت: تجلی نور در عرصه رنگ و نور در آثار استاد فرشچیان به شدت نمایان است که میراثبری او و حمل تاریخ از آنچه ایرانیان از قدیمالایام در حوزه رنگ و نور آفریدهاند تا مکتب قاجار بوده حضور داشته است. در این قلمرو رنگ با نور نسبت ذاتی دارد. رنگ صورت برآمده نور است. رنگارنگیِ جهانِ انتزاعی در آثار استاد فرشچیان به دیدگاه ایرانیان باز میگردد.
وی تصریح کرد: جهان رنگارنگ عظیم معراج، تغزل عاشقانه ایرانی اسلامی، حماسهای که در مرز میان ملکوت و ناسوت در آثار استاد فرشچیان انگشت حیرت بر دهان جهانیان گذاشته و از درون استاد نشئت میگیرد. استاد فرشچیان تاریخ این معنا را با خود حمل کرده و با زبان روز به آن تجلی بخشیده است.
نظر شما