به گزارش خبرنگار ایمنا، وزارت بهداشت به مناسبت بیست و نهم دی، روز ملی هوای پاک در بیانه‌ای بر لزوم اجرای صحیح قانون هوای پاک در کشور تاکید کرد. در متن بیانیه وزارت بهداشت آمده است: بیست و نهم دی ماه مصادف با روز ملی هوای پای، توجه همگان را به نقش هوای پاک در تأمین سلامتی و بهبود کیفیت زندگی شهروندان و اقتصاد کشور فرا می‌خواند. همچنین انتخاب شعار «هوای پاک، حقوق عامه، اراده ملی» در سال ۱۴۰۰ لزوم توجه به این مهم به ویژه در شهرهای با آلودگی بالا را گوشزد می‌کند.
آلودگی هوا به عنوان مهمترین فاکتور خطر محیطی بر سلامت انسان و چهارمین عامل مرگ زودرس و دومین عامل مرگ ناشی از بیماری‌های غیرواگیر مانند بیماری‌های ایسکمیک قلبی، سکته مغزی و سرطان ریه در جهان شناخته شده است. مطابق آخرین گزارش مؤسسه بار بیماری‌ها به ترتیب ۲۲ درصد از مرگ‌های ناشی از سکته مغزی، ۲۱ درصد از مرگ‌های ناشی از بیماری‌های ایسکمیک قلبی IHD)، ۲۲) درصد از مرگ‌های ناشی از سرطان ریه، ۲۲ درصد از مرگ‌های ناشی از دیابت و ۲۴ درصد از مرگ‌های ناشی از بیماری‌های مزمن انسداد ریوی ((COPD در کشور ایران به دلیل مواجهه طولانی مدت با ذرات معلق PM۲.۵ هوای آزاد است.
طبق اعلام سازمان جهانی بهداشت بیش از ۹۲ درصد از مردم جهان در مناطقی زندگی می‌کنند که میزان غلظت آلاینده‌های موجود در هوا در این مناطق از رهنمود این سازمان بالاتر است و سالیانه ۶.۷ میلیون انسان بر اثر آلودگی هوا جان خود را از دست می‌دهند و به طور میانگین ۱۲ درصد از مرگ‌های سالیانه در جهان منتسب به آلودگی هوا است.
آلودگی هوا، عموم مردم، به خصوص کودکان را تحت تأثیر قرار می‌دهد. کودکان جزو نسل آینده کشور و از جمله گروه‌های آسیب پذیر هستند و عوارض آلودگی هوا بر آنها از جمله کاهش وزن هنگام تولد، افزایش اختلالات طیف اوتیسم، بیش فعالی، کاهش رشد مغز، افزایش عفونت‌های حاد دستگاه تحتانی تنفسی، تشدید علائم آسم و افزایش بروز سرطان خون (لوسمی) کاملاً شناخته شده است.
سالیانه به طور تقریبی ۵۴۰ هزار کودک زیر پنج سال در دنیا به علت مواجهه با آلودگی هوا جان خود را از دست می‌دهند. به رغم تلاش‌های صورت گرفته توسط سازمان‌های متولی، غلظت سالیانه ذرات معلق PM۲.۵ در کشور به طور میانگین ۶ برابر رهنمود سازمان جهانی بهداشت است و فقط به طور میانگین ۱۴ درصد از روزهای سال غلظت ذرات معلق PM۲.۵ در شهرهای کشور پایین‌تر از رهنمود سازمان جهانی بهداشت است و از طرفی هزینه‌های مرگ ناشی از آلودگی هوا در کشور بالغ بر ۷ میلیارد دلار برآورد گردیده است.
کاهش آلودگی هوای آزاد و داخل خانه و شناسایی مهمترین آلاینده‌ها به منظور حذف یا کاهش آن می‌تواند نقش ویژه‌ای در کاهش میزان مرگ و میر و بروز بیماری‌های مرتبط داشته و موجبات کاهش هزینه‌های سرسام‌آور درمان بیماری‌ها و بهبود شاخص‌های بهره‌وری شود. شعار روز هوای پاک "هوای پاک، حقوق عامه، اراده ملی" با هدف اهتمام هر چه بیشتر تصمیم سازان و تصمیم گیران در سطوح مختلف ملی و منطقه‌ای برای کنترل یکی از مهمترین عوامل بروز بیماری‌ها و مرگ‌های ناشی از آن انتخاب شده است. در این راستا برگزاری نشست‌های کارشناسی و جلسات بین بخشی با حضور تمامی دستگاه‌های ذیربط به منظور انجام اقدامات همه جانبه می‌تواند راهگشا باشد.
وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ضرورت اقدامی اساسی، از جمله فرهنگ سازی، تدوین و اجرای آموزش‌های مقدماتی در مدارس، جلب مشارکت‌های مردمی، اجرای صحیح قانون هوای پاک در کشور و تخصیص منابع مالی پایدار را از مهمترین این اقدامات می‌داند و به همین مناسبت از تمامی مسئولان، دست‌اندرکاران، فعالان حوزه سلامت و محیط زیست درخواست می‌نماید تا با انجام اقدامات عملی بخصوص اجرای صحیح قانون هوای پاک و آئین نامه‌های آن و تدوین راهکارهای اجرایی مؤثر و عاجل موجبات تأمین محیطی سالم را برای تمامی آحاد مردم فراهم آورند.
قانون دفاع از محیط‌بانان باید زودتر به سرانجام برسد
محمد مخبر همزمان با ۲۹ دی‌ماه روز ملی هوای پاک، در سخنانی در مراسم رونمایی و افتتاح پروژه‌های فنی و فرهنگی سازمان حفاظت محیط زیست با تأکید بر این موضوع که نباید نسبت به مسائل محیط زیستی بی‌توجهی صورت گیرد، اظهار کرد: هرگونه کم‌کاری در حوزه مسائل زیست‌محیطی ظلم به ما و آیندگان است.
وی با اشاره به تصمیم‌گیری‌های دولت سیزدهم برای حفاظت از محیط زیست ادامه داد: اگرچه اقدامات خوبی در این حوزه انجام شده که البته برخی از آنها زمان‌بر است، ولی باید به این نکته توجه داشت که حل مسائل زیست‌محیطی نیازمند یک همّت عمومی است و همه مردم و دستگاه‌های مختلف باید برای حل آن تمام تلاش‌شان را به کار گیرند.
معاون اول رئیس‌جمهور افزود: مردم باید در حوزه‌های نظارتی به کمک دستگاه‌های مسئول بیایند، چرا که دایره فعالیت و مسائل مربوط به محیط زیست همه جغرافیای کشور را در بر می‌گیرد و بسیار گسترده است. لازم است که مجلس، دولت و قوه قضائیه به هر طریق ممکن از حافظان محیط زیست حمایت کنند، لذا بر همین اساس قانون دفاع از محیط‌بانان باید زودتر به سرانجام برسد و ما هم این موضوع را در دولت دنبال می‌کنیم.
وی با تأکید بر اینکه اجازه نخواهیم داد هیچ پروژه‌ای در کشور بدون در نظر گرفتن مسائل محیط زیستی اجرا شود، اظهار کرد: بخش عمده‌ای از آلودگی هوا مربوط به خودروها و موتورسیکلت‌ها است که در حال چاره‌اندیشی برای این موضوع هستیم.
مخبر با اشاره به اهمیت موضوع دولت الکترونیک و نقش آن در موضوع حفاظت از محیط زیست و کاهش آلودگی هوا، گفت: همه دستگاه‌های مسئول باید با تلاش مجدانه مسیر توسعه و تکمیل دولت الکترونیک را دنبال کنند.
پیگیری ۴۱۰ پروژه فاقد مجوز زیست محیطی در مرکز پژوهش‌های مجلس
حمید جلالوندی در رابطه با پیگیری ۴۱۰ پروژه فاقد مجوز زیست محیطی در بودجه ۱۴۰۱ توسط مجلس گفت: به دنبال درخواست دکتر سلاجقه به منظور عدم تخصیص بودجه به ۴۱۰ پروژه فاقد مجوز زیست محیطی، رئیس مجلس شورای اسلامی بررسی این موضوع را به مرکز پژوهش‌های مجلس سپرده است و منتظر نظر کارشناسی آن‌هاست.
وی درباره چگونگی ورود این پروژه‌ها به لایحه بودجه ۱۴۰۱ گفت: با وجود اینکه با نمایندگان مجلس شورای اسلامی درباره عدم تخصیص بودجه به این پروژه‌ها توافق کرده بودیم اما در روزهای آخر کمیسیون تلفیق به این پروژه‌ها بودجه تخصیص داد و این موارد در بودجه ۱۴۰۱ دارای ردیف اعتباری شدند.
مدیرکل دفتر ارزیابی زیست محیطی سازمان محیط زیست گفت: دولت و به‌ویژه وزارتخانه‌های نیرو و راه و شهرسازی که ۹۶ درصد این پروژه‌ها به این دو وزارتخانه تعلق دارد، به دنبال تولید و توسعه از طریق کوتاه‌ترین راه ممکن هستند و در حالی که ارزیابی زیست محیطی باید در مرحله امکان‌سنجی انجام شود، می‌خواهند اول بودجه را بگیرند و کار را پیش ببرند و سپس به محیط زیست بپردازیم.
جلالوندی تصریح کرد: تاکید بر تولید و توسعه به هر قیمتی در سایر قوا هم دیده می‌شود و نمایندگان مجلس نیز به دلیل اینکه این پروژه‌ها در حوزه انتخابی‌شان یک کارکرد مثبت تلقی می‌شوند به دنبال اجرای این پروژه‌ها هستند اما امیدواریم که نمایندگان در تصمیم‌گیری درباره این ۴۱۰ پروژه رسالت خود را بر مبنای توجه به محیط زیست کشور انجام دهند.
وی در رابطه با پاسخ سازمان برنامه و بودجه به نامه رئیس سازمان محیط زیست، اظهار کرد: سازمان برنامه و بودجه مطرح کردن پروژه‌های فاقد مجوز زیست محیطی را فضاسازی رسانه‌ای تلقی کرد و به خاطر بی‌توجهی این سازمان، پیگیری ماجرا را در مجلس شورای اسلامی ادامه دادیم.
مدیرکل دفتر ارزیابی زیست محیطی سازمان محیط زیست در رابطه با مجوز زیست محیطی انتقال آب خزر به استان سمنان، توضیح داد: قدمت این پروژه به حدود ۱۲ سال پیش برمی‌گردد و مانند بسیاری از پروژه‌ها دارای مخالفان و موافقان زیادی است. در دوره ریاست جمهوری آقای احمدی‌نژاد و آقای روحانی این شائبه بود که می‌خواهند این پروژه را به صورت یک کار دستوری انجام دهند اما سازمان محیط زیست ارزیابی‌های این پروژه را بر اساس واقعیت‌های موجود انجام داد.
جلالوندی تصریح کرد: این طرح علاوه بر اینکه ایرادات فنی دارد بسیار هزینه‌بر است و سرمایه‌گذاری این پروژه به حدی بالا است که اجرای آن به تنهایی از عهده دولت برنمی‌آید و باید بخش‌های خصوصی برای سرمایه‌گذاری در این بخش وارد عمل شوند.
وی ادامه داد: در دوره بررسی شش ساله این پروژه در سازمان محیط زیست برای اجرای این طرح سه پیشنهاد داشتیم؛ اول اینکه شیرین‌سازی آب در شهر مبدا انجام شود و دیگر اینکه پساب‌ها در فاصله‌ای دور در دریا تخلیه شود که بنا به دلایلی آن را قبول نکردند، سومین پیشنهاد ما مبنی بر تغییر مسیر خط انتقال بود که بخشی از آن در جنگل‌های هیرکانی قرار می‌گرفت و به این جنگل‌ها آسیب می‌زد. اگر پیشنهاد ما اجرایی می‌شد، این منطقه کمترین آسیب را متحمل می‌شد.
مدیرکل دفتر ارزیابی زیست محیطی سازمان محیط زیست با تاکید بر اینکه مجوز زیست محیطی این پروژه به شرط اجرایی شدن ضوابط مدنظر سازمان صادر شده است، گفت: از حدود دو سال پیش که به این پروژه مجوز دادیم، هنوز این پروژه اجرایی نشده است.
جلالوندی در رابطه با تهدیدات پروژه بزرگراه شهید شوشتری برای زیستگاه سرخه حصار توضیح داد: این پروژه که قرار است فاز اول آن در سال آینده به بهره‌برداری برسد، بدون طی کردن مراحل قانونی و دریافت مجوز از سازمان محیط زیست اجرایی شده است.
ضرورت واریز بخشی از عوارض آلایندگی وسایل نقلیه موتوری به حساب صندوق ملی محیط زیست
داریوش گل‌علیزاده سرپرست مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست گفت: به منظور دریافت عوارض آلایندگی وسایل نقلیه موتوری، با توجه به سهم بالای منابع متحرک موتوری در انتشار آلاینده‌ها، پیشنهاد شده است بخشی از درآمد ناشی از اجرای تکالیف بند " ب" ماده "۲۹" در زمینه پایش، کاهش، کنترل آلودگی هوا و اجرای برنامه‌های بهبود کیفیت هوا به حساب صندوق ملی محیط زیست واریز شود. در اجرای تکالیف بند " ب" ماده "۲۹" قانون جدید مالیات بر ارزش افزوده فصل هفتم مالیات و عوارض خاص، فهرست شهرهای آلوده برای اعمال عوارض سالانه وسایل نقلیه موتوری به دولت ارائه شده است.
وی افزود: شهرهایی که شاخص آلودگی آنها در وضعیت ناسالم قرار داشته و متأثر از منابع آلایندگی ثابت و متحرک هستند در فهرست یاد شده قرار دارند، هم‌اکنون برای سیر مراحل کارشناسی در دستور کار کمیسیون امور زیربنایی، صنعت و محیط زیست دولت قرار دارد.
به پیشنهاد سازمان حفاظت محیط زیست، با توجه به سهم بالای منابع متحرک موتوری در انتشار آلاینده‌ها، تمام خودروهای داخلی و وارداتی باید مشمول پرداخت عوارض آلایندگی شوند و با هدف حمایت از تولید خودروهای کم مصرف، عوارض متعلق به نسبت کاهش مصرف سوخت، کاسته شود و بخشی از درآمد ناشی از اجرای بند " ب" ماده "۲۹" در زمینه پایش، کاهش و کنترل آلودگی هوا به حساب صندوق ملی محیط زیست واریز شود.
سازمان حفاظت محیط زیست در تلاش است که در سال‌های آتی، لایحه اصلاحی ماده (۲۹) قانون مالیات بر ارزش افزوده که به عوارض آلایندگی منابع متحرک اشاره دارد، را تهیه و از طریق دولت به مجلس شورای اسلامی ارائه کند تا مورد بازنگری قرار گیرد. چرا که منابع متحرک موتوری، سهم بسزایی در انتشار آلاینده‌های هوا دارند، به تمامی خودروهای داخلی و وارداتی فارغ از محل شماره‌گذاری و شهرهای آلوده، باید مشمول پرداخت عوارض آلایندگی شوند.
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی سازمان حفاظت محیط زیست بند " ب" ماده "۲۹" عوارض سالانه تمامی وسایل نقلیه اعم از خودروهای سبک و سنگین و موتورسیکلت‌ها به شرح ذیل تعیین می‌شود:
الف- وسایل نقلیه تولید داخل معادل یک هزارم قیمت فروش کارخانه و وسائط نقلیه وارداتی معادل یک و نیم در هزار مجموع ارزش گمرکی و حقوق ورودی مشمول عوارض سالانه می‌شود. مأخذ محاسبه عوارض موضوع این بند مأخذ مذکور در تبصره (۹) ماده (۴۵) این قانون است.
ب- وسائط نقلیه در شهرهای آلوده تا ۱۰ سال پس از تولید با مأخذ مذکور در تبصره (۹) ماده (۴۵) این قانون و معادل یک بیستم نرخ‌های مندرج در جدول ماده مذکور مشمول عوارض سالانه آلایندگی وسایل نقلیه علاوه بر عوارض موضوع بند "الف" این ماده می‌شوند. پس از سال دهم تولید، هر سال به میزان ۱۰ درصد (۱۰%) به نرخ پایه عوارض آلایندگی وسایل نقلیه مذکور اضافه می‌شود تا حداکثر به ۲ برابر نرخ پایه افزایش یابد.
وسایل نقلیه‌ای که نرخ عوارض سالانه آلایندگی آنها در جدول ذیل ماده (۴۵) صفر است، تا سپری شدن پنج سال از سال تولید، از پرداخت عوارض سالانه آلایندگی معاف است و پس از آن، وسایل نقلیه سنگین با نرخی معادل یک دهم نرخ‌های مندرج در ردیف"D" جدول ماده (۴۵) و سایر وسایل نقلیه با نرخی معادل یک دهم نرخ‌های مندرج در ردیف "C" جدول مذکور مشمول عوارض سالانه آلایندگی است.
در مورد خودروهایی که تولید یا واردات آنها متوقف می‌شود، مأخذ محاسبه توسط سازمان و متناسب با آخرین سال تولید یا واردات تعیین می‌شود. فهرست شهرهای آلوده که وسائط نقلیه با پلاک انتظامی متعلق به شهرهای مذکور مشمول عوارض سالانه آلایندگی می‌شوند، حداکثر تا پایان دی‌ماه هر سال با پیشنهاد سازمان حفاظت محیط زیست و تصویب هیئت وزیران برای اجرا در سال بعد تعیین می‌شوند.
وزارت کشور مکلف است با ایجاد سامانه الکترونیک متمرکز عوارض سالانه وسایل نقلیه، امکان پرداخت و صدور الکترونیکی مفاصا حساب عوارض موضوع بندهای "الف" و " ب" این ماده را برای مالکان و استعلام برخط میزان عوارض پرداخت نشده مربوط به وسایل نقلیه را برای نیروی انتظامی و دفاتر اسناد رسمی فراهم کند. آئین‌نامه اجرایی «تبصره ۱۱ ماده ۲۹» توسط وزارت کشور تهیه و پس از بررسی در کمیسیون فرعی اقتصاد، در دستور کار دولت قرار گرفته است.
مشاهده یوزپلنگ ایرانی در یزد پس از ۶ سال
نیره پورملائی، سرپرست اداره کل محیط زیست استان یزد، در رابطه با مشاهده " هومینو" گفت: " هومینو" یوزپلنگ نر ۱۱ ساله در پناهگاه حیات وحش آریز در شهرستان بافق استان یزد که از سال ۱۳۹۴ تصویری از آن ثبت نشده بود، مجدداً رؤیت شد. در تاریخ ۱۰/۲۶/ ۱۴۰۰ محیط‌بانان علی خواجه و عباس دادگر در حین گشت و پایش پناهگاه حیات وحش آریز شهرستان بافق، متوجه حضور یک فرد یوزپلنگ آسیایی شده و موفق به ثبت تصویر از این گونه شدند.
وی افزود: پس از اینکه بررسی تصاویر توسط کارشناسان حوزه حیات وحش اداره کل محیط زیست استان و متخصصین مربوطه و از طریق کلیدهای شناسایی موجود انجام شد، مشخص شد که این یوزپلنگ قبلاً ثبت شده و نام آن " هومینو" و جنسیت آن نر است.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان یزد اظهار کرد: این یوز نخستین بار در سال ۱۳۹۲ در نزدیکی رودخانه هومینو واقع در پناهگاه حیات وحش دره انجیر مشاهده شده بود و به همین دلیل، نام " هومینو" برای آن انتخاب شد. آخرین بار حضور این یوزپلنگ نر در شهریور سال ۱۳۹۴ در پناهگاه حیات وحش دره انجیر مشاهده شده بود و از آن تاریخ تاکنون تصویر و یا مستندی از این فرد ثبت نشده بود.
پورملائی خاطرنشان کرد: به منظور پایش جمعیت یوزپلنگ آسیایی و اطلاع از آخرین وضعیت آن در استان یزد، مطالعه‌ای در این خصوص توسط کارشناسان در حال انجام است.
سلاجقه: ورود دولت به کاهش آلودگی هوا، عملیاتی است
علی سلاجقه در مراسم روز ملی هوای پاک افزود: سقفی بالای سر ما است که از رسیدن ٢٠ میلیون انواع سنگ به زمین جلوگیری می‌کند که از پایین ما باید مواظب آن باشیم اما این موضوع با اقدامات بشر با مشکل مواجه شده است. دولت سیزدهم عزم خود را برای کاهش آلودگی هوا جزم کرده، از این رو کاهش آلودگی هوا در تهران و کلانشهرها در پیش گرفته شده است.
وی ادامه داد: بررسی‌ها نشان می‌دهد که تهران از ابتدای سال تاکنون شش روز هوای ناسالم داشته در حالی که این عدد در سال قبل ٩ روز بوده است. شهرهای اراک و کرج شرایط چندان مطلوبی ندارند که آنها هم مدیریت می‌شوند تا هوا بهبود یابند. اگر کمتر حرف می‌زنیم برای این است که می‌خواهیم بیشتر بر روی اجزا تمرکز کنیم و مردم نتایج را ببینند.
معاون رئیس جمهوری تاکید کرد: روز ٢٩ دی سال ١٣٧۴ آلوده‌ترین روز در طول سال بود بر این اساس این روز را به عنوان روز ملی هوای پاک نامگذاری کردند؛ البته این روز از سال ١٣٧۶ به رسمیت شناخته شد و در این روز سازمان حفاظت محیط‌زیست برنامه‌های متنوعی را در سراسر کشور برگزار می‌کند.
وی به اقدامات مثبت در دولت در زمینه کاهش آلودگی هوا اشاره کرد و گفت: جلسات متعددی با وزیر کشور و معاون اول رئیس جمهوری برگزار شد که نتایج بسیار خوبی به همراه داشت که یکی از آنها احکام ۶٢ گانه است که بر اساس آن اعتبار رفع آلودگی و زمان اجرای آن به تفکیک مشخص و تأمین می‌شود.
سلاجقه تاکید کرد: سال‌ها طول کشید که هوا را به این وضعیت رساندیم و حالا رسیدن به شرایط مطلوب هم نیازمند زمان است که خوشبختانه دستگاه‌های اجرایی اعلام آمادگی کردند که برای کاهش آلودگی در کنار سازمان حفاظت محیط‌زیست هستند.
نظر شما