به گزارش خبرنگار ایمنا و بر اساس یادداشتی که حمیدرضا یوسفی دکترای شیمی آلی در اختیار این رسانه قرار داده است: در سال‌های اخیر استفاده از نانو سیستم‌ها در صنایع غذایی و دارویی افزایش یافته همچنین بدن برای سود بردن از انتشار اجزای غذا باید آن را در مکانی مناسب منتقل کند که کنترل و مهندسی انتشار مواد مغذی در بدن یکی از زمینه‌های تحقیقاتی فناوری نانو است.
اجزا فعال این مواد غذایی که غذا و دارو نامیده می‌شود، توسط یک کپسول نانومتری در بدن توزیع می‌شود؛ ویتامین‌ها از جمله مواد مهمی است که بدن به آن نیاز دارد و لیپوزوم‌ها نیز سیستم‌های مدرنی است که مواد غذایی و دارویی درون آن کپسوله شده و می‌تواند به منطقه خاصی از بدن وارد و محتویات خود را در آن مکان آزاد کند؛ همچنین نانولیپوزوم‌ها به دلیل اندازه کوچک‌تر ناحیه سطحی بیشتری فراهم آورده و از این رو حلالیت، بهبود قابلیت دسترسی زیستی و رهایش کنترل شده را افزایش می‌دهد.
فناوری نانو در حوزه‌های مختلف علوم پزشکی و سلامت کاربرد دارد و یکی از حوزه‌های آن داروسازی و رسانی است، همچنین پیش‌بینی می‌شود نانو زیست فناوری بتواند بیشتر داروهایی را که از اجزایی با ابعاد نانومتری به وجود می‌آید متحول کند؛ بکارگیری روش‌های نوین در هدفمند ساختن داروها و اثرگذاری آن‌ها بر بخش‌های مشخص اهمیت فراوان دارد و بکارگیری از روش‌های نانومتری از چند جهت در طراحی و ساخت داروها حائز اهمیت است که می‌توان به اندازه‌گیری، آزمایش‌ها، محاسبات و توانایی‌های آن اشاره کرد، همچنین به دلیل اینکه بسیاری از این دسته داروها برخلاف روش‌های موجود دارای فعالیت‌های قابل فهم است، امکان کاهش زمان طراحی برای تولید انبوه در آن بسیار بالا است و برای اینکه یک دارو از جهت درمانی مؤثر بماند نیاز است تا رسیدن به محل اثر محافظت و ویژگی‌های زیستی و شیمیایی آن حفظ شود.
برخی دیگر از داروها بسیار سمی است و سبب بروز عوارض جانبی بسیار نامطلوب می‌شود که اگر طی انتقال به درون بدن از هم پاشیده شود اثرات درمانی آن‌ها کاهش پیدا می‌کند؛ البته مشکلات موجود در زمینه دارورسانی بسیار و متفاوت است مانند سامانه‌ها که از جهت بکارگیری مواد و فرآیند تولید محدودیت بسیاری دارد؛ مواد این سامانه‌ها باید سازگاری زیستی با بدن داشته به آسانی به دارو متصل شود، از بدن قابل حذف باشد، فرآیند تولید آن به شدت کنترل شود تا محصول متلاشی نگردد و از لحاظ قیمت نیز مناسب و مطلوب باشد. فناوری نانو در زمینه‌های دارورسانی می‌تواند راه حل‌های جدیدی را ارائه کند، لیپوزوم نیز بیش از ۴۵ سال زمینه تحقیقات گسترده‌ای برای محققان علاقمند به این حوزه است.
امکان حضور ساختارهای وزیکول مانند در سیستم‌های آبی حاوی مولکول‌های دوگانه دوست اولین بار توسط برنارد بنگام هنگام مطالعات میکروسکوپی اشکال میلین تشکیل شده با آمونیوم اولئات در آب فرض گردید، سپس در سال ۱۹۹۲ بنگام با استفاده از میکروسکوپ الکترونی کمبریج، پراکندگی فسفولیپیدها را در آب به وسیله رنگ‌آمیزی منفی با استفاده از سدیم فسفوتنگستات و آمونیوم مولیبدات بررسی کرد و شواهد آزمایش‌های نهایی نشان‌داد که فسفولیپید به طریق خودآرایی تشکیل ساختار کیف مانندی می‌دهد که لیپوزوم نامیده شده است.
ساختار لیپوزوم‌ها بازگو کننده بخشی از خواص منحصر به‌فرد آن‌ها در دارورسانی است، همچنین ساختار آن‌ها به درک بهتر مکانیسم عمل لیپوزوم‌ها و همچنین نقاط ضعف و قوت این سامانه‌های دارورسانی نوین کمک می‌کند. اکثر لیپوزوم‌های سنتز شده از مولکول‌های دوگانه دوست لیپیدی به نام فسفولیپیدی که گلیسیرول است در مولکول اسید چرب، فسفات و گروه‌های متصل به فسفات است؛ در انتهای یک سر فسفولیپیدها گروه فسفات آب دوست و در انتهای سر دیگر دارای اسید چرب است که به علت وجود ساختار هیدروکربنی آب گریز است و لیپوزوم‌ها از اجتماع این فسفولیپیدها در محیط آبی به دور هم به وجود می‌آید.
نظر شما