اهمیت رایگان کردن استفاده از وسایل نقلیه عمومی در شهرها

به گزارش سرویس ترجمه ایمنا، بدیهی است که استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی همیشه تبعات مثبت زیادی از خود بر محیط زیست به جای می‌گذارد چرا که کاهش عبور و مرور از طریق خودروهای شخصی را در پی دارد و همین امر در به حداقل رساندن انتشار گازهای آلاینده نقش مهمی ایفا می‌کند. پرسشی که در اینجا ممکن است ذهن بسیاری را به خود درگیر کند اینکه آیا رایگان کردن استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی می‌تواند در ترویج بهره‌گیری از آن‌ها میان مردم و کاهش حداکثری استفاده از خودروهای شخصی سهیم باشد؟

بشر ذاتاً در هنگام خرید هر گونه وسیله‌ای ابتدا به این می‌اندیشد که آیا لذتی که ممکن است از داشتن آن وسیله تجربه کند، ارزش پرداخت بهای آن را دارد؟ در بسیاری از موارد، هزینه‌ای که فرد در قبال خرید یک شیء پرداخت می‌کند تا حد زیادی بیانگر ارزش جامعه تولیدکننده آن است که می‌تواند در نتیجه استفاده از منابع طبیعی یا کار طاقت‌فرسا به وجود آمده باشد.

البته بحث رانندگی کردن با یک خودروی شخصی و خرید آن با مثال بالا متفاوت است چرا که استفاده شخصی از یک خودرو، مزایا و معایب خود را تنها شامل حال راننده نمی‌کند بلکه تمام جامعه را در بر می‌گیرد. در واقع، گازهای منتشر شده از خودروهای شخصی، سلامت تمام افراد جامعه و حتی محیط زیست را نشانه می‌گیرد و تنها به شخص راننده یا سرنشینان خودرو مربوط نمی‌شود. البته کمتر کسی پیدا می‌شود که به هنگام خرید یک خودرو یا حتی در صورت برخورداری از یک مورد در هنگام استفاده از آن به منافع دیگران فکر کند بلکه، راحتی شخصی اغلب مورد توجه است. در واقع، مردم از خودروهای شخصی خود به مراتب بیش از وسایل نقلیه عمومی بهره می‌گیرند چرا که بدون در نظر گرفتن معایب آن بر سلامت محیط زیست یا بشر، استفاده از وسایل نقلیه شخصی را شیوه‌ای راحت و سریع برای رسیدن به مقصد تصور می‌کنند.

البته بسیاری از مردم نیز متفاوت با سایرین به قضیه نگاه می‌کنند و در استفاده از وسایل نقلیه عمومی یا شخصی برای انجام امور روزمره به مقایسه مزایا و معایب هر یک می‌پردازند و پس از نتیجه‌گیری نهایی، اغلب از طریق وسایل نقلیه عمومی عبور و مرور خود در شهر را ادامه می‌دهند. بسیاری از مردم به حدی منافع اجتماعی را مورد توجه قرار می‌دهند که تنها به علت کاهش اثرات حمل و نقل بر سلامت حتی یک فرد، استفاده از وسایل نقلیه عمومی را برای انجام امور روزمره خود بر می‌گزینند. حال تصور کنید که اگر اغلب شهرنشینان از خودروهای عمومی برای عبور و مرور خود بهره گیرند، آنگاه اثرات منفی تردد بر سلامت انسان و محیط زیست تا چه اندازه کاهش می‌یابد.

چرا مدیرهای اغلب شهرهای امروزی در تلاش برای رایگان سازی یا کاهش هزینه استفاده از وسایل نقلیه عمومی هستند؟

همان‌طور که پیش از این نیز اشاره شد، مردم در انتخاب بین خودروی شخصی و وسایل نقلیه عمومی اغلب منافع خود و نه جامعه را در نظر می‌گیرند و به همین دلیل از طریق وسایل نقلیه شخصی به تردد در داخل شهرها می‌پردازند. حال اگر مدیران شهری تدابیری برای دگرگون کردن این وضعیت بیاندیشند، یعنی شرایط استفاده از وسایل نقلیه عمومی را به گونه‌ای تغییر دهند که سود شخصی افراد از استفاده آن‌ها افزایش یابد، آنگاه نتیجه کاملاً مشخص است؛ شهرنشینان تردد از طریق وسایل نقلیه عمومی را بر استفاده از خودروهای شخصی ترجیح می‌دهند که البته منافع مثبت آن شامل حال کل جامعه و محیط زیست نیز می‌شود.

کشور یا شهر ثروتمند لوکزامبورگ را به عنوان مثال در نظر بگیرید که در آن تا چند سال گذشته، استفاده از وسایل نقلیه عمومی هزینه بسیار کمی (یعنی تنها دو یورو برای خرید یک بلیط دو ساعته با تعداد سفرهای نامحدود) برای شهروندان در پی داشت تا اینکه در سال ۲۰۲۰ کاملاً رایگان شد؛ جالب اینکه با وجود این وضعیت، ترافیک خودرویی در خیابان‌های سراسر کشور بسیار بالا است چرا که مردم همچنان استفاده از خودروهای شخصی را بر وسایل نقلیه عمومی ترجیح می‌دهند.

شاید مهم‌ترین علت برای نبود گرایش مردم شهر به استفاده از وسایل نقلیه عمومی این باشد که افراد تردد مستقل از طریق خودروهای شخصی را به منتظر ماندن برای سوار شدن بر وسایل نقلیه عمومی ترجیح می‌دهند. در واقع، چنانچه مدیران شهری علاوه بر رایگان‌سازی استفاده از وسایل نقلیه عمومی، تدابیری برای بهبود زیرساخت‌ها و برنامه‌های زمانی حرکت اتوبوس‌ها و قطارها بیاندیشند، آنگاه افراد بیشتری را به تردد از این طریق سوق خواهند داد. بدون شک در نتیجه این رویداد، هر روز بر تعداد ساکنان لوکزامبورگ که از وسایل نقلیه عمومی بهره می‌گیرند افزوده خواهد شد که این امر به سهم خود می‌تواند در کاهش ترافیک خودرویی و افزایش سرعت حرکت وسایل نقلیه عمومی نقش مهمی ایفا کند و در نهایت، گرایش بیشتر مردم به جایگزینی خودروهای شخصی خود با نوع عمومی آن برای تردد داخل شهری را در پی داشته باشد.

بدیهی است در عصر کنونی که اثرات جزایر گرمایی بحرانی جدی برای شهرهای امروزی به شمار می‌رود، رایگان کردن استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی می‌تواند به کاهش استفاده از خودروهای شخصی منجر شود که این اتفاق یک دستاورد بزرگ برای شهرها به حساب می‌آید. البته مدیران شهری در پیاده‌سازی پروژه‌های خود برای رایگان کردن استفاده از وسایل نقلیه عمومی باید بین کمک هزینه‌های لازم برای این کار و مالیات‌های بنزین و سرمایه‌گذاری‌های مضاعف در بخش حمل و نقل تعادل کافی برقرار کنند تا احتمال وقوع تبعات منفی آن را به حداقل برسانند.