به گزارش خبرنگار ایمنا، اگر نگاهی به اطرافمان بیندازیم، انبوهی از وسایل برقی را خواهیم دید. امروزه زندگی بدون وسایل الکتریکی غیر ممکن شده است. پس برای استقلال و همگامی با رشد جهانی نیازمند متخصصانی هستیم که با اندوختن توشه علمی به کسب تکنولوژی‌های جدید اقدام کنند.
با نگاهی اجمالی به صنعت در می‌یابیم که از ابتدای حضور بشر تمام ابزارها و صنایع، مکانیکی بوده و مهندسی عموماً به طراحی و ساخت این وسایل مکانیکی اطلاق می‌شود، اما با به‌کارگیری الکتریسیته در صنایع، از حجم ابزارها و دستگاه‌ها کاسته شد و صنایع پیچیده‌تر شد.
رشته برق در آغاز با مکانیک همراه بود و الکترومکانیک خوانده می‌شد، اما با رشد و پیشرفت چشمگیر این رشته، رشته برق راه خود را از مکانیک جدا کرد و به عنوان یک رشته مستقل مطرح شد. با توجه به وسعت صنعت برق و پیشرفت زیاد، این رشته خود به چند گرایش تقسیم شده است. به دلیل استقبال بی‌نظیر از این رشته در ۳۰ سال اخیر، برجسته‌ترین استعدادها به این رشته جذب شدند؛ که به نوبه خود باعث ارتقای سطح علمی و پژوهشی و اعتبار روز افزون دانشگاه‌های ایران در جهان شده است.
دانشکده‌های برق کشور به لحاظ کادر علمی و امکانات، در حدی قابل مقایسه با دانشگاه‌های معتبر دنیا است. کامپیوتر به عنوان یک وسیله الکتریکی، از مصنوعات و تولیدات رشته برق است. در گذشته مسائل مربوط به کامپیوتر در رشته برق مطرح می‌شد، اما با گسترش روز افزون آن، اینک از رشته برق جدا شده است و به عنوان یک رشته مستقل مطرح شد. با این حال دانشگاه‌هایی هنوز این دو را یک رشته حساب می‌کنند و یک دانشکده به آن اختصاص می‌دهند. رشته کامپیوتر از دو بخش سخت افزار و نرم افزار تشکیل می‌شود؛ گرایش سخت افزار، به مسائل الکترونیکی و فنی کامپیوتر توجه دارد، اما گرایش نرم افزار به برنامه نویسی و نحوه کاربرد و استفاده از کامپیوتر در مصارف مختلف مربوط می‌شود.
بخش سخت افزار، بیشترین شباهت را با رشته برق دارد و دانشجویان رشته برق از تبحر خاصی در مسائل مربوط به آن بهره‌مند هستند. رشته برق در مقطع کارشناسی به چهار گرایش مخابرات، کنترل، قدرت و الکترونیک تقسیم می‌شود. دانشجویان در ابتدا بدون تعیین گرایش و همگی تحت عنوان رشته برق به تحصیل می‌پردازند. متقاضیان هر گرایش پس از گذراندن دروس پایه و اصلی، با توجه به معدل دروس گذرانده شده و ظرفیت و توان علمی هر دانشکده به انتخاب گرایش خواهند پرداخت.
لزوم تقویت دروس محاسباتی در رشته مهندسی برق
رشته مورد نظر مناسب افرادی است که پیش‌زمینه قوی در دروس محاسباتی از جمله ریاضی و فیزیک دارند. در واقع این رشته برای افرادی جذاب خواهد بود که هوش محاسباتی بالایی داشته باشند. افرادی که علاقه دارند وارد رشته مهندسی برق شوند، باید بدانند که وارد یکی از سخت‌ترین رشته‌های دانشگاهی خواهند شد. به همین دلیل اشخاصی که خواهان انتخاب این رشته هستند، باید این موضوع را در نظر بگیرند که تحصیل در این رشته نیاز به تلاش و کوشش فراوانی دارد.
کاربرد دروس دبیرستان در رشته مهندسی برق
رشته برق، نیازمند پایه ریاضیات قوی است. همچنین در کتب فیزیک بعضی از دوره‌های تحصیلی، دروسی از رشته برق توسط معلمان تدریس می‌شود. به همین منظور بهتر است که دانش‌آموزان دروس ریاضی و فیزیک (قسمت‌هایی که مربوط به رشته برق است) را جدی گرفته و تمام مطالبی را که در این دروس به آن‌ها آموزش داده می‌شود را به خوبی فرا گیرند. همچنین بهتر است آزمایش‌های فیزیک که مربوط به قسمت برق است را به خوبی انجام دهند تا با قسمت عملی این رشته نیز آشنایی داشته باشند و پایه خودشان را در این زمینه نیز محکم کنند.
گرایش‌های رشته مهندسی برق برای ادامه تحصیل
رشته برق دارای چهار گرایش اصلی برق مخابرات، برق قدرت، برق کنترل و برق الکترونیک است.
البته به این نکته باید دقت کرد که از چند سال پیش بعضی زیر گرایش‌ها به دلیل گسترده بودن از گرایش اصلی جدا شدند. به عنوان مثال، گرایش مهندسی پزشکی که زمانی زیر گرایشی از گرایش الکترونیک بود، هم اکنون از آن جدا شده است، اما در دسته‌بندی‌ها (برای مقطع کارشناسی) عمدتاً از همین چهار گرایش استفاده می‌شود.
گرایش برق مخابرات
گرایش مخابرات به بررسی سیستم‌های مخابراتی به صورت سیستمی و مغناطیسی می‌پردازد. در این گرایش نحوه مخابره و انتقال اطلاعات در سیستم‌های مختلف مخابراتی بررسی می‌شود. به عنوان مثال، در گرایش مخابرات نحوه انتقال اطلاعات از آنتن منازل به شرکت مخابرات بررسی می‌شود. می‌توان گفت که یک مهندس مخابرات عموماً روی ارسال و دریافت اطلاعات تحقیق و پژوهش انجام می‌دهد و سیستم‌های مورد نیاز را معرفی و طراحی می‌کند.
گرایش برق قدرت
این گرایش قدیمی‌ترین گرایش رشته مهندسی برق است. در گرایش قدرت به بررسی سیستم‌های انتقال و توزیع برق پرداخته می‌شود. به بیان خیلی ساده، می‌توان گفت که یک مهندس قدرت باید روی نحوه انتقال و توزیع برق از منبع آن (نیروگاه‌ها) به قسمت‌های مختلف، اشراف کامل داشته باشد؛ البته امروزه گرایش قدرت به زیرشاخه‌های گوناگونی تقسیم شده است. از مهمترین شاخه‌های این گرایش می‌توان به ماشین‌های الکتریکی (که غالباً به بررسی موتورها و ژنراتورها می‌پردازد)، سیستم‌های قدرت و فشار قوی (به طراحی و نحوه انتقال و توزیع می‌پردازد) و الکترونیک قدرت (که تلفیقی از گرایش الکترونیک در قدرت است و تعدادی از مداراتی که در الکترونیک با ولتاژ و توان پایین سروکار دارند را در قسمت قدرت با توان و ولتاژ بالا پیاده سازی می‌کند) اشاره کرد.
گرایش کنترل
همانطور که از اسم این گرایش مشخص است، در آن به بررسی نحوه کنترل سیستم‌ها پرداخته می‌شود. در واقع یک مهندس کنترل باید سیستم‌هایی را طراحی کند که یک سیستم برقی را بتواند به خوبی کنترل کند و با توجه به نیاز سیستم الکتریکی و الکترونیکی پایدار بماند (البته در برخی موارد نیاز است که سیستم ناپایدار شود.) این گرایش نیازمند اطلاعات خوب در زمینه ریاضیات است.
نکته قابل توجهی که در این قسمت باید مطرح شود، این است که گرایش کنترل تا حد زیادی با ریاضیات سر و کار دارد و به همین منظور اشخاصی که وارد این گرایش می‌شود تا حدی از برق دور خواهند شد.
گرایش الکترونیک
در این گرایش همه مواردی که با آن سر و کار خواهید داشت بر اساس حرکت الکترون‌ها است. به همین دلیل می‌توان گفت که این گرایش را الکترونیک نامیده‌اند.
گرایش الکترونیک در واقع پلی است بین تمام گرایش‌های برق که تاکنون معرفی شد؛ اگر شخصی بخواهد وارد چنین گرایشی شود نیاز دارد که در زمینه‌های مختلفی اطلاعات داشته باشد. در گرایش الکترونیک به بررسی و طراحی و ساخت مدارات الکترونیکی پرداخته می‌شود.
اشتغال به کار فارغ‌التحصیل رشته مهندسی برق
فارغ‌التحصیلان رشته مهندسی برق با توجه به گرایشی که در آن تحصیل خواهند کرد، می‌توانند در قسمت‌های مختلفی مشغول به کار شوند. فارغ‌التحصیلان گرایش مخابرات، می‌توانند در شرکت‌هایی که دارای قسمت‌های مخابراتی است شاغل شوند؛ به عنوان مثال این افراد می‌توانند در قسمت مخابرات سازمان صدا و سیما استخدام شوند.
دانش‌آموختگان گرایش قدرت نیز می‌توانند در نیروگاه‌های برق، وزارت نیرو و سازمان‌هایی از این قبیل استخدام شوند. دانش‌آموختگان گرایش الکترونیک، با توجه به تخصصشان در شرکت‌هایی که روی طراحی بردهای الکترونیکی و شرکت‌هایی که در زمینه برنامه‌نویسی مشغول به کار هستند، جذب می‌شوند.
دانش‌آموختگان گرایش کنترل نیز با توجه به اینکه اکثر شرکت‌ها نیاز به مهندسین کنترل برای نظارت و کنترل سیستم‌ها و همچنین طراحی سیستم‌های کنترلی دارند از شانس بیشتری برای استخدام برخوردار هستند.
برخلاف این موضوع که شرکت‌های زیادی برای استخدام دانش‌آموختگان رشته برق وجود دارد، اما به دلیل اشباع شدن کشورمان از مهندسین برق طی سالیان اخیر، فرصت‌های شغلی برای این قشر کم شده است و نکته حائز اهمیت این است که در طی سال‌های اخیر به دلیل سختی این رشته و تمایل اکثر دانشجویان برای حضور در رشته تجربی، بسیار احتمال می‌رود که بازار کار رشته مهندسی برق در آینده‌ای نزدیک رو به بهبودی رود و دانشجویان بتوانند در سازمان‌های بسیار مختلفی مشغول به کار شوند.
برای ورود به بازار کار، علاوه بر آشنایی با مهارت‌های تخصصی رشته مورد نظر باید با سایر مهارت‌های فردی هم آشنایی داشته باشید. در حقیقت این مهارت‌های فردی است که یک شخص را از میان رقبا متمایز می‌کند و سبب موفقیت او در زمینه‌ها و موقعیت‌های شغلی می‌شود. چنین مهارت‌هایی سبب تعامل بهتر فرد در سازمان و محیط‌های کاری خواهد شد و به طور معمول با نام «مهارت‌های نرم» از آن نام می‌برند.
نظر شما