به گزارش خبرنگار ایمنا، آرزو اشرفی‌زاده مدیرکل دفتر حفاظت و احیای تالاب‌ها سازمان محیط زیست، اظهار کرد: اگر برخورد با چاه‌های غیرمجاز در حاشیه تالاب‌ها صورت نگیرد، عملاً احیای تالاب‌ها غیرممکن است چون هرچه‌قدر آب به داخل تالاب‌ها ریخته شود، همان قدر آب توسط چاه‌ها برداشت می‌شود.
وی افزود: یکی از کارکردها و خدمات تالاب‌ها، تغذیه آب‌های زیرزمینی است و تبادل آب بین تالاب و سفره‌های آب زیر زمینی اهمیت بسیار بالایی دارد. بنابراین تخلیه سفره‌های آب زیرزمینی در حاشیه تالاب‌ها می‌تواند تبعات جبران‌ناپذیری بر اکوسیستم‌های تالابی داشته باشد.
مدیرکل دفتر حفاظت و احیای تالاب‌ها سازمان محیط زیست وضعیت تالاب پریشان را از بارزترین نمونه‌های تأثیر تخلیه سفره‌های آب زیرزمینی بر تالاب‌ها دانست و تصریح کرد: چاه‌های متعدد و غیرمجازی که پیرامون تالاب پریشان حفر شده و برداشت‌های غیرمجازی که از آب‌های زیرزمینی صورت گرفته است، باعث شده این تالاب نتواند هیچ‌گونه آبگیری‌ای در سال‌های اخیر داشته باشد.
وی گفت: در حوضه دریاچه ارومیه هم افزایش برداشت آب از سفره‌های زیرزمینی موجب پیشروی آب شور به سمت چاه‌ها و شور شدن اراضی کشاورزی شده است. این امر به ویژه در استان آذربایجان شرقی به چالشی جدی در دشت‌های اطراف دریاچه بدل شده است.
اشرفی‌زاده، برنامه‌های مدیریت زیست‌بومی تالاب‌ها را از رویکردهای اصلی سازمان حفاظت محیط زیست عنوان کرد و افزود: در برنامه‌های مدیریت زیست‌بومی تالاب‌ها، تمامی ذی‌نفعان دخیل هستند و یکی از محورهای برنامه یاد شده، آب است که در آن تکلیف همه دستگاه‌ها مشخص شده است.
وی ادامه داد: طبق قوانین موجود، طرح احیا و تعادل‌بخشی سفره‌های آب زیرزمینی از وظایف وزارت نیرو است اما در برنامه‌های مدیریت زیست‌بوم هر تالاب، کنترل برداشت‌های غیرمجاز از آب‌های زیرزمینی و تأثیر آن بر وضعیت تالاب‌ها دیده شده است و دستگاه‌های ذی‌نفع در زیرمجموعه وزارت نیرو موظف به اجرای قانون هستند.
مدیرکل دفتر حفاظت و احیای تالاب‌ها تاکید کرد: اگر برخورد با چاه‌های غیرمجاز در حاشیه تالاب‌ها صورت نگیرد، عملاٌ احیای تالاب‌ها غیرممکن است چون هرچقدر آب به داخل تالاب‌ها ریخته شود به دلیل ارتباط هیدرولوژیکی که با سفره‌های زیرزمینی دارند، همان قدر آب توسط چاه‌ها برداشت می‌شود.
اشرفی‌زاده خاطرنشان کرد: اگرچه مدیریت منابع آب باید در کل حوضه آبخیز انجام شود ولی در حریم قانونی تالاب‌ها که ۱۵۰ متر در نظر گرفته شده است، بحث اعمال قانون هم انجام می‌شود.
تخلفات شکار را به سامانه ۱۵۴۰ گزارش دهید
ساجدین رئیس مرکز سایبری یگان محیط زیست اظهار کرد: در دو سال گذشته هیچ گونه مجوز شکاری در هیچ منطقه‌ای از کشور صادر نشده است و در صورت مشاهده شکارچیان در هر منطقه‌ای، با سامانه ۱۵۴۰ تماس بگیرید.
وی با حضور در برنامه تلویزیونی "مثبت سلامت" شبکه سلامت، با تاکید بر اینکه در دو سال گذشته هیچ‌گونه مجوز شکاری در هیچ منطقه‌ای از کشور توسط سازمان محیط زیست صادر نشده است، گفت: شهروندان در صورت مشاهده شکارچیان در هر منطقه‌ای از کشور به هیچ وجه شخصاً وارد عمل نشوند و سریعاً با سامانه ۱۵۴۰ تماس بگیرید و یا به نزدیک‌ترین اداره کل محیط زیست و پاسگاه‌های محیط‌بانی مراجعه کنند.
وی با اشاره به اینکه سامانه ۱۵۴۰ راه ارتباطی مردم برای هر گونه تخلف محیط‌زیستی از جمله آلودگی، شکار، قاچاق حیات وحش و …است، تصریح کرد: علاوه بر سامانه ۱۵۴۰ که به صورت شبانه‌روزی در اختیار شهروندان است، شهروندان می‌توانند با شماره تلفن‌های ۴۲۷۸۱۷۲۸_۰۲۱ و ۴۲۷۸۱۴۳۴-۰۲۱ در ساعات اداری تماس بگیرند و هر گونه تخلف زیست محیطی را گزارش دهند. همچنین برای گزارش اشکالات احتمالی در سامانه ۱۵۴۰ می‌توانند با شماره ۴۲۷۸۱۰۲۰-۰۲۱ تماس برقرار کنند.
رئیس مرکز سایبری یگان محیط زیست درباره سرعت عمل سامانه ۱۵۴۰ توضیح داد: تعداد اپراتورهای دریافت‌کننده گزارشات در این سامانه در هر استان چهار نفر هستند که به محض دریافت گزارشات آن‌ها را بررسی می‌کنند، اگر گزارشات فوریت داشته باشند بلافاصله برای پیگیری آن‌ها اقدام می‌شود و اگر فوریت نداشته باشند، نهایتاً تا ۱۰ روز ابعاد مختلف گزارشات توسط سازمان محیط زیست بررسی و برای پیگیری آن‌ها اقدام می‌شود.
ساجدین بر لزوم برخورد با آگهی‌های فروش حیات وحش در فضای مجازی تاکید کرد و گفت: در خصوص افزایش آگهی‌های فروش و قاچاق حیات وحش در فضای مجازی و فضای اینترنت جلساتی را با مدیران این سایت‌ها داشتیم که در نتیجه آن بر اساس بند (م) قانون محتوای مصادیق مجرمانه، نشر هر گونه آگهی خرید و فروش حیات وحش در این سایت‌ها ممنوع شده است و اپراتورهای این سایت‌ها در صورت مشاهده آگهی‌هایی با این مصادیق، علاوه بر حذف آن‌ها، تخلف را به یگان حفاظت محیط زیست گزارش می‌دهند.
وی ادامه داد: علاوه بر اینکه خرید و فروش حیات وحش به هر نحوی جرم محسوب می‌شود، باز نشر کلیپ‌های آزار حیوانات در فضای مجازی نیز جرم است و شهروندان اگر می‌خواهند به این حیوانات کمک کنند باید به جای بازنشر کلیپ‌ها، مشاهدات خود را به سازمان محیط زیست گزارش کنند و در صورت تشخیص کارشناسان سازمان، کلیپ‌های ذکر شده را برای کارشناسان و مأموران سازمان محیط زیست ارسال کنند.
رئیس مرکز سایبری یگان محیط زیست با اشاره به اینکه بهترین راه مقابله با قاچاق حیات وحش تحریم خرید و فروش گونه‌های حیات وحش از طرف شهروندان است، گفت: اگر در گذشته حیوانی خریداری شده است و اکنون شهروندان قصد رهاسازی آن را دارند، این کار حتماً باید با هماهنگی سازمان محیط زیست انجام شود و به هیچ وجه خودسر عمل نشود چرا که این کار می‌تواند باعث ورود گونه‌های مهاجم و غیر بومی به محیط زیست کشور شود.
ساجدین در رابطه با دستگیری سالارخان، سردسته یک گروه بزرگ از شکارچیان غیرمجاز که در فضای مجازی نیز فعالیت مجرمانه داشتند، گفت: پس از صرف چندین ماه برای شناسایی، پایش و جمع‌آوری مستندات فرد مذکور دستگیر شده است و پرونده تخلفات وی در اختیار مراجع قضائی قرار گرفته است.
وی خاطرنشان کرد: غذارسانی به حیوانات بی‌سرپرست صحیح نیست؛ طعام دادن این حیوانات کاری فکر شده و کارشناسی شده است و نباید در این مورد احساسی عمل شود.
زنده‌گیری پلنگ ایرانی در گاوداری!
یک کارگر گاوداری در استان کرمان موفق به مهار و زنده‌گیری یک پلنگ ایرانی شده است. این پلنگ در حال حاضر تحت مراقبت سازمان حفاظت محیط زیست قرار گرفته است. این شهروند مسئولیت‌پذیر بدون استفاده از تله، با طعمه‌گذاری پلنگ مذکور را به داخل قفسی که پیش‌تر برای نگهداری سگ‌های نگهبان گاوداری استفاده می‌شده هدایت کرده است.
مرجان شاکری مدیرکل محیط زیست کرمان در رابطه با زنده‌گیری این پلنگ اظهار کرد: یک فرد پلنگ از دیوار گاوداری وارد آن شده و با کارگر گاوداری مواجه شده است. کارگر گاوداری پلنگ را مهار و به محل امن گاوداری منتقل می‌کند.
وی افزود: با حضور عوامل اداره کل محیط زیست استان کرمان، شرایط حیوان بررسی شده است و طبق تشخیص اولیه احتمال بیماری و درگیری ریوی پلنگ وجود دارد. شورای دامپزشکی برای بررسی شرایط سلامتی این پلنگ تشکیل شده و قرار است برای درمان حیوان تصمیم‌گیری شود؛ در صورتی که این فرد پلنگ پس از دوره درمان توانایی زندگی در زیستگاه خود را داشته باشد، در طبیعت رهاسازی می‌شود.
زنده‌گیری این پلنگ توسط کارگر گاوداری که بدون کمک یگان حفاظت محیط زیست، بدون وارد شدن هیچ‌گونه آسیبی به آن انجام شده است، مورد توجه کاربران در فضای مجازی قرار گرفته است. زنده‌گیری جانوران وحشی در بسیاری از موارد منجر به زخمی شدن و صدمه جسمانی به آن‌ها می‌شود. در آخرین تلاش برای زنده‌گیری پلنگ ایرانی در کشور عراق نیز تلاش محیط‌بانان در کردستان عراق به قطع پای این گونه ارزشمند حیات وحش منجر شد.
ایران بیشترین مساحت مناطق حفاظت شده در خاورمیانه را دارد
حسن اکبری معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان محیط زیست، اظهار کرد: ۱۰.۴ درصد از مساحت کشور ما جز مناطق حفاظت شده است که این رقم تقریباٌ دو برابر کشورهای خاورمیانه است.
وی با بیان اینکه هم‌اکنون در کشور ۳۰۹ منطقه حفاظت شده با مساحت ۱۹ میلیون هکتار داریم، افزود: ۱۰.۴ درصد از مساحت کشور ما جزو مناطق حفاظت شده است که این رقم تقریباٌ دو برابر مناطق حفاظت‌شده در سایر کشورهای خاورمیانه است. تا سال ۱۳۵۵ بالغ بر ۶۵ منطقه حفاظت شده با وسعتی معادل ۶.۷ میلیون هکتار در کشورمان داشتیم که این رقم در حال حاضر به ۳۰۹ منطقه با مساحت ۱۹ میلیون هکتار رسیده است.
معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان محیط زیست ادامه داد: در ۶۰ سال گذشته، مناطق حفاظت شده دنیا حدود ۲.۶ برابر، اما در ایران ۴.۷ برابر شده است. یعنی ایران در مقایسه با متوسط جهانی از رشد بیشتری در سطح مناطق حفاظت شده برخوردار بوده است. در منطقه خاورمیانه به طور متوسط ۵.۳ درصد از سطح خشکی کشورها به مناطق حفاظت شده اختصاص یافته است اما این رقم در کشور ما ۱۰.۴ درصد و تقریباً دو برابر متوسط منطقه است. البته باید توجه داشت که ایران تنوع زیستی بسیار گسترده‌تری در مقایسه با دیگر کشورهای منطقه دارد.
وی با اشاره به تنوع زیستی ارزشمند ایران به دلیل برخورداری از توپوگرافی خاص این کشور اظهار کرد: تاکنون بیش از ۱۳۰۰ گونه مهره‌دار شامل پرندگان، خزندگان، پستانداران و دوزیستان و بیش از هشت هزار گونه گیاهی در کشور شناسایی شده است. همچنین گونه‌های آندمیک (بوم‌زاد) زیادی وجود دارد که خاص کشورمان است، و این گونه‌ها ارزش حفاظتی بالایی دارند.
اکبری با اشاره به اینکه بزرگ‌ترین و کامل‌ترین مجموعه نمونه‌های علمی حیات کشور در سازمان حفاظت محیط زیست نگهداری می‌شود، بیان کرد: بالغ بر ۱۰۰ هزار نمونه در مخازن علمی سازمان حفاظت محیط زیست نگهداری می‌شود که متولی آن هم دفتر موزه و ذخایر ژنتیکی معاونت محیط زیست طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست است. در این مخازن بیش از ۳۰ هزار نمونه جانوری، ۴۰ هزار نمونه گیاهی، ۱۲ هزار نمونه موزه (نمایشگاهی)، ۲۶ هزار نمونه زمین‌شناسی و ۲۵۰۰ نمونه بانک ژن وجود دارد.
وی با تاکید بر اهمیت هریک از این نمونه‌ها، گفت: نمونه‌های بانک ژن کاربردهای زیادی دارند که از آن جمله؛ استفاده در مطالعات و کارهای پژوهشی است. مطمئناٌ در آینده دانش ژنتیک به جایی می‌رسد که بتواند با استفاده از این نمونه‌ها، بخشی از آسیب‌هایی که به محیط زیست در حوزه جانوری وارد شده را ترمیم کند. در اکثر استان‌های کشور حداقل یک موزه یا نمایشگاه تاریخ طبیعی داریم که بالغ بر ۱۸۰۰۰ نمونه موزه‌ای در آن‌ها نگهداری می‌شوند.
معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان محیط زیست با بیان اینکه سالانه حدود ۳۰ هزار نفر از موزه‌های تاریخ طبیعی بازدید می‌کنند، تصریح کرد: با دستور رئیس سازمان حفاظت محیط زیست، در سال جاری بازدیدهای آموزشی از موزه‌های یاد شده برای مهدکودک‌ها، مدارس و دانشگاه‌ها در سراسر کشور رایگان است.
اکبری از وجود بالغ بر ۱۰۰ نمونه اندمیک جانوری در کشور خبر داد و افزود: عمده این گونه‌ها مربوط به خزندگان و جوندگان است که خیلی از آن‌ها شناسایی و طبقه‌بندی شده‌اند و نمونه‌ای از آن‌ها در مخازن علمی سازمان حفاظت محیط زیست نگهداری می‌شوند.
وی خاطرنشان کرد: به تازگی پنج گونه جدید از سوسماران با نام عمومی "مارمولک" توسط یکی از پژوهشگران خوب کشورمان شناسایی و ۵ نمونه تایپ آن‌ها به دفتر موزه سازمان حفاظت محیط زیست تحویل شده است.
تولید دستگاه "زغال فشرده" بدون نیاز به قطع درختان
متخصصان داخلی کشور موفق شدند دستگاه تولید زغال فشرده بدون نیاز به قطع درختان را بومی‌سازی کنند که با صادرات آن به کشورهای دیگر ارزآوری اتفاق خواهد افتاد. بازگشت‌پذیری ضایعات به چرخه تولید و ایجاد ارزش افزوده در تولید زغال از اهداف تجاری‌سازی این دستگاه است که تنها در سه کشور جهان تولید می‌شود.
تولید زغال بدون نیاز به قطع درختان، فناوری است که با بومی‌سازی یک دستگاه توسط متخصصان داخلی دنبال شده است. در تولید زغال با استفاده از این دستگاه دور ریزهای طبیعی جزو منابع تولید محسوب می‌شود. پیش از این در فرایند تولید زغال به روش‌های سنتی و صنعتی، درختان باید قطع می‌شدند و محدودیت‌های مکانی برای تولید وجود داشت که حالا با تولید این دستگاه، این موانع برطرف شده است.
"مهدی خانجانی" عضو تیم طراحی دستگاه تولید زغال فشرده گفت: مواد بزرگ و درشت ضایعات چوب و … در ابتدا جدا شده و مواد ریز وارد سیستم خشک‌کن می‌شود و به دمای ایده‌آل می‌رسد؛ بعد وارد دستگاه‌ها شده و سپس وارد کوره می‌شود و در کوره در مدت زمان مشخص پخته می‌شود. در نهایت اکسیژن از آن گرفته شده و بعد از سه روز نیز زغال تولید می‌شود.
"عباس صفاعلی" عضو تیم طراحی دستگاه تولید زغال فشرده تصریح کرد: پسماندهایی مثل سرشاخه‌هایی که در صنعت اصلاً قابل استفاده نیست و پوست چوب درخت مثل گردو، بادام که همه اینها دور ریز بوده و قابل استفاده نیستند، به واسطه این فناوری، می‌توانند دوباره به چرخه تولید بازگردند.
سوزاندن درختان در کوره‌ها در چند سال گذشته عامل قطع و نابودی هزاران درخت در کشور بوده است. به عنوان نمونه چند سال پیش که مسئولان منابع طبیعی استان‌های خوزستان، کهگیلویه و بویراحمد، چهارمحال و بختیاری و اصفهان برای بررسی وضع زغال‌گیری در جنگل‌های زاگرس گرد هم آمدند، گفتند کوره‌های زغال در حوزه زاگرس روزبه‌روز در حال گسترش و افزایش است و مهمترین و مشخص‌ترین مشکل ایجاد شده از مصرف قلیان، تشویق تبدیل درخت به زغال است که به تخریب غیرقابل جبران اندوخته‌های جنگی کمک می‌کند.
کشف ۸۰۰ لاشه پرنده در خودرو شکارچیان غیرمجاز
یگان حفاظت پارک ملی کرخه یک گروه از شکارچیانی که در ساعات شب و به صورت جرگه (محاصره گونه‌ها و شکار گروهی آن‌ها) اقدام به شکار پرندگان سار و گنجشک می‌کردند را دستگیر کردند.
در تاریخ دهم دی ماه حوالی ساعت ۲۱ در پی گزارشات مردمی و همیاران محیط زیست مبنی بر صید و شکار و کشتار پرنده‌ها به روش‌های غیرمتعارف و غیراخلاقی در نیزارها و زهکش‌های حوزه استان ایلام، در ساعات شب و انتقال آن‌ها به اهواز، مأموران یگان پارک ملی کرخه با کار اطلاعاتی و کمک همیاران، خودروی شکارچیان غیرمجاز را شناسایی و پس از ساعتی کمین و پایش جاده شوش - اهواز، در حوزه بخش شاوور، شهرستان کرخه، خودروی مذکور را مشاهده و برای توقف آن اقدام کردند.
متخلفان بدون توجه به دستور ایست بر سرعت خود افزودند و پس از طی مسافتی با تیراندازی هوایی ماموران, خودروی حامل ادوات جرم را رها کرده و متواری شدند. از خودروی متخلفان لاشه تعداد ۸۰۰ پرنده از گونه‌های گنجشک، سار، دم جنبانک و تعداد سه رشته تور پرنده‌گیری کشف و ضبط شده است. خودروی توقیفی با دستور قضائی به اداره کرخه منتقل و پرونده تحویل مقامات قضائی شده است.
منطقه حفاظت شده کرخه به مساحت کلی ۷۷۳۹ هکتار در پنج کیلومتری غرب جاده اندیمشک - اهواز در حوزه شهرستان شوش قرار گرفته است. این منطقه آخرین زیستگاه گونه در حال انقراض گوزن زرد ایرانی است. علاوه بر گوزن زرد، کفتار، شغال، گرگ، روباه، گورکن، رودک عسل‌خوار، گربه جنگلی، خرگوش، لاک‌پشت برکه‌ای، لاک‌پشت فراتی، مار آبی، گرزه مار، مار جعفری و پرندگانی از جمله اردک مرمری، لیکو تالابی، قرقی، انواع پرندگان شکاری، دراج، بلبل خرما، اگرت بزرگ و کوچک، حواصیل شب، حواصیل زرد، میوه خور و انواع گنجشک در این منطقه زندگی می‌کنند.
نظر شما