به گزارش خبرنگار ایمنا و بر اساس چکیده یک مقاله، شهر یادگیرنده به خلق ارزش، رشد فردی، انسجام اجتماعی و توسعه تواناییهای انسانی همه شهروندان از طریق عمومی سازی فرایند یادگیری میپردازد؛ در واقع یادگیری و فرآیند یادگیری یکی از مباحث جدی برای توسعه و تعالی جوامع شهری امروزی بوده که به طور مداوم مهارتها تغییر کرده و رشد میکنند.
شهر یادگیرنده دربردارنده زندگی جمعی و شهروندی، مشارکت فعال، توجه به منافع جمعی، مطرح شدن دانش یادگیری به عنوان داراییهای عمده و شهروند مداری است. در آغاز قرن ۲۱ و توسعه یادگیری، جهان خود را در میان تغییرات چشمگیری مییابد که شهرهای جهان در مرکز توجه این تغییرات برای فرایند یادگیری هستند.
یادگیری به معنای انباشتن، اندیشیدن، استفاده از دانش مهارتها و نگرشهای پیچیده است به گونهای که یک فرد یا گروه بتواند سازگاری با فعالیت محیطهای در حال تغییر خود داشته باشد.
تاریخچه شهر یادگیرنده
انقلاب صنعتی به عنوان محرکهای نیرومند، با ایجاد نهادهای اقتصادی، اداری، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی ساختار شهرها را دگرگون کرد و تغییرات و تحولات شگرفی را در حیاط اجتماعی شهر به وجود آورد؛ به هر حال شهرهای امروزی با درهم شکستن بسیاری از سنتها و ارزشهای گذشته، تنها سنگ بنای اولیه جامعه، یعنی خانواده را کمرنگ کرده و به رغم تماسهای فیزیکی نزدیک و صمیمانه میان افراد، رابطه اجتماعی آنان را تضعیف کرده است.
از سال ۱۹۹۲ گزارشهای اولیه در مورد شهرهای یادگیرنده مشاهده میشود، در آن زمان مطالب متمرکز درباره یادگیری بدون واسطه افراد از محیطهای شهری است، بسیاری از آلودگیهای زیست محیطی ناشی از عدم همکاری و مشارکت مردم و یا عدم آشنایی آنها با فرهنگ زندگی شهری است.
شهر جدید یادگیرنده؛ هیوم استرالیا
نمونه جدیدتر شهر یادگیرنده در شهر هیوم کشور استرالیا به یادگیری مادامالعمر از مهدهای کودک، توجه به شبکه دهکده جهانی، تقسیم بندی شهروندان به کودکان، دوران بلوغ، میانسالان و کهنسالان و توسعه راهبردی یادگیریها در بین آنها توجه ویژهای شده و هدف اصلی از توسعه و ایجاد محیطهای هوشمند برای شهر یادگیرنده این است که شرایط فراهم شود تا افراد با هر میزان سواد و اطلاعاتی بتوانند به راحتی از دستاوردهای فناوری اطلاعات استفاده کنند.
مفهوم اجتماعات یادگیرنده به نظریات مرتبط با یادگیری و جامعهشناسی توجه دارد؛ ویگونسکی یکی از معروفترین نظریهپردازان رشد شناختی معتقد است در فرایند یادگیری، کنش متقابل میان یادگیرنده و محیط اجتماعی او اهمیت بسزایی دارد؛ او بر این باور بود که رشد ذهنی افراد عموماً میزان یادگیری مردمی که در دنیای اطراف آنها زندگی میکنند را بسته و افراد بسیاری اندیشهها، نگرشها و ارزشهای خود را در تعامل و رابطه متقابل با یکدیگر ارتقا میدهند.
یک مسئله پیش فرض و اساسی در شهر یادگیرنده بلوغ و مسئولیت پذیری شهروندان است که به نظر میرسد برنامهریزی و در دستور کار قرار دادن سیاستهای حمایتی یادگیری بهترین استراتژی برای تضمین و بهبود توسعه شهری و غلبه بر استثنائات و حاشیههای اقتصادی و اجتماعی شهروندان باشد؛ بنابراین در حوزه شهری تقویت یادگیری یک دغدغه اصلی به شکلی بوده که با در معرض عموم قرار دادن محتوای یادگیری برای اکثریت شهروندان، بتوانیم رفتارها را به سمت قانونمندی بیشتر سوق دهیم.
یک شهر یادگیرنده، طرحها و استراتژیهایی برای تشویق، خلق ارزش، رشد فردی، انسجام اجتماعی و توسعه تواناییهای انسانی همه شهروندان ایجاد میکند. شهرهای یادگیرنده به طور آشکار یادگیری را به عنوان روشی برای افزایش انسجام اجتماعی و توسعه اقتصادی شامل حمایت بخشهای اجتماعی مورد استفاده قرار میدهند و به واسطه منابع، کنار هم آورده میشود.
شهر یادگیرنده میتواند از طریق ترغیب تک تک شهروندان که هم یادگیرنده و هم معلم باشند و تشویق شهروندان برای پذیرفتن یادگیری به عنوان بخشی از فعالیتهای اجتماعی راه حلهایی برای چالشهای محلی ارائه دهد.
کاربردهای شهر یادگیرنده
بهبود وضعیت اجتماعی، بهداشتی و فرهنگی جامعه شهرنشینی، حفظ فضای سبز شهر، همکاری در حوزه خدمات شهری و گسترش مشارکت آنان در جهت پیشبرد اهداف شهری، به وجود آوردن حس مشارکت فرهنگی و اجتماعی در بستر جامعه، اعتلای طرحهای توسعه شهری به روش گروهی، مردمی یا مشارکت، تقویت نقش شهرداری با شهروندان، استفاده بهینه از منابع موجود، اعتلا و ارتقای هویت مشارکتی در مناطق و محلات از دیگر کارکردهای شهر یادگیرنده است.
نتیجه گیری
پیشرفت سریع شهرها در جهان نشان میدهد که روز به روز جهان در حال تحول و یادگیری بیشتر است؛ هر شهر و کشوری زودتر تحولات جدید را بیاموزد و آن را به مرحله عمل برسانند، آینده موفقتری پیش روی دارد.
اطلاعات، مهمترین ابزار استراتژیک برای مدیریت و ارتقای روشهای یادگیری صحیح و بهترین خط مشی محسوب میشود؛ در حوزه شهری، شهرهای یادگیرنده یکی پس از دیگری در حال ظهور هستند و در آیندهای نزدیک، با ارائه خدمات شهری و چهره شهرها را کاملاً دگرگون میکند.
آنچه از مطالب ارائه شده برداشت میشود این است که در یک شهر یادگیرنده، فرآیندها و کارها را میتوان بسیار سادهتر و با اطمینان خاطر بیشتری فراگرفت.
تأثیر شهر یادگیرنده را میتوان از دیدگاههای مختلف بررسی کرد؛ از دیدگاه مدیران شهری این پدیده میتواند باعث سرعت و سهولت در انجام فعالیتهای شفافسازی در ارائه خدمات و استفاده از نظرات شهروندان و از دید کاربران نیز یادگیری در هر زمان و مکان فرصت مغتنمی است که رضایت شهروندان را در پی دارد.
در صورتی که مدیران شهری و شهروندان با تمام ابعاد شهر یادگیرنده در قالب شهر، شهرداری و شهروند یادگیرنده آشنا شده و آن را بپذیرد، توسعه شهر بیشتر شده و فرصت داشتن یک شهر خوب و پاسخگو افزایش مییابد. چنانچه شهر یادگیرنده با دیدگاه فوق مورد توجه قرار گیرد، به نتایج فوقالعادهای که برای یک شهر بسیار با ارزش است دست پیدا کرده و کمک بسیار مهمی برای اداره بهتر شهر است.
با توجه به ظرفیتها و امکانات هر یک از مناطق شهر ضروری است استراتژی و اهداف هر یک از مناطق جهت تحقق هدف شهر یادگیرنده مشخص شود؛ از سوی دیگر میتوان هدف کلان شهر یادگیرنده را به صورت جزئی در قالب پروژههایی مشخص کرد و با توجه به اینکه یکی از اهداف شهر یادگیرنده حضور در رقابت جهانی رشد اقتصادی در سطح محلی است، لذا تحقق شهر یادگیرنده نیازمند فراهم کردن امکان شناخت مزایای نسبی شهر، شناساندن این قابلیتها و استفاده از آنها در سطح منطقهای و جهانی است.
نظر شما