به گزارش خبرنگار ایمنا، در گذشته‌های دور سیارکی عظیم با برخورد به زمین سبب انقراض دایناسورها بوده است و امروزه تمامی دانشمندان به‌دنبال راهی برای جلوگیری از برخورد سیارکی دیگر و انقراض گونه‌های جانوری زمین هستند؛ درهمین راستا ناسا ماموریتی تدارک دیده است که طی این ماموریت یک فضاپیما با برخورد عمدی به سیارک دیمورفوس باعث تغییر مدار آن می‌شود که اگر نتیجه این ماموریت مثبت باشد درواقع راهی برای جلوگیری از انقراض حیات زمین به وسیله سیارک‌ها پیدا شده است. برای بررسی بیشتر این ماموریت با علیرضا بیات، کارشناس ارشد مخابرات و کارشناس فضایی مجموعه آسمان سرای سُها گفت‌وگویی انجام داده‌ایم که در ادامه می‌خوانید.
جدیدترین ماموریت ناسا چیست؟
ناسا ماموریتی به عنوان دفاع سیاره‌ای تدارک دیده که نخستین تلاش ناسا برای دفاع در برابر سیارک‌هایی است که حیات زمین را تهدید می‌کند؛ در این ماموریت قرار است فضاپیمایی به صورت عمدی با یک سیارک برخورد و مقداری مدار این سیارک را تغییر دهد؛ البته قرار نیست که سیارک منفجر شود زیرا انفجار آن باعث تبدیل شدن به تعداد بسیاری سنگ‌های ریز و درشت که درواقع تهدید بیشتری برای زمین محسوب می‌شود.
ماموریت گفته شده که DART نام دارد در ۲۴ نوامبر _چهارشنبه سوم آذرماه_ آغاز و فضاپیما آن از پایگاه فضایی وندنبرگ کالیفرنیا به وسیله موشک فالکون۹ متعلق به اسپیس‌ایکس پرتاب شد؛ این مکان برای پرتاب انتخاب شد چون نوع حرکتی این فضاپیما در هنگام خروج از مدار زمین به صورت دور قطبی است و به طور کلی فضاپیما و ماهواره‌هایی که از این پایگاه فضایی پرتاب می‌شوند معمولاً به سمت دور قطبی حرکت می‌کنند.
آیا سیارک مورد نظر تهدید برای زمین محسوب می‌شود؟
خیر، درواقع این سیارک تهدید آنچنانی محسوب نمی‌شود، اما با توجه به اینکه نتایج بدست آمده نشان می‌دهد حدود ۶۶ میلیون سال پیش برخورد یک سیارک به زمین باعث انقراض دایناسورها شده است، ناسا نیز قصد دارد این آزمایش را انجام دهد تا اگر زمانی یک سیارک به سمت زمین آمد و حیات زمین را تهدید کرد با توجه به آزمایشاتی که قبل از آن انجام داده‌ایم بتوانیم به راهی برای مقابله با آن دست پیداکنیم.
سیارک مورد نظر چه مشخصاتی دارد؟
سیارکی که قرار است فضاپیما ذکر شده با آن برخورد کند دیمورفوس نام دارد؛ این سیارک حدود ۱۶۰ متر قطر داشته و به دور یک سیارک عظیم‌تر به نام دیدیموس درحال گردش است. دیمورفوس درواقع به اندازه یک استادیم است و برخورد فضاپیما به این سیارک موجب انفجاری معادل سه تن TNT می‌شود که درنهایت باید دید آیا تغییری در مدار آن ایجاد شده است یا خیر؟ که این تغییر با تلسکوپ‌های پیشرفته نیز قابل تشخیص است. سرعت برخورد فضاپیما حدود ۲۴ هزار کیلیومتر بر ثانیه است و اگر بخواهیم یک مدل سازی برای این برخورد انجام دهیم مانند این است که یک خودرو با سرعت ۲۴ هزار کیلومتر به استادیومی برخورد کند.
آیا از این پروژه تصویربرداری می‌شود؟
بله، همراه این فضاپیما یک ماهواره کوچک وجود دارد که تقریباً ده روز قبل از برخورد فضاپیما به سیارک جدا شده و وظیفه آن ثبت لحظه برخورد به وسیله دو دوربین موجود در آن و مخابره کردن آن به سمت زمین است.
آیا این پروژه صرفاً یک آزمایش است؟
بله، این پروژه بیشتر جنبه آزمایشی دارد و با برخورد فضاپیما به سیارک باعث نابودی آن نمی‌شود بلکه تنها مدار آن تغییر می‌کند؛ البته تا به امروز سیارک دیمورفوس تهدیدی برای زمین محسوب نمی‌شده و این پروژه صرفاً یک آزمایش است که باید دید آیا نتیجه آن برای ناسا خوش بینانه است یا خیر؟
این پروژه چه مقدار زمان می‌برد؟
این پروژه حدود یک سال زمان می‌برد یعنی از زمان پرتاب فضاپیما حدود یک سال بعد می‌توانیم برخورد آن با سیارک را مشاهده کنیم.
موفقیت این پروژه چه نتیجه‌ای خواهد داشت؟
اگر این پروژه موفق شود هنگامی که سیارکی حیات سیاره زمین را تهدید کند راهکاری برای جلوگیری با آن وجود دارد؛ درواقع سیارک‌ها نیز مانند زمین در یک مدار به دور خورشید می‌چرخد که معمولاً مدار اصلی سیارک‌ها میان مریخ و مشتری قراردارد، هنگامی که برخی از این سیارک‌ها از مدار اصلی خود خارج می‌شود مداری بیضی شکل تشکیل می‌دهد که این مدار ممکن است تداخل مداری با زمین پیدا کند یعنی از نزدیکی زمین عبور کرده، توسط گرانش زمین جذب این سیاره شده و به سطح زمین برخورد کند که اگر از این آزمایش نتیجه مثبتی به دست آید، می‌توانیم با ارسال فضاپیماهایی بسته به حجم سیاره مدار آن‌ها را تغییر دهیم به طور مثال اگر سیارکی از پنج هزار کیلومتری زمین عبور کند با تغییر مداری آن را به ۱۰۰ هزار کیلیومتری زمین منتقل می‌کنیم.
آیا تا به امروز سیارکی برای زمین تهدید محسوب شده است؟
درواقع سیارکی که از کنار زمین عبور کند بسیار بوده، اما تا بحال حاضر سیارکی که حیات زمین را تهدید کند وجود نداشته است؛ البته به دلیل اینکه این سیارک‌ها به طور متداول دچار اختلال مدار می‌شود و ممکن است توسط گرانش مشتری دچار تغییر در مدار شود امکان اینکه به زمین نزدیک شود وجود دارد، ولی به طور کلی درحال حاضر و تا به امروز سیارکی حیات زمین را تهدید نمی‌کند.
در چه صورت سیارک برای زمین تهدید محسوب می‌شود؟
سیارک با توجه به سرعتی که به سمت زمین می‌آید و اینکه چه مقداری از آن در هنگام ورود به جو زمین متلاشی و جذب جو می‌شود همچنین بسته به جنس و سایز آن ممکن است بخش عظیمی از سیارک از جو خارج، به سمت زمین فرودآید و برای زمین مشکل‌ساز شود. سیارک فعلی که قرار است آزمایش بر روی آن انجام شود حدود ۱۶۰ متر قطر دارد؛ البته سیارک بزرگ‌تر از آن نیز وجود دارد که اگر به سمت زمین نزدیک شود تهدید بیشتری دارد و برای زمین مشکلات بیشتری حاصل می‌کند.
آیا می‌شود گفت که هر سیارکی برای زمین تهدید محسوب می‌شود؟
بله؛ درواقع تمامی سیارک‌ها برای زمین تهدید محسوب می‌شود، ولی اینکه برای حیات زمین تهدیدآمیز است یا خیر بسیار مهم است زیرا شهاب سنگ‌ها و سیارک‌هایی که بعضاً به زمین برخورد کرده‌اند، سایز کوچکی داشته و بخش عظیمی از آن‌ها وارد صحرا یا اقیانوس می‌شود، ولی به طور کلی این شهاب سنگ‌های کوچک نهایتاً توانسته به یک منزل مسکونی یا خیابان آسیب برساند. در واقع سیارک‌ها چه کوچک چه بزرگ آسیب رسان است، ولی اگر حجم آن بیشتر شود مقدار آسیب آن نیز افزایش میابد.
نظر شما