به گزارش خبرنگار ایمنا، اگر چه این روزها کرونا کمی بی‌حال شده و از تب و تاب افتاده است، اما بر اساس تجارب پیک‌های قبلی در کشور، باید مواظب شیر خفته کرونا باشیم و سایه پیک ششم را جدی بگیریم تا در امواج سهمگین آن گرفتار نشویم.
با انجام واکسیناسیون عمومی، پیک پنجم کرونا در حالی به قله رسید که کرونا تا حدودی از تب و تاب افتاد و شاهد کاهش آمار بستری و فوتی مبتلایان هستیم اما تجربه پیک‌های دیگر نشان می‌دهد نباید گول این آرامش را خورد و با عادی انگاری به استقبال پیک ششم رفت.
نشانه‌های رسیدن موج ششم از دور پیدا است
موج پنجم کرونا که از تیرماه ۱۴۰۰ آغاز شد و در شهریورماه به قله رسید، در روزهای پایانی مهرماه همچنان شاخه نزولی خود را طی می‌کند و این در شرایطی است که نشانه‌های رسیدن موج ششم از دور پیدا است. از سوی دیگر تصمیم‌هایی مانند بازگشایی مدارس و دانشگاه‌ها که برای نیمه دوم آبان اتخاذ شده، احتمال سرعت وقوع این خیز جدید را قدرت می‌دهد.
نکته قابل تأمل اینکه بر اساس رنگ‌بندی‌های کرونایی که روز ۱۷ مهرماه اعلام شده بود، تنها هفت شهرستان در وضعیت قرمز قرار داشته و ۱۰۸ شهر نارنجی بودند، اما یک هفته بعد و در ۲۴ مهرماه تعداد شهرهای قرمز به ۹ شهر افزایش یافت و در نتیجه شهرهای با وضعیت نارنجی به ۱۰۶ شهر کاهش یافتند. هرچند رنگ‌بندی‌های کرونایی بر اساس شاخص‌های بستری سنجیده می‌شود و اتفاقاً همین نکته موجب تأخیر در اعلام نارنجی یا قرمز شدن وضعیت شهرهاست، اما وقتی نشانه‌های موج جدید در افزایش موارد ابتلای سرپایی مشاهده می‌شود، باید فکری به حال اعمال محدودیت‌ها کرد تا وضعیت به قرمزتر شدن نرسد.
تعداد پیک‌ها در ایران بیشتر از سایر کشورها
۲۵ مهرماه امسال بود که در خبرها اعلام شد بر اساس آخرین وضعیت اعلامی از سوی وزارت بهداشت تا کنون ۴۸ میلیون و ۱۵ هزار و ۱۵۹ نفر دُز اول واکسن کرونا و ۲۳ میلیون و ۳۴۳ هزار و ۱۱۸ نفر نیز دُز دوم را تزریق کرده‌اند و مجموع واکسن‌های تزریق شده در کشور به ۷۱ میلیون و ۳۵۸ هزار و ۲۷۷ دُز رسید و مجموع جان باختگان این بیماری به ۱۲۳ هزار و ۸۷۶ نفر رسیده است. در حال حاضر ۹ شهر کشور در وضعیت قرمز، ۱۰۶ شهر در وضعیت نارنجی، ۲۲۸ شهر در وضعیت زرد و ۱۰۵ شهر در وضعیت آبی قرار دارند.
حمید سوری استاد اپیدمیولوژی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در مورد اینکه وضعیت کنونی کرونا در کشور چگونه بوده و آیا پیک ششم کرونا نیز ایجاد خواهد شد، گفته بود رخداد هر پیک جدیدی تابع عوامل متخلفی از جمله رفتار ویروسی و جهش‌هایی که صورت می‌گیرد؛ رفتار مردم در مواجهه‌ها و عدم رعایت پروتکل‌ها و کاهش آنها و سیاست‌هایی است که اعمال می‌شود.
وی اعلام کرده بود که متأسفانه در کشور ما تعداد پیک‌هایی که تاکنون در اپیدمی کرونا رخ داده نسبت به بسیاری از کشورهای دیگر بیشتر بوده و نسبت به میانگین جهانی نیز بیشتر است. در پیک‌هایی که رخ می‌دهد چند پیام اصلی را باید مورد توجه قرار دهیم؛ یکی دامنه پیک است که شروع تا پایان آن چقدر طول می‌کشد؛ دوم شیب صعودی و نزولی؛ سوم، ارتفاع در پیک است و چهارم بحث فاصله بین پیک‌ها است.
تنوعی از پیک‌های کرونایی در ایران
وی اظهار کرده بود که وقتی این منحنی‌ها را با هم مقایسه می‌کنیم ما تنوعی از این پیک‌ها را در کشورمان داریم؛ مثلاً روند نزولی پیک سوم سریع‌تر صورت گرفت یا در پیک چهارم نیز به همین شکل بود اما در پیکی مثل پیک دوم هم روند صعودی شیب نسبتاً کمی داشته و هم روند نزولی داشت. بیشترین فاصله را بین پیک سوم و چهارم داریم؛ یعنی زمانی که طرح کنترل و غربالگری شهید سلیمانی در کشور به اجرا درمی‌آمد. تعداد پیک‌هایی که تاکنون در اپیدمی کرونا رخ داده نسبت به بسیاری از کشورهای دیگر بیشتر بوده و نسبت به میانگین جهانی نیز بیشتر است اما بعد از آن به دلیل سیاست‌های نادرست و آزادسازی شرایط برای سفرها، مجدداً در اردیبهشت پیک چهارم را بلافاصله داشتیم که بعداً پیک پنجم نیز رخ داد.
یک چهارم کشور به طور کامل واکسینه شدند
استاد اپیدمیولوژی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گفته بود که ما بالاترین ارتفاع پیکی که داشتیم مربوط به پیک چهارم است که واریانت دلتا به دلیل آنکه قدرت و قابلیت بیماری‌زایی بیشتری داشت و گردش ویروس راحت‌تر صورت می‌گرفت، ایجاد شد. برآیند این مسائل را نگاه می‌کنیم می‌بینیم که چرا باید نگران و آماده پیک ششم اپیدمی کرونا باشیم.
وی تاکید کرده بود که همان فرایند عادی‌انگاری در کشور دیده می‌شود و تاکید بیش از حد روی اثربخشی پوشش حداکثری واکسیناسیون؛ در حالی که هنوز حدود یک چهارم جمعیت کشور دو دز واکسن را دریافت کرده و اینکه به زودی جشن پایان اپیدمی یا پوشش واکسیناسیون را می‌گیریم، یک سری پالس‌هایی است که به جامعه می‌دهد که نگران نباشید، شرایط رو به عادی شدن است.
سوری اعلام کرده بود بنابراین در صورتی که حتی کشورهایی که پوشش واکسیناسیون‌شان بیش از ۵۰ یا ۶۰ درصد رسیده، هنوز چنین ادعایی را نداشته و ندارند، بنابراین برخی سفرهایی در این مدت بین فاصله پیک پنجم تاکنون صورت گرفته است؛ در مرزهای شرقی نیز تردد غیرقانونی زیادی وجود داشت و هیچ کنترل بهداشتی صورت نمی‌گرفت و باعث می‌شود با حجم زیادی تردد کنترل نشده بین‌المللی همراه باشیم.
بازگشایی دانشگاه و مدارس؛ پاشنه آشیل موج ششم
۲۷ مهرماه امسال بود که در حالی که کارشناسان از احتمال وقوع موج ششم کرونا صحبت می‌کنند، موضوع بازگشایی مدارس و دانشگاه‌ها با قدرت مطرح شده بود و در این شرایط می‌توان بازگشایی مدارس و دانشگاه‌ها را پاشنه آشیل وقوع موج ششم کرونا دانست. آن هم در شرایطی که همه می‌دانیم تزریق واکسن، منجر به عدم ابتلای صد درصدی نمی‌شود و فقط از موارد حاد بیماری یا فوت به علت کووید ۱۹ تا حد زیادی جلوگیری می‌کند. سخنگوی آموزش و پرورش درباره بازگشایی مدارس، گفته بود برنامه این است که با توجه به توسعه واکسیناسیون، بازگشایی مدارس شهری در آبان آغاز شود. نیمه اول آبان، مدارس کم جمعیت شهری که شرایط آنها ارزیابی شده، بخشی از فعالیت‌های خود را حضوری آغاز خواهند کرد و نیمه دوم آبان ماه هم به سایر مدارس باقی مانده خواهیم رسید.
علیرضا کمرئی، تاکید کرده بود در این مسیر فرصت داریم باز هم شرایط را ارزیابی کنیم و اگر لازم است در مجوزها تجدیدنظر یا در صدور آنها تسریع شود. در عین حال، محمد مهدی گویا، رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت اظهار کرده بود درباره موج ششم پیش‌بینی‌ها این است که این احتمال وجود دارد. هرچه جلو می‌رویم، از آنجایی که به فصل سرما نزدیک‌تر می‌شویم و در عین حال زندگی در ازدحام، مانند دانش‌آموزان که به مدرسه می‌روند و دانشجویان که به دانشگاه می‌روند و شرایط این چنینی باعث می‌شود موارد بیماری باز هم آغاز شود.
قابل پیش‌بینی نبودن رفتار کرونا
موضوع مهم دیگری که در همه ماه‌های شیوع ویروس کرونا به اثبات رسید، رفتار غیر قابل پیش بینی آن است. یعنی درست وقتی فکر می‌کنیم همه چیز در کنترل است، جهشی جدید از ویروس شناسایی می‌شود که قدرت سرایت پذیری بیشتری دارد و همه معادلات را به هم می‌ریزد.
محمدمهدی گویا درباره پیش‌بینی رفتار ویروس کرونا، گفته بود پیش‌بینی درباره کرونا واقعاً دشوار است. بزرگترین صاحب نظران در دنیا هیچ وقت نمی‌توانند برای بیش از ۱۵ روز، رفتار این ویروس را پیش‌بینی کنند و می‌گویند با اطلاعاتی که در حال حاضر داریم می‌توانیم بگوییم تا ۱۵ روز دیگر چه اتفاقی می‌افتد و حتی برخی از این پیش بینی‌ها ممکن است دچار تغییر شود.
رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت، اعلام کرده بود که ویروس کرونا با قدرت جهشی که دارد و تعدادی که تاکنون مبتلا شدند، نشان داده به آسانی زندگی ما را ترک نمی‌کند و مدت‌های طولانی با ما زندگی خواهد کرد و شاید برای همه عمر همراه ما باشد. اینکه تصور کنیم با پیدا شدن واکسن، پایان کرونا رسیده هم قابل پیش‌بینی نیست. زیرا هر تغییری در ساختار ژنتیکی این ویروس، باعث می‌شود واکسن‌ها کارساز نباشد و ایمنی ایجاد شده در بدن، پاسخگوی سویه جهش یافته نباشد.
درگیر شدن با پیک جدید کرونا قطعی است
بهرام عین‌اللهی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ۲۵ مهرماه در جلسه شورای عالی نظام پرستاری از آمادگی بیمارستان‌ها برای مواجهه با پیک ششم خبر داده و این یعنی درگیر شدن با پیک جدید کرونا قطعی است. باید در حالت آماده باش بمانیم و امیدوارم با انجام واکسیناسیون سراسری در ماه‌های آینده، در وضعیت بهتری قرار بگیریم و با رعایتی که مردم می‌کنند، موج بعدی نسبت به موج قبل سبک تر باشد. همچنین پرسنل، پزشکان، پرستاران و کمیته‌های علمی در حال آمادگی هستند و با تجربیاتی که از گذشته داشتیم نگرانی از نظر درمان وجود ندارد.
همچنین استاد اپیدمیولوژی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گفته بود که افزایش‌های اخیر شاخص‌ها نگران کننده است، در روزهای اخیر شاهد افزایش تست‌های مثبت، بستری شدگان و مرگ و میر ناشی از بیماری کرونا در کشور هستیم و این موضوع نشان می‌دهد که چرخش ویروس در جامعه زیاد شده و این موضوع بسیار نگران کننده است.
حمید سوری اعلام کرده بود تردد مسافران در مرزها و در مقصد مسافران مشکوک و حامل بیماری باید به شدت کنترل شود، در مرزهای شمال شرقی هم تعدادی اتباع افغانستانی که برخی از آنها به صورت غیرقانونی وارد کشور ما می‌شوند، می‌توانند عامل انتشار بیماری کرونا در ایران باشند.
وی تاکید کرده بود رعایت اصول بهداشتی در همه مناطق کشور لازم است، مردم همچنان باید اصول بهداشتی از جمله استفاده از ماسک، فاصله‌گذاری اجتماعی و شستن مرتب دست‌ها باید به دقت رعایت کنند. مسئولین هم باید متوجه باشند با وجود اینکه واکسیناسیون عامل مهمی در مدیریت اپیدمی است، اما به تنهایی کافی نیست.
عادی‌انگاری می‌تواند تبعات خطرناکی داشته باشد
صحبت‌های مسئولان بهداشت و درمان در حالی است که به گفته وزیر بهداشت، از دی ماه ۹۹ تا تیر سال جاری فقط پنج میلیون دُز واکسن تزریق شده بود و امروز به مرز ۷۲ میلیون دُز رسیدیم، یعنی در عرض دو ماه و نیم حدود ۶۷ میلیون دُز واکسن تزریق شده است. ضمن اینکه رنگ آبی پس از ۵ ماه به نقشه کرونایی کشور بازگشته است.
واردات واکسن هم رنگ اوج گرفته و بنابر اعلام روز ۲۵ مهرماه وزارت بهداشت، با ورود شصت و هشتمین محموله واکسن به کشور، واکسن‌های وارد شده از منابع خارجی از مرز یکصد میلیون دُز گذشت و تا دهم آبان ماه، تعداد واکسن ورودی به کشور از مرز یکصد و پنجاه میلیون دوز خواهد گذشت.
واکسیناسیونی که آیت‌الله سیدابراهیم رئیسی رئیس جمهوری بارها در ستاد ملی مقابله با کرونا بر ادامه واکسیناسیون با قوت تاکید کرده و از دانشگاهیان و صاحبان تریبون خواسته است تا در ترغیب و تشویق مردم به رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی و واکسینه شدن در برابر ویروس کرونا نقش بسزایی داشته باشند.
رئیسی در جلسه ستاد ملی مقابله با کرونا با بیان اینکه ادامه راه مقابله با بیماری کرونا نیازمند تدوین نقشه‌راه جامع است، تاکید کرد بود که در این نقشه‌راه باید همه موارد بهداشتی، اجتماعی، اقتصادی و درمانی به طور دقیق لحاظ شود تا با روشن کردن وضع آینده، ما را از اقدامات انفعالی در برابر شیوع بیماری خارج کند.
وی در مورد اینکه واکسیناسیون از راه‌های پیشگیری است اما کافی نیست، اظهار کرده بود که عادی‌انگاری می‌تواند تبعات خطرناکی داشته باشد بنابراین از مردم تقاضا می‌کنم در کنار واکسیناسیون، شیوه‌نامه‌های بهداشتی را هم با دقت رعایت کنند. استانداران استان‌های مرزی و مسئولان مربوطه باید ورود و خروج از کشور را به دقت کنترل کنند و ورود به کشور حتماً با واکسیناسیون همراه باشد.
حال اینکه چگونه بتوانیم مقابل پیک‌های بعدی باشیم، مهم است زیرا، شرایط بیمارستان‌ها و اوضاع و احوال کادر درمان و اقشار مختلف مردم به گونه‌ای نیست که بتوانند یک پیک شدیدتر از پیک پنجم را تحمل کنند.
سه ضلع جلوگیری از بروز کرونا در کشور
۲۷ مهرماه امسال بود دبیر کمیته علمی کشوری کرونا در مورد اینکه رعایت بهداشت شخصی، رعایت پروتکل‌ها به صورت جمعی و واکسیناسیون سه ضلع جلوگیری از بروز کرونا محسوب می‌شوند، گفته بود با توجه به عدم رعایت موازین بهداشتی در برخی مناطق و اینکه هنوز به ایمنی جمعی نرسیده‌ایم، ممکن است پیک ششم را تجربه کنیم.
حمیدرضا جماعتی تاکید کرده بود مطالعاتی در جوامع مختلف انجام شده و واکسن‌ها برحسب نوع آن، می‌توانند حدود ۵۰ تا ۶۰ درصد کارایی داشته باشند، البته این میزان در کمیت‌ها زیاد است، وگرنه در مطالعات بالینی میزان کارایی بیشتر نشان داده می‌شود، به عنوان مثال فایزر در مطالعه بالینی ۹۳ تا ۹۴ درصد کارایی داشته، اما وقتی همین واکسن در یکی از کشورهای اطراف ما مورد ارزیابی قرار گرفته، در جمعیت زیاد شاهد بودند که کارایی‌اش حتی به زیر ۵۰ درصد رسیده است.
وی در مورد اینکه اقدامات بهداشتی شخصی، جمعی و واکسیناسیون شاید بتوان ۸۰ تا ۹۰ درصد جلوی بیماری را گرفت و تا حدودی پاندمی را کنترل کرد، اعلام کرده بود حال هر یک از این‌ها اگر رعایت نشود، می‌تواند دلیلی باشد که پاندمی از کنترل خارج شود و در این صورت شاهد پیک دیگری خواهیم بود.
نظر شما