به گزارش خبرنگار ایمنا، تنش‌ها در روابط تهران و باکو طی روزهای گذشته به اوج خود رسیده است. رفتارهای توسعه طلبانه آذربایجان برای پیشروی در خاک ارمنستان، اختلال در مسیر ترانزیتی کالا بین جمهوری ایروان و تهران و اظهارات خصمانه برخی مقامات ارشد جمهوری آذربایجان علیه ایران باعث افزایش تنش‌ها در منطقه مرزی قره باغ شده است.
برگزاری رزمایش‌های نظامی مداوم سه کشور آذربایجان، ترکیه و پاکستان در نزدیکی مرز جمهوری اسلامی ایران و همچنین تلاش‌های جمهوری آذربایجان برای ایجاد موانع در مسیر ترانزیت قاپان-گوریش در خاک ارمنستان برای کامیون داران ایرانی و دستگیری برخی ازاین رانندگان در مناطق مرزی ارمنستان حساسیت‌هایی را در تهران نسبت به اقدامات و اهداف باکو علیه ایران افزایش داده است.
همزمان با افزایش تنش‌ها میان تهران و باکو، برخی از مقامات و نمایندگان پارلمان جمهوری آذربایجان زبان به توهین و تهدید علیه تمامیت ارضی ایران گشودند و تهران را به محو از روی کره زمین تهدید کرده‌اند. در این بین نیمه شب چهارشنبه -هفتم مهرماه- سفارت جمهوری اسلامی ایران در باکو مورد تعرض و بی احترامی عده‌ای قرار گرفت و در پی اعتراض شدید و پیگیری‌های رسمی وزارت خارجه ایران، پلیس دیپلماتیک و وزارت کشور جمهوری آذربایجان چهار متعرض به سفارت جمهوری اسلامی را شناسایی، بازداشت و بازجویی کرد.
هفته گذشته نیز حسین امیر عبداللهیان، وزیر امورخارجه در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد با همتای آذربایجانی خود دیدار و گفت‌وگو کرد. بر اساس گزارشی که وزارت امورخارجه از این دیدار منتشر کرده، اشاره چندانی به تحولات اخیر در روابط دو کشور نشده است.
وزیر امور خارجه، روابط ایران و جمهوری آذربایجان را دارای اهمیت ویژه برشمرد و با ابراز امیدواری از اجرایی شدن توافقات پیشین، یادآور شد که دولت جدید جمهوری اسلامی ایران برای روابط با همسایگان اولویت ویژه‌ای قائل است. امیرعبداللهیان با بیان اینکه دو کشور در مجامع بین‌المللی و منطقه‌ای از همدیگر حمایت متقابلی داشته‌اند، تاکید کرد که «ضروری است این روند حفظ شود.»
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران تاکید کرد که نباید اجازه داد برخی طرف‌های ثالث روابط خوب دو کشور را تحت تاثیر قرار دهند.
در پی قدرت نمایی و رزمایش‌های مداوم کشورهای ترکیه و پاکستان به میزبانی آذربایجان در منطقه مرزی قره باغ، صبح روز گذشته رزمایش فاتحان خیبر نیروی زمینی ارتش (نزاجا) با حضور امیر سرتیپ کیومرث حیدری فرمانده نزاجا، ارزیابان ستاد کل نیروهای مسلح و مسئولان استانی در منطقه عمومی شمال غرب کشور آغاز شد.
در این رزمایش ابتدا یگان پهپاد نزاجا به شناسایی کلی منطقه پرداخت و پس از ارسال تصاویر به قرارگاه فرماندهی، تیپ ۲۵ واکنش سریع با هلی برن نیروها در منطقه رزمایش عملیات تاخت و تازش را به نمایش گذاشته‌اند.
در ادامه رزمایش یگان توپخانه با اجرای آتش تهیه بر مواضع و اهداف از پیش تعین شده اقدام به آتش تهیه انبوه کرده است.
همزمان با آتش تهیه یگان‌های توپخانه، یگان‌های زرهی عملیات قدرت ضربت زرهی را اجرا کرده‌اند. در تمامی مراحل رزمایش فاتحان خیبر، بالگردهای کبرا هوانیروز با اجرای آتش یگان‌های عمل کننده را پشتیبانی کردند.
علی‌رغم اینکه در حال حاضر، سیگنال‌هایی در خصوص کاهش تنش‌ها مشاهده نمی‌شود، به زودی دیدار سه جانبه وزیران امور خارجه ترکیه، ایران و آذربایجان در تهران برگزار خواهد شد که انتظار می‌رود طرفین برای حل و فصل وضعیت کنونی تلاش کنند، زیرا هیچ‌یک از طرفین برای آغاز جنگ جدید آمادگی ندارند و تعداد زیادی پروژه‌های مشترک و سودمند بین این کشورها مطرح است.
رفتارهای آذربایجان برخلاف موازین بین‌المللی بود
پاتریک ساهاکیان، کارشناس مسائل منطقه دراین‌باره به خبرنگار ایمنا می‌گوید: پس از جنگ ۴۴ روزه قره باغ، قسمت‌هایی از این منطقه در اختیار جمهوری آذربایجان قرار گرفت؛ پس از این اتفاقات نیروهای روسی و پاسگاه‌های رژیم صهیونیستی در مرزهای شمالی ایران حاضر شدند.
به گفته وی، طی سال‌های گذشته و با قدرت گرفتن اردوغان و الهام علی اف، رویکردهای پان ترکیست گسترش یافت و گاهاً نظراتی در مورد تصاحب خاک ایران و اتخاذ سیاست‌های خصمانه علیه جمهوری اسلامی مطرح شد.
به عقیده این کارشناس مسائل منطقه، الهام علی اف، رئیس جمهور جمهوری آذربایجان طی روزهای گذشته اظهاراتی را علیه جمهوری اسلامی ایران مطرح کرد و در این راستا از تردد خودروهای ایرانی از جاده گوریس کافان در مرز قره باغ جلوگیری کرد و حتی دو نفر از رانندگان ایرانی را نیز در این ماجرا دستگیر کردند که برخلاف موازین بین‌المللی بود.
ساهاکیان در ادامه می‌گوید که جمهوری اسلامی ایران رویکرد متناسبی با این رفتار جمهوری آذربایجان اتخاذ کرد و روز گذشته نیز در پاسخ به مانور نظامی اخیر آذربایجان، ترکیه و پاکستان مانور نظامی گسترده‌ای را آغاز کرد که در حال انجام است.
وی معتقد است که رژیم صهیونیستی امروز روابط تجاری مناسبی با آذربایجان دارد و در این راستا شاهد آن هستیم که تسلیحات نظامی جمهوری آذربایجان از طریق رژیم صهیونیستی تامین می‌شود و امروز شاهد نفوذ تفکرات خصمانه اسرائیل در سیاست‌های منطقه‌ای آذربایجان هستیم.
باکو تحت تاثیر جریانات خارج از منطقه قرار گرفته است
سید رضا صدرالحسینی، کارشناس مسائل غرب آسیا نیز به ایمنا می‌گوید: متاسفانه در روزهای اخیر اقدامات باکو نسبت به همسایه بزرگ خود ایران تا حد زیادی از عرف بین‌المللی خارج شده و باکو دست به سیاست‌های نامعلومی علیه ایران زده است.
به گفته وی، به نظر می‌رسد باکو تحت تاثیر جریانات خارج از منطقه قرار گرفته و اقداماتی را علیه ایران و ارمنستان انجام می دهد که این موضوع باعث ایجاد حساسیت‌هایی در منطقه شده است.
به عقیده‌ی این کارشناس مسائل غرب آسیا، بعد از مناقشه ۴۴ روزه قره باغ، انتظار می‌رفت در منطقه صلح و آرامش حکم‌فرما شود، اما افزایش ارتباطات نظامی جمهوری آذربایجان با رژیم صهیونیستی باعث شده مقامات ارشد این کشور اظهاراتی را علیه تهران مطرح کنند و در منطقه تنش ایجاد کردند.
صدرالحسینی درادامه می‌گوید که شعار تهران همیشه منطقه بی تنش بوده است. رزمایش خیبر ارتش جمهوری اسلامی ایران نیز ضمن اعلام آمادگی برای حفظ تمامیت ارضی و امنیت ملی، پیام صلح و دوستی را برای منطقه به همراه دارد؛ زیرا ایران تمایل درگیر شدن با همسایگان منطقه‌ای خود را ندارد؛ زیرا این موضوع باعث خوشحالی قدرت‌های فرامنطقه‌ای می‌شود.
نظر شما