فناوری آموزشی؛ بخش تفکیک‌ناپذیر سیستم آموزش

گسترش فناوری اطلاعات و ابزارآلات ارتباط از راه دور در بطن جوامع با اعمال تغییر و تحولات بسیار در شیوه‌های آموزشی همراه بوده و مراکز آموزشی را به سمت بهره‌گیری از آموزش‌های الکترونیکی با استفاده از فناوری‌های آموزشی سوق داده است.

به گزارش سرویس ترجمه ایمنا، نمی‌توان انکار کرد که امروزه فناوری نقش بسزایی در زندگی بشر دارد و حقیقتاً در مرکز تمامی فعالیت‌های بشری و آموزش قرار دارد، خصوصاً در شرایط ناشی از کووید -۱۹ که تداوم تمامی آموزش‌ها و اکثر مشاغل بر پایه استفاده از فناوری قرار داشته و دارد. جدای از الزامات فعلی جهانی برای استفاده از فناوری برای آموزش، در بسیاری از نقاط جهان معلمان اکثراً بر این باورند که چنانچه دانش‌آموزان بخواهند بیشترین شانس را برای پیشرفت در جهان داشته باشند باید با فناوری آشنا شوند. لذا در کشورهایی هم‌چون ایالات‌متحده‌آمریکا مناسبتی با عنوان روز فناوری آموزشی تعیین شده است تا یادآوری باشد بر ارزش و اهمیت آشنا بودن با فناوری‌های آموزشی.

تاریخچه روز آموزش فناوری

فناوری آموزشی با نام‌های EduTech یا EdTech نیز شناخته می‌شود. این رشته به بررسی روش‌های دقیق‌تر، آسان‌تر و سریع‌تر طراحی، توسعه، اجرا و ارزیابی مواد و محیط‌های آموزشی می‌پردازد و هدف آن ارتقا یادگیری و بهبود آموزش است. این هدف در اوایل قرن بیستم با بهره‌گیری از هر نوع دستگاه و سیستمی از جمله دستگاه‌های استنسیل Gestetner و میموگراف (ماشین‌های فتوکپی و تکثیر) محقق می‌شد که برای کپی گرفتن بین ۱۰ تا ۵۰ نسخه از هر سند برای استفاده در خانه یا کلاس درس طراحی شده بودند.

فناوری‌ها و ابزارهای مختلفی که در کلاس‌های درس سراسر جهان مورد استفاده قرار می‌گیرند، از آن زمان تاکنون پیشرفت‌های قابل توجهی داشته‌اند. به عنوان مثال پروژکتورهای اسلایدی در دهه ۱۹۵۰ به طور گسترده‌ای در محیط‌های آموزشی مؤسسات مورد استفاده قرار گرفت یا اولین باری که مدارس از کامپیوتر استفاده کردند اواسط دهه ۶۰ بود که "ریچارد سی اتکینسون" و "پاتریک سوپز" دو استاد روان‌شناسی از دانشگاه استنفورد، شروع به انجام آزمایشی با استفاده از رایانه برای آموزش املا و حساب به دانش‌آموزان دوره ابتدایی از طریق تله‌تایپ کردند.

در دهه ۱۹۶۰ نیز دانشگاه ایلینوی شروع به آموزش آنلاین کرد و علی‌رغم این واقعیت که اینترنت ۹ سال بعد از آن اختراع شد، دانشجویان این امکان را داشتند که از طریق پایانه‌های کامپیوتری مرتبط به اطلاعات مربوط به کلاس‌ها دسترسی پیدا کنند. اولین دوره کلاس‌های آنلاین در سال ۱۹۸۶ و با استفاده از کامپیوترهای کمودور و DOS ۶۴ برگزار شد که برای ارائه شدن توسط شبکه الکترونیکی دانشگاه در دسترس بودند. امروزه تأثیر باورنکردنی یادگیری آنلاین روی دانشجویان باورنکردنی است. برای مثال در ایالات‌متحده‌آمریکا ۸۰ درصد از دانشجویان حدود دو سوم مقطع لیسانس خود را با بهره‌گیری از اینترنت به دست می‌آورند و از هر سه دانشجوی کالج، حداقل یک نفر دوره خود را به صورت آنلاین سپری می‌کند.

یکی از پیشگامان اصلی فناوری‌های آموزشی که امروزه همگی با آن آشنا هستند و دوستش دارند ویدئو کنفرانس است. این فناوری پیش از هر چیز در آموزش موزه بسیار مورد توجه قرار گرفت. از دیگر سرمایه‌گذاری‌های قابل‌توجه در زمینه آموزش از راه دور نیز در سال ۱۹۹۴ و با تأسیس یک دبیرستان آنلاین در ایالات‌متحده انجام گرفت که با استقبال بسیاری از سوی دانش‌آموزان مواجه شد. پس از آن و با شیوع فراگیر ویروس کرونا در سرتاسر جهان هم دانش‌آموزان و دانشجویان چاره‌ای جز استفاده از آموزش آنلاین نداشتند و همگی به سمت بهره‌گیری از فناوری‌های آموزشی هل داده شدند...

تاریخچه فناوری آموزشی در ایران

نخستین فناوری‌های آموزشی مورد استفاده در ایران مربوط به سال ۱۳۱۰ و شامل بهره‌گیری از کره‌ها و نقشه‌های جغرافیایی و لوح‌های حروف الفبا برای آموزش خواندن و نوشتن در دوران ابتدایی بوده است. متعاقباً در سال‌های پس از آن معلمان در دبیرستان‌های کلان‌شهرها شروع به استفاده از آزمایشگاه‌های شیمی و فیزیک، در نتیجه تدریس عملی دروس با استفاده از ابزار آلات یا بازدیدهای حضوری از اماکنی هم‌چون موزه‌ها کردند.

وزارت فرهنگ و هنر سابق ایران، پایه‌گذار استفاده از وسایل آموزشی نوین در آموزش‌وپرورش ایران و استفاده از ابزارآلات آموزشی برای آموزش‌های اصطلاحاً سمعی بصری بود. پس از جدا شدن اداره کل هنرهای زیبا از وزارت فرهنگ، دستگاه آموزش کشور پی برد که این واحد از بخش‌های بسیار لازم در امر آموزش است و در سال ۱۳۴۸ اقدام به تأسیس اداره آموزش فعالیت‌های هنری و سمعی بصری کرد. این اقدام پایه‌گذار آغاز سیر تحولات فناوری آموزشی در ایران بود که با بهره‌گیری از روش‌های نوین ارتباط جمعی، وسایل سمعی بصری، کلاس‌های سازمان‌بندی‌شده و روش‌های جدید تدریس همراه شد.

فناوری، هم‌چون سایر نقاط دنیا، در ایران نیز به تدریج به بخشی از زندگی مردم برای سهولت انجام کارها و رفع مشکلات یدی و فکری در بخش‌های گوناگون تبدیل شد که یکی از این بخش‌ها آموزش بود. کاربرد فناوری آموزشی در سیستم آموزش ایران نیز با اعمال تأثیر بر گروه‌های مختلف دانش‌آموزی و دانشجویی سرعت یادگیری را افزایش داد و روش‌ها و کیفیت ارائه مطالب آموزشی را بهبود بخشید تا جایی که امروزه نمی‌توان بخش فناوری آموزش را از امر آموزش مجزا دانست.

مزایای بهره‌گیری از فناوری آموزشی

تأثیر بالای فناوری آموزشی بر کلاس‌های درس و نحوه عملکرد آن‌ها قابل انکار نیست. امروزه بشر در دنیای دیجیتال زندگی می‌کند و نمی‌توان انکار کرد که فناوری به بخشی از زندگی و به یک مهارت لازم برای دوام تبدیل شده است. استفاده از این عنصر آموزشی می‌تواند به محصلان در دسترسی فوری به جدیدترین اطلاعات کمک و تجربه یادگیری آن‌ها را تکمیل کند.

فناوری آموزشی همچنین می‌تواند با فراهم آوردن منابع آنلاین گوناگون تجربه آموزش را برای همه علاقمندان و حتی غیر علاقمندان به درس و یادگیری شیرین کند و درس‌ها را به شیوه‌های مؤثرتر و البته بسیار سرگرم‌کننده‌تر ارائه دهد. از سوی دیگر با بهره‌گیری از فناوری آموزشی می‌توان فعالیت‌های خسته‌کننده را به تجربیاتی شیرین تبدیل، با خودکارسازی، از اتلاف وقت برای مسائلی وقت‌گیر که فواید چندانی در بر ندارد پیشگیری و از مشارکت تمامی افراد حاضر در یک جلسه آموزشی اطمینان حاصل کرد.

استفاده از فناوری آموزشی در کلاس درس به این معنی است که دانش‌آموزان قادر به دریافت بازخورد فوری هستند و می‌توانند در امر آموزش بیشتر به آزمایش و تجربه بپردازند. فناوری آموزشی آنلاین همچنین به این معنی است که محصلان علم در هر شرایط و موقعیتی می‌توانند چه در خانه و چه در خارج از خانه، چه در حال ورزش و چه در زمان استراحت.

کد خبر 524119

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.