مطبوعات و رسانه‌های آزاد و شفاف در هر جامعه‌ای از ارکان توسعه و دموکراسی محسوب می‌شود، لذا خبرگزاری ایمنا مرور بر بخشی از عناوین مطبوعات کشور را به صورت روزانه در دستور کار خود دارد.
روزنامه آرمان ملی در صفحه نخست امروز خود با تیتر «گام مثبت؛ توافق در تهران- مذاکرات در وین» به بررسی مناسبات آژانس و ایران پرداخت و نوشت: شامگاه شنبه بود که رافائل گروسی مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به‌منظور گفت‌وگو با رئیس جدید سازمان انرژی اتمی و مسائل مطروحه وارد تهران شد و روز گذشته نیز پس از دیدار و گفت و گویی دو ساعته با محمد اسلامی رئیس سازمان انرژی اتمی ایران به توافق رسید و طرفین از ادامه مذاکرات فنی در وین و سپس تهران خبر دادند.
با این حال برخی معتقدند که حضور مدیر کل آژانس در تهران نشان دهنده این است که با تغییر دولت در کشورمان شاهد تعاملاتی جدید و جدی از سوی طرفین هستیم و گروسی نیز بی‌تمایل به ارتباط هدفمند و درست با تهران نیست و سفر او به تهران را در فاصله کمتر از دو هفته به نشست بعدی شورای حکام می‌توان مثبت ارزیابی کرد. البته این سفر چندان بی واکنش هم نبوده، چراکه میخائیل اولیانوف نماینده دائم روسیه نزد سازمان‌های بین‌المللی در وین با انتشار پیامی در توئیتر این سفر را موفقیت‌آمیز توصیف کرده و آورده است: «بدون شک شورای حکام در نشست پیش رو که از روز دوشنبه آغاز می‌شود از این سفر و نتایج آن استقبال خواهد کرد.» باید دید این سفر و توافق گروسی و اسلامی چه تأثیراتی در نشست آتی شورای حکام خواهد داشت. تعامل با آژانس؛ احیای برجام احیای برجام دغدغه‌ای است که تقریباً اکثر طرفین توافق به دنبال آن هستند و از هر روندی که بتواند سریع‌تر منجر به توافق مجدد میان طرفین شود استقبال می‌کنند.
این در حالی است که برخی اتفاقات و اظهارات باعث شده تا عده‌ای از تحلیلگران روند احیای توافق هسته‌ای را چالش برانگیز قلمداد کنند. اما آنچه هست عزم طرفین به خصوص ایران برای احیای برجام بر هیچ کسی پوشیده نیست. اما این رویکرد نیز نه شتاب زده و با عجله بلکه با طمانینه و در نظر گرفتن منافع ملی و مصالح ملت است.
نوع نگاه دولت سیزدهم نسبت به برجام، مذاکرات و توافق نیز کاملاً مشخص است و رئیسی و همراهانش درصدد برقراری مذاکرات، دستیابی به توافق، برداشته شدن تحریم‌ها و در یک کلام احیای برجام هستند. این مهم را می‌توان در اظهارات امیر عبداللهیان وزیر امور خارجه دید جایی که از مصوبه مجلس یازدهم در مورد برجام به عنوان مانعی بر سر راه مذاکرات احیای آن یاد کرد. چیزی که پیش از این حسن روحانی رئیس‌جمهور سابق و وزیر خارجه‌اش محمد جواد ظریف هم به آن اشاره داشتند که علت اصلی به نتیجه نرسیدن مذاکرات وین نیز همین مصوبه بود. از طرفی در شرایطی که اظهارنظرهای مختلفی در خصوص برجام، راه‌های احیای آن و زمان احتمالی هفتمین دور مذاکرات از سوی مقامات کشورهای عضو برجام صورت گرفته در بعد فنی نیز مساله ارتباط ایران با آژانس و چگونگی برخورد طی چند روز گذشته بسیار مطرح شده است.
در شرایطی که حدوداً دو هفته دیگر نشست آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در وین برگزار خواهد شد. در همین راستا همانطور که از قبل گفته شده بود شامگاه یکشنبه رافائل گروسی مدیر کل آژانس به ایران سفر کرد تا در گفت‌وگو با مقامات مسئول چگونگی تعامل ایران و آژانس وارد تهران شد که در بدو ورود مورد استقبال بهروز کمالوندی سخنگوی سازمان انرژی اتمی قرار گرفت. گروسی روز گذشته نیز به دیدار و گفت‌وگو با محمد اسلامی رئیس سازمان انرژی اتمی پرداخت و در خصوص مسائل فنی و بازدیدها از مراکز و دوربین‌ها به بحث و گفت‌وگو پرداخت. برخی معتقدند سفر گروسی به تهران گمانه‌زنی‌های مغرضانه و جانب‌دارانه برخی کشورها در خصوص عملکرد ایران و تلاش برای صدور قطعنامه احتمالی را با شکست مواجه کرده است. حال باید دید حضور گروسی در تهران و مذاکراتش چه میزان بر نشست آتی شورای حکام و نوع نگاه به ایران تأثیر خواهد گذاشت.
روزنامه ابتکار در صفحه نخست امروز خود با تیتر «ایران و عراق پشت تریبون همگرایی» به بررسی اهداف سفر الکاظمی، نخست وزیر عراق به تهران پرداخت و نوشت: روابط ایران و عراق اگرچه بازیگران متعددی دارد، اما واقعیت این است که هیچ دو کشوری در منطقه تا این حد مشترکات و منافع همگرا با یکدیگر ندارند. مصطفی الکاظمی نخست وزیر عراق روز یکشنبه در رأس هیئتی شامل ۷ وزیر کابینه در دعوتی رسمی به تهران سفر کرد. این اولین سفر نخست وزیر عراق به ایران بعد از تصدی ریاست جمهوری آیت الله سید ابراهیم رئیسی در ایران است. پیش از این، در جولای سال گذشته الکاظمی سفر دیگری به ایران داشت.
الکاظمی در فرودگاه بغداد پیش از سوار شدن به هواپیما برای سفر به تهران از این عبارت‌ها در ترسیم چشم‌انداز سفر خود استفاده کرد: این سفر با هدف تقویت روابط دوجانبه و گشودن افق‌های همکاری در عرصه‌های مختلف با تمرکز بر عمق روابط دو کشور دوست انجام می‌شود.
وی این را هم گفت که «عراق در نقش محوری خود در منطقه از طریق تقویت شراکت راهبردی بر اساس مبانی حمایت از ثبات، همکاری و دوستی برای ریشه دار کردن پایه‌های صلح و شکوفایی موفق عمل کرده است.»
بیانیه دفتر نخست وزیری عراق روی یک کلید واژه جدی در روابط دو کشور تمرکز دارد؛ «تقویت تلاش‌ها برای توسعه پایدار به گونه‌ای که منافع دو ملت ایران و عراق را برآورده کند».
این هدف با توجه به مشترکات فراوان و بی نظیر دو ملت، پیوندهای ریشه دار فرهنگی، مذهبی، اقتصادی و اجتماعی دور از دسترس نیست.
نخست وزیر عراق تلاش می‌کند سیاستی متوازن را در عرصه منطقه‌ای و بین‌المللی به نمایش گذارد. میانجیگری سه دور از گفت‌وگوهای ایران و عربستان در بغداد خود گویای این مساعی در جهت مصالحه‌ای منطقه‌ای به عنوان پیش نیاز توسعه، سرمایه گذاری و تأمین منافع همسایگان با تقریب دیدگاه‌ها است.
روزنامه اعتماد در صفحه نخست امروز خود با تیتر «نخستین چراغ سبز دولت سیزدهم به مذاکرات» به بررسی نتایج سفر رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به ایران پرداخت و نوشت: ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در دقیقه ۹۰ به تفاهم رسیدند، تفاهم فنی که در جریان نخستین دیدار رافائل گروسی با محمد اسلامی، رئیس تازه‌نفس سازمان انرژی اتمی ایران در تهران حاصل شد. شامگاه جمعه بود که رافائل گروسی پس از نهایی شدن متن تفاهم میان آژانس و ایران، راهی تهران شد تا ایران و آژانس در تلاشی مشترک و تنها ساعاتی پیش از آغاز نشست دوره‌ای شورای حکام در سایه تمدید تفاهم فنی موقت فضا را برای تداوم مذاکرات فنی و سیاسی با ایران در وین حفظ کنند.
استقبال از گروسی در فرودگاه تهران بر عهده بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی بود. در فیلم‌های منتشر شده از مراسم استقبال مشخص است که گروسی از سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران درباره وضعیت سلامتی و بهبودی پس از حادثه‌ای که هنگام بازدید از تأسیسات هسته‌ای نطنز رخ داد، سوال می‌کند و کمالوندی از جان سالم به در بردن از این حادثه با عنوان معجزه یاد می‌کند. فروردین ماه ۱۴۰۰ بود که بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی به منظور بررسی ابعاد عملیات خرابکاری منتسب به رژیم اسرائیل در تأسیسات هسته‌ای نطنز به این مجموعه رفته بود و در حین بازدید دچار حادثه شد. رژیم اسرائیل در دو دهه اخیر بارها و بارها اقدام به عملیات خرابکارانه در تأسیسات هسته‌ای و همچنین ترور دانشمندان هسته‌ای ایران کرده اما آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نه مستقیماً این اقدام‌های تروریستی را محکوم و نه بر بازدید و نظارت از تأسیسات هسته‌ای این رژیم اصرار کرده است.
ایران همواره در بیانیه‌ها، سخنرانی مقام‌ها و اظهارنظر نماینده ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از این رفتار دوگانه آژانس انتقاد کرده است. این بار نیز همزمان با سفر گروسی به تهران و دور شدن مقطعی خطر صدور قطعنامه علیه ایران در شورای حکام، مقام‌های اسرائیلی با انتقاد از این رویه آژانس و غرب در قبال تهران ادعا کردند که پاسخ توسعه برنامه هسته‌ای ایران باید تحریم بیشتر باشد نه صدور بیانیه مشترک. همزمان وزیر دفاع (جنگ) این رژیم هم در راستای تلاش برای امنیتی‌سازی دوباره پرونده ایران ادعا کرد که ایران در پایگاه هوایی در اطراف اصفهان اقدام به آموزش نحوه هدایت پهپاد به شبه‌نظامیان غیرایرانی می‌کند.
روزنامه شرق در صفحه نخست امروز خود با تیتر «سرنوشت پول‌های نامشروع چه شد؟» به بررسی طرح رسیدگی به اموال نامشروع مسئولان اجرایی پرداخت و نوشت: نماینده مردم چناران در مجلس شورای اسلامی احیای اصل ۴۹ قانون اساسی و اعاده اموال نامشروع مسئولان از ابتدای انقلاب و برگشت اموال به صاحبان حق و بیت‌المال از سوی دولت و قوه قضائیه را خواستار شد؛ خواسته‌ای که در راستای اجراشدن اصل چهل و نهم و صد و چهل و دوم قانون اساسی از سال ۹۶ کلید خورده اما همه وعده‌ها تاکنون بی‌نتیجه مانده است. به گفته ابوترابی، نماینده مجلس، اگر این قانون اجرا می‌شد، حداقل باید شاهد بازگشت ۲۰۰ هزار میلیارد تومان از اعاده اموال نامشروع به خزانه می‌شدیم. او به تسنیم گفته بود: «پیش‌بینی‌مان این است که پس از انقلاب اسلامی حدود ۵۰۰ نفر از مسئولان و مقامات رده‌بالا از طریق استفاده از رانت میلیاردر شده و اموال نامشروع هنگفتی به دست آورده‌اند؛ مثلاً وزیری که درحال‌حاضر ۳۰۰ میلیارد تومان دارایی دارد و در این سال‌ها هم همواره کارمند دولت بوده، واضح است که غیر از رانت نمی‌تواند از راه دیگری چنین دارایی‌ای را دست‌وپا کند. پیش‌بینی می‌شود درآمد ۲۰۰ هزار میلیارد تومانی از اعاده اموال نامشروع به خزانه عودت داده شود».
تاکنون نه‌تنها خبری از عودت این مبلغ به خزانه نیست، بلکه از نحوه بررسی اموال نامشروع مسئولان نیز خبری منتشر نشده و گویی قانونی برای اجرا نشدن تصویب شده است. حال حسین عباس‌زاده‌امامی، در جلسه علنی صبح روز گذشته مجلس شورای اسلامی در نطق میان‌دستور خود درباره این قانون با تأکید بر اینکه محاکمه بانیان وضع موجود انتظار جدی مجلس و مردم از دستگاه قضاست، گفت: احیای اصل ۴۹ قانون اساسی و اعاده اموال نامشروع مسئولان از ابتدای انقلاب و برگشت اموال به صاحبان حق و بیت‌المال از سوی دولت و قوه قضائیه را خواستاریم. این در حالی است که از زمستان سال گذشته که رئیس قوه قضائیه دستورالعمل اجرایی طرح اعاده اموال نامشروع مسئولان را به دادستانی کل کشور ابلاغ کرده بود، قرار بر عملیاتی‌شدن آن ظرف یک ماه بود، اما همچنان خبری از تحقق این وعده نبوده و نیست.
این وقفه در اجرای بازپس‌گیری اموال نامشروع مسئولان در حالی رخ داده که طبق دستورالعمل اجرایی قرار بود به‌منظور اجرای سریع و عادلانه قانون پیش‌بینی‌شده، شعبه یا شعب حقوقی ویژه‌ای در تهران تشکیل شود. در صورت اثبات نامشروع‌بودن اموال فرد خاطی، دادگاه‌ها موظف بودند حکم استرداد همه اموال و عوائد ناشی از آن را به‌عنوان جریمه یا خسارت به بیت‌المال صادر کنند. هدف از این طرح بازپس‌گیری اموالی بود که برخی افراد و مقامات با سوءاستفاده از مقام و موقعیت یا رانت و اعمال نفوذ به‌ناحق کسب کرده بودند و روشی قانونی برای اعاده این اموال وجود نداشت. حال با توجه به توئیت این نماینده مجلس باید دید دلیل نبود اراده‌ای برای اجرای این قانون چیست و چرا مسئولان خاطی که حداقل ۵۰۰ نفر تخمین زده شده‌اند، همچنان در امنیت و به دور از مواخذه قضائی در مناصب و موقعیت‌های خود قرار دارند.
روزنامه کیهان در صفحه نخست امروز خود با تیتر «سیمان ارزان شد طلیعه تحقق وعده‌های دولت» به کاهش قیمت سیمان پرداخت و نوشت: ارزانی سیمان نخستین وعده وزیر صمت بود که محقق شده و حالا خبر از کنترل قیمت فولاد و کاهش ۳۰ درصدی قیمت جوجه یک‌روزه در هفته آینده هم به گوش می‌رسد. این اتفاقات که بدون رفع تحریم‌ها یا پیوستن ایران به FATF رخ داده، نویددهنده تحقق سایر وعده‌های دولت سیزدهم است.
این خبرهای خوب اقتصادی در حالی طی کمتر از یک ماه رخ داده که دولت قبل طی هشت سال در توجیه مشکلات کشور به ویژه گرانی‌ها مقصر را تحریم‌های خارجی می‌دانست و بر همین اساس سیاست محوری دولت تدبیر و امید حول مذاکره با خارجی‌ها برای بهبود همه شئون کشور از اقتصاد و صنعت هسته‌ای تا آب خوردن، شکل گرفت. این در حالی بود که هرچه زمان می‌گذشت واقعیت‌ها نشان می‌داد مسیر ترسیم شده دولت روحانی برای حل مشکلات سرابی بیش نبوده چرا که آمریکایی‌ها نه تنها حقوق طبیعی مردم ایران برای رفع تحریم‌های ظالمانه را به رسمیت نشناختند بلکه زیر توافق‌شان با دولت قبل زدند و به باج‌خواهی بیشتر پرداختند.
اما مسئولان دولت جدید و خصوصاً شخص آقای رئیسی در ایام انتخابات و پس از آن اعلام کردند می‌توان وابستگی امور کشور به مذاکره با غربی‌ها و رضایتمندی آنان را به حداقل رساند. این دیدگاه نقطه مقابل آن چیزی بود که جریان غرب‌گرا می‌گفت. مسئولان دولت مردمی معتقدند با تکیه بر توان داخلی و نیروهای جوان در کنار اصلاحات ساختاری و مدیریتی می‌توان بسیاری از مشکلات را حل کرد.
با همین رویکرد، دولت به جلوداری رئیس‌جمهور، حضور فعال در حوزه‌های مختلف کاری و بازدیدهای میدانی را سرلوحه کار قرار داده و کمر به حل مشکلات مردم بسته است. این موضوع سبب شده زمینه اجرای برخی وعده‌هایی که رئیس‌جمهور و وزرا در روزهای نخست استقرار دولت دادند فراهم شود و امید است با ادامه این وضعیت، اعتماد آسیب دیده دولت و ملت، دوباره ترمیم گردد.
نظر شما