به گزارش سرویس ترجمه ایمنا، روزانه هزاران نفر در سراسر دنیا به دلیل ابتلاء به کووید -۱۹ جان خود را از دست می‌دهند و هنوز هم راهکارهای درمانی بسیار کمی برای پیشگیری از این مرگ‌ومیرها وجود دارد. از سوی دیگر هیچ قرص ساده و ارزان قیمتی وجود ندارد که بتواند در مراحل اولیه عفونت مانع از نیاز افراد تازه مبتلا شده به بستری شدن در بیمارستان‌ها شود.
داروهای ضدویروسی موجود هر چند روند بهبود را افزایش می‌دهد ولی نشانه‌ای از تأثیر آن‌ها در کاهش میزان مرگ‌ومیر دیده نشده است. از این رو داروسازان در حال توسعه هر چه بیشتر داروهای ضدویروسی هستند که برخلاف انواعی که به تزریق نیاز دارند، بتوان به راحتی آن‌ها را به مصرف رساند.
مولنوپیراویر چیست؟
مولنوپیراویر یکی از داروهایی است که به شکل قرص‌های خوراکی برای بیماران تازه مبتلا شده به کووید -۱۹ تجویز می‌شود و تاکنون اثربخشی بالایی نشان داده است. یکی از اصلی‌ترین موانع در تولید داروهای ضدویروسی، اطمینان از بی‌خطر بودن آن‌ها است، معضلی بسیار پر اهمیت که سال‌هاست توسعه‌دهندگان این داروها را با مشکل مواجه کرده است.
عوارض مولنوپیراویر
مولنوپیراویر مؤثر است و عوارض جانبی جدی ندارد. این دارو ویروس را بدون آسیب رساندن به سلول‌ها از بین می‌برد. با این حال در زمینه مبارزه با بیماری‌های ویروسی؛ موفقیت می‌تواند موقت و زودگذر باشد، زیرا ویروس‌ها برای زنده ماندن جهش پیدا می‌کنند.
در زمینه عوارض ناشی از مصرف، مطالعات آزمایشگاهی انجام گرفته روی حیوانات و انسان‌ها، نشان داد که داده‌ها کاملاً تمیز است و مولنوپیراویر باعث جهش ژنتیکی نمی‌شود. بررسی ویروس‌شناسی بیماران تازه ترخیص‌شده‌ای که مولنوپیراویر را دریافت کرده بودند نیز نشان داد که نگرانی‌های طولانی‌مدت در زمینه عوارض جانبی این دارو فاقد ارزش بالینی است و تا کنون این دارو بدون علائم و عوارض جانبی به خوبی توانسته پس از پنج روز اثر ضد ویروسی نشان دهد.
با این حال با توجه به اینکه بسیاری از دریافت‌کنندگان به دلیل نداشتن علائم، از مشارکت در ادامه روند بررسی‌ها و آزمایشات بعدی خودداری می‌کنند باعث شده مراحل تحقیقات با تأخیر مواجه شود. این امر باعث می‌شود ایمنی مولنوپیراویر برای بیماران مبتلا به کووید -۱۹ همواره به ارزیابی و نظارت بیشتری نیاز داشته باشد چرا که اگر دارو به نحوی در ویروس اشتباهاتی ایجاد کند و متخصصان ندانند چگونه این اتفاق می‌افتد، ممکن است مکانیسم‌های دیگری نیز در کار باشد که می‌تواند به سلول آسیب برساند.
مکانیسم اثرگذاری مولنوپیراویر
مولنوپیراویر با کد توسعه MK-۴۴۸۲ وEIDD-۲۸۰۱، یک داروی خوراکی ضد ویروسی تجربی با تأثیرگذاری بالا برای درمان آنفولانزا و از مشتقات سنتز نوکلئوزید ان ۴- هیدروکسی سیتیدین (N۴-hydroxycytidine) است که برای پیشگیری از گسترش انفجاری عفونت‌های کووید -۱۹ تجویز می‌شود.
عملکرد ضدویروسی مولنوپیراویر از طریق ارائه خطاهای رونویسی در هنگام تکثیر RNA ویروسی انجام می‌گیرد و به گفته متخصصان با توجه به مکانیسم عمل و تجویز خوراکی آن برای بیماران کرونایی سرپایی، تازه مبتلا و تازه بستری‌شده مؤثر بوده است.
مولنوپیراویر مانع از تکثیر ویروس نمی‌شود، در عوض خطاهایی را در RNA ویروس وارد می‌کند که تا زمانی که از بین نرود تکرار می‌شود. با این حال متوقف ساختن ویروس با ایجاد خطا در کد ژنتیکی می‌تواند عواقب ناخواسته‌ای در پی داشته باشد.
مولنوپیراویر ابتدا به‌عنوان یک ضدویروس با طیفی گسترده شناخته و در ۲۰۰۳ به‌عنوان درمانی برای هپاتیت C معرفی شد که به دلیل عوارض جانبی احتمالی ناشی از استفاده طولانی‌مدت مورد استفاده قرار نگرفت. پس از آن روی افراد مبتلا به آنفلوآنزا مورد آزمایش قرار گرفت و با ظهور بیماری فراگیر کووید -۱۹ تمرکز آن به اثربخشی روی ویروس کرونا تغییر یافت.
هنوز هم میزان اثربخشی کامل این دارو با شبهاتی روبه‌رو است و احتمال وجود عوارض جانبی شدید به دلیل مکانیسم جهش‌زا مولنوپیراویر وجود دارد چرا که برخلاف دیگر داروهای این چنینی در درمان بیماری‌های ویروسی که باعث می‌شود آنالوگ نوکلئوزیدی در یک زنجیره DNA در حال رشد گنجانده شود و تولید آن را متوقف می‌کند.
مولنوپیراویر همچنان اجازه می‌دهد تا زنجیره RNA ویروسی رشد کند، اما نوکلئوزیدهای اشتباه به این زنجیره متصل شده و منجر به جهش‌های زیادی می‌شوند. به عبارتی زنجیره تخریب می‌شود، ترکیب در بدن تجزیه می‌شود و قسمتی که با تکثیر ویروس تداخل دارد جذب جریان خون شود. به همین دلیل مولنوپیراویر یک جهش‌زا است.
مولنوپیراویر، توسط شرکت نوآوری دارویی درایو (DRIVE ) در دانشگاه اموری (Emory) در آتلانتا توسعه یافت، توسط شرکت بیوتراپی ریج‌بک در میامی خریداری شد و با همکاریMerck & Co توسعه بیشتری پیدا کرد.
در آوریل ۲۰۲۰ رئیس سابق اداره تحقیقات و توسعه پیشرفته زیست‌پزشکی ایالات‌متحده(BARDA)، ریک برائت، نگرانی‌هایی عنوان کرد در زمینه تأمین بودجه برای توسعه بیشتر مولنوپیراویر به دلیل وجود داروهای مشابهی که دارای ویژگی‌های جهش زا و آسیب‌رسان به DNA بودند چرا که بررسی‌های شرکت Pharmasset روی مواد فعال مولنوپیراویر به صورت ناتمام رها شده بود.
با این حال مدیر عامل درایو، جورج پینتر این ادعا را رد و خاطرنشان کرد مطالعه مسمومیت مولنوپیراویر انجام شده و داده‌ها در اختیار نهادهای نظارتی ایالات‌متحده‌آمریکا و بریتانیا قرار گرفته و پس از بررسی اجازه مطالعات ایمنی مولنوپیراویر روی نمونه‌های انسانی در بهار ۲۰۲۰ صادر شده است.
درایو و ریج‌بک هر دو اعلام کردند که مطالعات ایمنی روی حیوانات نیز برنامه‌ریزی شده و داده‌های به‌دست‌آمده نتایج بسیار امیدوارکننده‌ای داشته است. متخصصان بر این باورند که برون‌یابی در انسان ممکن است به دلیل آنزیم‌های مختلف دخیل در فعال‌سازی آنالوگ نوکلئوتیدی باشد.
مولنوپیراویر و کرونا
اواخر جولای ۲۰۲۰ اعلام شد که توسعه مولنوپیراویر تا سپتامبر این سال به پایان خواهد رسید. ۱۹ اکتبر ۲۰۲۰ آزمایشی یک ساله در سه فاز روی بیماران بستری در بیمارستان انجام گرفت و در ژوئن ۲۰۲۱، وزارت بهداشت و خدمات انسانی ایالات‌متحده متعهد شد که در صورت تأیید اثرگذاری مولنوپیراویر اقدام به خریداری این دارو کند.
نتایج فاز دوم از سه فاز آزمایشات مولنوپیراویر نشان داد که این دارو در پنج روز می‌تواند عفونت کووید -۱۹ را در بیماران کرونایی تازه مبتلا شده از بین ببرد. با این حال مکانیسم عمل آن در حالت پیشرفته کووید -۱۹ هنوز مشخص نیست و از آن می‌توان به‌عنوان یک اقدام پیشگیرانه برای محافظت از اعضای خانواده در برابر عفونت کرونا استفاده کرد.
دوز مصرف مولنوپیراویر
مولنوپیراویر به مدت پنج روز، به صورت هر ۱۲ ساعت یک قرص مصرف می‌شود. یعنی هر دوره درمان آن شامل ۱۰ قرص است.
قیمت مولنوپیراویر
تا این لحظه ایالات‌متحده از سرمایه‌گذاری بیش از سه میلیارد دلاری روی تولید آن خبر داده است و هنوز هیچ اطلاعاتی مبنی بر قیمت آن برای عرضه در دست نیست. در شرایط فعلی کشور هند بیش از سایر نقاط دنیا از مولنوپیراویر استفاده می‌کند و بنا بر آخرین اطلاعات دریافتی، اطلاع از قیمت آن نیازمند تماس با تولیدکنندگان دارو در این کشور است.
نظر شما