به گزارش خبرنگار ایمنا، صنعت اصیل و ارزشمند فرش ده‌ها شغل را در خود جای داده است و علاوه بر اشتغال‌زایی به دلیل صادرات و کسب درآمد ارزی باعث افزایش درآمد ملی کشور می‌شود. شهر تبریز، قلب تپنده فرش ایران است که در سال ۱۳۹۴ به عنوان شهر جهانی فرش انتخاب شد و امروزه جهانیان، این شهر را به عنوان پایتخت فرش دستباف می‌شناسند. می‌توان گفت حدود ۳۵ درصد تولید و صادرات فرش کشور بر عهده آذربایجان شرقی است. در واقع فرش دستباف تبریز سفیر فرهنگی ایران در اقصی نقاط جهان است.
هر سال نمایشگاه بین المللی تخصصی فرش دستبافت، در این شهر برگزار می‌شود. برگزاری این نمایشگاه‌ها بهانه‌ای است که از هنرمندان این حوزه تجلیل شود، حضور و نقش پررنگ آنها در هنر ایران و تبریز یادآوری شود و فرش‌های دستباف تبریزی، این بوستان‌های ابریشمی، به نمایش همگان در بیاید.
می‌توان گفت "امپراطوری" فرش دستباف ایران از زمان صفویان و انتخاب تبریز به عنوان پایتخت آنها آغاز شد. در دوران صفویه و با اوج گیری فرهنگ و هنر و به صورت خاص‌تر نگارگری، نگارگران بزرگی در تبریز تربیت شدند و کم کم شروع به فعالیت در صنعت فرش کردند.
نقش و نگارهای منحصر به فرد
از آنجایی که در آن زمان نقشه کاغذی فرش وجود نداشت، بافندگان طرحی خاص و منحصر به فرد را در ذهن خود تصور کرده و پرورش داده سپس آن را پیاده می‌کردند. البته هنر فرش‌بافی پیش از این دوره نیز در تبریز وجود داشت، اما به همت پادشاهان صفوی و علاقه آنها به فرهنگ و هنر بود که این صنعت از حالتی روستایی، جنبه‌ای پیشرفته و درباری گرفت.
خلاقیت هنرمندان تبریزی در نقوش، رنگ و بافت نمود یافته و سبب به وجود آمدن آثار نفیسی شده است که تا به حال در دنیا سابقه نداشته و از خاک زرین ایران برخاسته است.
فرش‌های تبریز در صد سال اخیر اغلب با طرح‌های گلدانی، درختی، محرابی، قندیل‌دار، حیوان‌دار، شکارگاه، هراتی، شاخ و برگی، گل‌فرنگ، بندی خشتی یا قاب قابی، منظره‌بافی، قاب قرآنی و نقش‌های هندسی از کوچک‌ترین تا بزرگ‌ترین اندازه‌های ممکن بافته شده است. فرش‌هایی که در تار و پودشان زحمت و عشق و هنر رخنه کرده است.
این نقش و نگارها و طرح‌ها همچنین کیفیت مرغوب فرش‌های تبریز، این شهر را به یک برند جهانی فرش تبدیل کرده است. این واقعیتی بدیهی و در عین حال افتخارآفرین است که فرش‌های هیچ کجای دنیا از لحاظ کیفیت و زیبایی به پای فرش‌های تبریزی نمی‌رسد.
نزول اقتصادی صنعت فرش
کسب عنوان "شهر جهانی فرش" توسط تبریز، رویدادی بود که در آن زمان امیدها را در صنعت نابسامان فرش زنده کرد و باعث شد اهالی و هنرمندان این صنعت، در واقع هنرمندان این امپراطوری، خیال کنند که بعد از این رویداد جهانی، صنعت فرش ایران دوباره جان می‌گیرد، بازارهای آن رونق می‌یابد و صادرات افزایش پیدا می‌کند.
اما با وجود تمامی اینها، حضور این صنعت در عرصه بین‌المللی و صادرات فرش ایرانی در سال‌های اخیر دچار تزلزل شده است. گفتنی است، صادرات این صنعت که روزی از اساس‌های درآمد ملی ایران به شمار می‌رفت و بعد از نفت دومین راه کسب درآمد کشور بود هر سال با کاهشی چشمگیر نسبت به سال قبل مواجه بوده است.
درد و دل هنرمندان فرش ایران
علاوه بر این درد دل‌های فعالان این حوزه و هنرمندان صنعت فرش نیز شنیدنی است. برخی درآمدهای کمی که باعث شده با چندین سال سابقه کاری در صنعت فرش، دست به دامن حرفه دیگری برای گذران زندگی شوند، گله می‌کنند چرا که سبک زندگی‌ها تغییر کرده و دیگر کسی خریدار فرش دستباف نیست. اگر هم کسی میل به خرید داشته باشد جیب خالی‌اش سر سخت‌تر از هر دلیل دیگری، این میل و علاقه را سرکوب می‌کند.
بسیاری از این هنرمندان نیز دچار مشکلات بینایی یا ریوی می‌شوند و با بی‌پناهی و موانعی از این قبیل مواجه هستند. برخی هم از قیمت بالای مواد اولیه فرش گله می‌کنند و معتقدند اگر نظارتی بر روی این قیمت‌ها انجام شود، می‌توان فرش‌ها را در داخل کشور به فروش رساند. اما حالا این بوستان‌های ابریشمی در مغازه‌ها سکان گزیدند و گویا کسی قصد ندارد که آنها را آزاد کند.
نظر شما