به گزارش خبرنگار ایمنا، در اصطلاح جهانی به کسی که مرتکب تخریب اموال عمومی و آثار فرهنگی می‌شود، «وندال» گفته می‌شود. وندالیسم یا بیماری تخریب اموال عمومی عملی است که بنا به دلایل متعدد و از روی آگاهی به‌عمد و به‌منظور تباه کردن یا صدمه زدن به چیزی صورت می‌گیرد که متعلق به عموم مردم است. تخریب اموال عمومی نه‌تنها موجب اختلال در امور شهری و اجتماعی خواهد شد و سایر افراد را برای استفاده از اموال عمومی در مقطعی از زمان محروم می‌کند، بلکه مدیریت شهری را نیز با مشکل و تنگنا مواجه می‌کند و مسئولان باید با صرف هزینه و زمان سعی در اصلاح، تعمیر و جایگزینی اموال تخریب‌شده داشته باشند.
تخریب مدارس، پل‌ها، شیشه‌های اتوبوس‌های شهری، یادبودهای تاریخی، پارک‌ها و فضاهای سبزی از جمله مواردی است که از گذشته به دلایل مختلف هدف بعضی از افراد قرار گرفته و همواره شاهد نقاشی‌های مختلف پشت صندلی اتوبوس، بدنه شهری، تنه درختان و حتی بناهای تاریخی بوده‌ایم. اما سرقت نیمکت‌ها و وسایل بازی در پارک‌ها و از این دست موارد موضوعی است که چند سالی است در شهرهای بزرگ رخ می‌دهد و شاید بتوان علت آن را در معضلات اجتماعی چون اعتیاد و مشکلات ناشی از فشار اقتصادی جست. در واقع می‌توان گفت میزان خساراتی که خواسته یا ناخواسته عده‌ای روزانه به اموال و مبلمان شهری وارد می‌کنند، بسیار زیاد است و کم نیستند در و دیوار و درختانی که در شهر دفتر خاطرات شده‌اند، ایستگاه‌های اتوبوسی که روی آنها شماره نوشته‌اند و تابلوهای راهنمایی که اگرچه تا شب قبل سرجایشان بودند اما صبح فردا کج شده یا ترقه خورده و یا به سرقت رفته‌اند. این قبیل سرقت‌ها علاوه بر اینکه ایجاد هرج و مرج در شهر و آشفتگی فضاهای شهر می‌شود هزینه گزافی به شهروندان و مدیریت شهرها تحمیل می‌کند.
کلانشهر اراک نیز سالهاست که با این معضل دست و پنجه نرم می‌کند و معمولاً بعد از تعطیلات عید نوروز با ناهنجاری‌هایی بر در و دیوار شهر روبرو است.
خسارت میلیاردی به امکانات شهری اراک
ابوالفضل جلالوندی، سرپرست معاونت خدمات شهری شهرداری اراک در این باره به خبرنگار ایمنا گفت: به طور کلی خسارات وارده به تأسیسات شهری و اموال شهرداری، شامل موارد متداولی می‌شود که عموم آن به علت وندالیسم بوده و بسیاری نیز از روی ناآگاهی رخ می‌دهد، تخریب نیمکت پارک‌های سطح شهر، چسباندن اطلاعیه به بدنه شهری توسط شرکت‌های خصوصی، کارگاه‌ها و سایر نهادهای آموزشی، تخریب و نقاشی بدنه داخلی اتوبوس‌ها از جمله خساراتی هستند که در سال گذشته به تأسیسات شهری وارد شده است.
وی افزود: طی سال‌های اخیر به آسفالت سطح معابر شهری آسیب چندانی وارد نشده، اما جداول به علت تصادفات احتمالی همواره در معرض تهدید آسیب‌های جدی هستند، از آن گذشته بعضاً مشاهده شده که مردم جداول درب منازل خود را تخریب می‌کنند که این مورد نیز منجر به آسیب بدنه شهری می‌شود.
سرپرست معاونت خدمات شهری شهرداری اراک خاطرنشان کرد: در پارک‌ها علاوه بر تخریب نیمکت‌ها و وسایل بازی کودکان مخصوصاً در ایام تابستان که مردم بیشتر در پارک‌ها حضور پیدا می‌کنند، آسیب‌های زیادی به درختان و چمن‌ها وارد می‌آید، در خصوص فضای سبز شهری، مشاهده شده برخی افراد درخت‌های جلوی مغازه خود را قطع می‌کنند به همین منظور کمیسیون‌های مختلفی در شهرداری برگزار می‌شود از قبیل کمیسیون قطع اشجار، کمیسیون عمرانی شهرداری و کمیسیون شهرسازی که در آنها این موارد و مشکلات پیگیری و بررسی شده و ترمیم آنها در برنامه قرار خواهد گرفت.
جلالوندی اظهار کرد: سالانه شهرداری مبالغ بسیاری را هزینه ترمیم این خسارات می‌کند که بعضاً به چندین میلیارد تومان هم می‌رسد، مردم باید به این موضوع توجه داشته باشند هزینه‌هایی که بر این موارد مترتب است از محل مالیات پرداختی توسط خود شهروندان تأمین خواهد شد، چرا که شهرداری به جز مالیات‌های دریافتی از شهروندان منبع درآمد دیگری ندارد و ما مجبور خواهیم شد به جای صرف بودجه در جهت توسعه شهری مبالغی را صرف تعمیر و حل این مشکلات کنیم.
وی افزود: در این خصوص به طور مداوم با تیم‌های بازرسی و کارشناسی در ارتباط هستیم و مجموعه شهرداری از این طریق به ساماندهی این مشکلات خواهد پرداخت، از دیگر مشکلاتی که توسط این تیم‌های بازرسی گزارش شده؛ طراحی، شعارنویسی و چسباندن پوستر روی نقاشی‌های دیواری است که بر این اساس شهرداری به امحا شعارنویسی‌ها و ترمیم نقاشی‌ها می‌پردازد که هزینه‌های بالایی را به سازمان تحمیل می‌کند.
سرپرست معاونت خدمات شهری شهرداری اراک تاکید کرد: بیشتر خسارت‌های وارده از جانب شهروندان رخ داده است، با آنکه سیل، باد و از این قبیل موارد خساراتی را به بدنه شهری وارد می‌آورد، اما میزان خسارات ناشی از بلایای طبیعی در مقابل خسارات شهروندی ناچیز بوده و قابل توجه نیست؛ برای فرهنگ سازی در این زمینه سازمان‌ها و معاونت‌های مختلف شهرداری اقدام کرده‌اند برای نمونه در همین راستا سازمان فرهنگی شهرداری اقدام به برگزاری مسابقات مختلفی کرده است؛ سازمان پسماند و معاونت امور زیربنایی شهرداری نیز هریک آکادمی در این خصوص طراحی کرده‌اند.
جلالوندی اظهار کرد: با اینکه ما به طور مداوم آموزش‌هایی در این زمینه به شهروندان ارائه دادیم باز هم شاهد آسیب تأسیسات و بدنه شهری بوده‌ایم که شهرداری موظف به تعمیر آنها است تا چهره شهر از اینکه هست، بدتر نشود؛ به هر حال این اقدامات فرهنگی هر چند اندک اما مؤثر بوده است و اگر در گذشته ۱۰ واحد تخریب داشته‌ایم این میزان به هشت واحد تقلیل پیدا کرده است و امیدواریم این روند آموزشی را که توسط سازمان شهرداری پیش گرفته شده منجر به حداقل رساندن خسارات تأسیسات شهری شود.
راهکارهایی برای جلوگیری از آسیب به شهرها
به هر حال «وندالیسم» با هر دلیل و بهانه‌ای، پدیده مخربی است که اموال عمومی شهرها را در کوران نابودی قرار می‌دهد و بی توجهی به علل و ریشه‌های آن، گاه می‌تواند تمهیدی بر بحران‌های بزرگ‌تر و حتی آشوب‌های پرهزینه تر باشد.
جامعه شناسان و کارشناسان شهری راهکارهای متعددی برای به حداقل رساندن این آسیب‌ها به شهرها ارائه کرده‌اند، چرا که این نوع رفتارها برای شهرهای بزرگی همچون تهران، اصفهان و اراک پرهزینه و مخرب است. آنیتا مجیدی‌هروی، مدرس دانشگاه و کارشناس حوزه مدیریت شهری پیشنهاد کرده است که اگر افراد جامعه را قانع کنیم که این رفتارها باعث آسیب جمعی به همه مردم می‌شود، ناخودآگاه و به‌صورت خودجوش توقفی در این رفتارها ایجاد می‌شود؛ حتی اگر توسعه پایدار هم داشته باشیم، این رفتار می‌تواند ادامه داشته باشد و دود این آسیب به چشم شهروندان زمان حال، نسل‌های آینده و مسئولان هم می‌رود. راهکار دیگر این که با آموزش و ترویج فرهنگ درباره حفظ و نگهداشت اموال عمومی شهر به شهروندان آموزش بدهیم. کتب درسی، اطلاعیه‌های عمومی یا مدارس می‌توانند نقش مهمی در این امر داشته باشند. شیوه دیگر این است که از ظرفیت‌هایی مانند مراکز آموزشی و فرهنگی و مشارکت عمومی بهره‌مند شویم.
او همچنین اظهار کرده است: روش دیگر جریمه مالی و رفتاری است که می‌توان اجرا کرد؛ در صورتی که تا جایی که مطلع هستم هیچ کار قانونی برای آن در نظر گرفته نشده است که اگر کسی این رفتار را دارد باید مجازات و جریمه شود. این راهکارها کمک بسزایی در کنترل رفتارهای شهروندان درباره اموال عمومی و بیت‌المال دارد. در وسایل حمل‌ونقل عمومی مانند مترو و اتوبوس‌ها رفتارهای وندالیسمی بیشتر دیده می‌شود.
نظر شما