ناصر طاووسی، مدرس این کارگاه در گفت و گو با خبرنگار ایمنا، گفت: در این کارگاه‌ها سعی شده است تفاوت‌ها و نقاط مشترک خطوط نمایش داده شود همچنین با برگزاری ورک‌شاپ‌ها سعی داریم عناصر خاص این دو خط را به علاقمندان معرفی کنیم.
وی با اشاره به کاربرد خطوط در گذشته، افزود: خطوط در گذشته کاربردی بوده‌اند و برای هر کار خاصی از خط مخصوصی استفاده می‌شده است. برای مثال از خط "غبارالحلبه" برای نامه نویسی استفاده می‌شده است چرا که علاوه بر ریز بودن خط، با سرعت نوشته می‌شده است. حلبه غباری است که از خاک پای سم اسب‌ها بلند می‌شود و این خط ریز را از این جهت به این غبارها تشبیه کرده‌اند.
این هنرمند خوشنویسی ادامه داد: پس از خط ثلث، وزرا و امرا برای امضا کردن دیوان‌ها و رساله‌های نوشته شده، خطی مخصوص به نام توقیع ایجاد کردند که در اصطلاح امروزی به امضا گفته می‌شود. پس از مدتی این خط در میان مردم هم رواج یافت و به دلیل زیبایی آن در نوشتن سوره‌های قرآن استفاده شد همچنین در مساجدی که به دستور امرا و حاکمان ساخته شد کتیبه‌هایی با این خط مزین شده است.
طاووسی افزود: با گذشت زمان نیاز به خطی برای نامه‌نویسی احساس شد. پس با ایجاد خط رقاع قاعده طولانی خطوط را کنار زدند. رقاع به معنی تکه نویسی خطی زیبا، منعطف، خوانا و با سرعت روی تکه‌های کاغذ است.
وی با بیان این که این خط از زیبایی و انعطاف چشمگیری برخوردار بود، اضافه کرد: پس از مدتی این خط کاربردهای دیگری چون استفاده در سر سوره‌های قرآن پیدا کرد همچنین کتاب‌هایی چون مثنوی معنوی و کتب علمی نیز با این خط به زیور طبع آراسته شده‌اند. این خط به دلیل انعطافی که داشت تا زمان قاجاریه مورد توجه بود اما وقتی صنعت چاپ وارد شد کاملاً به فراموشی سپرده شد.
این هنرمند اظهار کرد: زمانی که کار مرمت کتب را شروع کردم متوجه فراموشی این خطوط شدم و از زوایای مختلف شروع به بررسی و تحقیق کردم. افراد دیگری نیز با این خطوط آشنا هستند اما برخی از آنها قاعده و اصول را نمی‌دانند و بیشتر با احساس با این خطوط برخورد می‌کنند همچنین معتقدم کپی برداری از قدما در این هنر چندان زیبا نیست پس با توجه به نیاز امروز، این هنر خوشنویسی را در فضای گرافیکی و مدرن پیش گرفتم که تا به امروز مقبول واقع شده است.
طاووسی در این خصوص، ادامه داد: این خطوط مورد پسند تایپوگرافی و گرافیست‌ها واقع شد و می‌توانم بگویم افراد علاقه مند به این خطوط بیشتر در حوزه گرافیک هستند.
وی در پاسخ به این سئوال که چطور می‌توان خطوط خاموش را زنده کرد، تصریح کرد: برای روشن کردن هر خطی باید ابتدا خود فرد بر موضوع اشراف کامل داشته باشد همچنین باید نیاز امروز را سنجید برای مثال در فضای گرافیک نیاز به خطی احساس شد که منعطف باشد و بتوان آن را با اشکال مختلف هندسی و ترنج تطبیق داد.
این هنرمند افزود: تا پیش از این خط ثلث همچنین نستعلیق در گرافیک استفاده می‌شد اما به دلیل نداشتن انعطاف، پاسخگوی نیاز هنرمندان نبود و همین باعث می‌شد کلمات دو تکه شود، گاهی باید بعضی از حروف کوتاه و بلند نوشته شود تا در قالب اشکال هندسی جای گیرد در واقع ناموزون بودن فرم منجر به الهام گرفتن از این خطوط خاموش شد.
طاووسی گفت: در زنده کردن دیگر خطوط نیز باید این موارد رعایت شود و علاوه بر اشراف بر خط، نیاز امروز را سنجید و آن را در قالب و فرم امروزی گنجاند.
نظر شما