به گزارش خبرنگار ایمنا، حفظ باغستان به عنوان گنجینه سبز شهر قزوین دغدغه حامیان محیط زیست و مسئولان بوده که در سال‌های اخیر با تشکیل کمیته صیانت و سازمان باغستان‌ها عزم خود را برای حفاظت از این میراث گرانبها جزم کردند.
و در سه سال اخیر مسئولان شهری و نهادهای مختلف برای نجات باغستان‌های سنتی جلسات متعدد برگزار کرده اند. باغستان علاوه بر حفظ فرهنگ بومی مردم شهر که تأثیر زیادی نیز بر زندگی آنها گذاشته قیمه نثار و باقلوا معروف آن نیز به عنوان سوغات و برند شهر قزوین مطرح بوده که امروز می‌تواند در جذب گردشگر که یکی از موضوعات مهم در مباحث رونق اقتصادی است تأثیر به سزایی داشته باشد.
۸۵ میلیارد تومان هزینه انتقال حقابه باغستان
«سیاوش طاهرخانی» شهردار قزوین با اشاره به اهمیت منطقه می‌گوید: باغستان همواره مورد توجه و اهمیت ویژه داشته و به همین دلیل علی‌رغم اینکه دستگاه‌های متولی هیچ کمکی برای احیای باغستان نکرده‌اند ما هزینه‌های سنگینی برای تأمین آب و جلوگیری از خشک شدن باغستان پرداخته ایم؛ تأمین آب باغستان از دغدغه‌های باغداران بوده و از سوی شهرداری ۸۵ میلیارد ریال برای انتقال آب و کمک به تأمین حقابه باغستان پرداخت کردیم.
وی با تاکید بر اهمیت باغستان سنتی قزوین به عنوان میراث ماندگار قزوین یادآور می‌شود: همچنان در احیا و صیانت از باغستان احساس وظیفه و مسئولیت می‌کنیم و پای کار هستیم، اما انتظار داریم سایر دستگاه‌های متولی هم به وظایف خود عمل کنند تا بتوانیم این میراث ارزشمند را حفظ کنیم، تاکنون اقدامات مؤثری برای حفظ باغات انجام داده‌ایم و در رفع سایر مشکلات باغداران هم آمادگی داریم همچنان همراهی لازم را داشته باشیم.
احیا چاه خانه‌های باغستان
«محمد کریم کاظم پور» مدیرعامل باغستان‌های سنتی قزوین در این باره به ایمنا می‌گوید: احداث چاه خانه جدید در باغستان ممنوع شده و باید به گونه‌ای اقدام شود که توقع جدید میان باغداران در این زمینه ایجاد نشود، اما لازم است احیا و مرمت چاه خانه‌ها در دستور کار قرار گیرد.
وی می‌افزاید: با توجه به اهمیت و نقش چاه خانه‌ها در باغستان سنتی قزوین اگرچه صلاح نیست که مجوزهای جدید احداث چاه خانه داده شود، اما می‌توان با همکاری و هماهنگی دستگاه‌های متولی از جمله سازمان جهاد کشاورزی، میراث فرهنگی و سازمان باغستان زمینه مرمت و احیای چاه خانه‌های قدیمی را تسریع کرد.
مدیرعامل سازمان باغستان‌های سنتی شهرداری قزوین تصریح می‌کند: بیش از ۱۰۲ چاه خانه در باغستان موجود است که تاکنون فقط سه مورد آن مرمت شده و برای بقیه باید برنامه ریزی کنیم.
وی ادامه می‌دهد: باغستان قزوین به عنوان یک میراث ملی است که تخریب آن پیامدهای زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی فرا استانی دارد و می‌تواند استان‌های هم جوار را نیز تحت تأثیر قرار دهد لذا احیا و صیانت از آن یک الزام زیست محیطی و حیاتی است.
کاظم پور خاطرنشان می‌کند: مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری به دلیل اهمیت باغستان قزوین، گزارشی را در این باره تهیه کرده که می‌تواند در تصمیم گیری های مدیران نیز مورد توجه قرار گیرد.
وی اظهار می‌کند: دستور رئیس‌جمهور نقطه عطفی در حوزه مدیریت باغستان سنتی قزوین است زیرا این منطقه یک ظرفیت مستعد کشاورزی، یا باغ معمولی نیست بلکه عرصه و ارزش هویتی و میراثی دارد.
تخریب ۶ هزار هکتار از باغستان‌ها در سال‌های اخیر
مدیرعامل سازمان باغستان قزوین می‌گوید: اجداد ما در شهر بی‌آب قزوین برای ساختن این مجموعه بزرگ هویتی زحمات زیادی متحمل شدند و کاشت قابل توجهی درخت و تأمین فضای سبزی انبوه یک اثر ارزشمند در اکوسیستم منطقه است و ما وظیفه داریم از آن به خوبی صیانت کنیم.
وی تاکید می‌کند: استاندار قزوین به نمایندگی از دولت، رئیس شورای باغستان سنتی است، شهردار قزوین نیز رئیس هیئت مدیره بوده و سیستم اداری و سازمانی باغستان بر عهده شهرداری و دستگاه‌های موازی که در این شورا حضور دارند نیز شامل آب منطقه‌ای، میراث فرهنگی، محیط‌زیست، منابع طبیعی و امور اراضی، راه و شهرسازی و جهاد کشاورزی و سازمان باغستان سنتی دبیر این تشکیلات است.
کاظم پور تصریح می‌کند: از مجموع بیش از شش هزار هکتار باغستان‌های قزوین متأسفانه در سال‌های گذشته بیش از نیمی از آن تخریب و نابود شده و در حال حاضر ۲۵۰۰ هکتار باقیمانده که اگر برای آن برنامه مدونی نداشته باشیم و نتوانیم از اعتبارات ملی استفاده کنیم این میزان هم در معرض تهدید جدی است.
هدر رفت ۷۰ درصد آب در مسیر انتقال
«لطف الله سیاه‌کالی» رئیس مجمع نمایندگان استان قزوین در این باره به ایمنا می‌گوید: هر جا دولت خواسته با رویکرد دولتی کارها را جلو ببرد موفق نبوده‌ایم و در مورد باغستان هم تنها راهکار این است که بخش دولتی نظارت و بسترسازی کند و دیگر اقدامات به خود باغداران سپرده شود، سازمان باغستان تشکیل شده، اما اختیار ندارد و هر دستگاهی خودش تصمیم می‌گیرد که مقررات وضع کند و به بهانه‌های مختلف مانع حفظ باغستان شده است.
وی می‌افزاید: میراث فرهنگی نباید تصدی‌گری کند و به بهانه ثبت باغستان در زمره آثار ملی به نیازهای این بخش بی‌توجه باشد لذا پیشنهاد می‌کنیم سازمان ملی باغستان متولی اصلی باشد و مقررات توسط این سازمان تهیه و نوشته شده و در شورای باغستان تصویب و سپس اجرایی شود.
نماینده قزوین البرز و آبیک در مجلس شورای اسلامی اظهار می‌کند: تأمین آب برای سیراب شدن باغستان از مهمترین نیازهای بهره برداران است و در حال حاضر بخشی از آب مورد نیاز از رودخانه فصلی تأمین می‌شود، اما حدود ۷۰ درصد آن در مسیر انتقال هدر می‌رود که در صورت احداث کانال آب به مسافت ۱۷ کیلومتر می‌توانیم بخشی از مشکلات را رفع کنیم که از جهاد سازندگی انتظار داریم در این زمینه اقدام کند.
سیاهکلی تصریح می‌کند: مسیر انتقال آب حدود ۳۵ کیلومتر است، اما با حدود ۱۷ کیلومتر کانال ضمن استفاده بهینه از منابع آبی می‌توانیم دغدغه باغداران را رفع کنیم.
راه اندازی شعب ویژه رسیدگی به امور باغستان
«علی فولیان» معاون اجتماعی و پیشگیری دادگستری قزوین در این باره به ایمنا می‌گوید: در این گزارش اهمیت اکولوژیک، تاریخی و تمدنی، اقتصادی، روند و عوامل نابودی از بین رفتن ساختار اجتماعی، جاده کشی در باغستان، کمبود آب، ناامنی، آتش سوزی، طرح احیای باغستان سنتی، تضعیف نهاد اجتماعی باغستان، رانت حاصل از تغییر کاربری زمین، قانون حفظ و گسترش فضای سبز مطرح شده و مطالعه آن نشان می‌دهد برای حفظ باغستان به عنوان ریه شهر نیازمند عزم جدی همه مسئولان هستیم.
وی تاکید می‌کند: اگر باغستان را به خود باغداران بسپاریم آن را بهتر اداره می‌کنند و سپردن امور آن به شهرداری قانونا درست نیست و البته شهرداری نیز با این همه مشکلات و تعدد وظایف قادر به انجام آن است، دستگاه قضائی آمادگی دارد برای حفاظت از باغستان به عنوان یک میراث کهن فرهنگی و ارزشمند به متولیان کمک کند و در این راستا کمیته صیانت از باغستان را تشکیل داده‌ایم که به عنوان حقوق عامه وارد موضوعات می‌شود.
معاون پیشگیری از وقوع جرم دادگستری استان قزوین تصریح می‌کند: ممنوعیت تغییر کاربری و جمع آوری ادوات غیرمجاز و کمک به مرمت چاه خانه‌ها، بررسی طرح‌های عمرانی که حقوق باغستان را نادیده بگیرد مورد توجه دستگاه قضائی قرار دارد با استفاده از اساتید مجرب و دانشگاهیان تلاش می‌کنیم در صیانت از باغستان مشارکت کنیم و شعب ویژه رسیدگی به امور باغستان هم راه اندازی شده است.
وی می‌افزاید: با پلمب واحدهای ضایعاتی در پهنه باغستان‌ها که اموال مسروقه خرید و فروش می‌کنند و جمع آوری معتادان متجاهر در راستای صیانت از باغستان‌ها با جدیت همکاری می‌کنیم.
نظر شما