به گزارش سرویس ترجمه ایمنا، امروزه در بسیاری از نقاط دنیا، مقامات شهری برای این که نشان دهند تامین رفاه شهروندان و بکارگیری ایدههای آنها نقش مهمی در طراحی شهری ایفا میکند، به سهیمسازی آنها در تصمیمگیریهای مهم میپردازند البته در بسیاری از موارد، فرآیند مشارکت مردمی تنها به طرح ایدهها ختم میشود و در مرحله عمل، هیچ یک از نظرات ساکنان شهری اجرا نمیشود به عنوان مثال در بعضی از شهرهای جهان، مدیران به برگزاری یک جلسه بررسی وضعیت عمومی میپردازند و مردم را به ایدهپردازی در مورد حل مشکلات مربوط به آب و فاضلاب شهری دعوت میکنند این در حالی است که قبلاً طرحی برای آن برگزیده شده و علناً، مشارکت مردم در جلسه بیهوده است. اگرچه برگزاری این گونه جلسهها نوعی قوت قلب برای شهروندان به حساب میآید چرا که به آنها حس تعلق به محل زندگیشان را میدهد با این حال نمیتوان آن را سهیمسازی ساکنان در برنامهریزیهای شهری به حساب آورد.
مشارکت مردمی زمانی معنی پیدا میکند که ساکنان یک شهر به طرح ایدههای خود در راستای مشکلات شهر بپردازند و این ایدهها در برنامهریزیهای شهری مورد استفاده قرار گیرد. امروزه بسیاری از مقامات محلی به سهیمسازی مردم در تصمیمگیریهای مربوط به مسائل آب و فاضلاب شهری میپردازند و از ایدههای آنها برای حل مشکلات بهره میگیرند. در ادامه به معرفی و شرح چند نمونه از مشارکت مردمی پرداخته میشود که به بهترین شکل ممکن، چالشهای پیش روی بهداشت و آب و فاضلاب شهرهای خود را حل کردهاند.
نقش مشارکت مردم در حل بحرانهای مربوط به دفع فاضلاب شهری
در پروژههای شهری که با مشارکت مردمی صورت میگیرد، معمولاً حضور مقاماتی از شهر، بخش خصوصی و شهروندان الزامی است. در این بین، نهادهای غیر دولتی نیز نقش واسطههایی را ایفا میکنند که وظیفه جذب سرمایهگذاران و اطلاعرسانی به آنها را بر عهده میگیرند. بدیهی است که برای سهیمسازی مردم در طراحیهای شهری، به ویژه برای حل بحرانهای مربوط به بهداشت و فاضلاب شهری، برقراری ارتباط رو در رو اهمیت ویژهای دارد چرا که به آگاهی دقیق از دیدگاه مردمی منجر میشود.
پس از پیادهسازی ایدههای شهروندان نیز نظارت بر اثربخشی آنها از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است و میتواند به سهیمسازی بیشتر ساکنان یک شهر در تصمیمگیریهای شهری منجر شود. از بهترین نمونهها در این راستا میتوان به طرح نظارت شهروندان سنگالی بر بودجه امور آب و فاضلاب شهری در حال انجام اشاره کرد که هدف آن، افزایش ظرفیت درک جوامع سنگال از سهام نهادی و اقتصادی حوزه آب و فاضلاب است. علاوه بر این مقامات سنگال در نظر دارند از طریق پیادهسازی این پروژه، از نقش مشارکت مردمی در کاهش بودجههای ملی برای ساماندهی آب و فاضلاب آگاه شوند تا هر چه بیشتر به سهیمسازی شهروندان برای حل مسائل مربوطه بپردازند.
سهیمسازی شهروندان برای استراتژیهای مربوط به طراحیهای محلی
گروهی از خلاقان آفریقایی برنامههایی تحت عناوین "استراتژیهای مشترک شهرداری" و "سیاستها و استراتژیهای ملی بهداشت" را آغاز کردند که رویکردی جامع برای برنامهریزی بهداشتی در ۱۲ شهر سراسر قاره را در بر میگرفت. این طرح بر پایه این اصل استوار بود که یک استراتژی بهداشتی شهری زمانی ارزشمند است که به خوبی توسط تمام مردم جامعه درک شود و به وسیله ذینفعان مورد استفاده قرار گیرد. اگرچه اتخاذ یک استراتژی توسط تمام ذینفعان به سادگی صورت نمیگیرد با این حال دو برنامهای که در شهرهای آفریقایی انجام شد، به دلایل مختلفی در میان مردم و ذینفعان به محبوبیت رسید؛ اول این که، فرآیند توسعه استراتژیهای شهری از طریق سهیمسازی تمام ذینفعان، مقامات محلی را به شناسایی بخشهای نادیده گرفته شده شهر نظیر مناطق فقیرنشین و سکونتگاههای جدید و تمرکز بیشتر بر مسائل این بخشها سوق داد. دوم، این فرصت را در اختیار ذینفعان محلی قرار داد تا به بیان انتظارات و نگرانیهای خود بپردازند و اطلاعات جدیدی را در مورد مسائل و چالشهای پیش روی بهداشت در اختیار آنان قرار دهند.
استقبال شهرنشینان از مدیریت ارائه خدمات
مدیریت اجتماعی پروژههای آب و زیرساختهای فاضلاب میتواند حس تعلق و شفافیت را در میان تمام ساکنان یک شهر به وجود آورد که البته بسیاری از منتقدان، این دیدگاه را رد میکنند. چیزی که در اینجا از اهمیت ویژهای برخوردار است این است که مدیریت اجتماعی، صرف نظر از مفهوم لغوی آن، در عمل چگونه تعریف میشود.
در بسیاری از شهرهای جهان، سیستمهای بهداشتی از توجه خاصی در میان برنامهریزان شهری برخوردار نیست و همین امر به کیفیت پایین ارائه خدمات منجر میشود. سهیم نکردن شهروندان در این سیستمها میتواند در نتیجه نبود ظرفیت مالی و نقص در مدیریت فنی اپراتورهای غیر حرفهای اتفاق بیفتد که این رویداد خود نتیجه آغاز و تکمیل پروژههای شهری توسط خود نهادهای غیردولتی یا آژانسهای توسعه است.
شواهد حاکی است که مدیریت اجتماعی سیستمهای بهداشتی در بسیاری از موارد باعث شده مقامات محلی مسئولیت خود برای به پایان رساندن یک پروژه را نادیده بگیرند و مردم را در انجام وظایف سهیم کنند. این امر به سهم خود، نابرابری کیفی و کمی خدمات شهری را برای ساکنان مناطق مختلف در پی داشته است به این صورت که مناطق غنی خدمات بهداشتی و آب سالم را با بهترین کیفیت و در کمترین زمان ممکن دریافت کردهاند حال آن که سایر مناطق شهری، پس از مدتها انتظار، از خدماتی با کمترین کیفیت برخوردار شدهاند.
نظر شما