به گزارش خبرنگار ایمنا، هم‌زمان با اوج‌گیری کارزارهای تبلیغاتی کاندیداهای سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری، مذاکرات وین نیز به نقطه حساس و سرنوشت سازی رسیده و بر همین اساس اهمیت موضع و دیدگاه کاندیداها نسبت به موضوعات سیاست خارجی شدت یافته است.
این روزها محور اصلی وعده‌های کاندیداهای انتخاباتی علیرغم دوره یازدهم و دوازدهم که مسئله سیاست خارجی مهمترین موضوع کارزارهای انتخاباتی بود، به مسئله اقتصاد تبدیل شده است. اکنون لغو تحریم‌ها و بازگشت به تعهدات هسته‌ای برجام به مهمترین موضوع سیاست خارجی ایران تبدیل شده است و در ادامه پیوستن به FATF و تعامل با کشورهای همسایه است از جمله موضوعات مهم سیاست خارجی ایران به شمار می‌رود و به نظر می‌رسد هریک از کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری طرح و برنامه‌ای منسجم برای ورود به این موضوعات داشته باشند.
در زیر به بررسی نظرات کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری در زمینه سیاست خارجی پرداخته‌ایم:
سید ابراهیم رئیسی در صفحه توئیتر خود در مورد دیدگاه خود در زمینه سیاست خارجی گفت که «تعامل با همه کشورهای جهان به ویژه با همسایگان برنامه سیاست خارجی دولت من خواهد بود».
وی در توضیحاتی دلیل تأکید خود بر کشورهای همسایه را «ظرفیت‌های اقتصادی این کشورها و قابلیت افزایش معنادار سهم ایران در اقتصاد این کشورها عنوان کرده است.» دغدغه دولت احتمالی رئیسی در حوزه سیاست خارجی «لغو تحریم‌های ظالمانه علیه ایران از طریق دیپلماسی مقتدرانه» است و بر مواضع رسمی ایران در خصوص ضرورت راستی‌آزمایی لغو تحریم‌ها پیش از بازگشت تهران به تعهدات هسته‌ای خود، تأکید کرده است.
رئیسی در خصوص موضوع برنامه موشکی ایران با تأکید بر این نکته که توانایی نظامی ایران بازدارنده است، اعلام کرد که «مذاکره برای محدود کردن توانمندی نظامی‌کشور را نمی‌پذیرد.»
رئیسی در جریان دومین مناظره انتخابات ریاست جمهوری در پاسخ به سؤال برنامه‌های دولتش برای فعال کردن دیپلماسی اقتصادی گفت که «دیپلماسی اقتصادی مهم است و با سخن پیش نمی‌رود. باید شایسته سالاری باشد و نمی‌شود هر کسی مسولیتش تمام شد برای سفارت او را بفرستیم. وقتی بحث از تولید می‌کنیم باید همه دستگاه‌ها و از جمله وزارت خارجه نقش مهمی در دیپلماسی اقتصادی دارند. دلار است و اگر دیپلماسی فعال داشته باشیم سهم صادرات ما به کشورهای منطقه افزایش می‌یابد. سهم ما در اقتصاد منطقه به شدت ناکافی است و باید افزایش یابد.»
علیرضا زاکانی که در سال‌های گذشته از مخالفان مهم برجام به شمار می‌رفت، در خصوص مذاکرات کنونی در وین معتقد گفت که «اصل مذاکره مورد تأیید است چرا که با تصمیم شورای عالی امینت ملی و نظر مثبت رهبری در حال انجام است.»
با این حال در صفحه توئیتر خود نوشت «با مذاکره مخالف نیستیم، با تصمیمات ۲۰ دقیقه‌ای مخالفیم. کنگره ابزار مواجهه آمریکا با لغو تحریم‌های ایران بود؛ اما اینجا مجلس ما ۲۰ دقیقه‌ای به پای غربی‌ها ذبح شد. با مذاکره مخالف نیستیم با مفت‌فروشی مخالفیم. مذاکرات امروز وین، حراج آخر فصل دولت روحانی است.»
راهبرد اصلی سیاست خارجی دولت احتمالی زاکانی، «انعقاد قراردادهایی مشابه سند جامع همکاری‌های ایران و چین با دیگر کشورها است.» در خصوص fatf نیز از جمله مخالفان جدی این تعهدات بوده و بر این باور است که «تصویب fatf، همچون طناب داری بر گردن کشور خواهد بود.»
محسن رضایی از احیای برجام حمایت کرده است؛ وی بعد از اعلام نامزدی در انتخابات ریاست جمهوری تأکید کرده بود که «تحریم‌ها باید به شکل واقعی و نه روی کاغذ لغو شود.» در خصوص fatf هم نظر این نامزد ریاست جمهوری ضرورت تصویب تعهدات باقی مانده است.
عبدالناصر همتی تنش‌زدایی در سیاست خارجی را یکی از شروط لازم برای خروج کشور از شرایط اقتصادی کنونی اعلام کرده است و با شعار تعامل از خانه تا جهان، سیاست خارجی دولت احتمالی خود را «تداوم سیاست خارجی دولت روحانی معرفی کرده است.» و تصویب fatf را از واجبات کشور می‌داند.
محسن مهرعلیزاده، محور سیاست خارجی دولت خود را توسعه‌گرایی اعلام کرده است و بر این باور است که «سیاست خارجی باید در خدمت افزایش سطح تولید و صادرات عمل کند.»
وی با تأکید بر ظرفیت‌های اقتصادی منطقه، بهره‌گیری از این ظرفیت را مسیر اصلی کشور برای توسعه اقتصادی تلقی می‌کند.
سید امیر حسین قاضی‌زاده هاشمی مدعی است «علیرغم اینکه توافق هسته‌ای ۲۰۱۵، اشکالات بسیاری دارد، اما یک توافق رسمی بین‌المللی است و همه طرف‌ها باید به آن پایبند باشند.»
قاضی زاده هاشمی با تاکید بر دیپلماسی اقتصادی و با اشاره به ظرفیت‌های ترانزیتی ایران، وعده داده است که دستگاه سیاست خارجی کشور را راستای تبدیل ایران به یک هاب اقتصادی در منطقه به کار بگیرد.
وی با معرفی «نگاه به شرق» به عنوان راهبرد نظام، بر توسعه روابط با چین، هند و روسیه تأکید کرده است.
سعید جلیلی دیگر کاندیدای ریاست جمهوری سیزدهم «تمرکز بر روابط با کشورهایی که دارای منافع مشترک با ایران هستند و فعال کردن ظرفیت‌های سیاست خارجی برای بهبود و توسعه اقتصادی» را مهمترین محور سیاست خارجی دولت احتمالی خود معرفی کرده است.
جلیلی بر روابط اقتصادی با کشورهای همسایه، چین، روسیه، کشورهای قاره آفریقا و آمریکای لاتین تأکید کرده و معتقد است که «نباید سیاست خارجی را به رابطه با غرب محدود کرد.
وی که از جمله منتقدین برجام محسوب می‌شود، گسترش کشورهای هدف را راهکار مقابله با فشارهای غرب می‌داند و در جریان مناظره‌های انتخاباتی نیز چندین بار بر این موضوع تاکید کرد که نباید کشور را منتظر fatf گذاشت.
نظر شما