به گزارش خبرنگار ایمنا، مغز از جمله اعضای مهم و حیاتی بدن است که عملکرد سایر اجزای بدن را کنترل میکند. اخلال در روند فعالیت سلولهای مغزی در پی ایجاد هر عارضه و آسیبی میتواند عملکرد بخشها و اعضای مختلف بدن را تحت تأثیر قرار دهد. بافت مغز نرم و لزج است و به گفته متخصصان علوم پزشکی بسیاری از بخشهای این عضو حیاتی به خصوص در حوزه بیماریهای مربوط به اعصاب و روان هنوز ناشناخته مانده و همین مسئله روند درمان بیماریهای مربوط به مغز، اعصاب و روان را دشوارتر کرده است.
تومور مغزی از جمله بیماریهایی است که کیفیت زندگی بیماران را در زمان ابتل به بیماری و در طول درمان به شدت تحت تأثیر قرار میدهد و به همین دلیل هر سال هشتم ژوئن به عنوان روز جهانی تومور مغزی در نظر گرفته شده است. در این ارتباط با محمدرضا نجفی، متخصص مغز و اعصاب گفتوگویی داشتهایم که مشروح آن را در ادامه میخوانید:
منشأ تومور مغزی چیست؟
تومور مغزی ضایعات فراگیری است که در مغز ایجاد شده و منجر به بروز طیف وسیعی از علائم و نشانهها در آن میشود. تومور بر حسب محل بروز، جنس آن همچنین سن فرد مبتلا(سنی که تومور ایجاد شده است) علائم خاص خودش را ایجاد میکند.
تومورهای مغزی به دو دسته کلی تومورهای اولیه و ثانویه تقسیم میشود؛ تومورهای اولیه منشأ بافت مغز دارد و تومورهای ثانویه تومورهایی است که در سایر اعضا و بافتهای بدن، به طور مثال در ریه، معده یا پستان ایجاد میشود و در مغز نیز رشد میکند. در تومورهای اولیه منشأ مغز است و از جای دیگری نشأت نگرفته است. به علاوه شایان ذکر است که تومورهای ثانویه شیوع بیشتری نسبت به تومورهای اولیه دارد.
تومور مغزی موجب بروز چه علائمی میشود؟
تومور مغزی موجب ایجاد طیف وسیعی از علائم در قالب دو دسته کلی میشود. دسته اول علائم کلی ناشی از این بیماری است و دسته دیگر علائم، بسته به محل قرارگیری تومور متفاوت است. علائم کلی تومور شامل سردرد، تهوع، استفراغ، سرگیجه و اختلال اعمال شناختی میشود که هرکدام از این موارد خصوصیاتی دارد به طور مثال سردرد افرادی که دچار تومور مغزی هستند، بیشتر در خواب رخ میدهد و زمانی که از خواب بیدار میشوند سردرد دارند. هرگونه فعالیت سنگینی در این افراد حتی انجام ورزش موجب تشدید سردرد آنها میشود. این افراد ممکن است همراه با سردرد استفراغ داشته باشند. تاری دید، دو بینی، گیجی، تشنج به خصوص در افراد با سن بالا و ضعف بدنی نیز از علائم تومورهای مغزی است.
تومور مغزی بر شرایط روانی و شخصیتی فرد مبتلا اثرگذار است. میزان ابتلای تومور مغزی نسبت به دیگر سرطانها چندان زیاد نیست اما این نوع از سرطان به شدت کیفیت زندگی بیمار را تحت تأثیر قرار میدهد. تومور مغزی موجب ایجاد علائم ناتوانی در بدن بیماران میشود؛ اختلال در تکلم، اعمال شناختی و تغییر در شخصیت فرد و کاهش سطح هوشیاری از جمله این علائم است. اختلال در نوشتن، خواندن، اختلال شنوایی، چشایی و بویایی میتواند از علائم تومورهای مغزی باشد که به شدت کیفیت زندگی فرد را تحتالشعاع قرار میدهد.
چه عواملی در ایجاد تومور مغزی مؤثر است؟
از جمله عوامل مؤثر در ایجاد تومور مغزی تاریخچه فامیلی است. به طور کلی در پنج تا ۱۰ سرطان، عامل ژنتیک دخالت دارد. سن افراد نیز به عنوان یک عامل خطر برای بروز تومور مغزی مطرح شده است و با افزایش سن شانس بروز تومور مغزی بیشتر میشود. نژاد افراد در بروز این بیماری نقش دارد؛ بعضی از نژادها حساسیت بیشتری نسبت به این بیماری دارند و شیوع این نوع از سرطان در برخی نژادها از جمله قفقازیان بیشتر است. از دیگر عوامل مؤثر در بروز تومور مغزی میتوان به عوامل شیمیایی اشاره کرد؛ زمانی که افراد در معرض بعضی مواد شیمیایی قرار میگیرند، احتمال ایجاد تومور مغزی بیشتر میشود. اشعه، رادیاسیون و تشعشات رادیواکتیو نقش مهمی در بروز تومورهای مغزی دارد.
تشخیص دقیق تومور مغزی تا چه اندازه ممکن است؟
احتمال وجود تومور مغزی را میتوان با گرفتن یک شرح حال دقیق و انجام یک معاینه فیزیکی و عصبی دقیق تشخیص داد و برای این که پزشک مطمئن شود، از دستگاههای تصویربرداری مانند سی تی اسکن، ام آر ای و آندروگرافی استفاده میکند؛ در حال حاضر میتوان به راحتی ابتلای فرد به بیماری تومور مغزی را تشخیص داد.
کشف و توسعه دستگاههای ام آر ای مغز با تکنولوژی پیشرفته این امکان را فراهم کرده تا بتوان تومورهای کوچک مغز را در جاهای غیر معمول تشخیص داد. زمانی که وجود تومور مغزی زود تشخیص داده شود، میتوان در اسرع وقت نسبت به درمان آن اقدام کرد. در حال حاضر و با وجود امکانات و تجهیزات پیشرفته و نیروی تحصیل کرده در کشور میتوان تومورهای مغزی و ضایعات فراگیر مغز را در همان اوایل بروز تشخیص داد.
نظر شما