حسن بهشتی پور در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا در مورد مخالفت برخی جریانات داخلی با مذاکرات نشست وین اظهار کرد: عده‌ای در کشور تصور می‌کنند می‌توان از تعارض آمریکا و روسیه به نفع ایران بهره برداری کرد، در حالی که به این واقعیت توجه ندارند که دوران جنگ سرد گذشته و امروز دیگر این معادلات در روابط بین قدرت‌ها حاکم نیست.
وی افزود: امروز روسیه و آمریکا با آنکه با هم بر سر بسیاری از مسائل بین‌المللی اختلاف نظر دارند، اما به جای رویکرد تقابلی در دوران جنگ سرد که تلاش برای حذف رقیب بود با در پیش گرفتن رویکرد تعاملی سعی می‌کنند در عین رقابت با یکدیگر، در نقاطی که منافعشان ایجاب می‌کند همکاری داشته باشند.
این کارشناس روابط بین‌الملل ادامه داد: کسانی که تصور می‌کنند می‌توانند با اتکا به برخی کشورها در روند مذاکرات فعلی وین از آمریکا امتیازهای بیشتری بگیرند قطعاً در محاسبات خود اشتباه می‌کنند زیرا هر کشوری بتواند از تضاد موجود بین ایران و آمریکا به عنوان کارت بازی استفاده می‌کند، اما برعکس تهران نمی‌تواند از اختلاف کشورهای دیگر با آمریکا به نفع خود بهره برداری کند.
بهشتی پور اضافه کرد: اختلاف آمریکا با دیگر کشورها بر سر منافع بوده و برخلاف دوران جنگ سرد، ماهیت براندازی نظام رقیب را ندارد و می‌کوشند از راه تعامل با یکدیگر به سطح بالاتری از توازن قدرت دست پیدا کنند بنابراین از آب گل‌آلود روابط کشورهای دیگر با آمریکا نمی‌توان ماهی گرفت.
وی تصریح کرد: طبیعتاً رقابت مذکور گاهاً منجر به تنش می‌شود، مانند رقابتی که روسیه با آمریکا بر سر حضور گسترده‌تر در دریای سیاه دارد که در نهایت به نفع روسیه تمام شد و این کشور با تصرف کامل شبه جزیره استراتژیک کریمه در شمال دریای سیاه و سپس ضمیمه کردن آن به خاک خود در سال ۲۰۱۴ موقعیت خود در این رقابت را به سطح بالاتری ارتقا داد.
این کارشناس روابط بین الملل تاکید کرد: این اقدام در عمل روابط روسیه با آمریکا و متحدان اروپایی‌اش را وارد تنش کرد البته برای تحلیل دقیق‌تر ماجرا لازم است به این نکته توجه کنیم که پیش از آن ایالات متحده و متحدان اروپایی‌اش از طریق اعمال نفوذ در انتخابات ریاست جمهوری اوکراین، تلاش کردند یاناکوویچ، کاندیدای مورد حمایت روسیه را از گردونه رقابت خارج کنند و کاندیدای مورد حمایت خود را به قدرت برسانند.
بهشتی پور تصریح کرد: اکنون با روی کار آمدن جو بایدن در کاخ سفید، رویکرد واشنگتن نسبت به روس‌ها در مقایسه با ترامپ متفاوت شده است. بایدن سیاست سختگیرانه‌ای در پیش گرفته و قصد دارد از طریق افزایش فشار تحریمی علیه روسیه و تاکید بر کاربرد اهرم حقوق بشر، پوتین را به کنار آمدن با تمایلات غرب‌گرایانه در اوکراین مجبور کند.
وی ادامه داد: روسیه در مقابل با مانور نظامی ارتش خود در مرزهای این کشور با اوکراین و تقویت روس‌گراهای اوکراینی در دو استان جدایی طلب شرق اوکراین در منطقه موسوم به دنباس، نشان داد قصد تسلیم شدن در برابر فشارهای آمریکا را ندارد.
این کارشناس روابط بین‌الملل افزود: در ماه گذشته، رفتار توهین‌آمیز بایدن در قبال پوتین که در مصاحبه‌ای وی را قاتل معرفی کرد بر سطح تنش‌های موجود افزود تا آنجا که منجر به اخراج دیپلمات‌های آمریکا از روسیه شد.
بهشتی پور ادامه داد: با این حال مطالعات رفتار شناسی روس‌ها و آمریکایی‌ها در سه دهه پس از فروپاشی شوروی نشان می‌دهد، نمودار سینوسی رقابت و درگیری‌های کنونی به سمت تنش بیشتر یا جنگ نخواهد رفت زیرا منافع دو طرف اقتضا می‌کند سطح تنش را مدیریت کرده و اجازه ندهند به رو در رویی ناخواسته کشیده شود. اخیراً نیز اعلام شد که قرار است در خرداد ماه ملاقاتی میان بایدن و پوتین انجام شود.
وی تصریح کرد: آمریکایی‌ها ترجیح می‌دهند به جای تقابل با کرملین، در پی تعامل با دولت این کشور باشند، اما منافع خود را نیز دنبال کرده و در مقاطع مختلف از اهرم‌های فشار علیه روسیه استفاده کنند.
این کارشناس روابط بین‌الملل یادآور شد: در نقطه مقابل، مقام‌های روسیه هم بارها اعلام کردند که دنبال تخاصم با آمریکا نیستند و از رفع مشکلات در روابط دو کشور استقبال می‌کنند.
بهشتی پور خاطرنشان کرد: برای ما در ایران بسیار اهمیت دارد که اولاً تحلیل دقیق و همه جانبه‌ای از روابط روسیه و آمریکا در شرایط جدید بین‌المللی داشته باشیم و ثانیاً مناسبات خود را با روسیه و چین به گونه‌ای ساختار بندی و سازمان دهی کنیم که این روابط تحت تأثیر مناسبات مسکو و پکن با واشنگتن قرار نگیرد.
نظر شما