به گزارش خبرنگار ایمنا، معضلاتی از این دست که برای کلانشهرهای کشور پیش می‌آید در برخی حوزه‌ها مشترک است، معضلاتی که بعضی از آنها ریشه در سال‌های پیش از تشکیل شوراها دارد، بعضی به‌واسطه تحریم به‌وجود آمده و بعضی دیگر که تازه‌ترین آنها نیز می‌شود ناشی از شیوع کروناست.
اصغر برشان، خزانه‌دار و عضو هیئت رئیسه دوره پنجم شورای اسلامی شهر اصفهان و عضو دوره اول این شورا در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا تجارب خود از معضلات شهری و راهکارهای شورا برای برون‌رفت از آن را در دوره‌های اول و پنجم تشریح کرد که متن آن را در ادامه می‌خوانید:
چه دلیلی باعث شد تا برای ورود به شورای شهر اقدام کنید؟
من از نزدیک با موضوعات مربوط به کار و کارگری در ارتباط بودم و از آنجایی که شهرداری یک کارفرمای بزرگ است و اغلب سازمان‌های آن عجین با بکارگیری کارگران هستند؛ جدای از آن قشر بزرگی از شهروندان اصفهان از جامعه کارگری و بازنشستگان هستند بنابراین تصمیم به حضور در شورا گرفتم.
تجربه حضور در شورای اول و پنجم را چگونه ارزیابی کرده و آیا عملکرد این دو شورا را مثبت می‌دانید؟
کلانشهر اصفهان یک شهر صنعتی، تولیدی و خدماتی است که باید شورایی فراگیر داشته و تا حد امکان در برگیرنده افکار و اقشار مختلف باشد؛ بدین سبب در اولین دوره با لیست اصلاح‌طلبان آن زمان که هشت نفر از ۱۱ نفر شورای اول را شامل می‌شد در شورا حضور داشتم و در پنجمین دوره شورای شهر نیز همراه با لیستی فراگیر به نام «لیست امید» که برآمده از طیف اصلاح‌طلبان بود وارد شورا شدم.
اگر منصفانه بخواهیم عملکردها را ارزیابی کنیم، پایه‌گذاری‌های اساسی زیادی در بطن شورای اول انجام شد. شورایی که از حدود بیش از یک هزار نامزد انتخاب شد و بدیهی بود که توقع مردم از آن شورا برخاسته از شوراهای محلی باشد اما از سوی دیگر شهرداری، آمادگی پذیرش چیزی به عنوان شورا را هنوز نداشت. در شهرداری جریان‌های جاری سلیقه‌ای بود و قانون متقنی برای اداره آن وجود نداشت بدین سبب یکی از ویژگی‌های آن دوره، مصوبات شورا به عنوان پایه و اساس مدیریت شهری در سال‌های بعد بود.
مترو یکی از پروژه‌هایی بود که اهتمام زیادی در دوره اول برای راه‌اندازی آن شد هرچند در دوره‌های بعدی دچار فرسایش زیادی شد. وقتی در دوره پنجم سکان شورا را به دست گرفتیم تصور می‌کردیم که این پروژه تکمیل شده است اما هنوز هم بعضی کارهای خط یک بر زمین مانده است.
نقاط قوت این دو دوره را چه می‌دانید؟
ویژگی مشترک خاص در این دو دوره‌ای که بوده‌ام نسبت به سایر دوره‌ها، اتفاقات ترافیکی است که در شهر بر جا مانده است. اگر در دوره اول با جسارتی که بود رینگ سوم شهر اتفاق نیفتاده و اکنون بزرگراه‌هایی که آن زمان ایجاد و به نام شهیدان مزین شده است نبود، مشخص نبود چه مشکلات ترافیکی گریبان‌گیر اصفهان می‌شد.
مانند همین اتفاق در دوره پنجم نیز رخ داد و احداث ۴۶ کیلومتر از ۷۶ کیلومتر رینگ چهارم در اصفهان در شرایط تحریم، افزایش نرخ ارز و سایر معضلات مانند خسارات ناشی از ناآرامی‌های آبان ۹۸ که کارهای روزمره شهرداری‌ها را با مشکل مواجه کرده، آغاز شد و زمانی این پروژه به ثمر می‌نشیند که شهرهای دیگر نیز سهم خود را از آن انجام دهند.
شورای پنجم با اعتقادی که داشت وارد رینگ چهارم شد و حتی زودتر از برنامه آن را پیش برد که بخشی از آن مربوط به تقاطع‌های غیرهمسطح شهید سلیمانی بوده که اخیراً بهره‌برداری شده است. فارغ از احداث، آزادسازی مسیر این ۴۶ کیلومتر با قدرت انجام شده و می‌شود و سعی شده در حد توان مشارکت دستگاه‌های استانی و کشوری نیز برای اجرای آن بکار گرفته شود.
برای مترو هم اگر قرار باشد این پروژه عقیم نمانده و به اهداف مدنظر خود برسد، باید به شهرهای اطراف اصفهان مانند بهارستان، شاهین‌شهر، مبارکه و زرین‌شهر متصل شده و پیوستگی داشته باشد.
مدیریت شهری اکنون درگیر احداث خط دوم مترو است، چه تضمینی وجود دارد که این خط مانند خط یک دچار فرسایش چند ساله نشود؟
تغییر نرخ ارز، تشدید تحریم‌ها، افزایش قیمت‌ها و سایر تنگناهای مالی بر تمام عملکردهای عمرانی شهرداری تأثیر منفی می‌گذارد اما خط دو با اتکا به تأمین منابع مالی و اخذ اوراق مشارکت که یکی از ویژگی‌های دوره پنجم است، در حال اجراست. از همان ابتدا بنا داشتیم از منابع دولتی حداکثر استفاده را ببریم تلاش و جدیت شورا این بود که از این طریق سرنوشت خط دو مانند خط یک نشود که می‌بینید اکنون هر کدام یک از ایستگاه‌ها تبدیل به یک کارگاه شده و حفاری خط دو در دو مسیر دنبال می‌شود.
می‌توانستیم به سمت خط سوم هم برویم و آن را ناقص اجرا کنیم اما تمرکز را روی خط دو گذاشتیم؛ هر چند که تملک‌ها برای خط سوم آغاز شده تا زمان اجرای این خط دیگر درگیر آزادسازی زمین‌ها نشویم. به قضاوت کارشناسان و متخصصان این امیدواری وجود دارد که خط دوم دچار این فرسایش نشود البته گزارش‌ها ناقص به مردم رسیده و آنها نمی‌دانند شهر دیگری زیر زمین، سانتی‌متر به سانتی‌متر با صرف ارز ساخته می‌شود.
ترافیک و مشکلات ناشی از آن مدیریت شهری اصفهان را ناچار به اجرای پروژه‌های حمل‌ونقلی کرده است. بودجه شهرداری مستقیم و غیرمستقیم در این زمینه صرف شده و راهی جز اینکه زمینه استقبال مردم از حمل‌ونقل عمومی و پاک را از طریق راه‌اندازی سیستم‌های هوشمند در اتوبوسرانی، توسعه خطوط بی آر تی، خرید و نوسازی اتوبوس‌ها و مسیرهای ویژه دوچرخه با وجود تنگناهای مالی که وجود داشت فراهم کنیم، نداریم. امیدواریم دو قطب صنعتی اصفهان در مبارکه و زرین‌شهر نیز برای توسعه و پیوستگی مترو برای کاهش بار ترافیک اصفهان وارد عمل شوند.
همانطور که اشاره کردید پیوستگی خطوط مترو می‌تواند قسمتی از مشکلات ترافیکی اصفهان را کاهش دهد، شورا در این پنج دوره تا چه حد توانسته آسیب‌های مربوط به این دست مشکلات که به دلیل وجود شهرهای اقماری در اطراف اصفهان وجود دارد و منجر به سرازیری جمعیت آنها به اصفهان می‌شود را جبران کند؟
موضوعاتی در این خصوص وجود دارد که لاجرم دست ما نیست و در خصوص آن چندان نقش بازدارنده‌ای نمی‌توانیم داشته باشیم چون قبل از شروع شوراها، شهرهای اقماری مانند بهارستان، فولادشهر و شاهین‌شهر و بعضی صنایع بزرگ وجود داشته که سرریز ترافیکی آن به اصفهان منتقل می‌شود بنابراین تصمیمات شورا در این زمینه نمی‌توانست بازدارنده باشد.
از سوی دیگر شهر موجود زنده‌ای است که اگر حکمفرمایی واحدی داشته باشد، امکان هدایت آن به نحو بهتری وجود دارد به همین دلیل دو شهر رهنان در دوره اول و خوراسگان در دوره‌های بعدی به اصفهان پیوستند؛ شهرهایی نیز هستند که شهرداری جداگانه‌ای دارند اما با اصفهان پیوستگی دارند به حدی که ممکن است دو طرف خیابان، سیاست و حکمروایی متفاوت داشته باشند. با این حال تلاش تمام شوراها تاکنون بر این بوده که نقصان‌ها در حد مقدورات و اختیارات رفع شود.
کار زمین مانده‌ای در خصوص ارتباط اصفهان و شهرهای اقماری وجود دارد که پیگیری آن را به شورای بعدی توصیه کنید؟
به‌طور مثال، بهارستان یکی از همین شهرهایی است که ایجاد شده و اگر متروی آن به اصفهان متصل شود، یقیناً آثار مثبتی دارد و از بسیاری از رفت‌وآمدها در شهر اصفهان می‌کاهد. پراکندگی و مدیریت جزیره‌ای میان اصفهان و بهارستان نیز معضل دیگر در رابطه با بهارستان است که ضایعاتی به دلیل ایجاد باغات و مجتمع‌های مسکونی برای هر دو شهر ایجاد شده است. هر امکاناتی در این محدوده ایجاد شود، یک بار اضافه برای کلانشهر اصفهان است بنابراین یکی از مواردی که در این دوره دنبال شد و می‌شود و باید در دوره بعدی نیز دنبال شود رسیدگی به این منطقه است.
یکی از مواردی که در شورای پنجم پایه‌گذاری شد، خزانه داری واحد بود، این اتفاق تا چه اندازه معضلات مالی شهرداری را کاهش داد؟
انضباط و تمرکز مالی هر جا حاکم شود، همراه با با شفاف‌سازی، حرکت رو به جلو و قانونمندی است. یکی از ویژگی‌های دوره پنجم شورا همین اتفاق بود. در بودجه نویسی سایه حاکمیتی و تعامل گونه وجود نداشت و بعضی از شرکت‌ها نیز به نحوی جایگاهشان در بودجه نمایان نمی‌شد همین عامل باعث شده بود که اولویت هزینه سازمان‌ها مشخص نباشد و فرایند به نحوی پیش رفت که اکنون یک شرکت مانند شرکت اتوبوسرانی طبق قانون تجارت دچار ورشکستگی و زیان‌ده است.
با تحقق خزانه‌داری واحد، تمرکز در درآمدها اتفاق افتاد و بودجه تلفیقی نیز در این دوره عملیاتی شد همچنین هزینه‌کردها اولویت دار و سرعت در جابه‌جایی درآمدها باعث کاهش هزینه‌ها و کوتاه شدن فرایند تخصیص بودجه شد. در شرایطی که هر سال طبق آمار رسمی حداقل ۴۰ درصد دچار تورم هستیم، خزانه‌داری متمرکز می‌تواند بسیاری از معضلات مالی شهرداری را حل کند.
همانگونه که گفتید یکی از شرکت‌های زیان‌ده شهرداری، شرکت اتوبوسرانی است، آیا راهکاری برای برون‌رفت از این مشکل اندیشیده شده است؟
باید ابتدا این نکته را بگویم که بعضی از شرکت‌ها ماهیت هزینه‌بر دارند و از سوی دیگر اگر قرار است آلودگی و حجم ترافیک شهر را کمتر کنیم یکی از راه‌ها این است که در اتوبوسرانی سرمایه‌گذاری کنیم اما در عین حال باید دنبال ایجاد درآمد پایدار برای تضمین ارائه خدمات در اتوبوسرانی هم باشیم که این اتفاق در دوره پنجم شورای شهر برای بسیاری از سازمان‌های دیگر رخ داد مثلاً سازمان زیباسازی، منطقه ناژوان، سازمان پارک‌ها و آتش‌نشانی به عنوان یک سازمان حیاتی در شهر ردیف درآمد مشخصی دریافت کردند.
برای اتوبوسرانی هم راه‌های مختلفی وجود دارد تا از ورشکستگی درآید و این شرکت ترسی از توسعه و نوسازی خود نداشته باشد و مردم نیز با احترام و شانیت لازم به سمت استفاده از وسایل حمل‌ونقل عمومی سوق داده شوند.
چه راهکاری مطرح شده است؟
اکنون شرکت واحد اتوبوسرانی مایملک کافی ندارد و وقتی شهرداری مالکیت اتوبوس‌ها را به شرکت واحد اتوبوسرانی واگذار کند، این شرکت صاحب سرمایه شده و از ماده ۱۴۱ قانون تجارت خارج خواهد شد. این یکی از راه‌هاست که باید بررسی شود.
یکی از شعارهایی که شوراهای اصلاح‌طلب دوره پنجم داشتند شفافیت بود، شورای شهر اصفهان تا چه اندازه گره‌ها و تخلفاتی که ممکن است در شهرداری بروز کند را با استمداد از شفافیت رفع کرد؟
کارنامه عملکرد هر دستگاهی باید در مقایسه با اهدافی که تعریف کرده، ارزیابی و مشخص شود که آیا دنبال تحقق آن رفته یا نه؛ در خصوص شفافیت ادعا می‌کنیم که به‌طور جدی دنبال تحقق آن رفته‌ایم و اقداماتی شده که از پایه‌های فساد جلوگیری می‌کند. باید هر شهروندی که می‌خواهد عوارض به شهرداری پرداخت کند، به‌طور شفاف بداند که این عوارض برای کجا هزینه می‌شود که اکنون این اتفاق افتاده است.
این اهدافی است که عمل کردیم اما بعضی چیزها نیز تدریجی عمل می‌شود به‌طور مثال راه‌اندازی سامانه‌های هوشمند اتوبوسرانی یکی از راه‌های دستیابی به شفافیت و امنیت در حمل‌ونقل عمومی است. گام رو به جلو در زمینه پاسخگویی، سامانه سرای هشت و هوشمندسازی شهر رفتن به همان مسیر است. حال برای اینکه ارزیابی شود چه دستاوردهایی در این زمینه داشته‌ایم، باید تنگناها از لحاظ اجرایی سنجیده شده و توقع‌های بیش از توان مدیریت شهری کنار گذاشته شود.
آیا اقداماتی که شد در حد نهایت بود؟ یقیناً نه ولی در این مسیر حرکت کرده‌ایم و یقیناً اصلاح‌طلب و اصولگرا هرکدام که برای شورای آینده آمدند باید این هدف را تحقق ببخشند زیرا هدفی مقدس و ارزشمند بوده، سیاسی نیست و یکی از لوازم برای امور جاری شهر است.
باید اعتراف کرد که یقیناً می‌توانستیم بهتر از این شفافیت را تحقق بخشیم و البته مردم و شبکه‌های اجتماعی نیز باید به کمک بیایند. مطالبه مردم در شبکه‌های اجتماعی اگر خیرخواهانه باشد کمک کننده است اما اگر این نقش از روی جهالت و عداوت باشد آثار سوء داشته و اصل شفاف‌سازی را زیر سوال خواهد برد. امیدوارم روزی فرهنگ عامه به حدی ارتقا یابد که این موضوع را در راستای مثبت بکار گیرد نه اینکه آن را بهانه کرده و بزرگ کنیم و زمینه‌های کار را در شهر دچار خدشه کنیم.
نظر شما