به گزارش خبرنگار ایمنا، شیراز، شهری به قدمت ایران و فرهنگ و تمدن ایرانی است؛ شهری که ریشه شکل‌گیری و تمدن آن بر اساس آخرین اسناد کشف شده در تپه تاریخی پوستچی به بیش از هفت هزار سال قبل باز می‌گردد؛ شهر راز و زیبایی و هنر و سرزندگی.
نام شیراز در الواح عیلامی یافته شده در تخت جمشید به‌صورت‌های تیرازیس و شیرازیس آمده است. جغرافیای ویژه شیراز، قرار گرفتن آن در دره‌ای که با کوه‌های زاگرس احاطه شده است در عرض شمالی ۳۸ و ۲۹ درجه و در طول شرقی تا ۴۰ و ۵۲ درجه و ارتفاع ۱۴۸۶ متری از سطح دریا سبب‌ساز آب و هوایی خاص شده که چهار فصل متمایز را برای مردم به ارمغان می‌آورد و حاصل آن اعتدال در طبع نیز هست؛ به قول حافظ: "شیراز و آب رکنی و این باد خوش نسیم / عیبش مکن که خال رخ هفت کشور است".
شهر شیراز با بناهای ارزشمندی که در دل خود دارد تاریخ ۲۵۰۰ ساله ایران را در اوج شکوه و قدرت این سرزمین به تصویر می‌کشد. شاید همین بار سنگین تاریخی است که به فضای این شهر حال و هوایی خاص بخشیده و هر که به آن قدم می‌گذارد، شیفته جذبه و زیبایی‌هایش می‌شود. بی شک اختصاص دادن یک روز از تقویم را به شهری که بزرگترین شاعران و عارفان جهان را پرورانده و نام ایران را سربلند نگاه داشته است کمترین کاری است که می‌توان برای آن انجام داد.
تاریخچه نامگذاری
ابتدای دهه هشتاد و زمان استانداری محمدابراهیم انصاری‌لاری و شهرداری فرج‌الله رجبی نامگذاری روزی به نام شیراز در دستور کار قرار گرفت و با توجه به داشته‌های فرهنگی، هنری و تاریخی این شهر و خصوصیت‌های فصل بهار، نیمه اردیبهشت در تقویم ایران به این شهر شیراز اختصاص یافت. مردم شیراز اردیبهشت ماه را از آن رو گرامی می‌دارند و نکو می‌شمرند که در این ماه، بهار در شیراز به اوج می‌رسد و شمیم گلهای بهاری کوی و برزن این شهر را پر می‌کند.
اردیبهشت در شیراز با زاد روز شاعر سخن سرای ایران زمین سعدی شیرازی آغاز می‌شود و شگون میلاد شیخ اجل موجب دو چندان شدن فضائل بهار و اردیبهشت در شیراز می‌شود. پایان اردیبهشت نیز در شیراز خوش و نیکو و با نکوداشت نام و یاد صدرالمتالهین، ملاصدرای شیرازی یکی دیگر از فلاسفه شهیر ایران زمین همراه است، از این روز اردیبهشت ماه نزد شهروندان شیرازی جایگاهی نکو دارد که آغاز و پایان آن با نام دو تن از بزرگترین چهره‌های فرهنگی ایران زمین همراه است و میانه این دو رخداد نیکو روز شیراز نام دارد.
هر سال به مناسبت روز شیراز برنامه‌های متنوع فرهنگی از سوی شهرداری شیراز و دیگر ارگان‌ها و سازمان‌های در نقاط مختلف ایران برگزار می‌شود؛ وجه مشترک تمامی این برنامه‌ها در طی سال‌ها تمرکز آن‌ها بر وجهه فرهنگی و هنری شیراز با محوریت ایجاد نشاط مردمی بوده است برای مثال رایگان بودن تمامی مکان‌های گردشگری و فرهنگی شیراز در این روز از سنت‌های اولیه برگزاری روز شیراز به شمار می‌رود یا اجرای جنگ‌های شبانه در مکان‌های تاریخی و گردهمایی‌های شاعرانه با محوریت شیراز، برگزاری کنسرت‌ها، استفاده از تخفیف مراکز اقامتی، راه‌اندازی نمایشگاه‌های عکاسی با عکس‌های شیراز قدیم یا نمایشگاه‌های خوشنویسی، جشن بادبادک‌ها، اجرای مسابقات شهروند مدار و رایگان بودن حمل و نقل عمومی.
کرونا و روز شیراز
با آمدن ویروس کرونا حسرت دیدن زیبایی‌هایی شهر دلگشای شیراز را برای همگان دوچندان کرد اما پای برنامه‌های روز شیراز را به فضای مجازی باز شد. در واقع در تعطیلی تمامی مراکز گردشگری و هنری و تاریخی و در ممنوعیت ناگزیر تردد شهروندان و گردهمایی آنان، تنها، دو راهکار پیش‌روی برگزار کنندگان این روز بود؛ نخست آن که اصلاً چنین روزی را جشن نگیرند و دیگر آنکه از ظرفیت‌های فضای مجازی بهره گیرند به این امید که دیگر هموطنان در سایر نقاط ایران نیز از این برنامه‌ها مطلع شوند و در خاطرشان بماند ۱۵ اردیبهشت‌ماه سال بعد، خود را به جشن شیرازی‌ها برای پاسداشت شهرشان برسانند بنابراین برنامه‌های یاد شده در یک هفته و با حضور مجازی شهروندان صورت خواهد گرفت.
سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری شیراز با عنوان نهاد اجرایی روز شیراز، اعلام کرد که برنامه‌های این روز از طریق صفحات مجازی پر مخاطب شهر شیراز به‌صورت رایگان پخش خواهد شد. هدف بیشتر برنامه‌ها و جشنواره‌هایی که در این روز برگزار می‌شوند معرفی جاذبه‌های تاریخی و همینطور سنت‌ها و آداب و رسوم شیراز است برخی از این برنامه‌ها هم جنبه تفریحی و سرگرمی دارند و می‌خواهند باعث شکل‌گیری شیرازی با نشاط شوند.
برنامه‌های هفته شیراز
چهارشنبه ۱۵ اردیبهشت هم‌زمان با روز شیراز ساعت ۱۸:۳۰ مراسم گشایش نکوداشت هفته شیراز در مسجد نصیرالملک با حضور مدیران و مسئولان شهری به‌صورت محدود برگزار و از طریق شبکه‌های اجتماعی به‌صورت زنده پخش می‌شود.
پنجشنبه ۱۶ اردیبهشت در سینما گلستان شیراز محصولات چندرسانه‌ای و سینمایی شهرداری شیراز در قالب مجموعه «دیبای منقش» رونمایی شده و فیلم آینه‌دار که شهرداری شیراز با سازمان صداوسیما در ساخت آن مشارکت داشته است اکران می‌شود. این فیلم به کارگردانی پویان کاظمی مستندی است که در گفت‌وگوی یک زن با میرزا حسن کازرونی، عکاس‌باشی شیرازی عهد قاجار، صفحاتی از تاریخ شیراز را در قرن گذشته ورق می‌زند و برشی از تاریخ شیراز در دوره قاجار و مشروطه را به تصویر می‌کشد.
جمعه ۱۷ اردیبهشت ساعت ۱۸ نشستی جذاب با عنوان «آئین‌های مردم شیراز در رمضان» در مرکز شیراز شناسی برگزار می‌شود که در آن ابوالقاسم فقیری فارس‌شناس پیشکسوت و امیرحسین حکمت نیا شیراز شناس سخنرانی می‌کنند. این نشست از طریق صفحه رسمی سازمان فرهنگی شهرداری شیراز و مرکز شیراز شناسی در اینستاگرام به‌صورت زنده پخش خواهد شد.
شنبه ۱۸ اردیبهشت طی مراسمی کتابخانه فرهنگسرای شهروند با بهره‌گیری از بخش تخصصی شهروندی افتتاح و از محصولات شهروندی تولیدی سازمان شامل ۱۰ جلد کتاب کودک، دو عروسک و ۴ محصول چندرسانه‌ای رونمایی خواهد شد، از پوستر یک جشنواره سینمایی رونمایی و دو محصول مکتوب و شنیداری در حوزه اجتماعی نیز در این مراسم معرفی می‌شود.
یکشنبه ۱۹ اردیبهشت، شب موسیقایی هفته نکوداشت شیراز رقم می‌خورد و آلبوم «ترانه شیراز» که بازآفرینی قطعات فولکلور شیرازی است، با پژوهش خشایار طیار، تنظیم کاوه پیمان و خوانندگی محمد ذاکر حسین معرفی و دو قطعه از این آلبوم اجرا می‌شود. رونمایی از نماهنگ «سروناز» با صدای هفت خواننده شیراز زیر نظر حامد فقیهی از دیگر برنامه‌های شب موسیقی هفته شیراز خواهد بود همچنین در این شب قطعه «شب‌های شیراز» با صدای محمد رضازاده و دو قطعه از آلبوم آوازهای محلی شیراز زیر نظر مهران بردیده برای اولین بار اجرا می‌شود. همه این قطعات به سفارش سازمان فرهنگی شهرداری شیراز تولید شده و برنامه نیز به‌صورت زنده از طریق شبکه‌های اجتماعی پخش می‌شود.
دوشنبه ۲۰ اردیبهشت برنامه‌ای با عنوان «مکتب عشق» در خانه تاریخی زینت‌الملک برگزار می‌شود که در آن هنرمندان پیشکسوت رشته‌های خاتم، گل و مرغ، قلم‌زنی و کاشی هفت‌رنگ که شیراز در آن‌ها صاحب مکتب است، به معرفی این هنرها در قالب کارگاه تجربی می‌پردازند که در قالب یک مستند در این روز اکران خواهد شد.
سه‌شنبه ۲۱ اردیبهشت مراسم بزرگداشت زنده یاد دکتر سیمین دانشور مادر داستان‌نویسی ایران و آئین پایانی و معرفی برگزیدگان جایزه پژوهش‌های ادبی سیمین در سینما فرهنگ شیراز برگزار و به‌صورت زنده پخش می‌شود. در این مراسم پیام ویدئویی علی دهباشی ادب‌پژوه و مدیر مجله بخارا و خواکین رودریگرز مترجم رمان سووشون به زبان اسپانیولی پخش، رضا توسلی مدیر «خانه‌موزه سیمین و جلال» و کوروش کمالی‌سروستانی رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی فارس و ابوتراب خسروی داستان‌نویس سخنرانی می‌کنند.
چهارشنبه ۲۲ اردیبهشت همچنین نمایشگاه آثار هنرمندان تجسمی به ارزش ۵ میلیارد ریال که توسط شهرداری با مصوبه شورای اسلامی شیراز از ۲۷ هنرمند خریداری شده، در نگارخانه ملی شیراز گشایش می‌یابد. در این مراسم جمعی از هنرمندان تجسمی پیشکسوت حضور خواهند داشت و مرحله دوم خرید آثار هنری به ارزش ۲۰ میلیارد ریال کلید می‌خورد.
پنجشنبه ۲۳ اردیبهشت اختتامیه جشنواره شهروند برگزیده برگزار می‌شود که در آن ۳ شهروند فعال و مشارکت‌جو به‌عنوان شهروند برگزیده شیراز در حوزه مشارکت‌های اجتماعی معرفی و با اهدای نشان و تندیس شهروند برگزیده و جایزه ۵۰۰ میلیون ریالی از آن‌ها تقدیر می‌شود همچنین ۱۰ شهروند نیز به عنوان شایسته تقدیر در این حوزه معرفی و به هر یک از آن‌ها جایزه ۱۰۰ میلیون ریالی اهدا می‌شود علاوه بر این در این روز از برگزیدگان فراخوان هویت بصری شیراز نیز تقدیر و از نشان طراحی و انتخاب شده شیراز رونمایی خواهد شد. در این مراسم قطعه «شیراز» با صدای سالار عقیلی نیز رونمایی و برای اولین بار در باغ عفیف‌آباد شیراز اجرا می‌شود.
وبینار شیرازی‌های موفق نیز با حضور مجازی شیرازی‌های موفق داخل و خارج کشور به‌منظور انتقال تجربیات و ارج‌گذاری خدمات ایشان در شورای اسلامی شیراز در این هفته برگزار می‌شود.
روز شیراز انحصاری نیست
بی‌تردید روز شیراز را نباید در انحصار یک نهاد و مجموعه دید؛ برای فراگیر شدن تأثیرات این روز بر ارتقای شاخص‌های مختلف اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی، باید تمام سازمان‌ها، نهادها و ارگان‌ها، گام‌هایی همراه برداشته و هم‌افزایی را معنایی درست بخشند؛ اتفاقی که می‌تواند در حوزه‌های مختلف شکوفایی را برای این دیار به‌دنبال داشته باشد.
همراهی مراکز علمی و پژوهشی و دانشگاه‌ها و متولیان بخش میراث و گردشگری و به‌خصوص وارد شدن توان بخش خصوصی در حوزه‌های مختلف به حتماً در فراگیر شدن نام شیراز و توانمندی‌های این شهر تأثیر بسزایی داشته و می‌تواند به توسعه سرمایه‌گذاری‌ها منجر شود.
اگر روز شیراز خارج از چارچوب‌های اداری و رسمی، توسط نهادهای مردمی و سازمان‌های مردم‌نهاد، سیاست‌گذاری، برنامه‌ریزی و اجرا شود، بی‌تردید زمینه مشارکت تمام بخش‌های تأثیرگذار که سهمی در ظرفیت‌های این شهر دارند بیش از هر زمانی فراهم خواهد شد. سازمان‌ها و نهادهایی نظیر دانشگاه‌ها، اوقاف و امور خیریه، میراث فرهنگی، مراکز علمی و پژوهشی و.... این قابلیت را داشته و دارند که با برنامه‌هایی متناسب با ظرفیت‌ها و توانمندی‌های موجود، فضایی مناسب برای معرفی شیراز و داشته‌های آن فراهم آورند.
این موضوع می‌طلبد که با مشارکت نهادهای مدنی در برگزاری روز شیراز این روز بیش از پیش به یک روز کاملاً مردمی تبدیل شده و با استفاده از دیدگاه‌ها و مشارکت مردم غنی و بالنده شود. با تعیین روزی به نام روز شیراز این فرصت فراهم است تا علاوه بر تعیین روزی شاد و با نشاط برای مردم، شیراز را بیشتر به جهانیان معرفی کرد و زمینه توسعه گردشگری در این شهر فرهنگی را فراهم کرد؛ نخبگان، صاحبان اندیشه و فرهیختگان که سرمایه‌های معنوی یک جامعه قلمداد می‌شوند باید در روز شیراز مورد تکریم و تجلیل قرار گیرند.
نظر شما