به گزارش خبرنگار ایمنا، اولین روز جهانی آسم در سال ۱۹۹۸ در بیش از ۳۵ کشور دنیا تکریم شد. به تدریج و در طی سال‌های بعد میزان مشارکت سایر کشورها نیز افزایش یافت به طوری که این روز به عنوان یکی از رویدادهای اساسی در افزایش آگاهی مردم در مورد آسم به حساب می‌آید. روز جهانی آسم، زمان افزایش سطح آگاهی و اهتمام شهروندان و مسئولان در سطح ملی و جهانی به اهمیت پیشگیری و کنترل بیماری آسم و اولویت این مسئله خطیر بهداشتی و اجتماعی در نظام بهداشت و سلامت کشورهاست.
امروزه به دلیل تغییر سبک زندگی از شیوه زندگی روستایی به شهری در دنیای امروز، شاهد گسترش بیماری‌های غیرواگیر و مزمن همچون آسم و آلرژی نسبت به گذشته هستیم. از دهه ۷۰ میلادی به بعد این افزایش در کشورهای توسعه یافته کاملاً مشهود است، طوری که هرساله بین ۵ تا ۷ درصد به میزان شیوع آسم افزوده می‌شود. آسم دهمین عامل عمر از دست رفته در ایران شناخته شده است. کشور ما از نظر شیوع آسم جز کشورهای میانه دنیا محسوب می‌شود اما مسئله مهم این است که این بیماری شایع‌ترین بیماری مزمن در کشور است.
آمار شیوع آسم در کشور ما نیز رو به رشد است به نحوی که این میزان بین ۵ تا ۱۵ درصد در کشور می‌رسد، به عبارت دیگر حدود ۵/۶ میلیون نفر در ایران مبتلا به آسم هستند. البته این آمار در کشورهای دیگر جهان متفاوت است، به عنوان مثال در کشورهای آفریقایی میزان شیوع آسم در حدود یک درصد و در کشورهای اقیانوسیه به ۳۵ درصد می‌رسد. آنچه نباید فراموش کنیم این نکته است که بیماری آسم، بیماری مهمی است که ممکن است باعث ناتوانی افراد شود به نحوی که هم اکنون بین کل بیماری‌های شایع در جهان رتبه ۲۵ را از لحاظ سال‌های از دست رفته عمر (ناتوانی ناشی از بیماری) را دارد و سالانه بیش از ۱۵ میلیون نفر در جهان به همین علت دچار از کارافتادگی می‌شوند.
بیماری آسم چه علائمی دارد؟
آسم در حقیقت تنگی برگشت‌پذیر راه‌های هوایی است که در زمان حمله، بیمار دچار تنگی مجاری تنفسی و تنگی نفس می‌شود. البته آسم بیماری واگیرداری نیست اما نقش وراثت در این بیماری اهمیت زیادی دارد یعنی در صورت وجود سابقه آسم در خانواده باید به فکر اصلاح محیط زندگی در جهت کاهش و کنترل عوامل بیماری زا باشیم. تماس محیطی با دود سیگار، تماس شغلی با آلاینده‌ها، آلودگی هوا و تغییر الگوی زندگی مردم و روی آوردن بیش از حد به زندگی شهرنشینی و دوری از طبیعت استفاده از مواد غذایی آماده که در آن‌ها به وفور از مواد افزودنی استفاده می‌شود از دلایل افزایش آسم است.
از مهمترین علائم آسم سرفه خشک متناوب و بازدم صدادار است که با فعالیت فیزیکی و افزایش تعداد تنفس، هوای سرد و خشک، محرک‌های هوایی، عفونت‌های ویروسی و تماس شغلی تشدید می‌شود خس خس سینه، سرفه و تنگی نفس، خمودگی و کاهش فعالیت فیزیکی از علائم ظاهری این بیماری است؛ این علائم در شب و صبح زود تمایل به شدیدتر شدن دارد و از طرفی عوامل روحی و عاطفی نیز در تشدید علائم این بیماری دخالت مستقیم دارند.
ارتباط کمبود ویتامین D با بیماری آسم
تحقیقات نشان می‌دهد، بیماری آسم در مناطقی که کمبود ویتامین D وجود دارد شایع است. ویتامین D تأثیر زیادی در تکامل سیستم ایمنی جنین دارد. بهتر است مادران در طول دوران بارداری شیر کافی نوشیده و از مکمل‌های غذایی حاوی ویتامین D دریافت کنند تا خطر ایجاد بیماری آسم در کودکشان کمتر شود. همچنین کودکان مادرانی که دچار استرس، اضطراب و افسردگی هستند ۱/۳ بار بیشتر به آسم مبتلا می‌شوند. استرس باعث تغییر رفتار مادران می‌شود و در سال‌های اول زندگی کودک منجر به تغییراتی در سیستم گوارشی او می‌شود.
تهویه مناسب محیط زیست و استفاده از کف پوش‌های چوبی و سرامیک به جای فرش و موکت که محل تجمع گرد و خاک، حشره‌ها و سایر آلرژی‌ها هستند می‌تواند در پیشگیری از این بیماری مؤثر باشد. عدم نگهداری حیوانات مودار مانند سگ و گربه و اجتناب از مواد خوشبوکننده و عطریات تند و تیز و عدم نگهداری از گل‌های معطر و همچنین اجتناب از محیط‌های آلوده به دود سیگار از توصیه‌های بهداشتی در مورد بیماران مبتلا به آسم است چون این مواد غالباً از محرک‌های آسم به شمار می‌روند.
نتایج تحقیقات در ایران نشان می‌دهد که افزایش جمعیت خانوار و پایین بودن سطح تحصیلات والدین و همچنین سابقه خانوادگی آسم و در معرض دود سیگار قرار گرفتن به ترتیب از مهمترین عوامل خطر بیماری آسم در کودکان است. بر اساس این تحقیق تلاش در جهت افزایش سطح بهداشت، تغذیه با شیر مادر و ترک عادت سیگار کشیدن می‌تواند در فائق آمدن بر این مشکل مؤثر واقع شود.
روز جهانی آسم با شعار «شناخت باورهای نادرست درباره آسم»
مرضیه دلوی کارشناس بیماری‌های مزمن تنفسی معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در گفت وگو با خبرنگار ایمنا، در خصوص روز جهانی آسم، اظهار کرد: امسال ۵ ماه May سال ۲۰۲۱ میلادی مصادف با ۱۵ اردیبهشت ماه ۱۴۰۰ روز جهانی آسم است و این روز به منظور افزایش آگاهی درباره آسم در همه جهان اجرا می‌شود.
وی با بیان آمار مبتلایان به بیماری آسم در دنیا، افزود: بیماری آسم اهمیت به سزایی در سلامت عمومی دارد و تخمین زده شده است که بیش از ۳۳۹ میلیون نفر در دنیا مبتلا به بیماری آسم هستند.
کارشناس بیماری‌های مزمن تنفسی معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، تصریح کرد: با وجود اینکه بیماری آسم درمان قطعی ندارد، اما می‌توان با مدیریت درست بیماری از حملات آسم و شعله‌ور شدن آن پیشگیری کرد و احتمال بروز این بیماری را کاهش داد.
دلوی با بیان اینکه امسال روز جهانی آسم با شعار «شناخت باورهای نادرست درباره آسم» است، اضافه کرد: در این زمینه نیازمند فعالیت‌هایی هستیم تا بتوانیم باورها درست و نادرست درباره آسم را برای بیماران و جامعه عمومی روشن کنیم و بهترین بهره از پیشرفت‌های عمده مدیریت و درمان این بیماری داشته باشیم.
وی خاطرنشان کرد: چند مورد از باورهای نادرست اما شایع در مورد بیماری آسم وجود دارد، یکی از این باورها اینکه آسم یک بیماری دوران کودکی است و با افزایش سن خود به خود بهبود پیدا می‌کند و این باور نادرستی بوده و باور صحیح این است که آسم در هر سنی ممکن است دیده شود.
آسم یک بیماری عفونی نیست
کارشناس بیماری‌های مزمن تنفسی معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، گفت: یکی دیگر از باورهای نادرست شایع در مورد بیماری آسم اینکه آسم یک بیماری عفونی است و این تعبیر اشتباه بوده و آسم بیماری عفونی نیست، ولی عفونت‌های ویروسی تنفسی مانند سرماخوردگی، آنفلونزا می‌توانند زمینه ساز حمله آسم یا بیماری آسم شوند.
دلوی اظهار کرد: مبتلایان به آسم نباید ورزش بکنند، این هم باور نادرستی درباره بیماری آسم است، در صورتی که اگر کسی مبتلا به بیماری آسم باشد و به خوبی آسم او کنترل شود حتی می‌تواند ورزش‌های حرفه‌ای و قهرمانی هم انجام دهد.
کارشناس بیماری‌های مزمن تنفسی معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، تاکید کرد: باور اشتباه دیگری که در مورد این بیماری وجود دارد این است که آسم فقط با دوز زیاد داروهای کورتونی قابل کنترل است، در حالی که با دوز اندک داروهای استروئید استنشاقی این بیماری کنترل می‌شود.
دلوی درباره زمان برگزاری پویش ملی بیماری آسم، تصریح کرد: امسال پویش ملی آسم از ۲۵ تا ۳۱ اردیبهشت ماه با شعار اصلاح باورهای نادرست درباره آسم برگزار خواهد شد.
نظر شما