به گزارش خبرنگار ایمنا، تعرفههای پزشکی همواره محل اختلاف جامعه پزشکی با دولت بوده است؛ اختلافی که به نظر میرسد نقطه پایانی ندارد. سال ۹۸ افزایش ۱۰ درصدی تعرفهها در بخش دولتی و ۱۳ درصدی در بخش خصوصی از طرف دولت تصویب و ابلاغ شد، همچنین در سال ۹۹ تعرفههای پزشکی با رشدی ۱۵ درصدی همراه بود و در سال ۱۴۰۰ هم به گفته محسن مصلحی دبیر شورای عالی سازمان نظام پزشکی کشور، پیشنهاد سازمان نظام پزشکی کشور برای افزایش تعرفههای بخش خصوصی پزشکی با حداقل ۵۵ درصد بود که این میزان افزایش بر اساس شرایط اقتصادی جامعه تعیین شد، اما شورای عالی بیمه سلامت ۲۸.۵ درصد افزایش تعرفه را اعلام و هیئت وزیران هم این افزایش را تصویب کرد که بر این اساس، تعرفه خدمات تشخیصی و درمان در بخشهای دولتی، عمومی غیردولتی، خیریه و بخش خصوصی به میزان ۲۸.۵ درصد برای امسال افزایش یافته است.
برخی فعالان حوزه سلامت اعتقاد دارند ویزیت پایین و هزینه بالا، ارائه خدمات اضافه را زیاد کرده تا پول بیشتری دریافت شود و برخی پزشکان، مطبها را تعطیل کرده و به سمت تزریق ژل و خدمات پوست و مو و زیبایی میروند، این امر باعث میشود، مسیر طبابت به انحراف برود و سیستم درمانی و پیشگیری کشور متلاشی شده و به سمت بیاخلاقی سوق یابد، لذا تعرفهگذاری باید واقعی و خدمت هم واقعی باشد وگرنه پزشک وارد زد و بند با داروخانه شده و کنترل نظام سلامت رها میشود. این عده معتقدند تعرفه پایین باعث کاهش قدرت نظارت بیمهها و نظارت پذیری پزشکان شده و اخذ زیرمیزی را افزایش میدهد و بسیاری از مطبها را به تعطیلی میکشاند، حتی باعث کاهش نیروی انسانی در بیمارستانها میشود بنابراین دولت اگر میخواهد کاری کند، باید نظام توزیع عادلانه منابع و حقوق و دستمزد را در بخش دولتی درست کند و در بخش خصوصی هم تعرفهها را به طور منطقی تصویب کند.
لزوم بازگشتن حق تعیین تعرفه به نظام پزشکی
عباسعلی خادمی، رئیس هیئت مدیره نظام پزشکی اصفهان در خصوص تعرفههای پزشکی به خبرنگار ایمنا، میگوید: تعیین تعرفههای پزشکی قبلاً توسط نظام پزشکی انجام میشد و در برنامه پنجم توسعه این حق قانونی از سازمان نظام پزشکی گرفته شده است و تعرفه توسط وزارت بهداشت مصوب و ابلاغ میشود، روند اجرای تعرفه به این صورت است که شورای عالی نظام پزشکی افزایش تعرفه هر سال را طبق بررسی علمی و کارشناسی که شامل تعیین تعرفه بر اساس تورم سالیانه و حرفهای بر اساس افزایش حقوق و دستمزد مبنا به وزارت بهداشت اعلام میشود.
وی ادامه میدهد: شورای عالی بیمه که نمایندگان بیمههای پایه و وزارت بهداشت و تنها یک نماینده از سازمان نظام پزشکی است مراحل بررسی کارشناسی تعرفه و تصویب آن را انجام میدهند و در نهایت در هیئت وزیران تصویب شده و ابلاغ میشود، مشکل اینجا است که باید حق تعیین تعرفه با سازمان نظام پزشکی باشد و مانند هر صنفی که تعرفهاش را تعیین میکند، نظام پزشکی هم این اختیار را داشته باشد که اکنون متأسفانه نظر سازمان تنها پیشنهادی است و امیدواریم که این خواسته برحق نظام پزشکی که تعیین تعرفه با سازمان نظام پزشکی باشد، توسط مجلس شورای اسلامی دوباره به سازمان بازگردد.
رئیس هیئت مدیره سازمان نظام پزشکی اصفهان خاطرنشان کرد: وجود تعرفه غیر واقعی همانطور که توسط نظام پزشکی اعلام شده است یکی از دلایل پرداختی پایین جامعه پزشکی یا مهاجرت نخبگان است، امروز با موج سهمگین کرونا و تلاش مستمر و شبانهروزی جامعه پزشکی و خستگی کادر درمان نیاز مبرم ورود به بحث خدمات سلامت وجود دارد و از طرف دیگر تورم روزافزون امروزی که تحریمهای ظالمانه هم آن را افزایش داده است، تأسیس درمانگاه و بیمارستان و اداره آن را با تعرفههای پایین با مشکل مواجه کرده است، در بخشهای درمانی بیمارستانهای دولتی و خدمات بستری و پوشش بیمهای، بیمه پایه و تکمیلی مشکلات بیماران را حل میکند، اما در بخش حقوقی مردم مانند کل پرداخت هزینهها با مشکل مواجه هستند که باید با افزایش بودجه سلامت در مجلس شورای اسلامی و کاهش پرداختی از جیب مردم حل شود.
بیمهها کارآیی بیشتری داشته باشند
وی با اشاره به این که گفته میشود دستمزد پزشکان در ایران نسبت به کشورهای خارجی و همجوار بالاتر است، میافزاید: خدمات پزشکی واقعاً در ایران هم کیفیت بالایی دارد و هم ارزانتر است، اما باید توان پرداخت مردم را بالا برد و پوشش بیمهها را افزایش داد، برای این که بیمهها کارایی بیشتری داشته باشند باید برای بیمههای پایه بودجه افزایش یابد تا آنها بتوانند سهم بیشتری را پرداخت کنند.
خادمی با اشاره به سهم پرداختی بیمارانی که تحت پوشش بیمه هستند، میگوید: مسئلهای که در مورد ویزیتهای بخش خصوصی وجود دارد، این است که بیمهها سهم پرداخت بیمار را ۷۰ درصد ویزیت بخش دولتی پرداخت میکنند و این موضوع درباره بخش خصوصی اینگونه نیست و این باعث میشود که پرداختی از جیب مردم بیشتر باشد، پس بهتر است بیمه پایه درهم ادغام و یک بیمه زیر نظر بهداشت با بودجه مکفی که خدمات پایه سلامت را برای اقشار آسیبپذیر پوشش دهد، ایجاد شود.
لزوم گسترش بیمههای تکمیلی
وی با تاکید بر این که بیمههای تکمیلی هم باید گسترش یابد، تصریح میکند: در حال حاضر افراد کمی تحت پوشش بیمههای تکمیلی هستند، بیمههای خصوصی باید توسعه یابد تا افرادی که میخواهند، خدمات ویژهای دریافت کنند، چرا که این خدمات هزینه بالایی دارد، باید سهمیه بیمه بیشتری بپردازند در کشورهای پیشرفته هم این موارد وجود دارد.
این دندانپزشک میگوید: با ارزان بودن خدمات پزشکی در کشور نسبت به کشورهای دیگر تعداد زیادی از کشورهای همجوار برای گرفتن خدمات پزشکی ارزان به ایران سفر میکنند و امروز پزشکان ایرانی خدمات برجستهای ارائه میدهند و در هرکجای دنیا که کار میکنند میدرخشند.
وی با بیان این که مشکل تعرفه خدمات پزشکی به دلیل نبودن پوشش بیمهای با وجود گرانی خدمات است، اضافه میکند: حتی کشورهای ثروتمند دنیا نیز با سرانه سلامت بالا نتوانستهاند خدمات را به طور کامل پوشش دهند و نیاز به افزایش سرانه سلامت و زیر پوشش قرار دادن خدمات فردی و دندانپزشکی بیشتر توسط بیمههای پایه وجود دارد.
رسیدگی به ۳۰۰ پرونده قصور یا خطای پزشکی در سال
رئیس هیئت مدیره سازمان نظام پزشکی اصفهان اظهار میکند: مواد و تجهیزات پزشکی و دندانپزشکی در این سالها خیلی گران شده است و ارز دولتی هم به دلیل مشکلات اقتصادی و تحریمها به این موضوع اختصاص پیدا نمیکند، بنابراین خدمات در بخش رادیولوژی و آزمایشگاه گرانتر شده است و جز فنی تعرفه را بالا برده است، خدمات پزشکی در اصفهان با وجود این که از نظر تورم بالا، هم از نظر کیفیت و هم از نظر تعرفهها منصفانه و مناسب است.
خادمی در خصوص رسیدگی به شکایات و خطاهای پزشکی، میگوید: در مورد پروندههای پزشکی هم اکنون واحد انتظامی سازمان نظام پزشکی رسیدگی میکند و مواردی از شکایات که توسط دادگستری یا به طور مستقیم ارجاع میشود، کاملاً و به طور دقیق در هیئتهای انتظامی رسیدگی میشود و با صدور رأی در اسرع وقت در صورتی که قصوری شده باشد، توسط سازمان نظام پزشکی، پزشکی قانونی و هم دادگستری رسیدگی و حل و فصل میشود، سالیانه ۳۰۰ پرونده تشکیل شده و رسیدگی میشود و طبق قوانین نظام پزشکی برخورد خواهد شد البته تعداد پرونده خدمات بسیار کم است.
درآمد پزشکان کفاف هزینههای مطب را هم نمیدهد
مازیار ستاری، پزشک عمومی و عضو هیئت مدیره سازمان نظام پزشکی اصفهان در گفتوگو با خبرنگار ایمنا، اظهار میکند: این فرض که درآمد پزشکان در داخل ایران بیشتر از پزشکان خارجی است اشتباه است چرا که اگر به نرخ دلار بخواهیم نرخ ویزیت پزشکان ایران را محاسبه کنیم، ویزیت یک پزشک عمومی ایرانی یک تا دو دلار و ویزیت متخصص دو تا سه دلار میشود پس نمیتوانیم بگوییم درآمد پزشکان ایرانی بیشتر است.
وی تصریح میکند: در ایران اکثر پزشکان بیشتر ویزیت میکنند و اقدام پزشکی دیگری جز ویزیت ندارند و این دسته از پزشکان به ورشکستگی رسیدهاند و حتی درآمد مطب آنها برای ادامه کار و تأمین هزینههای مطبشان هم کفاف نمیدهد از طرفی وقتی تعرفهها واقعی نباشد پزشک مجبور است کار خود را بیشتر کند و برخی تخصصها به تخصصهای خاص تغییر جهت دهند یا حتی تعداد بیماران ویزیت شده هر روز خود را بالا ببرند تا اقتصاد مطبشان را تأمین کنند که عملاً افزایش تعداد ویزیت بیماران باعث کاهش کیفیت کار میشود.
پزشکان عمومی درآمد مناسبی ندارند
این عضو هیئت مدیره سازمان نظام پزشکی اصفهان میگوید: باید تأمین هزینهها به نحوی باشد که یک پزشک فوق تخصص حتی با ۱۰ ویزیت بیمار اقتصاد شغلش تأمین شود، در مورد پزشکان عمومی که با هر تعداد بیماری که ویزیت کنند چنین اتفاقی نمیافتد یعنی ویزیت یک پزشک عمومی در حال حاضر ۴۰ هزار تومان است که اگر در یک روز ۲۰ بیمار هم داشته باشد که فرضی محال است در یک روز حدود ۸۰۰ هزار تومان میشود در حالی که تعداد بیماران پزشکان عمومی در روز به این تعداد هم نمیرسد.
وی با تاکید بر این که پزشکان عمومی تعداد بیماران محدودی در روز دارند، اظهار میکند: هزینه اجاره مطب در هر نقطه از شهر بالاست و اگر هزینه اجاره مطب، دستمزد منشی، دیگر هزینههای مصرفی، عوارض و مالیات را هم حساب کنیم میبینیم درآمد یک پزشک عمومی با فرض روزانه ۱۰ بیمار در مطب نمیتواند یک درآمد مکفی باشد.
ستاری میافزاید: در مورد پزشکان داخلی هم که ویزیت بالاتری دارند هزینهها تأمین نمیشود و در نظام سلامت کشور ما برخی موضوعات وارونه است، به جای این که اصالت به ویزیت داده شود به اقدامات تشخیصی اهمیت بیشتری داده میشود، برای مثال یک اکو قلب را در کشور کانادا تکنسین انجام میدهد و موضوع خاصی نیست و تنها تفسیر آن با پزشک است در حالی که در ایران تنها انجام این خدمت مهم است و برای آن هزینه دریافت میشود و برای تفسیر آن هزینهای محاسبه نمیشود و تعرفه انجام یک اکو یا سونوگرافی یا هر نوع اقدام تشخیصی به مراتب بیشتر از ویزیت است و اصالت را به آنها میدهند.
در هیچ جای دنیا ویزیت ۲ یا ۳ دلار وجود ندارد
وی خاطرنشان میکند: اگر ارزش گذاری نسبی خدمات را بخواهیم انجام دهیم در هیچ جای دنیا ویزیت دو دلار و سه دلار نداریم، ویزیت یک بیمار در آمریکا با ۳۰ بیمار در ایران برابر است پزشک ما در داخل ایران برای یک عمل آپاندیسیت که ممکن است عارضه داشته باشد و پزشک محکوم شود تنها دستمزد او حدود ۴۰۰ هزار تومان است به همین دلیل پزشکی که بتواند در خارج از کشور فعالیت کند علاقمند به ماندن در ایران نیست و مهاجرت میکند.
این پزشک عمومی میافزاید: در مورد موضوعاتی که تورم بر آنها تأثیر داشته ببینید نرخ مشاوره یک وکیل، دستمزد یک آرایشگر یا راننده تاکسی یا امور دیگر در سالهای قبل چقدر بوده و امروز تا چه حد رشد داشته است هر چند جامعه پزشکی هم در عدم افزایش تعرفهها چندان پافشاری نداشته است و این پایین بودن تعرفه تا حدودی به خود پزشکان هم برمیگردد.
وی در انتقاد به سازمانهای بیمهگر میگوید: هیچ جای دنیا اینطور نیست که وقتی بیمه باشید با پزشک ارتباط پولی برقرار کنید و تنها یک درصد کمی از تعرفه را به عنوان فرانشیز بیمار پرداخت میکند که بالاتر از ۵ یا ۱۰ درصد نیست در حالی که در ایران سهم بیمار از هزینهها ۷۰ تا ۸۰ درصد است و به جای این که بیمار فرانشیز بدهد بیمهها فرانشیز میدهند!
با وجود بیمهها، بیمار سهم عمده هزینه را بر عهده دارد!
ستاری میافزاید: در واقع در ایران این بیمار است که حتی با وجود بیمه بودن سهم عمدهای از هزینهها را پرداخت میکند و بخاطر این که پزشک اگر بخواهد مبلغ ویزیت را افزایش دهد بیمه هم باید مبلغ سهم بیمه را افزایش دهد شورای عالی بیمه با این کار مخالفت میکند و همان مبلغ ناچیز را هم با باطل کردن برخی اسناد یا مشمول کسورات کردن آنها با تأخیرهای یک ساله پرداخت میکند.
وی خاطرنشان میکند: در اداره مالیات حتی مطالبات را هم جز درآمد وصول شده محسوب میکنند و مالیات آن را زودتر میگیرند همچنین در محاسبه درآمد هم این اداره درآمد را بسیار بالاتر از میزان واقعی لحاظ میکند و نرخ درآمدها را به صورت واقعی حساب نمیکند.
واقعی نبودن تعرفهها و تسهیل راه زیرمیزی گرفتن پزشکان
عضو هیئت مدیره سازمان نظام پزشکی اصفهان تصریح میکند: به این شکل عدهای از پزشکان به عمل خلاف زیرمیزی گرفتن روی میآورند به هر حال این کار خلاف است و با آن برخورد میشود اما چگونه میتوان انتظار داشت یک جراحی سنگین مانند مفصل زانو را پزشک با تعرفه محدود جراحی کند به همین دلیل پزشک علاقمند به این کار نیست چرا که پاسخگو بودن برای عوارض این عمل بسیار بیشتر از دستمزدی است که به او پرداخت میشود، همین پزشک اگر در عملی محکوم شود باید میلیونها تومان دیه بپردازد.
وی میافزاید: در حرفه پزشکی باید تعرفهها نسبت به مسئولیت، ریسک فعالیت، وقت و زمانی که فرد برای رسیدن به این مرحله از تبحر صرف کرده سنجیده شود این که پزشک برای این تجربه خود چندین سال وقت برای تحصیل صرف کرده است و زمانی که برای دانشگاه تخصص و فوق تخصص گذرانده و هزینه پذیرفتن مسئولیت جان یک انسان هم باید لحاظ شود.
ستاری در خصوص خطرات این شغل گفت: در وضعیت کنونی با وجود بیماری کرونا سختیهای پزشکی بیش از گذشته است و یک معاینه ساده حلق میتواند خطر ابتلاء به کرونا داشته باشد و این مبالغ در واقع برای این حجم از خطر و ریسک ناچیز است و در کل باید نرخ ویزیت واقعی شود، از طرفی اجرای قانون برای محدودیت تعداد ویزیت در یک روز اعمال شود و با این راهکارها اعمال پزشکی میتواند مقرون به صرفه باشد در حالی که امروزه محدودیتی برای ویزیت نداریم و به دلیل واقعی نبودن تعرفه هرچه تعداد ویزیت بیمار بالا برود بازهم جبران هزینهها نمیشود همچنین بیمهها هم باید سهم بیشتری از تعرفهها را بر عهده بگیرند.
تعرفهها در حد نازلی مانده است
علیرضا پورصیرفی، متخصص گوش و حلق و بینی در گفتوگو با خبرنگار ایمنا، اظهار میکند: تعرفهها شامل چند بخش تعرفه اعمال تشخیصی، عملهای جراحی و تعرفه بیمارستانی و هتلینگ است در ایران هم تعرفه دو بخش خصوصی و دولتی متفاوت است.
وی میافزاید: ابتدا باید ببینیم تعرفهها واقعی است یا خیر و بعد علت ناتوانی مردم برای پرداخت همین تعرفه پایین را بدانیم، تعرفهها در بخش ویزیت که امسال اعلام شده به دو شکل ویزیت در نسخه الکترونیک و ویزیت با نسخه غیر الکترونیک تقسیم شده که اقدام جالبی نبوده است چرا که شاید پزشکی نخواهد با بیمه قرارداد داشته باشد و این نباید دلیلی برای پایین بودن تعرفه ویزیت این پزشکان باشد.
این متخصص گوش و حلق و بینی تصریح میکند: در کل تعیین تعرفه ویزیت ۷۰ هزار تومانی برای یک متخصص چیزی حدود سه دلار است و هیچ جای دنیا ویزیت یک متخصص اینقدر نازل و کم ارزش نیست در حالی که در کشورهای غربی ویزیتها بالای ۱۰۰ دلار است و حتی در کشورهای همسایه هم بین ۵۰ تا ۱۰۰ دلار است.
وی در خصوص دستگاه تعیین کننده تعرفه خصوصی، خاطرنشان میکند: تا چند سال پیش تعیین تعرفه خصوصی بر عهده سازمان نظام پزشکی بود و با توجه به شرایط تورم جامعه ویزیتها مشخص میشد و معمولاً سالانه بین ۲۰ تا ۳۰ درصد افزایش تعرفهها را داشتیم که این عدد رقم معقولتری نسبت به سالهای اخیر بود و تقریباً حدود ۱۰ تا ۱۵ دلار ویزیت یک متخصص بود اما قانون جدیدی مجلس گذاشت و این اختیار را از نظام پزشکی به دولت داد.
پورصیرفی تصریح میکند: علیرغم این که در چند سال گذشته که بیشترین تورم را داشتیم تعرفهها با روند ۱۰ تا ۱۵ درصدی افزایش یافته که نسبت به تورم جامعه بسیار ناچیز بوده است و به خصوص تعرفه اعمال جراحی در ۵ سال گذشته حدود ۲ یا ۳ درصد افزایش یافت و این حتی نسبت به سالهای گذشته نرخ تعرفه در کشور خودمان هم ناچیز بود و ارزش پولی تعرفه از نظر ویزیتها و تعرفه اعمال جراحی در سطح نازلی ماند.
تعرفه گذاری پزشکی به نظام پزشکی واگذار شود
وی خاطرنشان کرد: تعرفه گذاری بخش خصوصی همه اصناف توسط اتحادیهها انجام میشود هرچند نظام پزشکی تنها یک اتحادیه پزشکی نیست و بخشهای دولتی هم بر آن نظارت دارند و به نوعی وابسته به دولت هم هست با این حال تعرفهگذاری که در اختیار نظام پزشکی بود با این قانون مجلس لغو شد و این اجحافی در حق تعرفه گذاری پزشکان بود چرا که تعرفههای پزشکی به هیچ وجه با وضعیت تورمی جامعه تناسبی ندارد.
این متخصص گوش، حلق و بینی تصریح میکند: این موضوع که تعرفه بالا هم فشار مضاعفی بر مردم است را پزشکان قبول دارند و با درآمدهای متوسط و پایین مردم افزایش تعرفهها باعث فشار بر اقشار کم درآمد است در اینجا باید حداقل ۸۰ درصد این تعرفهها که اعلام میشود را باید بیمهها تقبل کنند و تنها ۱۰ تا ۲۰ درصد را افراد پرداخت کنند.
بیمهها از بار مسئولیت خود شانه خالی میکنند
وی میافزاید: بیمهها از بار مسئولیت خود شانه خالی میکنند در حالی که باید بیش از این مبالغ تعرفهها را برعهده بگیرند هرچند یک موضوع فرهنگی هم در کشور ما هست که هزینههای درمان را بیهوده و بالا میدانند در صورتی که مردم در امور اضافی و غیرضروری دیگر هزینههای بیشتری میپردازند، اما در مورد هزینههای پزشکی آن را اضافه و خرج زیاد میدانند.
پورصیرفی در خصوص کیفیت اقدامات پزشکی در ایران میگوید: کیفیت کار پزشکان ایرانی از لحاظ امور تشخیصی و اعمال جراحی خوب است و پزشکان ایران پزشکان حاذقی هستند تا حدی که ایرانیان خارج از کشور و بیماران خارجی برای اعمال جراحی خود به ایران میآیند چرا که با هزینههای کمتر خدمات بهتری دریافت میکنند و برای ادامه این روند و از دست ندادن اعتبار پزشکی در ایران یکی از اهرمها واقعی شدن تعرفههاست و اگر قرار است تعرفههای پزشکی روز به روز کمتر شود طبیعتاً بر کیفیت خدمات تأثیر میگذارد.
آمار مهاجرت پزشکان افزایش یافته است
وی با بیان این که پزشکان عمومی به دلیل شرایط یا وارد کار پزشکی نشدند یا از آن خارج شدند، میافزاید: آمار مهاجرت پزشکان افزایش یافته و یکی از دلایل آن همین پایین بودن تعرفهها و درآمد پزشکان در ایران است هرچند ممکن است تعداد کمی از پزشکان درآمد خوبی داشته باشند اما همانها هم نسبت به پزشکان دنیا درآمد آنچنانی ندارند و این موضوع که پزشکان ایران درآمد بیشتری دارند بیشتر شبیه یک افسانه است.
پورصیرفی در خصوص دو راهکار عملی برای واقعی شدن تعرفهها گفت: بازگرداندن اختیار تعیین تعرفههای بخش خصوصی به نظام پزشکی و مؤثر شدن بیمهها و تقبل ۸۰ درصد هزینهها توسط بیمه میتواند فشار را از روی مردم و پزشکان بردارد.
نظر شما