به گزارش خبرنگار ایمنا، با مجازی شدن آموزش در مقاطع تحصیلی مختلف به ویژه دانشگاه‌ها، از همان ابتدا نگرانی‌ها در خصوص تخلف‌های امتحانی افزایش یافت. برگزاری آزمون در جایی دور از چشم مراقبان و دسترسی‌های گسترده به شبکه‌های اجتماعی و سرعت آنها باعث شد تا جلوگیری از تقلب احتمالی در امتحانات مجازی به امری سخت تبدیل شود.
از همان نیم سال تحصیلی گذشته که مشخص شد امتحانات پایان ترم مراکز آموزش عالی به صورت غیرحضوری خواهد بود، پلیس فتا هشدار داد که تخلفات را بررسی و مورد پیگرد قانونی قرار می‌دهد. وزارت علوم نیز پس از کسب تجربه در بهار ۹۹ سعی کرد با ارائه پیشنهاداتی به اساتید مانند پخش کردن نمره‌های میان آزمون‌های مختلف، افزایش سهم فعالیت کلاسی و ارزشیابی مستمر از دانشجویان عملاً جلوی بروز چنین تقلب‌هایی بگیرد.
با وجود چنین اقدامات مؤثری، هنوز این معضل از بین نرفته است. حالا در فضای مجازی عده‌ای با سو استفاده از شرایط موجود، در ازای دریافت مبلغی پول از دانشجویان به جای آنها در امتحان‌ها شرکت کرده و به سوالات جواب می‌دهند. برای راحتی ارتباط بین متقاضیان و افرادی که توانایی لازم را دارند، کانال‌ها و صفحاتی در فضا مجازی به وجود آمده است که از وصل کردن دانشجویان متقاضی به شخصی که کار آنها را راه بیندازد، درآمد خوبی را به جیب می‌زنند.
در شرایطی که اساتید حساسیت بالایی روی یافتن تخلف‌های امتحانی پیدا کرده‌اند، کشف این روش جدید برای آنها در بسیاری موارد دشوار بوده و همین موضوع، خطر جدی در ارزیابی تحصیلی دانشجویان را رقم زده است. برای درک عمق این معضل در نظام آموزشی کافی است تصور کنید فردی بدون دانستن کوچک‌ترین اطلاعاتی از یک درس، تنها به واسطه هزینه‌ای نه چندان زیاد، نمره خوبی را کسب کرده و واحدهایش را به راحتی پاس می‌کند.
چنین کانال‌ها و پیج‌هایی چگونه فعالیت می‌کنند؟
همانطور که در بالا اشاره شد این روزها کانال‌ها، صفحات اینستاگرامی، تلگرامی و سایر ظرفیت‌های شبکه‌های اجتماعی به محلی برای این کسب و کار ناسالم تبدیل شده است. برای آشنایی با نحوه فعالیت آنها، نگاهی به یکی از آنها می‌اندازیم. برخی افراد مدعی هستند کانالی در نرم‌افزار تلگرام فعالیت می‌کند که بیش از ۲۶ هزار عضو دارد. دانشجویان باید برای آگهی دادن شخصی و آنچه که نیاز دارند از طریق ربات تلگرامی و برنامه‌نویسی شده آن اقدام کنند.
نکته جالب فرآیند ثبت آگهی در این کانال اینجا است که با وجود آنکه تخلف قانونی و آشکاری را مرتکب می‌شود، اما درگاه پرداخت اینترنتی دارد و به راحتی با کارت‌های شتاب و پرداخت مبلغ ۱۰ هزار تومان، می‌توان فراخوان یک آگهی را ایجاد کرد. حجم درخواست‌های مختلفی که در این کانال ثبت شده آنقدر زیاد است که در بعضی روزهای امتحانات درخواست‌های ثبت شده آن از مرز ۲۰۰ آگهی در روز نیز می‌گذرد؛ این یعنی روزانه در آمد دو میلیون تومانی برای ادمین کانال و آن هم در حالی که کاری برای دستیابی به این مبلغ انجام نداده و همه اتفاقات در آن به شکلی اتوماتیک پیش می‌رود.
روایت دانشجویان؛ گواهی بر رواج روش جدید تقلب
برای درک شیوه رواج یافتن این روش تقلب در بین دانشجویان، بهتر است تجربه برخی از این افراد را مرور کنیم:
سپهر، دانشجوی یکی از دانشگاه‌های دولتی تهران است. او می‌گوید برای یکی از امتحانات دروس تخصصی خود به همراه چهار همکلاسی خود به یک فرد المپیادی و یک دانشجو که قبلاً این درس را گذرانده، جمعاً ۵۰۰ هزار تومان پرداخت کرده‌اند تا با خیال راحت به جواب هر یک از این دو نفر که از کیفیت بالاتری برخوردار بودند اعتماد کنند. حتی به دلیل اینکه آزمون زمان بسیار کمی داشته، سپهر از یکی از این دو فرد خواسته تا به جای او جواب‌ها را در کاغذ بنویسند تا او تنها عکس نوشته آنها را به عنوان پاسخنامه خود بفرستد.
ایمان، دانشجوی یکی از دانشگاه‌های دولتی در اصفهان است. او می‌گوید یکی از درس‌هایی را که هیچ چیز از آن نمی‌دانسته، در همین کانال آگهی کرده و فردی با دریافت تنها ۶۰ هزار تومان، به جای او امتحان داده تا درس مورد نظر را که حتی سرفصل‌هایش را نمی‌دانسته با نمره ۱۱ بگذراند.
سودجویان در کمین دانشجویان!
در این روش با اعتماد مجازی به افراد ناآشنا، خطرها و کلاهبرداری‌های مختلفی در کمین دانشجوها است؛ سهیل از افرادی است که از سودجویی این کانال‌ها آسیب دیده است. او ماجرا را اینگونه شرح می‌دهد:
"باید تمرین‌های زیادی را در ایام امتحانات تحویل می‌دادم و حتماً یک نفر را برای انجام این کار پیدا می‌کردم. در این کانال درخواست خود را ثبت کردم. بلافاصله شخصی پیام داد با هم صحبت کردیم و ابتدا به او گفتم باید یکی از تمرین‌ها را حل کند تا مبلغی را به عنوان پیش پرداخت برای او واریز کنم، اما گفت اینگونه کار نمی‌کند و اگر می‌خواهم باید نصف پول (۷۵ هزار تومان) را پیشاپیش واریز کنم."
سهیل ادامه می‌دهد: "چون شخص دیگری را برای این درس که خاص بود نیافتم و با آنکه می‌دانستم این احتمال خیلی زیاد است که این فرد پول را بگیرد و کاری انجام ندهد، چون چاره‌ای نداشتم او را راضی کرده و تنها ۳۰ هزار تومان برایش انتقال دادم. چند ساعت بعد تصویر فیش واریز را مشاهده کرد و گفت چون دیر پول را کارت به کارت کرده‌ام، وقت حل کردن تمرین را ندارد و پس از آنکه گفتم باید پول را برگردانی، من را بلاک کرد. "
او دل خوشی از این رخداد ندارد، اما به دلیل هشدارهای پلیس فتا در خصوص برخورد قانونی با تقلب نیز عطای پیگیری را به لقایش بخشیده است تا احتمالاً راه را برای این فرد کلاهبردار برای گرفتن قربانی‌های جدید باز کند.
به گزارش ایمنا، اگر چه به نظر می‌رسد نظام آموزشی رفته رفته با شرایط تحمیلی کرونا و آموزش مجازی وفق پیدا می‌کند، اما عده‌ای سودجو برای سوءاستفاده از این وضعیت اجباری، در کمین نشسته‌اند. آنها کسب و کاری را راه انداخته‌اند که از یک طرف سلامت ارزیابی و سطح علمی دانشجویان را هدف گرفته و از سوی دیگر، فرصت مناسبی را در اختیار کلاهبرداران قرار می‌دهد. شاید بهتر باشد در راستای حل این معضل مراجع قانونی به جای بررسی تخلف دانشجویان، پیگیر برخورد با تخلف کانال‌ها و عوامل اصلی تقلب‌های امتحانی باشند و یا حداقل امکانات قانونی نظیر انتقال پول از طریق درگاه‌های بانکی را از این کسب و کارهای ناسالم مسدود کنند.
یادداشت از: سروش فدایی، خبرنگار خبرگزاری ایمنا
نظر شما