محمدرضا رضایی در گفت و گو با خبرنگار ایمنا، اظهار کرد: رشد بی رویه و شتابان شهرنشینی و شهر گرایی مشکلات زیادی را به همراه داشته که یکی از مهمترین آنها وجود بافت‌های ناکارآمد شهری است.
وی با بیان اینکه در سال‌های اخیر استفاده از پتانسیل بافت‌های ناکارآمد در شهرها یکی از راهکارهای مهم به منظور دستیابی به توسعه پایدار است، افزود: رویکرد بازآفرینی پایدار شهری با در نظر گرفتن تمام ابعاد، دیدگاهی جامع و یکپارچه برای بهبود وضعیت کالبدی، اجتماعی و زیست محیطی بافت‌های ناکارآمد دارد.
این دانش آموخته دوره دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری دانشگاه تربیت مدرس تهران تصریح کرد: امروزه با رشد روز افزون شهرها مسائل شهری بیش از هر زمان دیگری مد نظر قرار گرفته است.
وی اضافه کرد: تفاوت‌های قابل توجه در سرمایه، درآمد، اشتغال، بهره‌وری، نیروی کار، تولید ناخالص داخلی و استانداردهای زندگی در سطوح ملی، منطقه‌ای و درون منطقه‌ای سبب توزیع نامساوی رفاه اقتصادی در طول زمان و فضا می‌شود که در این میان بافت‌های ناکارآمد شهری یکی از مسائل اصلی پیش‌روی شهر سازان و برنامه ریزان شهری است.
رضایی ادامه داد: این بافت‌ها در فرایندی طولانی شکل گرفته و امروز در محاصره فناوری عصر حاضر گرفتار شده است؛ اگرچه این بافت در گذشته به مقتضای زمان عملکردی منطقی و سلسله مراتبی داشته، اما امروزه از نظر ساختاری و عملکردی دچار کمبودهایی شده و در بیشتر موارد پاسخگوی نیاز ساکنان خود نیست.
وی گفت: در سال‌های اخیر استفاده از پتانسیل بافت‌های ناکارآمد در شهرها یکی از راهکارهایی است که در ادبیات پیشرفته شهرها به منظور دستیابی به توسعه پایدار ذکر شده؛ بنابراین توجه به بافت‌های ناکارآمد و رفع ناپایداری آنها به موضوعی جدی تبدیل شده و برای مقابله با آن رویکردهای متفاوتی ارائه شده است.
عضو هیئت علمی دانشگاه یزد با بیان اینکه بازآفرینی شهری یکی از این رویکردها است که به عنوان حوزه مهم در حال ظهور از مداخله عمومی ظاهر شده و برای حمایت از مناطق کمتر توسعه یافته در نظر گرفته شده است، اظهار کرد: بازآفرینی شهری زیر سیستمی را شکل می‌دهد که دانش نهادها و فنون خاصی را به خدمات مختلف اکوسیستم اعم از آب انرژی و مواد به تنوع زیستی و آب و هوا مرتبط می‌کند و با توجه به تحولات شهری می‌تواند مجموعه‌ای از زیر سیستم‌های یک بخش را با تلاش برای دستیابی به تغییر کلی در مناطق شهری ترکیب کند.
وی ادامه داد: چنین رویکردی ایده‌ای برای تحرک بالقوه به منظور تحولات پایدار شهری در مقیاس بزرگ ارائه می‌دهد، در واقع این رویکرد با سیاست یکپارچه، جامع‌نگر و عملیاتی مجموعه اقداماتی به شمار می‌آید که با ایجاد تغییرات مثبت و پایدار سبب بهبود و ارتقای کیفی بافت‌های ناکارآمد شهری می‌شود.
رضایی با تاکید بر اینکه بازآفرینی شهری می‌تواند راهبردی با تغییرات عمیق در فرهنگ‌ها، ساختارها و شیوه‌های ایجاد کند که سبب تحولات پایداری شهری شود، گفت: این رویکرد با نگاه به گذشته فضاهای شهری جدید را با حفظ ویژگی‌های اصلی فضایی با هویتی جدید و مناسب با شرایط حال حاضر خلق می‌کند که در نتیجه سبب ارتقای کیفیت زندگی شهری و بهبود دائمی در شرایط اقتصادی، کالبدی، اجتماعی و زیست محیطی بافتی می‌شود.
وی ادامه داد: برای بیان دقیق مسئله با توجه به شکست طرح‌های تهیه شده این بافت‌ها، جلوگیری از ادامه روند کاهش مطلوبیت‌های محیطی و کیفیت زندگی شهروندان و جلوگیری از تکرار تجربه‌ها و برنامه‌ریزی‌های نادرست شهری اهمیت مطالعه و انتخاب محله‌های بافت ناکارآمد ضروری است.
عضو هیئت علمی دانشگاه یزد با تاکید بر اینکه بافت‌های ناکارآمد با تکیه بر محله‌های ویژه با استفاده از رویکرد بازآفرینی پایدار شهری باید مورد بررسی قرار گیرد، گفت: نتایج پژوهش‌ها نشان می‌دهد از دلایل ناکارآمدی بافت فرسوده شهر نه تنها مشکلات کالبدی نیست، بلکه مهمترین دلیل مشکلات اقتصادی است که ساکنان این بافت‌ها را درگیر خود کرده در نتیجه لزوم توجه بیشتر به بعد اقتصادی برای پایداری محله‌های ناکارآمد شهر ضروری است.
نظر شما