به گزارش خبرنگار ایمنا، آغاز شمارش معکوس ورود جو بایدن به کاخ سفید حکام عرب و رژیم صهیونیستی را در شرایط آشفته‌ای قرار داده است؛ زیرا انتقادات اخیر بایدن نسبت به طرح معامله قرن و نقض آشکار حقوق بشر توسط عربستان در حملات گسترده به یمن و همچنین وعده وی مبنی بر بازگشت به توافق برجام، بر خلاف میل شیوخ کشورهای حاشیه خلیج فارس و اسرائیل است.
کشورهای امارات و بحرین که با محوریت عربستان به امید پیروزی ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا روابط خود را با رژیم صهیونیستی عادی سازی کردند، از بازگشت بایدن به برجام نگرانند؛ زیرا این کشورها تحت هیچ شرایطی تمایل ندارند واشنگتن به این معاهده بازگردد و خواستار یک توافق جدید و با حضور سران کشورهای عرب هستند.
در همین ارتباط و در تازه‌ترین تحول، فیصل بن‌فرحان آل‌سعود، وزیرخارجه عربستان هفته گذشته در گفت‌وگویی با شبکه سی‌ان‌بی‌سی بیان کرد که این کشور باید جزئی از مذاکرات احتمالی میان ایران و دولت بعدی ایالات متحده بر سر «توافق هسته‌ای جدید» باشد.
به گفته وی، توافق جدید باید جدا از فعالیت‌های هسته‌ای ایران، شامل فعالیت‌های منطقه‌ای بدخواهانه این کشور نیز باشد.
عبداللطیف الزیانی، وزیر امور خارجه بحرین در گفت‌وگو با پایگاه خبری اکسیوس گفته که انتظار دارد دولت جو بایدن قبل از پیش رفتن به سمت یک توافق هسته‌ای جدید، با بحرین و دیگر کشورهای خلیج فارس مشورت و رایزنی کند.
سفیر امارات در آمریکا هم که با کمک ترامپ نقش مهمی در عادی‌سازی روابط کشورش با رژیم صهیونیستی داشته است در گفت‌وگو با شبکه ۱۲ تلویزیون رژیم صهیونیستی گفت که به رسیدن به یک توافق جدید با تهران باور دارد، اما در این توافق نباید فقط مسئله هسته‌ای را در نظر بگیریم بلکه تمام مشکلاتی را که امروز باید با آنها سر و کار داشته باشیم باید در نظر گرفته شوند.
رژیم صهیونیستی نیز که در دوره ریاست جمهوری دونالد ترامپ با اقدامات یکجانبه برای تجاوز به حقوق فلسطینی‌ها به پیشروی ادامه می‌داد و با کمک واشنگتن توانست "معامله قرن" را مطرح کرده و با کمک برخی از کشورهای منطقه از جمله امارات، بحرین و عربستان به خروج از انزوای منطقه‌ای تلاش کند، اکنون با ورود بایدن به کاخ سفید، احساس نگرانی می‌کند.
مسئولان رژیم صهیونیستی، عربستان سعودی و تیم ترامپ که از سیاست بایدن نگران هستند اخیراً در شهر «نیوم» عربستان مذاکره سه جانبه‌ای کردند و گزارش بسیاری از رسانه‌ها نشان می‌دهد که این مذاکره در مورد آینده ایران در متطقه بوده است.
کارشناسان و ناظران سیاسی کشورهای منطقه معتقدند که کشورهای خلیج فارس به جز امارات، بحرین و عربستان همراه با رژیم صهیونیستی خواهان کاهش تنش در منطقه خلیج فارس و بهبود وضعیت اقتصادی به ویژه پس از شیوع کرونا هستند و به همین دلیل از بازگشت بایدن به برجام استقبال می‌کنند.
حال باید پرسید که آیا بایدن برای بازگشت به برجام دنبال جلب نظر کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس و همینطور اسرائیل خواهد بود یا راه دیگری را انتخاب خواهد کرد؟ در صورت بازگشت ایالات متحده به برجام فعلی، واکنش سران کشورهای عرب و رژیم صهیونیستی چه خواهد بود؟
کشورهای عربی تلاش می‌کنند از خلأ کنونی در آمریکا استفاده کنند
سید رضا صدرالحسینی، تحلیلگر مسائل غرب آسیا در پاسخ به این پرسش‌ها به خبرنگار ایمنا می‌گوید: در روزهای اخیر مشاهده کردیم که عربستان درباره احتمال بازگشت آمریکا به برجام شروطی را در مقابل این کشور قرار داد و اعلام کرد که باید در مذاکرات میان ایران و آمریکا حضور داشته باشد. از طرف دیگر شاهد دخالت امارات متحده عربی در حوزه مسائل هسته‌ای و مذاکرات احتمالی جمهوری اسلامی با کشورهای مورد توافق در برجام بودیم. این کشورها دنبال این هستند تا خود را به سیاست‌های رئیس جمهور آینده آمریکا نزدیک کنند.
به گفته وی، این کشورها با توجه به توهمی که نتیجه اقدامات ضد ایرانی ترامپ است تصور می‌کنند در موضوعاتی که به آنها ارتباطی ندارد و در گذشته نیز هیچ ورودی به آن نداشتند می‌توانند اعمال نظر و سلیقه کنند.
به گفته این تحلیلگر مسائل غرب آسیا، به نظر می‌رسد کشورهای عربی منطقه و به ویژه عربستان با توجه به عدم موفقیت در دوره چهار ساله ریاست جمهوری ترامپ، تلاش می‌کنند از خلأ کنونی در ایالات متحده استفاده کنند تا بتوانند با ابراز دخالت‌های این چنینی که به آن اشاره شد، در آینده مسائل منطقه چه در حوزه امنیتی و چه در حوزه سیاسی و اقتصادی نقش بازی کنند.
صدرالحسینی معتقد است که مقامات وزارت خارجه باید به کشورهایی که در طول چهار دهه گذشته هیچ گونه نقشی در تحولات منطقه نداشتند و به جز اختلال و حمایت از گروه‌ها و جریانات تروریستی کاری نکردند پاسخ مناسبی بدهد.
وی خاطرنشان کرد: البته افزایش قدرت و اقتدار داخلی و تکیه بر توانمندی‌های کشور در حوزه‌های امنیتی، سیاسی و اقتصادی می‌تواند آنها را به جایگاه مناسبی که قبلاً در آن حضور داشتند برگرداند و از دخالت‌های بی مورد و بی جایی که در طول هفته‌های اخیر از این کشورها دیدیم جلوگیری کند.
آمریکا هیچ گاه علاقه‌ای به مذاکره ائتلافی نداشت
امیرعلی ابوالفتح، کارشناس مسائل بین‌الملل در این باره به خبرنگار ایمنا می‌گوید: وزیر امور خارجه بحرین در سخنرانی اخیر خود در نشست منامه مدعی شد که کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس آماده نشستن سر میز مذاکره با ایران و گفت‌وگو در مورد توافق هسته‌ای هستند و در ادامه نیز گفته که توافق هسته‌ای ایران نیازمند بازنگری و مذاکره مجدد است.
به گفته وی، این کشورها بر این باور هستند که هرگونه توافق با ایران باید بر اساس رفع نگرانی‌های کشورهای منطقه انجام بشود. امروز این مسئله تمام جامعه بین‌المللی را نگران کرده است. درخواست وزیر امور خارجه بحرین هم در حالی مطرح می‌شود که مسئولان جمهوری اسلامی بارها بر این موضوع تاکید کرده‌اند که حاضر به مذاکره مجدد بر سر برجام نیستند.
به گفته این تحلیلگر مسائل بین‌الملل، ایران با نشان دادن دست دوستی به همسایگان خود، طرح صلح هرمز را پیشنهاد کرد که با پاسخ منفی عربستان و بحرین مواجه شد. کشورهای عربی در گذشته بارها صحبت‌های بی اساس خود را تکرار کرده‌اند و در مذاکرات ایران با ۱+۵، خواهان شراکت در برجام بودند و حتی وزیرخارجه عربستان به وین سفر کرده و در دیدار با جان کری، وزیر امور خارجه وقت آمریکا درخواست‌هایی را مطرح کرد که مورد پذیرش کشورهای ۱+۵ قرار نگرفت و هیچ کدام اجازه دخالت کشورهای عربی در این توافق را ندادند.
به گفته ابوالفتح، اگر ایران بار دیگر بر سر میز مذاکره بنشیند، آمریکا بازهم اجازه نخواهد داد کشورهای عربی جزئی از آن باشند. در این رابطه گفت‌وگوهایی شکل خواهد گرفت و حتی ممکن است ائتلاف سعودی، کشورهای غربی را تحت فشار بگذارد، اما ورود آنها به برجام غیرممکن است؛ البته بعید است مذاکرات بزرگی شکل بگیرد، اما در صورت انجام چنین کاری، تصور حضور کشورهای عربی در آن دور از ذهن است.
وی خاطرنشان می‌کند: دولت آمریکا هیچ گاه علاقه‌ای به مذاکره ائتلافی نداشت و می‌خواست مشکلات را به صورت مستقیم حل کند. ترامپ به شکل گرفتن هیچ ائتلافی باور نداشت که نمونه آن را در خصوص کره شمالی مشاهده کردیم. اگر در دولت بایدن نیز مذاکره‌ای شکل بگیرد از دو حالت خارج نخواهد بود یا مذاکره میان تهران و واشنگتن به‌صورت مستقیم خواهد بود یا در قالب برجام میان ۶ قدرت جهانی و ایران.
نظر شما