مهدی نجار اعرابی در گفت و گو با خبرنگار ایمنا، اظهار کرد: کتاب "نسخهٔ ارم" از سلسله انتشارات کانون پژوهش است که با همکاری سازمان فرهنگی شهرداری اصفهان آماده شده است. این کتاب به معرفی بخش بزرگی از بافت اصفهان تحت عنوان "ماربین" پرداخته است.
وی افزود: عنوان این کتاب برگرفته از یکی از ابیات قصیده زیبای عبداللطیف خجندی میباشد که سروده است: "ماربینت که نسخهٔ ارم است / آفتاب اندر او درم درم است". "نسخه ارم" در ۳۰۸ صفحه به رشته تحریر در آمده و در آن از ۱۰۸ منبع دست اول استفاده شده است. همچنین بخشی از این پژوهش در قالب تاریخ شفاهی و در گفتوگو با سالمندان محلی، انجام شده است.
این نویسنده ادامه میدهد: نگارش این کتاب پنج سال زمان برده است. هدف از نوشتن آن معرفی و شناخت وجه تسمیه محلات و آثار، ابنیه و امامزادههای این بافت باستانی بوده است که در کتابهای پیشین کمتر و یا به صورت پراکنده به آنها پرداخته شده بود. در نسخه ارم سعی بر آن بوده تا به صورت خطی مشخص، پژوهشگران و گردشگران لحظه به لحظه در مسیر خود با محلات و آثار برجای مانده و از یاد رفته این منطقه آشنا شوند.
نجار اعرابی اضافه میکند: نام برخی از ابنیه منطقه ماربین برای اولین بار است که در این کتاب به میان میآید. آثاری از جمله حمام فعال تاریخی ولدان که از دوره صفویه بر جای مانده و یا یخچالهای دیواردار بافت ماربین که به گفته یورگنسن تنها یخچالهای باقی مانده در ایران است.
وی درباره وجه تسمیه ماربین گفت: واژه ماربین از دو بخش مار و بین تشکیل شده است. جز اول آن ارتباطی به مار که حیوانی خزنده است، ندارد؛ بلکه در واقع تخفیف یافته کلمه مهر است که تطور آن در عهد ساسانیان روی داده است. در خصوص جز دوم این واژه نیز از صورت ماربانان (مارفانان) میتوان دریافت که واژه مهربان در آن وجود داشته است. این واژه بر حسب شیوه عمومی ماربون یا مهربون هم تلفظ میشود.
این نویسنده تصریح کرد: امروزه اکثر نوجوانان و جوانان نسبت به شناخت بافتی که در آن زندگی میکنند علاقه و توجهی ندارند و اگر از آنها پرسیده شود که در محله شما چه آثار واجد ارزشی وجود دارد؟ یا چرا چنین نامی دارند؟ نمیتوانند پاسخی بدهند. حتی بعضاً از نام خانوادگی خود که برگرفته از اسم آن محله است، بیزارند. از این رو کوشیدم تا با نوشتن «نسخه ارم» به سهم خودم گامی برای پر کردن این خلأ حداقل در خصوص منطقه ماربین انجام داده باشم.
نجار اعرابی با بیان اینکه "این کتاب به پژوهشگر نستوه تاریخ اصفهان، علامه جلالالدین همایی تقدیم شده است"، گفت: درباره منطقه ماربین تا کنون چندین کتاب به رشته تحریر درآمده است. اما در این کتاب سعی شده است که بخشی از این منطقه وسیعتر و علمیتر بررسی شود. بنابراین مبدا تحقیق محله بید آباد و مقصد خمینی شهر (سده) میباشد.
وی ادامه داد: در نسخه ارم ،۲۷ محله از محلات ماربین معرفی شده و وجه تسمیه و بناهای موجود یا از میان رفته در هر محله آن نیز به ترتیب حروف الفبا آمده است. علاقمندان میتوانند این کتاب را از فرهنگسرای کتاب اصفهان و فروشگاه شهر کتاب خیابان اردیبهشت تهیه کنند. در جلد دوم نسخه ارم نیز، به معرفی دانشمندان و نام آوران منطقه ماربین خواهیم پرداخت.
نظر شما