به گزارش سرویس ترجمه ایمنا، سازمان ناسا به تازگی تصویری هنرمندانه از یک رویداد جزر و مدی منتشر کرده است که زمانی اتفاق میافتد که یک ستاره به میزانی نابودگر به سیاهچالهای کلانجرم نزدیک میشود، به حدی نزدیک که با پرتاب یک فواره قطبی واکنش نشان میدهد.
به آستانه پیرامون سیاهچاله، افق رویداد گفته میشود که مرزی را مشخص میکند که مطابق با آن، شتاب مورد نیاز برای فرار از بلعیده شدن توسط سیاهچاله از سرعت نور، به عنوان محدودیت شتاب مورد سنجش کیهان بالاتر میرود.
انواع سیاهچالهها
در حالت کلی دو نوع اصلی سیاهچاله وجود دارد؛ سیاهچالههای ستارهای با وزنی سه تا ۱۰ برابر جرم خورشید که در سرتاسر کهکشان راهشیری پراکنده شدهاند و سیاهچالههای کلانجرم، هیولاهایی با عظمت بسیار زیاد از یکصد هزار تا میلیاردها برابر جرم خورشیدی که در مرکز اکثر کهکشانهای بزرگ، از جمله راهشیری وجود دارند.
برای مدتهای طولانی اخترشناسان یک نوع سیاهچاله میانه با وزنی بین یکصد تا ۱۰ هزار برابر جرم خورشید، بهعنوان سیاهچالههای جرممتوسط نیز در نظر میگرفتند. در این زمینه شواهد غیرمستقیمی وجود داشت. طی تحقیقات سال گذشته امواج گرانشی ناشی از ادغام دو سیاهچاله ستارهای کشف و روی جرم به دست آمده با وزن ۱۴۲ برابر خورشید، نام GW190521 گذاشته شد.
شکلگیری سیاهچالهها
سیاهچالههای ستارهای زمانی شکل میگیرند که سوخت هستهای ستارهای با بیش از ۲۰ برابر جرم خورشیدی به پایان میرسد و ستاره در خود فروریزش میکند. این فروریزش باعث انفجار ابرنواختری میشود که لایههای بیرونی ستاره را از بین میبرد. ستارههای کوچکتر پس از پایان سوخت به ستاره نوترونی یا کوتوله سفید تبدیل میشوند، اما فروریزش ستارههای بزرگتر با ادامه یافتن فشردهسازی همراه است و در نتیجه به سیاهچاله ستارهای یا ریز سیاهچاله تبدیل میشوند. در صورتی که هسته متلاشیشده بیشاز سه برابر خورشید جرم داشته باشد، هیچ نیرویی نمیتواند مانع از تبدیل آن به سیاهچاله شود.
سیاهچالههای کلانجرم هیچ منبع شناخته شدهای ندارند، اما شواهد حاکی است که از نخستین روزهای حیات کهکشانها وجود داشتهاند. چگونگی ایجاد این غولهای فضایی مشخص نیست، اما مشخص است که این فضاهای بسیار بزرگ پس از بهوجود آمدن، با تجمع مادهای گرد و غبار و گازهای اطراف خود که از ستارگان و حتی سیاهچالههای دیگر گرفته شده است رشد میکنند.
سیاهچالهای به عظمت منظومه شمسی
در سال گذشته تلسکوپ افق رویداد (EHT) موفق شد برای نخستین بار تصویری از یک سیاهچاله را ثبت کند. این سیاهچاله به شکل دایرهای سیاهرنگ است که همچون سایه سیاهی در پس زمینه یک دیسک داسیشکل چرخان از مادهای داغ و درخشان قرار دارد. این سیاهچاله عظیم با حدود ۵۵ میلیون سال نوری فاصله از زمین و وزنی بیشاز ۶ میلیارد برابر جرم خورشید، M87 نام گرفت. سطح یا افق رویداد این سیاهچاله به حدی وسیع است که میتواند بخش عمدهای از منظومه شمسی و حتی فراتر از سیارات را در بر گیرد.
با اینحال تحقیقات تلسکوپهای فضایی هابل، چاندرا، سوئیفت، NuSTAR و NICER و همچنین سایر مأموریتها جاری در فضا همچنان در حال بررسی اندازه سیاهچالهها و محیط آنها هستند تا بتوانند اطلاعات بیشتری درباره این معماهای آسمانی و نقش آنها در تکامل کهکشانها و کل جهان هستی به دست آورند.
نظر شما