به گزارش خبرنگار ایمنا، بر اساس اعلام مرکز آمار در مهرماه، تورم ماهیانه گروه محصولات روغنی ۱۶.۲ درصد بوده است که بیشترین مقدار در بین کالاهای خوراکی و دومین جایگاه در بین کل گروه‌های کالایی است.
در این خصوص بررسی‌ها نشان می‌دهد که کمبود موجودی روغن خام کارخانه‌ها ازجمله دلایل این موضوع است به‌طوری‌که پیش از این هم بی‌رشک، دبیر انجمن صنفی صنایع روغن، از کاهش ۵۰ درصدی واردات روغن خام (از نظر وزن) در سال ۹۹ خبر داده بود.
وی در خصوص دلیل اصلی نبود واردات روغن خام به مشکلات تأمین ارز اشاره کرد و همین موضوع هم موجب شده تا هم‌اینک حدود ۶۰ هزار تن روغن خام در گمرک دپو شود.
از سوی دیگر عنوان می‌شود کارخانه‌های تولید کننده عاملی برای کمیابی روغن هستند زیرا تولیدکنندگان می‌خواهند با کاهش عرضه روغن به بازار از آن به‌عنوان اهرمی برای موافقت وزارت صمت با درخواست افزایش قیمت تولیدات استفاده کنند.
قابل توجه است که درخواست افزایش قیمت روغن توسط کارخانه‌ها در حالی است که روغن خام هنوز با ارز ترجیحی یا همان ارز ۴۲۰۰ تومانی وارد می‌شود و به گفته محمدرضا کلامی، دبیر ستاد تنظیم بازار، در نیمه اول سال ۹۹ از ۴.۴ میلیارد دلار ارز ترجیحی برای واردات روغن خام، چهار میلیارد دلار و برای نهاده دامی از ۳.۵ میلیارد دلار اختصاص یافته و سه میلیارد دلار تأمین شده است.
مقصر کمبود روغن کارخانه‌ها هستند؟
کاهش عرضه روغن مایع و نباتی موجب شده است تا کمبود این کالا در برخی از نقاط کشور احساس شود. همچنین کمبود عرضه موجب افزایش قیمت در برخی از برندها شده است.
بررسی‌ها نشان می‌دهد که توزیع روغن حتی در برخی نقاط به صفر رسیده است! درنهایت بررسی علل این اتفاق نشان می‌دهد وابستگی حدود ۸۰ درصدی تولید روغن مایع و جامد به واردات روغن خام، به‌عنوان اصلی‌ترین علت کمبود و افزایش قیمت مطرح است.
لازم ذکر است وضعیت بازار روغن در یکی دو هفته اخیر به‌وضوح نمایان کننده کمبود این محصول است. فروشگاه‌های واحدهای صنفی که روغنی برای عرضه ندارند یا آنکه موجودی روغن انبار خود را سهمیه‌بندی و به صورت محدود به مشتریان عرضه می‌کنند به خوبی تأییدی بر این مسئله است.
در چنین شرایطی به نظر می‌رسد توزیع کننده واقعاً روغنی برای عرضه ندارد یا آن را به دلیل کمبود احتکار کرده است و از عرضه آن به قصد گرانفروشی امتناع می‌کند. عامل دیگر برخی از مغازه‌داران یا دارندگان واحدهای صنفی است که روغن موجود را با قیمتی بیش آنچه بر روی کالا ثبت شده است عرضه می‌کنند.
محمد صفری، یکی از فعالان صنفی عرضه کننده عمده روغن در بازار، در گفتگو با ایمنا ضمن تأیید کمبود روغن در بازار می‌گوید: تنها دلیل کمبود روغن در بازار عرضه نشدن این محصول به بازار توسط کارخانه‌هاست و احتمال نمی‌رود که مشکل دیگری در این زمینه وجود داشته باشد.
وی توضیح می‌دهد: با توجه به گرانی همه عوامل تولید یک کالا، کارخانه‌ها خواستار افزایش نرخ روغن شدند و از آنجا که وزارتخانه اجازه افزایش قیمت را نمی‌دهد تصمیم به کاهش عرضه گرفتند تا با تحت فشار قرار دادن مسئولان مربوطه با تقاضای آن‌ها موافقت شود.
این فعال می‌افزاید: اگرچه گفته می‌شود روغن خام با ارز دولتی وارد می‌شود ولی تولید کننده هم دلایل خاص خود را دارد و معتقد است افزایش نرخ بطری، کارتن و افزایش دستمزدها باعث گرانی نرخ نهایی تولید می‌شود و باید این مسائل در قیمت محصول اعمال شود.
یکی دیگر از فعالان این بخش که خود مسئول فروشگاه زنجیره‌ای است، با تأیید کاهش عرضه روغن از سوی تولیدکنندگان به خبرنگار ایمنا می‌گوید: از مدت‌ها قبل عرضه روغن توسط کارخانه‌ها کاهشی شده بود و در این ۱۰ روز اخیر به‌یکباره کمتر شد. با این اوصاف است که ما نیز چاره‌ای جز سهمیه‌بندی محصول تا زمان رفع این مشکل نخواهیم داشت.
فعال دیگری که در زمینه پخت کیک و شیرینی اشتغال دارد با گلایه از کمبود این کالا و تأثیرش بر روند فعالیت مشاغل اینچنینی می‌گوید: نزدیک به ۳ هفته است که روغن مورد نیاز ما بسیار کمیاب شده است. نبود چنین ماده‌ای برابر با نبود آرد و یا شکر در تهیه شیرینی است.
وی اضافه می‌کند: دلیل کمبود روغن در بازار ممکن است تغییر قیمت و یا کمبود مواد اولیه باشد که به احتمال زیاد دلیل آن تغییر قیمت است. به هر حال هر علتی در بین باشد، فعلاً شرایط دشواری برای همه به‌خصوص صنف ما ایجاد شده است تا جایی که چند واحد فعلاً دست از کار کشیده‌اند تا شرایط عرضه روغن به حالت عادی بازگردد.
ضد و نقیض‌ها
لازم ذکر است اگر چه برخی از مشاهدات میدانی و رسانه‌ها از کمبود روغن در فروشگاه‌ها خبر داده‌اند اما برخی مسئولان مانند رئیس هیأت مدیره انجمن صنفی صنایع روغن نباتی می‌گویند: مشکلی در این زمینه وجود ندارد و به‌زودی روغن خام به چرخه تولید کارخانه‌ها تزریق می‌شود.
ابوالحسن خلیلی در واکنش به خبر کمبود و گرانی روغن در بازار اظهار می‌کند: اینکه گفته می‌شود بازار با کمبود روغن روبرو است، صحیح نیست زیرا روغن مایع هم در فروشگاه‌های زنجیره‌ای و هم در سوپرمارکت‌ها به‌وفور وجود دارد. از هفته آینده نیز ۲۰ هزار تن روغن مایع در فروشگاه‌های زنجیره‌ای توزیع شود.
اما امیرهوشنگ بی‌رشک، دبیر انجمن صنفی صنایع روغن، با تأیید کمیابی روغن می‌گوید: جلسات متعددی برگزار شد تا مشکل عرضه روغن زودتر برطرف شود؛ در حال حاضر ۵۰۰ هزار تن روغن خام در مخازن بندرهای کشور وجود دارد که ترخیص خواهد شد. شرکت بازرگانی دولتی نیز حدود ۶۰ هزار تن روغن بین کارخانه‌ها تولیدی توزیع کرده و به‌زودی کمبودهای بازار برطرف می‌شود.
وی با تأکید بر ادامه‌دار شدن روند تولید برای تأمین بازار می‌گوید: مشکلاتی در شبکه توزیع وجود داشت و مشکلاتی هم در گمرکات کشور پیش آمده بود که از جمله آن‌ها می‌توان به حملات سایبری پیش آمده اشاره کرد. از طرفی حمل روغن هم با مشکلی مواجه شده بود که همگی برطرف شده است.
دبیر انجمن صنفی صنایع روغن تصریح می‌کند: با اقدامات شده پیش‌بینی می‌شود تا پایان هفته آینده بازار به آرامش پیشین خود بازگردد. در حال حاضر روغن به میزان کافی در کشور وجود دارد و در اختیار مردم قرار خواهد گرفت.
به‌زودی مشکل کمبود روغن حل می‌شود
اسماعیل نادری، معاون امور بازرگانی سازمان صمت استان اصفهان، نیز در رابطه با تمسائل روغن به خبرنگار ایمنا می‌گوید: مشکل گرانی روغن نداریم و فقط با کمبود موقتی مواجه شدیم. اکنون نیز هیچ کمبودی درزمینهٔ روغن وجود ندارد و به‌زودی سهمیه تخصیصی استان بدون افزایش قیمت وارد بازار خواهد شد.
وی ادامه می‌دهد: در راستای رفع کمبود روغن در استان، از ابتدای هفته گذشته شروع به تزریق روغن به بازار کردیم و مصوب شد دو هزار تن وارد چرخه توزیع استان شود.
معاون امور بازرگانی سازمان صمت استان اصفهان با تکذیب نقش کارخانه‌ها در کمبود روغن، درباره دلیل کمیابی این محصول می‌گوید: کمبود روغن خوراکی، موضوعی کشوری است زیرا تأمین نهاده دانه‌های روغنی و روغن خام و ترخیص از گمرکات با تعلل مواجه شده است. در ترخیص مواد اولیه روغن با وقفه‌ای مواجه شدیم.
نادری تصریح می‌کند: درواقع بحث ترخیص آن‌ها و ورود به کارخانه‌ها، این مشکل را به وجود آورد و جو روانی بازار هم به این معضل دامن می‌زند به‌طوری‌که به علت تقاضای بیش از اندازه روغن از سوی مردم، محدودیت‌هایی برای توزیع اعمال شده تا زمان رسیدن روغن تخصیصی استان افراد بتوانند بدون محدودیت روغن مورد نیاز خود را خریداری کنند.
قیمت روغن افزایش پیدا نمی‌کند
وی تأکید می‌کند: فعلاً هیچ کمبودی در زمینه روغن خام و نهاده‌ها وجود ندارد. همچنین هیچ افزایش قیمتی هم وجود نخواهد داشت.
وی یادآور می‌شود: جهت رفع کمبود و تنظیم بازار از هفته گذشته حواله‌های تخصیص حدود دو هزار تن روغن برای مصرف خانوارهای داخل استان اصفهان صادر شده است.
معاون امور بازرگانی سازمان صمت استان اصفهان اظهار می‌کند: درخواست ما از مردم این است که از خریدهای هیجانی این کالا بپرهیزند و هیچ نگرانی نداشته باشند زیرا به‌زودی کمبود روغن برطرف می‌شود.
گزارش از: نفیسه زمانی نژاد، خبرنگار اقتصادی ایمنا
نظر شما