به گزارش خبرنگار ایمنا، بیش از چهار دهه از آغاز موج ساخت‌وسازها در کرج می‌گذرد. این رویه باعث اتصال مناطق روستایی و ایجاد سکونتگاه‌های جدید شد تا مسیر توسعه کرج که اکنون به یکی از بزرگترین شهرهای کشور تبدیل شده آغاز شود. روند توسعه به نحوی بود که برخی از سرمایه‌های طبیعی این باغ‌شهر ازبین رفتند و کرج مقصد مهاجرت مردم بسیاری از شهرهای دیگر شد تا گسیل جمعیت باعث ایجاد حاشیه‌نشینی گسترده در این کلانشهر شود.
سالهاست که محلات بسیاری در کرج و در گستره حدود یک هزار هکتاری فضای شهری از کمترین امکانات برخوردار هستند و بافت فرسوده و سکونتگاه‌های غیررسمی معضلی بزرگ برای این شهر شده است.
بدیهی است که در این شرایط بازآفرینی و ساماندهی بافت‌های فرسوده و سکونتگاه‌های غیررسمی و همچنین کاهش مخاطرات ناشی از توسعه نامتوازن شهر باید در اولویت اقدامات مدیریت شهری کرج باشد؛ موضوعی که بهانه گفت‌وگوی خبرنگار ایمنا با محمد حسین خلیلی اردکانی. رئیس کمیسیون نظارت و تحول اداری شورای شهر کرج شده است که متن آن را در ادامه مطلب می‌خوانید:
چه اقدامات عمرانی شاخص و خردی در مناطق شهری کرج برای محرومیت‌زدایی شده است؟
معاونت فنی و عمرانی شهرداری کرج در سه سال اخیر پروژه‌هایی را جهت محرومیت‌زدایی در برخی مناطق شهری اجرا کرده است؛ احداث تقاطع غیرهمسطح خیابان شبنم روی نهر دلمبر، بازگشایی محور شمالی بلوار ولیعصر مهرشهر و راه آهن تهران - تبریز، تکمیل بلوار شهید ناصربخت و بهسازی، تکمیل و اتصال بلوار باهنر به بلوار خوارزمی نمونه‌هایی از این پروژه‌ها هستند. هنچنین در راستای ساماندهی تپه مراداب یک کمربندی به طول بیش از سه کیلومتر و با عرض ۳۰ متر پیش‌بینی شده که عملیات اجرایی آن رو به اتمام است.
از طرفی مناطق مختلف نیز پروژه‌های کوچک مقیاس متعددی داشته‌اند که ریز آمار آن‌ها گسترده است اما به‌طور اجمالی شامل پله گذاری و پیاده‌روسازی، لوله‌گذاری، آسفالت معابر و لکه‌گیری در مناطق محرومی مانند اسلام آباد، حیدرآباد، حصارک، صوفی آباد، حسن آباد می‌شود همچنین مستقرسازی مخازن مکانیزه زباله در چند منطقه شهری به طور جدی دنبال شده است.
در دو سال اخیر سعی شده همزمان با بازگشایی مدارس در مناطق محروم، آسفالت و سرویس بهداشتی مناسب برای آن‌ها فراهم شود. ۱۰ سالن ورزشی چندمنظوره نیز در شورای دوره پنجم برای مناطق محروم پیش‌بینی شد که برخی از آن‌ها بهره‌برداری شده است.
همچنین ۱۰ بازار روز در مناطق محروم تأسیس می‌شود که الان در هفت منطقه جانمایی شده و به زودی اجرای آن آغاز می‌شود.
در مجموع می‌توان گفت برنامه‌ریزی‌های شورا در راستای حل مشکل مناطق محروم بوده است؛ البته مناطق محروم کرج گسترده هستند به طوری که حاشیه‌های شهر داخل شهر شده‌اند اما به شکل همان مناطق حاشیه‌ای باقی مانده‌اند و این موضوع حل مجموع مشکلات را سخت کرده است.
مشکلات مناطق محروم یک سیاست کلان استانی و همراهی همه دستگاه‌ها را نیاز دارد. مدیریت شهری در حد توان خود سعی کرده جهت بودجه‌های عمرانی را به سمت این مناطق هدایت کند حال اینکه چقدر توانستیم خواسته‌ها را برآورده کنیم باید ارزیابی شود.
یکی از مشکلاتی که مناطق محروم کرج با آن مواجه هستند سرازیر شدن آب‌های سطحی در معابر بوده که سال‌ها به حال خود رها شده و گاهی باعث جاری شدن سیلاب‌های بزرگ می‌شود، برای رفع آن چه اقداماتی شده است؟
جاری و سرازیر شدن آب خسارات زیادی به شهر می‌زد که برای رفع این مشکل هر سال به‌طور میانگین ۵۰ حلقه چاه جذبی احداث شده است یعنی تاکنون حدود ۱۵۰ حلقه چاه جذبی در مناطق مختلف حفر شده و امیدواریم تا پایان دوره این تعداد به ۲۰۰ حلقه چاه برسد تا بخش عمده مشکلات در این رابطه حل شود.
بر روی نهر دلمبر و نهر سیاه‌جوی که اصلی‌ترین کلکتور جمع‌آوری آب‌های سطحی است نیز لوله‌های کلکتور ایجاد شده که در نتیجه اجرای این پروژه حدود ۷۵ درصد آب‌های سطحی کرج هدایت می‌شود.
می‌توان با مجموع این اقدامات بیش از ۳۰۰ هکتار از زیرحوزه‌های بالادست سیلاب را کنترل کرد و طرح‌ها به نحوی اجرا شده که کلکتورهای فرعی نیز به آن متصل می‌شود.
پروژه‌های جمع‌آوری و هدایت آب‌های سطحی عموماً در مناطق محرومی مانند اخترآباد، شعبان آباد و خیابان ولیعصر اجرا شده است. در برخی مناطق نیز انهار و کانال‌ها در صورت نیاز لایروبی شده است.
همچنین دیواره سیل‌بند و کانال انتقال آب در نقاط حادثه‌خیز کرج مثل کوه نور، کلاک بالا، خط چهار حصار، خیابان تهران، حاشیه شمالی اتوبان و حدفاصل پادگان شهید مدرس تا شهرک خاتم که عمده اینها منطقه محروم‌اند در دستور کار بوده است.
آیا در پروژه‌های شهری به ارتقای فضای سبز توجه شده است؟
سازمان سیما و منظر با احداث پارک‌های محلی، بزرگ‌مقیاس و کوچک مقیاس سعی کرده سرانه فضای سبز را بالا ببرد. پارک شهید هاشمی در حسین آباد اکبرآباد، پارک امید در ابتدای جاده چالوس، پارک همگام و کوهیار در خط چهار حصار، پارک رودکی در حصارک بالا، پارک مریم در شهرک بنفشه حسین آباد، پارک مادران شهید و مهر در کیان مهر، پارک بهارستان در شهرک بهارستان، تنها بخشی از پارک‌هایی است که در مناطق محروم ایجاد شده‌اند.
این نکته قابل توجه است که هرساله در دوره پنجم شورا یک مترمربع به سرانه فضای سبز کرج اضافه شده است؛ یعنی در سال ۹۷ که سرانه فضای سبز ۱۳.۵ درصد بود اکنون به ۱۶.۵ درصد رسیده است. همچنین در دوره پنجم شورا ۶۰۰ هکتار در کرج جنگل کاری انجام شد.
ناوگان اتوبوسرانی کرج بسیار فرسوده است و با وجود آنکه اخیراً تعدادی اتوبوس جدید به آن افزوده شد، برخی معتقدند همچنان مناطق محروم از آن سهمی ندارد.
در حال حاضر بخش زیادی از اتوبوس‌های خریداری شده بین حصارک و کرج تردد کرده و در منطقه محروم بکار گرفته شده است. معتقدیم ارتقای ناوگان اتوبوسرانی تأثیر بسزایی در توسعه یافتن مناطق محروم شهر دارد بدین سبب ۸۱ دستگاه اتوبوس در دو سال اخیر خریداری شده است.
باید ذکر کنم که در ۱۰ سال گذشته هیچ اتوبوسی برای شهر خریداری نشده بود و همانطور که گفتید به شدت اتوبوس‌ها مستهلک و از رده خارج شده بودند که با تعداد اتوبوس جدید مقداری شرایط بهتر شد. اکنون تعداد ۶۰ دستگاه مشغول خدمت‌رسانی هستند و ۲۱ دستگاه دیگر نیز در آینده نزدیک مشغول بکار می‌شود.
اجرای پروژه قطار شهری نیز در ۱۴ سال قبل از شورای پنجم فقط ۳۱ درصد پیشرفت داشت که الآن به حدود ۴۴ درصد پیشرفت رسیده است. دو ایستگاه ۴۵ متری گلشهر و جهانشهر که بالای ۹۴ درصد پیشرفت داشت و امیدواریم ظرف سه ماه آینده افتتاح شود نقش بسزایی در حمل‌ونقل ساکنان مناطق محروم ایفا می‌کند.
با هدف محرومیت‌زدایی برخی دفاتر در مناطق شهری کرج ایجاد شده‌اند، درباره آن‌ها توضیح می‌دهید؟
معتقدم که هر اقدامی موجب مشارکت دادن مردم در تصمیم‌گیری‌ها شود، آن امر بهتر انجام شده و اعتماد متقابل بین مردم و شهرداری را بیشتر می‌کند و موجب پیشرفت و عمران و آبادانی در شهر می‌شود.
دفاتر تسهیلگری و توسعه محلی حلقه واسط بین شهروندان با دستگاه‌های اجرایی و شهرداری و در جهت توسعه محلی پیگیر پیشرفت جامعه محلی هستند. به همین دلیل مدیریت شهری با هدف تقویت ظرفیت افراد به عنوان شهروندان فعال و کنشگر از طریق همکاری، هم‌اندیشی، همراهی و تعامل در گروه‌های اجتماعی و سازمان‌ها و نیز تقویت ظرفیت نهادها و سازمان‌ها به وسیله گفتگو و تعامل با شهروندان و مسئولان در شکل دهی و ایجاد تغییرات در محله اقدام به تأسیس این دفاتر در پنج منطقه شهری کرد.
دفاتر نوسازی و بهسازی بافت‌های فرسوده شهری در حصارک بالا، اخترآباد، اکبرآباد، حصارک پایین و شکرآباد ایجاد شده‌اند که در ارتباط گیری با مردم و شناسایی و حل مشکلات مؤثر بوده‌اند.
اقدامات این دفاتر را مثبت می‌دانید؟
راه اندازی فرآیند صدور سند املاک قولنامه‌ای و تلاش برای به جریان انداختن کار آن‌ها، تشکیل بانک داده و اطلاعات به‌روز در زمینه‌های مختلف کالبدی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، بهداشتی، احصای مشکلات محلات هدف و برنامه‌ریزی جهت حل آن‌ها، تهیه سند توسعه محلات هدف به عنوان چارچوب اقدامات آنی دفاتر، کمک به فرآیند تجمیع و نوسازی مشارکتی ساکن در محلات هدف برگزاری دوره‌های آموزشی مهارت افزایی و توانمند سازی محلات هدف در زمینه اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی، شناسایی مراکز برای تخلیه ایمن اضطراری و ارتقای سطح زندگی در قالب بهسازی عرصه‌های عمومی گوشه‌ای از تلاش‌های این دفاتر است که کارنامه‌ای قابل قبول خواهد بود.
برخی انتقادات به رویه این دفاتر و نیز دفاتر تسهیلگری محلات وجود دارد؟
این دفاتر ابتدا به منظور حل مسئله بافت فرسوده ایجاد شد تا عاملی برای جذب سرمایه گذار باشند اما بتدریج به این فکر افتادیم که می‌توانند در شناسایی برنامه دراز مدت منطقه یا برای آموزش مردم در خصوص تفکیک زباله یا ارتباطات فرهنگی مؤثر باشند.
درخصوص سرای محلات نیز باید به فکر توسعه آن‌ها باشیم به همین دلیل به مدیریت هر منطقه تاکید شد که یک سرای محله راه‌اندازی کند و تاکنون شش پروژه راه‌اندازی یا در حال راه‌اندازی است که می‌تواند عامل مناسبی در برقراری ارتباط با مردم محلات باشد.
در مجموع به نظرم باید در این زمینه اختیارات بیشتر به این دفاتر داده شود چون عمدتاً در مناطق پرجمعیت ایجاد شده‌اند و می‌توانند تأثیرگذاری بالایی داشته باشند.
نظر شما