به گزارش ایمنا، فدراسیون جهانی قلب اصلیترین نهاد نمایندگی جامعه جهانی قلب و عروق و همکار نزدیک سازمان جهانی بهداشت است که بیش از ۲۰۰ بنیاد قلب، انجمنهای علمی، جوامع مدنی و انجمنهای بیماران از بیش از ۱۰۰ کشور جهان را نمایندگی میکند، مأموریت این سازمان گرد هم آوردن و هماهنگ نمودن انجمنهای علمی قلب و عروق، پرسنل و ارائه دهندگان خدمات بهداشتی درمانی، بیماران و عموم مردم، سیاست گذاران، دولتها و صنعت در کنار هم است و از مأموریتهای دیگر آن ترجمه علم به سیاست برای تأثیرگذاری بر دولتها و سیاست گذاران و نیز تشویق و تسریع تبادل اطلاعات، ایدهها و روشها در سرتاسر جهان است.
روز جهانی قلب که توسط فدراسیون جهانی قلب بنا نهاده شد، به مردم سراسر جهان هشدار میدهد که بیماریهای قلبی عروقی (CVD) و سکته مغزی، مهمترین علت مرگ در جهان هستند و هر ساله ۱۷.۹ میلیون نفر جان خود را به دلیل ابتلاء به آنها از دست میدهند. در این روز همچنین بر اقداماتی که افراد میتوانند برای جلوگیری و کنترل بیماریهای قلبی عروقی انجام دهند، تاکید میشود و با هدف ترغیب، به افراد آموزش میدهد که با کنترل عوامل خطری نظیر استفاده از دخانیات، رژیم غذایی ناسالم و عدم تحرک جسمی، حداقل ۸۰٪ از مرگ زودرس در اثر بیماریهای قلبی و مغزی میتوان جلوگیری کرد.
روز جهانی قلب یک کمپین جهانی است که در آن افراد، خانوادهها، جوامع و دولتها در سراسر جهان در فعالیتهایی شرکت میکنند تا بتوانند سهمی در ارتقای سلامت قلب خود و دیگران ایفا کنند و از طریق این کمپین، فدراسیون جهانی قلب مردم را از همه کشورها و زمینهها در مبارزه با بار بیماریهای قلبی عروقی (CVD) متحد میکند و اقدامات بین المللی برای زندگی با قلب سالم را تشویق مینماید، این فدراسیون و اعضای آن بر این باورند که سلامت قلب برای همه بخشی از حقوق اساسی بشر و عنصری حیاتی برای تحقق موضوع عدالت در نظام سلامت در تمام دنیا است.
در ماه مه سال ۲۰۱۲، رهبران جهان متعهد شدند تا میزان مرگ و میر ناشی از بیماریهای غیرواگیر (NCDs) را تا سال ۲۰۲۵ تا ۲۵٪ کاهش دهند و بیماریهای قلبی عروقی (CVD) مسئول تقریباً نیمی از مرگ و میرهای ناشی از NCD است و این امر آن را به قاتل شماره یک جهان تبدیل کرده است. بنابراین، روز جهانی قلب میتواند بستر مناسبی برای متحد کردن جوامع در مبارزه با CVD و کاهش بار جهانی بیماری باشد.
اما اکنون ما در دوران بیسابقهای زندگی میکنیم؛ پاندمی کووید ۱۹، بر کارکنان سیستمهای مراقبتهای بهداشتی درمانی، کلیه جوامع و به ویژه افراد آسیب پذیر در جامعه، تأثیر قابل توجهی گذاشته است. در پاندمی کرونا ویروس بیماران قلبی عروقی با تهدید دو لبه روبرو هستند، آنها نه تنها در معرض خطر ابتلای بیشتری به اشکال شدید ویروس قرار دارند، بلکه ممکن است به دلیل ترس از ابتلاء به کووید ۱۹ از مراجعه به پزشک و پیگیری روند مراقبت از قلب خود نیز هراس داشته باشند.
ما نمیدانیم همه گیری در آینده چه مسیری را طی خواهد کرد، اما میدانیم که مراقبت از قلب در حال حاضر بیش از هر زمان دیگری مهم است، بنابراین امسال در تاریخ ۲۹ سپتامبر، شعار روز جهانی قلب "Use Heart to beat CVD" یا " از قلب برای غلبه بر بیماریهای قلبی عروقی استفاده کنید" انتخاب شده است.
در استفاده از قلب منظور چیست؟
۱- قوای ذهن، اندیشه و تقکر خود را برای درک بهتر آنچه برای داشتن یک زندگی با قلب سالم لازم است به کار گیرید و بر اساس آن دانش عمل کنید و رفتار خود را برای ارتقای کیفیت زندگی خود و جامعه تغییر دهید.
۲- از میزان نفوذتان بر اطرافیان خود استفاده کنید یعنی به عنوان یک فرد برای عزیزان خود الگو باشید:
• به عنوان یکی از کارکنان سیستم مراقبتهای بهداشتی به بیمارانتان در ایجاد تغییرات مثبت برای سلامت قلب خود کمک کنید.
• به عنوان یک کارفرما و سرمایه دار، روی پروژههایی با محور سلامت قلب کارمندان خود سرمایه گذاری کنید.
• به عنوان یک دولت، سیاستها و ابتکاراتی که منجر به ارتقای سلامت قلب در جامعه میشود، مانند بستن مالیات بر شکر، ممنوعیت استعمال دخانیات و کاهش آلودگی هوا را در اولویت کارهای اجرایی خود قرار دهید.
۳- از حس همدردی که در درون هر انسانی به ودیعه گذاشته شده است استفاده کنید تا بتوانید به فراتر از خود نیز نگاه کنید و به شیوههایی عمل کنید که از آسیبپذیرترین افراد جامعه حمایت شود.
به عبارتی دیگر از قلب خود برای گرفتن تصمیمات بهتر استفاده کنید. همه ما میتوانیم با انتخاب یک رژیم غذایی سالم، نه گفتن به دخانیات، پرهیز از مصرف الکل و مد نظر قرار دادن ورزش در فعالیتهای روزانه، مراقب قلب خود باشیم و از ابتلاء به بیماریهای قلبی عروقی جلوگیری کنیم.
به صدای قلب خود گوش فرا دهید و اگر یک بیماری زمینهای مانند بیماری قلبی، نارسایی قلبی، دیابت، فشار خون بالا یا چاقی دارید، اجازه ندهید COVID-۱۹ شما را از پیگیری معاینات منظم دور نگه دارد و در صورت لزوم هرگز از تماس با اورژانس خودداری نکنید.
بهترین انتخاب را برای خود، عزیزان و جامعه داشته باشید. افراد، جوامع و مشاغل با روشهای باورنکردنی به همه گیری پاسخ داده و از یکدیگر، کارکنان مراقبتهای بهداشتی و افراد آسیب پذیر جامعه حمایت میکنند، این همان مفهوم انتخاب بهتر در هر سطح است. و در پایان از قلب خود برای قدردانی از تلاشهای بی وقفه پرسنل خدمات بهداشتی درمانی کمک بگیرید و داستانهای این قهرمانان خط مقدم را زنده نگه داشته و پاس بدارید.
جایگاه قلب در منابع طب ایرانی
بدن آدمی حکم کشوری را دارد که پادشاهش قلب است، زیرا نظام بدن به او تدبیر میشود و روزیِ بدن که روح است به واسطه آن در بدن پخش میشود. زمین و حیطه استیلای این پادشاه، بدن است، معاونین او دستها، پاها، لبها، گوشها و زبان است، خزانه او معده و شکم و سراپرده او، قفسه سینه است و این رگها که در تن آدمی است راههایی است که از کارگزاران به سوی پادشاه و از پادشاه به سوی کارگزاران میروند و پیام و غذا را میرسانند.
بدن انسان در تشبیه به منزله زمینی است پاکیزه، که هرگاه به آبادانی آن مشغول شوی و آبیاریش کنی به طوری که در آبیاری آن افراط نکنی تا غرق شود و تفریط نکنی تا از کم آبی تشنه بماند و خشک شود، همیشه آباد خواهد بود و اگر از آن غفلت بورزی، فاسد و خراب خواهد شد و گیاه و سبزه در آن هرگز نخواهد روئید.
با این تشبیه شاید بتوان بهتر اهمیت و جایگاه قلب در بدن آدمی و رعایت اعتدال در خوردن و آشامیدن برای سالم ماندن را درک کرد. قلب در منابع طب ایرانی به عنوان یکی از اعضای رئیسه (Chief organs) در کنار مغز و کبد از اهمیت بسیار ویژهای برخوردار است تا جایی که طبیعت بدن تلاش میکند به هر ترتیبی شده مواد زائد و هر گزندی را از آن دور نگه دارد و تا حد امکان آنها را در اعضای کم اهمیتتر نظیر مفاصل و پوست بریزد تا به قلب آسیبی نرسد، زیرا اهمیت قلب در حد حیات و مرگ آدمی خواهد بود و طبیعی است ساختار هوموستاتیک بدن (طبیعت بدن) که هدفش حفظ سلامتی و برقراری تعادل در بدن هست به عنوان یک محافظ (بادیگارد) نمیخواهد تا حد امکان آسیبی به پادشاه بدن وارد شود.
با توجه به اهمیت قلب و عروق در برخورداری از زندگی با کیفیت و طول عمر، مد نظر قراردادن هر تدبیری که در حفظ سلامتی این عضو شریف بتواند نقشی هر چند کوچک ایفا نماید ارزش خود را نشان میدهد. از اهم این تدابیر در طب ایرانی، رعایت اصول شش گانه حفظ سلامتی است و اصول مربوط به چگونگی انتخاب آب و هوا و مسکن مناسب با شرایط هر فرد و مزاج او، چگونگی خوردن و نوشیدن و قوانین آن، چگونگی تنظیم ساعات خواب و بیداری و میزان فعالیت و سکون کافی برای برخوردار بودن از سلامتی کامل، چگونگی کنترل اعراض نفسانی و استرسهای روحی برای داشتن نشاط لازم و از همه مهمتر توجه به تناسب میزان مواد مصرفی و میزان مواد دفع شده از بدن و رفع یبوست و پرهیز از جمع شدن مواد زائد در بدن است.
پرداختن، توجه و تمرکز به تمام این امور با جزئیات آن سبب خواهد شد که قلب از داشتن بدن سالم لذت ببرد و تظاهر بیرونی آن همان سلامت قلب به معنای واقعی کلمه است، پس در روز جهانی قلب که با هدف برانگیختن توجه جهانی به عضو شریف قلب و توسط فدراسیون جهانی قلب بنا نهاده شده است توصیه میشود، از تدابیر سادهای که در طب ایرانی برای حفظ سلامتی قلب مهم دانسته شده در کنار آنچه دانش طبی جدید به آن رسیده است استفاده شود، فدراسیون جهانی قلب در سال ۲۰۲۰ شعار خود را "استفاده از قلب برای غلبه بر بیماریهای قلبی عروقی" قرار داده است و همین مسئله نیز حاکی از این است که قلب به عنوان پادشاه بدن، توانایی مدیریت کردن و اصلاح آن در تمام زمینهها حتی در حمله بیماری به خودش را نیز دارد و در این حد مهم و توانمند است، بنابراین اگر یک قلب سالم داشته باشید میتوانید با خیلی از بیماریها حتی کووید ۱۹ مقابله کنید.،
**دانشیار و عضو هیئت علمی و متخصص طب ایران
نظر شما