مرتضی بارونی در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا با اشاره به تعریف متداولی که از سیاره وجود دارد، اظهار کرد: درون یک سیاره همانند یک ستاره، واکنش‌های هسته‌ای اتفاق نمی‌افتد؛ بنابراین سیاره از خود نوری ندارد و نیاز به وجود ستاره‌ای دارد تا آن را روشن کند. سیاره‌ها به دور ستاره خود در گردش بوده و زمین ما نیز به عنوان یک سیاره به دور ستاره خود یعنی خورشید در حال گردش است.
وی با اشاره به تعریف سیارات سرگردان، افزود: گاهی اوقات زمانی که سیاره‌ای به دور ستاره تشکیل می‌شود، به دلایل مختلف مانند عبور یک ستاره از کنار آن، عبور اجرام دیگر یا به دلیل اتفاقاتی که داخل آن منظومه می‌افتد، سیاره به بیرون از منظومه پرتاب شده و سرگردان می‌شود.
کارشناس مرکز آموزش نجوم ادیب اصفهان خاطرنشان کرد: چنین سیاره‌ای جاذبه خود را نسبت به ستاره از دست می‌دهد؛ البته سیاره هنوز جاذبه خود را دارد، اما دیگر به ستاره‌ای متصل نیست وجاذبه‌ای نسبت به آن ندارد؛ به این سیارات، سیاره‌های سرگردان گفته می‌شود که نام‌های دیگری نظیر سیاره بی ستاره، سیاره سرکش و سرگردان نیز دارد.
بارونی با بیان اینکه بعضی سیارات از ابتدای تشکیل ستاره‌ای نداشته‌اند، تاکید کرد: همانند ستاره‌ها که از گرد و غبار داخل کهکشان تشکیل شده‌اند، این سیارات نیز درون خود شکل گرفته و در کهکشان در حال حرکت هستند، اما به دلیل اینکه جرم و شکل آن‌ها همانند سیارات است، به این اجرام نیز سیاره می‌گویند.
کشف سیارات سرگردان بسیار دشوار است
وی عنوان کرد: از آنجایی که سیارات سرگردان به دور ستاره‌ای گردش نمی‌کنند، دسترسی به آن‌ها چندان زیاد نیست، زیرا این سیارات از خود نوری ندارند و پیدا کردن آن‌ها در فضای بی کران کهکشان بسیار دشوار است.
کارشناس مرکز آموزش نجوم ادیب اصفهان ادامه داد: سیاره‌ای را که به دور ستاره گردش می‌کند، می‌توان توسط نور ستاره مادر و با استفاده از روش طیف‌سنجی و نور سنجی کشف کرد، اما سیاراتی که ستاره ندارند یا از ستاره خود فاصله گرفته‌اند، جرم‌های سرگردانی محسوب می‌شوند که هیچ نشانی از خود نداشته و پیدا کردن آن‌ها بسیار دشوار است.
بارونی با بیان اینکه کشف سیارات سرگردان تا به امروز با استفاده از روش‌های بسیار پیچیده و پیشرفته نظیر میکرو لنز گرانشی یا ریز هم گرایی گرانشی انجام شده است، تصریح کرد: زمانی که این سیارات از جلوی یک منبع نوری عبور می‌کنند، چنانچه دانشمندان از قبل برنامه‌ریزی کرده، منابع نوری را تحت نظر داشته و تلسکوپ نیز حساسیت لازم را برای کشف این سیارات داشته باشد، عبور آن‌ها موجب می‌شود منبع نوری پشت سر سیاره خم یا به نوعی تقویت شود.
وی افزود: این گونه است که دانشمندان متوجه می‌شوند جرمی از جلوی این منبع نوری عبور کرده و میزان خمش نور نیز مشخص می‌کند که جرم آن در حد جرم یک سیاره است؛ سیارات سرگردان به این روش کشف می‌شوند.
کارشناس مرکز آموزش نجوم ادیب اصفهان گفت: دانشمندان به پیشینه این سیارات و اینکه چه اتفاقی برای این سیاره افتاده که سرگردان شده است، چندان دسترسی ندارند. آن‌ها اکنون می‌خواهند تعداد این سیارات را شناسایی کنند تا در مراحل بعدی در مورد منشأ شکل گیری آن‌ها نظریات علمی‌تری ارائه دهند.
نظر شما