به گزارش ایمنا، ۲ مهر ۱۳۹۴، حجاج مسلمان از سراسر جهان که مناسک حج خود را در سرزمین منا میگذراندند، با بی تدبیری مسئولین برگزاری حج مواجه شده و در اثر ازدحام جمعیت هزاران نفر کشته و زخمی شدند. بسیاری معتقدند که این حادثه ناشی از بی تدبیری نیست و جنایت عمدی و آشکار سعودیها بوده است.
علت حادثه منا
صبح روز دهم ذیالحجه و همزمان با حرکت حجاج برای رمی جمرات به سوی سرزمین منا، مأموران سعودی مسیر اصلی حرکت زائران ایرانی، هندی، آفریقایی و پاکستانی را بسته بودند و آنها را مجبور به حرکت از طریق خیابان ۲۰۲ که مخصوص حجاج عرب و کشورهای آفریقایی بود کردند. در اثر ازدحام جمعیت فشار به قدری زیاد شده بود که زائران یکی یکی میافتادند و زیر دست و پا له میشدند.
سخنگوی وزارت کشور عربستان، گرمای هوا و خستگی حجاج را عامل این فاجعه اعلام کرد و ادعا داشت که زائرانی که مسیرشان خیابان ۲۰۴ بود، در مسیر معکوس حرکت کردهاند و با برخورد با جمعیت سایر زائران منجر به ازدحام جمعیت در آن منطقه و بروز این حادثه شدهاند.
کارشناسان در جواب سخنان بی منطق سعودیها، گرمای همیشگی عربستان و خستگی زائران به خصوص زائران سالمند را متذکر شدهاند. آنها همچنین میگویند حجاج هنوز مناسک خود را انجام نداده بودند و این خود دلیل محکمی برای رد حرکت حجاج در جهت معکوس است. علاوه بر این بستن مسیری که از قبل اعلام شده، آن هم در هنگام حرکت حجاج و بدون اطلاع رسانی قبلی کمی موضوع را شک برانگیز تر میکند. امدادرسانی به آسیب دیدگان نیز تا عصر آن روز انجام نگرفت و پس از تأخیر طولانی زائران ایرانی به علت داشتن پرچم ایران به دور گردنشان، از دریافت امداد منع بودند.
چند روز پس از حادثه تصاویر خودروی شاهزاده عربستان در فضای مجازی منتشر و علت بستن مسیر توسط نیروهای امنیتی سعودی اعلام شده بود. مدتی بعد مشخص شد که آن تصاویر مربوط به سالهای قبل بوده است. با این وجود کارشناسان اعتقاد داشتند که کشته شدگان حادثه منا، قربانی جنگ قدرت میان شاهزادگان سعودی شدهاند.
فیلم فاجعه منا
اولین تصاویر منتشر شده پس از حادثه منا و حضور نمادین نیروهای امدادی را میتوانید در ویدئوی زیر ببینید.
سرزمین منا کجاست؟
سرزمین منا در پنج کیلومتریِ شرق شهر مکه در عربستان سعودی و میان مکه و مشعرالحرام قرار دارد.
اعمال منا
حاجیان در صبح روز عید قربان و پس از طلوع آفتاب از مشعرالحرام وارد منا میشوند و پس از انجام اعمال آن شامل رمی جمره عقبه، حلق یا تقصیر و قربانی، باید شبهای یازدهم و دوازدهم تا نیمه شب در سرزمین منا بماند و فردای آن، از طلوع آفتاب تا غروب، رمی جمرات سهگانه را انجام دهد.
حجاج میتوانند این دو شب را به شرطی که شب تا صبح به عبادت مشغول باشند، درمکه بگذرانند.
فلسفه منا
یکی از اعمال منا قربانی کردن است. حجاج در روز عید قربان باید یک گوسفند را قربانی کنند. فلسفه قربانی کردن به ماجرای تاریخی آزمایش الهی حضرت ابراهیم برمیگردد. حضرت ابراهیم از خدا درخواست فرزند پسر کرده و نذر میکند که او را برای خدا قربانی کند. پس وقتی اسماعیل به سن جوانی رسید، ابراهیم او را به کوه منا برد و در آنجا چاقو بر گردنش گذاشت. ولی به اذن خدا، آن چاقو گردن فرزند پیامبر را نبرید و ابراهیم از این آزمایش سربلند بیرون آمد.
رمی جمرات از دیگر اعمال سرزمین منا است که فلسفه آن نیز به یکی دیگر از داستانهای حضرت ابراهیم مربوط است. در روایتی آمده است که حضرت ابراهیم پس از بنای کعبه از خداوند خواست تا مناسک حج را به او بیاموزد. جبرئیل از سوی خداوند مأمور آموزش اعمال حج به ابراهیم بود. روز قربان که رسید شیطان به قصد وسوسه ابراهیم ظاهر شد و جبرئیل از خواست ۷ بار به او سنگ بزند. دو بار دیگر نیز شیطان ظاهر شد و قصد گمراه کردن پیامبر خدا را داشت و هر بار ابراهیم به او ۷ بار سنگ میزد.
آمار قربانیان منا
بر اساس آمار ارائه شده از کشورهای درگیر، جمعاً ۲۴۳۱ نفر در این حادثه جان باختند. در این میان ایران با ۴۶۴ کشته و ۱۵۹ زخمی در صدر قرار داشت و بیشترین ضرر و آسیب را متحمل شد.
آمار جان باختگان ایرانی حادثه منا را به تفکیک استان محل زندگی در تصویر زیر ببینید.
سقوط جرثقیل در مسجدالحرام مکه
چند روز پیش از وقوع حادثه منا، جرثقیلی در مسجدالحرام بر روی حجاج سقوط کمتر و بیش از ۱۰۰ نفر را به کشتن داد. در این حادثه حدود ۴۰۰ نفر نیز زخمی شدند. ۱۱ نفر از حاجیان ایرانی کشته و ۱۵ نفر دیگر نیز زخمی شدند. این حادثه در ۲۰ شهریور ۱۳۹۴ رخ داد که با چهارمین سالگرد فاجعه تروریستی ۱۱ سپتامبر همزمان بود. یکی از رسانههای عربی به نقل از مقامات سعودی اعلام کرد که شرکت پیمانکار، وابسته به خانواده اسامه بن لادن، رهبر حادثه ۱۱ سپتامبر، بوده است. این شرکت در دفاع از خود وضعیت هوای نامساعد و وزش باد شدید را علت بروز این حادثه اعلام کرد. یکی دیگر از رسانههای عربی با انتشار تصاویری از پایههای این جرثقیل با رد ادعای شرایط نامساعد جوی، علت سقوط جرثقیل را رعایت نکردن استانداردهای جهانی در ساخت پایهها و سایر قطعات این جرثقیل اعلام کردند.
نظر شما