۱۰ شهریورماه؛ سالروز آغاز جنگ جهانی دوم

دهم شهریور ۱۳۱۸ در پی حمله آلمان به لهستان، جنگ دوم جهانی آغاز شد؛ جنگی که دولت ایران از همان ابتدا در آن اعلام بی‌طرفی کرد.

به گزارش خبرنگار ایمنا، وضع اسفبار زندگی مردم آلمان به دنبال شکست در جنگ جهانی اول و الزام دولت این کشور به پرداخت غرامت جنگی سنگین از سوی نهادهای بین‌المللی، زمینه ظهور و قدرت گرفتن آدولف هیتلر را که عامل اصلی شروع جنگ جهانی دوم بود تسهیل کرد.

وی که شکست آلمان را نتیجه توطئه یهودیان و کمونیست‌ها می‌دانست، نه تنها خواستار تجدیدنظر در مفاد عهدنامه ورسای شد، بلکه با طرح شعار پان‌ژرمنیسم و با اعلام برتری کامل نژاد ژرمن، گسترش قلمرو آلمان تا سرزمین ملت‌های اسلاو در اروپای مرکزی و شرقی را مسلم دانست و تبعیض نژادی را اساس جهان بینی خود قرار داد و به همین شکل در صدد گسترش نفوذ خود در دیگر کشورهای جهان بود.

پس از جنگ جهانی اول، بریتانیا، فرانسه، روسیه و ایالات متحده آمریکا حدود ۷۸ میلیون کیلومتر مربع از خاک کره زمین، یعنی بیش از نیمی از خشکی‌های جهان را در اختیار داشتند. در مقابل، سرزمین‌های متعلق به آلمان، ایتالیا و ژاپن، حدود دو میلیون و ۶۰۰ هزار کیلومتر مربع بود. این عدم تناسب زمانی بیشتر به چشم می‌آید که مستعمره‌های بریتانیا و فرانسه را با متصرفات آلمان، ایتالیا و ژاپن مقایسه کنیم. کل جمعیت بریتانیا و فرانسه حدود ۹۰ میلیون نفر بود در حالی که امپراتوری‌های این دو کشور، یک سوم کره زمین را تشکیل می‌داد. در مقابل، آلمان، ایتالیا و ژاپن با جمعیت ۱۸۰ میلیون نفر و دو برابر بریتانیا و فرانسه، تنها یک بیستم سرزمین‌های این دو کشور را در اختیار داشتند.

این تفاوت‌ها دلایل عزم کشورهای کامیاب یعنی بریتانیا، فرانسه، روسیه و ایالات متحده آمریکا در حفظ مرزهای موجود و اجتناب آنها از جنگ و در عین حال باعث تداوم ناخرسندی فزاینده آلمان، ایتالیا و ژاپن بود. این فرصت سه کشور فوق را در طول ۲۰ سال فاصله میان جنگ جهانی اول و دوم به سوی توسعه ابزارهای جنگی کشاند.

تا زمانی که هیتلر از طریق درخواست تجدید نظر در مفاد عهدنامه ورسای، سرزمین‌های متعلق به آلمان را مطالبه می‌کرد، کشورهای غربی بخصوص انگلیس به سیاست تسکین و ارضای خاطر آلمان روی آوردند، اما اشغال ورشو، پایتخت لهستان به دست ارتش آلمان برای متفقین تحمل پذیر نبود.

اتحاد جماهیر شوروی که به قدرت مقاومت دولت‌های غربی در برابر آلمان اطمینان نداشت، ترجیح داد به این کشور نزدیک شود. پیمان عدم تعرض آلمان و شوروی در ۳۱ مردادماه ۱۳۱۸ نگرانی هیتلر را از جنگ در جبهه شرقی زدود. سرانجام در ۱۰ شهریور ۱۳۱۸ ارتش آلمان به لهستان حمله کرد و در ۱۲ شهریور، انگلیس و فرانسه به رایش آلمان اعلان جنگ کردند. این آغاز جنگ جهانی دوم بود، جنگی که سرانجام، قدرت‌های انگلیس و فرانسه را بر آمریکا پیروز کرد و نظام نوین مد نظر آنان را در جهان برقرار کرد.

این جنگ بسیاری از کشورهای جهان از جمله تمامی ابرقدرت‌ها را درگیر خود کرد تا جایی که دو دسته از کشورهای مختلف با تشکیل اتحادهای نظامی به نام‌های متحدین و متفقین در مقابل یکدیگر صف آرایی کردند. این جنگ گسترده‌ترین جنگ جهانی تاریخ بشر بود که در آن بیش از ۱۰۰ میلیون نفر از قریب به ۳۰ کشور مختلف به صورت مستقیم در آن جنگیدند.

در طول این جنگ که حالت یک جنگ تمام عیار به خود گرفته بود، کشورهای مختلف تمامی توان اقتصادی، صنعتی و علمی خود را صرف اداره جنگ کردند تا حدی که تفاوتی بین منابع نظامی و غیرنظامی در آن نبود. این جنگ همچنین باعث کشتار جمع زیادی غیرنظامی و بمباران‌های راهبردی نابود کننده گسترده علیه مقاصد صنعتی و مراکز تمرکز مردم که به مرگ بیش یک میلیون نفر از جمله در حملات اتمی به دو شهر ژاپنی شد.

در طول جنگ جهانی دوم بیش از ۷۰ میلیون نفر کشته شدند که این آمار خونبارترین درگیری در طول تاریخ بشریت است. در طول این جنگ آلمان موفق شد با تشکیل اتحادی نظامی تحت عنوان قوای محور با ایتالیا و ژاپن از طریق اعمال قوه قهریه یا انعقاد پیمان ضمیمه، بخش عمده‌ای از قاره اروپا را تحت کنترل خود درآورد.

در حالی که ایران از همان ابتدای آغاز جنگ جهانی اعلام بی طرفی کرده بود، به دنبال اتحاد بریتانیا و شوروی پس از حمله آلمان نازی به شوروی و لزوم ارسال کمک‌های بریتانیا و آمریکا به جبهه‌های نبرد در شوروی، متفقین تصمیم گرفتند از دالان ایران نیز استفاده شود و به موجب آن نیروهای متفقین در ۲۵ اوت ۱۹۴۱ از شمال و جنوب به ایران حمله کرده و این کشور را به اشغال خود درآوردند.

کد خبر 441577

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.