به گزارش خبرنگار ایمنا، حدود سه تا ۶ درصد از کودکان زیر شش سال دچار تنبلی چشم میشوند و درمان آنها قبل از سن پنج یا ۶ سالگی موفقتر است. اگرچه پژوهشهای اخیر نشان میدهد که کودکان بزرگتر ممکن است دید خود را دوباره به دست بیاورند، اما بازیابی دید در کودکان با سن بیشتر کمتر تضمین شده است. در همین ارتباط با مجتبی گنجعلی، اپتومتریست گفت و گویی انجام دادهایم که شرح آن را در ادامه میخوانید:
تفاوت بین تنبلی چشم و ضعیف بودن چشم چیست؟
تفاوت چشم تنبل با ضعیف این است که دید چشم ضعیف با استفاده از عینک کامل میشود، اما چشم تنبل حتی زمانی که نمره عینک مناسب روی چشم گذاشته میشود باز هم دید کامل را برای فرد ایجاد نمیکند. تنبلی چشم از انواع اختلالات بینایی است که در آن چشم به ظاهر سالم به نظر میرسد، اما کاهش دید مرکزی دارد. در این حالت اصلاح دید مرکزی با عینک هم درست نمیشود. تنبلی چشم انواع مختلفی دارد که میتواند بر اساس نمره چشم باشد یا تفاوت دو چشم و یا انحراف چشم باشد. همچنین بعضی بیماریهای ساختاری چشم مانند آب مروارید و یا مشکلات شبکیه نیز میتوانند از علل تنبلی چشم باشند.
جهت تشخیص تنبلی چشم، افراد باید از چه سنی تحت غربالگری بینایی قرار گیرند؟
غربالگری بینایی باید از سه تا پنج سالگی صورت بگیرد. در سطح یک غربالگری ابتدا چشم با دستگاه معاینه میشود، سپس در صورت نیاز به اپتومتریست ارجاع داده میشود. در سطح دوم معاینات دقیقتری میشود، در سطح سوم اگر تنبلی چشم با عینک برطرف نشود و مشکلات ساختاری دیگری همراه با تنبلی چشم وجود داشته باشد بیمار به سطح درمانی بالاتر ارجاع داده میشود که درمان توسط متخصص چشم پزشک است.
علل تنبلی چشم چیست؟
تنبلی چشم علل مختلفی دارد که شامل ضعیف بودن چشم و انحراف چشم میشود. همچنین هر عاملی که جلو پلک را مسدود کند و نور نتواند وارد چشم فرد شود، به مرور زمان سلولهای چشم را تنبل میکند. کودکان در این سن نمیتوانند بگویند چشم آنها ضعیف است؛ به همین دلیل باید از سه سالگی تحت غربالگری بینایی چشم قرار بگیرند.
آیا تنبلی چشم قابل درمان است؟
اگر تنبلی چشم در سنین طلایی بین سه تا شش سالگی تشخیص داده شود، تا نود درصد امکان درمان وجود دارد. بهترین درمان برای این افراد تجویز عینک است که به مرور زمان باعث میشود سلولهای شبکیه چشم دوباره رشد کنند. دومین درمان بستن چشم، همراه با استفاده از عینک است در این روش به طوری عمل میشود که چشم سالم زیر عینک بسته میشود تا سلولهای شبکیه چشمی که دچار تنبلی شده تحریک شوند. در بعضی مواقع در چشم سالم قطره ریخته میشود تا چشم تار ببیند و چشم تنبل مجبور به فعالیت بیشتری شود، "ویژنتراپی" نیز جزو پیشرفتهترین درمانها به حساب میآید که در آن با دستگاههای خاصی شبکیه چشم تحریک میشود.
عوارض درمان نکردن تنبلی چشم چیست؟
اگر فردی تنبلی چشم داشته باشد و در سنین طلایی درمان نشود، در چشم تنبل نقص بینایی شدید و دائمی ایجاد میشود که این مسئله با عینک هم اصلاح نخواهد شد و دید سه بعدی فرد که در رانندگی بسیار نیاز است دچار اختلال میشود. در حال حاضر در بزرگسالی هیچ عمل جراحی درمانی جهت درمان تنبلی چشم وجود ندارد؛ اگر تنبلی چشم در سنین طلایی درمان نشود، چشم دچار کم بینایی میشود. بهترین پاسخ به درمان تنبلی چشم در سنین طلایی است. درمان در سنین بالاتر بستگی به نوع تنبلی چشم و میزان همکاری فرد برای درمان دارد، اما به هیچ عنوان توسط عمل جراحی نمیتوان این بیماری را درمان کرد.
نظر شما