به گزارش خبرنگار ایمنا از زعفران به‌عنوان گران‌ترین محصول کشاورزی جهان و مهم‌ترین محصول صادراتی ایران در حوزه کشاورزی نام برده می‌شود. برند زعفران ایرانی چنان در تمام دنیا معتبر و پرطرفدار است که به آن لقب طلای سرخ ایران داده می‌شود.
این محصول ارزشمند، تنها در تعدادی از استان‌ها قابل‌کشت است. همین مسئله باعث شده تا بیش از ۹۰ درصد زعفران دنیا در ایران کشت شود. خراسان رضوی مهم‌ترین مرکز تولید کننده زعفران کشور بوده و بیشترین میزان آن در این استان برداشت می‌شود.
در سال‌های اخیر که برخی استان‌های کشور با بحران بی‌آبی مواجه شده‌اند، کشت محصولات کم مصرف آب مانند زعفران به کشاورزان توصیه می‌شود. کارشناسان علوم کشاورزی نیز معتقدند نیاز کم این محصول به آب، در مناطقی مانند اصفهان که سطح آب آن به پایین‌ترین میزان خود رسیده است با تغییر الگوی کشت به سمت کاشت زعفران رفت. حتی بر اساس گفته مدیرکل میراث فرهنگی اصفهان کاشت زعفران در این استان سابقه‌ای ۸۰۰ ساله دارد و مطالعات تاریخی نشان می‌دهد زعفران مرغوب اصفهان شهرت جهانی داشته است.
مرغوبیت بالای زعفران اصفهان
واقعیت آن است که با وجود بحران آب، نیاز به تغییر الگوی کشت و جایگزینی محصولات کم‌مصرف آب به‌جای محصولات پرمصرف وجود دارد بنابراین زعفران یکی از بهترین محصولات جایگزین به شمار می‌رود.
استان اصفهان با بیش از هزار و ۵۰۰ هکتار، اراضی زیر کشت زعفران به عنوان چهارمین استان پیشرو در کشت این محصول مطرح است. گفته می‌شود اصفهان، تیران و کرون، شهرضا و برخوار از مهم‌ترین تولید کنندگان زعفران در این استان هستند که محصولشان حتی ظرفیت رقابت با زعفران خراسان را نیز دارد.
در این باره اصغر رستمی، معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان اصفهان، در گفتگو با خبرنگار ایمنا با اشاره به سطح مطلوب کیفیت زعفران استان اصفهان می‌گوید: این استان با بیش از هزار و ۵۰۰ هکتار اراضی زیر کشت زعفران چهارمین استان، در زمینه توسعه و ایجاد اراضی کشت طلای سرخ در کشور شناخته شده است. سه استان خراسان شمالی، جنوبی و رضوی در رده‌های نخست تولید این محصول قرار دارند.
وی می‌افزاید: در سال جاری در هر هکتار از اراضی زیر کشت این محصول بیشتر از هفت کیلوگرم زعفران تولید شده است. در نتیجه میزان برداشت زعفران در اراضی زیر کشت این محصول در سال جدید افزایش پیدا کرده و پیش بینی می‌شود روند افزایش سطح کشت طلای سرخ در اصفهان به طور سالانه ادامه پیدا کند.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان اصفهان یادآور می‌شود: زعفران به عنوان کشت جایگزین برای مناطق کم آب محسوب می‌شود و در کل، کشتی لوکس و کم آب بر است که هزینه‌های کاشت و برداشت آن گران تمام می‌شود ازاین‌رو در مناطقی که شرایط آب و هوایی مناسب باشد کشت محصولات دیگر اولویت دارد اما در مناطق خشک، کشت این محصول کم آب بر توصیه می‌شود.
به گفته رستمی زعفران در رده گیاهان دارویی قرار می‌گیرد و مانند محصولات گلخانه‌ای شامل دریافت تسهیلات می‌شود. با توجه به سطح کیفیت بسیار خوب زعفران استان، کشت این محصول وارد بازار رقابتی بزرگی شده و قرار است به زودی از سوی دستگاه‌های اجرایی استان در زمینه برندسازی، سرمایه‌گذاری و بسته‌بندی محصولات تولیدی زعفران استان اصفهان اقداماتی بشود.
زعفران ایران مرغوبیت دارد اما بسته‌بندی مناسب، نه!
همچنین مهدی احمد پور کارشناس کشاورزی در گفتگو با خبرنگار ایمنا با بیان اینکه نمی‌توان زعفران را جایگزین محصولاتی چون برنج کرد، می‌گوید: کشت زعفران دارای ارزش اقتصادی بالایی است.
وی تصریح می‌کند: گیاه زعفران نیاز کمی به آب دارد و نسبت به هزینه‌هایی که برای کاشت و برداشت آن می‌شود، ارزش اقتصادی زیادی دارد. از این رو همخوانی شرایط رشد گیاه زعفران با شرایط کم‌آبی استان باعث شده کشاورزانی که قادر به تقبل هزینه‌های کشت این محصول هستند استقبال خوبی از کاشت آن داشته باشند.
این کارشناس کشاورزی اظهار می‌کند: البته کشت زعفران در بعضی از مناطق امکان‌پذیر است. اگرچه ممکن است در مناطق دیگری هم کاشته شود اما چه‌بسا محصول نهایی مرغوبیت ندارد. فعلاً بهترین محل در استان که بالاترین حجم برداشت محصول نسبت به میانگین کشوری را دارد روستای "دماب" است که شرایط آب و هوایی مناسبی برای کشت این محصول دارد و حتی مباحثی هم در رابطه با تبدیل این محل به قطب تولید زعفران در استان اصفهان مطرح است.
احمد پور در رابطه با صادرات زعفران اصفهان به خارج از کشور می‌گوید: استان اصفهان سهم پنج درصدی از تولید زعفران را در کشور به خود اختصاص داده است و با این میزان از تولید فعلاً صادرات مستقیم از اصفهان به کشورهای خارجی وجود ندارد. تولید زعفران فقط در این میزان است که علاوه بر تأمین بخشی از نیاز بازار داخلی استان، به خراسان صادر می‌شود یا آنکه به تاجران فروخته می‌شود و شاید در قالب بسته‌بندی به کشورهای دیگر هم صادر شود.
در پایان احمد پور خاطر نشان می‌کند: متأسفانه زعفران ایران با وجود مرغوبیت بالا، بسته‌بندی چندان مناسبی ندارد. در حالی که با بسته‌بندی مناسب و توجه به سلیقه مصرف کننده‌های مقاصد مورد هدف، می‌توان دیگر کشورها را از عرصه رقابت خارج کرد و زعفران ایران را در جایگاه واقعی خود قرار داد.
گزارش از: نفیسه زمانی نژاد خبرنگار اقتصادی ایمنا
نظر شما