به گزارش سرویس ترجمه ایمنا، در دوران شیوع ویروس فراگیر کرونا، بسیاری از مردم در نقاط مختلف با آواز خواندن در بالکنها، پخش کلیپهای انگیزشی، پیوستن به نیروهای داوطلب برای کمک به توانخواهان و گروههای در معرض خطر یا کمکهای مادی و معنوی به بیماران، سالخوردگان و نیازمندان سعی کردند با سختیهای ناشی از شیوع این بیماری فراگیر مقابله کنند. این همهگیری از بسیاری جهات نشان داد که میتوان در تاریکترین روزها و سختترین شرایط نیز با توسل به امید و خوشبینی از شرایط دشوار عبور کرد و حتی در بعضی موارد زمینه ایجاد تحولات اجتماعی گسترده را فراهم کرد.
ایده عبور از بحرانها و مشکلات به کمک استفاده از عنصر امید که به عنوان "خوشبینی ستیزهجویانه یا مبارز" (Militant optimism) شناخته میشود، برای نخستین بار توسط ارنست بلوخ، متفکر و فیلسوف آلمانی قرن بیستم که از او به عنوان "فیلسوف امید" یاد میشود ارائه شد. وی معتقد بود نحوه برخورد با مشکلات، بخش فعال امید محسوب میشود و عبارت است از نوعی تعهد اجتماعی که امید را به تصمیمات و اقدامات مشخص و درست در راستای بهبودی شرایط ناگوار تبدیل میکند و وظیفه اصلی آن نه تفسیر که تغییر جهان، مبارزه با وضع موجود و احیای عدالت اجتماعی است.
فیلسوف امید باور داشت که وظیفه فلسفه نشان دادن راه خروج از بحران به انسان مدرن با این هدف است که سرنوشت خود را در دست گیرد و آن را شکل دهد. در این روش خوشبینی به مبارزه با این ایده برمیخیزد که سرنوشت و تاریخ عبارت است از هر آنچه که اتفاق میافتد و آن را با این مفهوم جایگزین میکند که سرنوشت هر فرد در دستان اوست، توسط او شکل میگیرد، هر روز به انجام میرسد، میتوان دربارهاش تصمیم گرفت و آن را بررسی و اصلاح کرد. بلوخ با ردیابی مسیر امید در طول تاریخ به این نتیجه رسید که این عنصر روحی، نوعی تجلی هستیشناسانه در راستای آشکارسازی باطن امور محسوب میشود.
باید توجه داشت که خوشبینی مبارز به این معنا نیست که همهچیز خوب خوب خواهد شد، بلکه این ایده انسانها را به سمت پذیرش جهان و این واقعیت که جایگزینی برای زندگی وجود ندارد، سوق میدهد و آنها را مجاب میکند که به جای سعی در تغییر آنچه که قابل تغییر نیست، جهان را به جای بهتری برای زندگی تبدیل کنند. از سوی دیگر این نوع خوشبینی به مبارزه با ناامیدی میپردازد و با نشان دادن نقش عملکرد انسانها در سیر تحولات تاریخی سعی در رفع بدبینی دارد. در شرایط فعلی جهان، فراگیری ویروس کرونا، نابودی محیط زیست، نابرابریهای نژادی، طبقاتی و جنسیتی، استثمار تولیدات جهانی توسط نظام سرمایهداری و آوارگی جوامع باعث میشود که افراد بدبین امکان پیشرفت را کاملاً منع کنند، اما اقدامات انسانی همچون تظاهراتهای ضد نژادپرستانه حاکی است که تغییرات امکانپذیر هستند.
از دیدگاه واقعگرایانه هر چند تفکرات بدبینانه نسبت به خوشبینی کورکورانه ارجحیت دارد، اما از آنجایی که نقش فعال انسان در اعمال تغییر و تحولات را نادیده میگیرد از واقعبینی کاملاً دور است. بنابراین میتوان گفت که خوشبینی مبارز با تبدیل امید به دانش جمعی میتواند در کنترل جهان پیرامون به انسان کمک کند و از آنجایی که امید میتواند ناامید شود، وجود خوشبینی به عنوان نیرویی که منجر به تحریک انسان برای حرکت رو به جلو و ادامه زندگی میشود ضرورت دارد. این امر شامل اتحاد هزاران نفر برای مقابله با نژادپرستی و موفقیت آنها در این زمینه میشود. خوشبینی مبارز میتواند الهامبخش انسانها برای آگاهی از نقش چشمگیر خود برای رهایی از بحران کرونا و شرایط کنونی جهان محسوب شود.
نظر شما