به گزارش خبرنگار ایمنا، صدرالدین طاهری، مدیر گروه پژوهش هنر دانشگاه هنر اصفهان در گفت‌وگو اینستاگرامی با موضوع "چیستی موضوع" اظهار کرد: با وجود درخواست موجود از من جهت ارائه تعریف شخصی خود از موزه، هنوز نتوانستم تعریفی که جامع و مانع باشد را بیابم. موزه به حدی مرزهای خود را در سده ۲۱ تغییر داده که نمی‌توان تعریفی که در برگیرنده فعالیت تمامی موزه‌های جهان باشد را یافت. این خاصیت پسامدرنیته است که راجع به بسیاری از مسائل تعریف قطعی وجود ندارد. آنچه که در تعریف پیشین موزه بارز است نگهداری اشیا در موزه است. مرزهای مفهومی و گستره‌ی کار موزه به قدری گسترش پیدا کرده است که ارائه تعریفی دقیق را سخت می‌کند.
وی ادامه داد: اگر بخواهم عناوینی را به تعریف جدید موزه اضافه کنیم باید یک مسئله مهم را مد نظر قرار دهیم و آن این است که موزه در یک مسیر تاریخی جانشین نهادهایی شده که در دوره‌های قبل شیء مقدس را نگهداری می‌کردند. با تشکیل جوامع بزرگ‌تر نیایشگاه‌هایی که محل نگهداری این اشیا مقدس بودند جای خود را به کاخ‌ها دادند و افراد عادی جامعه حق دیدن اشیا از نزدیک را نداشتند بنابراین این اشیا مخاطب محدودی داشتند.
طاهری در خصوص گردشگری تاریخی موزه از گذشته تاکنون، اظهار کرد: موزه در یک گردش تاریخی جانشین این دو بنیاد (نیایشگاه و کاخ) شد، با این تفاوت که اشیایی که در موزه‌ها نگهداری می‌شوند نه الزاماً اشیای فوق‌العاده خاصی هستند و نه همگی از قدمت تاریخی بالایی برخوردارند؛ بنابراین ارزش‌های تاریخی و مادی دیگر چندان مطرح نیستند همچنین گستره ارتباط موزه‌ها با مخاطبینشان بسیار عمیق‌تر شده است.
مدیر گروه پژوهش هنر دانشگاه هنر اصفهان در پاسخ به این پرسش که آیا تعریف موزه نمی‌توانست ساختارهای بنیادین را حفظ بنماید و چه چیزی‌هایی به عنوان ساختار اصلی باید در نظر گرفته شود، تصریح کرد: در دوره پسامدرن مفاهیم اساساً از تعریف می‌گریزند و هر حد و چارچوبی که در دهه گذشته برای دانشی تعریف شده یا به طور دائم ناچار به تغییر آن بوده‌ایم یا اینکه پس از مدت کوتاهی تعریف معنای خود را از دست داده است.
وی اظهار کرد: با اینکه سال‌ها است با تعریف پیشین موزه در ارتباط بوده‌ایم و در پایان هر رساله یا پایان نامه‌ای آن را ذکر کرده‌ایم، محدوده‌ی موزه در این تعاریف بسیار کوچک می‌شد چرا که ما موزه‌هایی داریم که دغدغه تغییر و بهبود فرهنگ یک منطقه در جهان را دارند و می‌توان گفت در حال حاضر تعریف موزه برای یک شهروند اروپایی با یک شهروند در آفریقای مرکزی فرسنگ‌ها تفاوت دارد.
طاهری افزود: باید به دنبال تعریفی بسیار جامع و قابل تعمیم باشیم به گونه‌ای که درک آن برای تمامی جوامع آسان‌تر باشد. بد نیست که بتوان یک سویه شرقی یا خاورمیانه‌ای به این تعریف بدهیم مانند اینکه موزه در تعریف متفاوت من " محلی است که می‌توان آن را حافظه جمعی مردم یک اقلیم خواند". بنابراین هر یک از موزه‌های موجود در ایران یا جهان به نوعی خاطرات چند نسل که بخش مهمی از جامعه را تشکیل می‌دهند، نگهداری می‌کنند و مکانی هستند که هویت ما در آن تعریف می‌شود و در صورت کوچک‌ترین آسیب به این موزه‌ها می‌توان گفت هویت ما آسیب دیده است.
طاهری خاطرنشان کرد: خواهان تعریفی جامع و کاملی هستیم که حداقل تا چندین دهه نیازمند تغییر یا ارائه تعریف جدید برای موزه نباشیم. ویژگی این چنین تعریفی این است که به دنبال مرزهای قطعی نگردیم. موزه‌ها مکانی هستند که از برهم کنش حافظه‌های فردی ایجاد می‌شود و حافظه فردی در آن پدید می‌آید. شاید این تعریفی باشد که برای تک تک موزه‌ها حتی موزه‌های طبیعی به نوعی صدق می‌کند. همچنین پا فشاری بر محدود کردن تعریف آن را بی اعتبار می‌کند و تعریفی که در آن موزه مکانی بسیار فاخر و دور از دسترس و جا از سایر نهادها معرفی شود خیلی زود رنگ می‌بازد.
نظر شما