به گزارش سرویس ترجمه ایمنا، خون اصلیترین و پیچیدهترین مایع جاری در بدن است که وظیفه رساندن اکسیژن و مواد مغذی به بافتها و دفع مواد زائد از بدن را بر عهده دارد. با وجود پیشرفتهای چشمگیر علم پزشکی هیچ جایگزینی برای این مایع حیاتی کشف نشده است؛ حال آنکه روزانه تعداد بسیار زیادی از مردم به تزریق خون نیاز پیدا میکنند. در این میان دارندگان کمیابترین گروههای خونی در صورت مواجه شدن با شرایط نیاز به خون بیش از همه با مشکل مواجه میشود.
در کشورهای مختلف جهان افراد بسیاری هستند که با فروش خون خود به مراکز درمانی گذران عمر میکنند، اما فرهنگهای مختلفی نیز وجود دارد که اهدای خون را اقدامی نیکوکارانه و نجاتبخش میدانند و بدون انتظار برای رسیدن مناسبتی خاص، با مراجعه به بانکهای نگهداری یا مراکز انتقال خون، اقدام به اهدای خون میکنند؛ افرادی که با بخشیدن خون خود به دیگران در راستای نجات جان آنها تلاش میکنند. تحقیقات پژوهشگران حاکی است که اهدای خون نه تنها سلامتی فرد سالم را با خطر مواجه نمیکند، بلکه برعکس از او در برابر ابتلا به بسیاری از بیماریها نیز محافظت میکند؛ بنابراین میتوان گفت اهدای خون نه تنها به فرد دریافت کننده کمک میکند که مزایای بسیاری نیز برای فرد اهدا کننده دارد.
تاریخچه اهدای خون
تاریخچه اهدای خون به قرن هفدهم و وقتی باز میگردد که پزشکان آن زمان دریافتند خون یک عنصر حیاتی در بدن است و از دست رفتن بیش از حد آن عواقبی ناگوار برای سلامتی دارد. بدین ترتیب نسلی جدید از خودگذشتگان شکل گرفت که با اهدای خون به دیگران زندگی میبخشیدند. این نسل تا امروز جان چندین میلیون نیازمند به تزریق روزانه خون، بیماران سرطانی که شیمیدرمانی میشوند و افرادی را که در حوادث یا عملهای جراحی به خون نیاز پیدا میکنند نجات دادهاند.
اولین تزریقات خون به بیماران نتایج ناگواری داشت؛ ریچارد بری (Richard bray)، اولین فردی بود که حیوانات، سیستم گردش خون و یافتن راههایی برای جلوگیری از لخته شدن خون را بررسی کرد. او موفق شد خون یک حیوان کوچک را تخلیه و بدون هیچ عارضهای با خون حیوانی بزرگتر از همان گونه جایگزین کند. با این حال مقامات سلطنتی آن زمان عمل انتقال خون را اقدامی شبههناک و غیراخلاقی دانستند و بدینترتیب انجام این کار غیرقانونی اعلام شد.
پس از آن در سال ۱۸۱۸ یک متخصص زنان و زایمان شروع به انتقال مجدد خون با استفاده از فنآوریهای پزشکی مدرن کرد و با نجات زندگی چندین نفر به این روش، موضوع انتقال خون دوباره رونق گرفت. پس از آن در ۱۹۰۹ یک زیستشناس اتریشی به نام کارل لندشتاینر، گروههای خونی مختلف را کشف و آنها را به چهار گروه A، B، AB و O تقسیمبندی کرد که در سال ۱۹۳۰ نیز جایزه نوبل فیزیولوژی و پزشکی را برای او به ارمغان آورد.
فعالیتهای گستردهتر لندشتاینر در مورد گروههای خونی در نهایت منجر به کشف RH شد. او مابقی عمر خود را صرف مطالعه آنتیژنها، آنتیبادیها و تمامی عوامل ایمونوژیک خون کرد. تلاشهای او ایمنی نقل و انتقال خون و اجزای خون را بین انسانهای مختلف افزایش داد. امروزه جراحان برای حفظ سلامتی و بقای بیماران خود بهطور مرتب از خون شخص ثالث بهره میبرند و پزشکان نیز در بهبودی مصدومان حوادث رانندگی، درگیریهای مسلحانه، بلایای طبیعی و مراقبتهای درمانی پس از عمل جراحی از آن استفاده میکنند.
اهمیت اهدای خون
خون عنصری گرانمایه و ارزشمند است و سیستمهای پزشکی بهطور مستمر به خون افراد سالم نیاز دارند. بدون کمک داوطلبانه افرادی که مرتباً خون اهدا میکنند، برخی خدمات درمانی متوقف میشود. با این حال تمامی کشورهای دنیا تجهیزات کافی برای نگهداری خون و پیشگیری از فاسد شدن آن ندارند. از سوی دیگر در بعضی از فرهنگها شهروندان از اهمیت اهدای خون اطلاعی ندارند و در این زمینه اقدامی نمیکنند؛ بنابراین لازم است که دولتها مردم را از ضرورت ذخیره خون و اهمیت مشارکت آنها در این راستا آگاه کرده و بر معرفی سختکوشی پیشگامان اولیه این علم، نیاز جامعه امروز به فرهنگسازی و لزوم ترغیب افراد و همچنین گسترش فنآوریهای مفید برای آن تأکید کنند. در این زمینه لازم است کشورها از آموزش مسائلی همچون بهبود شیوههای جمعآوری، نگهداری و تحویل خون غافل نمانند، چرا که فرآیند پیچیده انتقال خون از فردی به فرد دیگر همواره با مشکلات بسیاری در سراسر جهان مواجه بوده و افزایش آگاهی در این زمینه از اهمیت بسزایی برخوردار است.
نظر شما