به گزارش خبرنگار ایمنا، مادران باردار به خصوص آن‌هایی که منتظر تولد اولین فرزند خود هستند، نگران نوع زایمان و شرایط زایمان خود هستند. دو روش زایمان طبیعی و سزارین وجود دارد که سزارین نوعی زایمان غیرطبیعی است که در آن نگرانی‌ها بیشتر است. در شرایط ویژه‌ای که زن باردار با تشخیص پزشکی توانایی یک زایمان طبیعی را نداشته باشد از روش سزارین که نوعی عمل جراحی است استفاده می‌شود که در این شرایط مادر باید بیهوشی دریافت کند، این موضوع در لحظه زایمان که استرس فراوانی روی مادر است، نگرانی وی را دو چندان می‌کند. برای آگاهی از انواع بیهوشی در عمل سزارین، عوارض و شرایط آن با فاطمه بحرینی، متخصص زنان و زایمان گفت‌وگویی انجام داده‌ایم که شرح آن را در ادامه می‌خوانید:
چند روش بیهوشی برای زایمان سزارین وجود دارد؟
در رابطه با مادران بارداری که داوطلب عمل سزارین شده‌اند، از دو روش بیهوشی عمومی و موضعی می‌توان استفاده کرد. از بیهوشی موضعی می‌توان برای تمام افراد بهره گرفت، مگر اینکه منعی برای استفاده از این نوع بیهوشی در مادران باردار وجود داشته باشد، مانند زنان بارداری که عفونت روی موضع ستون فقرات آن‌ها باشد، افرادی که مشکلات مغزی یا ستون فقراتی یا مربوط به نخاع داشته باشند، منع استفاده از بی حسی نخاعی را دارند، اما اگر مادران باردار این موارد را نداشته باشند، می‌توانند از بی حسی نخاعی استفاده کنند.
روش بی حسی موضعی چیست؟
در دنیا روش بی حسی موضعی کم خطرترین روش بیهوشی است که ماده بیهوشی را به ناحیه بصل النخاع تزریق می‌کنند تا بی حس شود و در نتیجه حس درد هنگام زایمان در مادر باردار گرفته خواهد شد، اما حس حرکت گرفته نمی‌شود و می‌توانیم به راحتی عمل سزارین را برای مادران باردار که شرایط زایمان طبیعی را ندارند انجام دهیم.
چه زمانی روش بیهوشی عمومی برای سزارین انجام می‌شود؟
اگر پزشک متخصص با توجه به شرایط مادر نتواند از روش بی حسی کمر یا همان بی حسی موضعی استفاده کند، از روش بیهوشی عمومی برای انجام سزارین استفاده می‌کند، استفاده از این روش مضراتی دارد که ممکن است جان مادر به خطر بیفتد، بنابراین در انتخاب اول انجام بیهوشی قرار نمی‌گیرد، از جمله خطراتی که بیهوشی عمومی برای افراد دارد، می‌توان به استفراغ کردن فرد حین بیهوشی، ورود مواد استفراغ به ریه فرد و به دنبال آن تحریک ریه و مشکلات ریوی و داشتن حساسیت به مواد بیهوشی اشاره کرد؛ برخی افراد نمی‌توانند بعضی از مواد بیهوشی را متابولیزه و از بدنشان خارج کنند و ممکن است، بیهوشی طولانی مدت شود و افراد نیاز به بستری در بخش آی سی یو پیدا کنند، همچنین شانس اینکه مشکلات ریوی در آن‌ها به وجود بیاید، بسیار بیشتر از افرادی است که از بی حسی کمر یا موضعی استفاده می‌کنند، بنابراین بی حسی از کمر بهتر از بیهوشی عمومی است.
عوارض بی حسی موضعی چیست؟
عوارض بی حسی موضعی بستگی به عملکرد فرد انجام دهنده بیهوشی و روشی که برای بیهوشی انجام می‌دهد، دارد، اگر به دلیل چاقی مادر باردار و یا دلایل دیگر تعداد دفعاتی که فرد انجام دهنده بی حسی، سوزن را در قسمت ستون فقرات فرو می‌کند تا بتوانند ماده بی حسی را تزریق کند، زیاد باشد، می‌تواند باعث سردرد شدید شود و شایع‌ترین عارضه این روش بی حسی، سردرد است که معمولاً بین ۲۴ تا ۴۸ ساعت ادامه دارد و گاهی ممکن است در برخی افراد یک هفته تا ۱۰ روز سردرد باقی بماند، عوارض جزئی دیگری مانند کاهش فشار خون، کاهش ضربان قلب و تهوع برای مادر وجود دارد که خیلی نادر است که این عوارض ماندگار نیست و پس از زایمان از بین خواهد رفت. عوارض بیهوشی عمومی نیز ماندگار نیست و به مرور زمان پس از گذشت چند روز از جراحی از بین می‌رود که البته عوارض بیهوشی عمومی در برخی از افراد به مراتب بیشتر طول می‌کشد.
علت کمر درد بعد از بی حسی موضعی چیست؟
گاهی افراد می‌گویند ما بعد از بی حسی موضعی دچار کمر درد می‌شویم، اما قاعدتاً کمر درد مربوط به این بی حسی نیست، چرا که مادران باردار به خاطر حاملگی و تغییر وضعیت به وجود آمده برای ستون فقرات، کمر درد دارند و بعد از زایمان چون ستون فقرات می‌خواهد به حالت عادی برگردد، کمر درد به وجود می‌آید و تا چند ماه نیز وجود خواهد داشت و این درد کمر صرف نظر از اینکه چه روشی برای بیهوشی مادران باردار داوطلب سزارین استفاده شود وجود دارد اما بیشتر افراد فکر می‌کنند به علت اینکه آمپول بی‌حسی داخل ستون فقرات آن‌ها تزریق شده است، کمردرد دارند.
آیا از روش بی حسی موضعی می‌توان در زایمان طبیعی استفاده کرد؟
بله، معمولاً از بی حسی موضعی (یا نخاعی) در زایمان طبیعی برای بی دردی نیز می‌توان استفاده کرد، استفاده از این روش بسیار مفید و تسهیل کننده زایمان است، البته بهره گرفتن از بی حسی موضعی در زایمان طبیعی عوارض نیز دارد، از جمله عوارض آن ناتوانی مادر در مرحله آخر برای زور زدن و کمک به خروج جنین است و به دنبال به وجود آمدن این عارضه، احتمال اینکه متخصص زنان از وسایل کمک ابزاری زایمان مثل وکیوم استفاده کند، هم بیشتر خواهد شد، اما از نظر حس بی دردی که برای مادر ایجاد می‌کند، بسیار روش خوبی است و مادر در دوره زایمان از زمانی که دردهای زایمانی شروع می‌شود تا انتها درد بسیار کمی را تجربه می‌کند و بعضی از مادران اصلاً درد ندارند در نتیجه انجام زایمان راحت‌تر است.
نظر شما