۱۹ خرداد ۱۳۹۹ - ۱۷:۱۱
کامبیز روشن روان؛ آهنگسازِ معلم

۷۱ سال پیش و در چنین روزی یکی از بزرگترین موسیقیدانان کشور متولد شد، کسی که استاد هارمونی و تلفیق موسیقی اصیل ایرانی و موسیقی کلاسیک است؛ موسیقیدانی خلاق و باهوش که او را معلمی بی‌نظیر می‌دانند.

به گزارش ایمنا، کامبیز روشن روان در ۱۹ خرداد سال ۱۳۲۸ در تهران به دنیا آمد. موسیقی در خانواده روشن روان امری ارثی و متداول نبود، اما استعداد فراوان روشن روان باعث شد او توسط "مصطفی کسروی"، همسایه دیوار به دیوار آن‌ها به هنرستان موسیقی معرفی شود.

کودکی کامبیز روشن روان با شیطنت‌ها و بازیگوشی‌های فراوانی همراه بود، اما با ورود به عرصه موسیقی این بازیگوشی‌ها کم شد و خود را در موسیقی نشان داد؛ شاید همین بازیگوشی‌ها چیزی است که بعدها منجر به خلاقیت وی در آهنگسازی و تدریس موسیقی شد.

او این اقبال را داشت که در هنرستان با دو فرهنگ موسیقایی متفاوت یعنی موسیقی اصیل ایرانی و موسیقی کلاسیک غربی آشنایی کامل پیدا کند و با دو ساز سنتور و فلوت از هنرستان فارغ‌التحصیل شود. همین امر باعث شد بعدها آلبوم‌های درخشانی در موسیقی ارکسترال ایرانی را پدید آورد؛ آلبوم‌هایی مثل، "یادگار دوست"، "ساقی نامه"، "دود عود"، "دیلمان" و بسیاری آلبوم‌های دیگر.

روشن روان پس از تحصیل در هنرستان موسیقی عازم آمریکا شد و در یکی از بهترین دانشگاه‌های دنیا در رشته موسیقی یعنی دانشگاه کالیفرنیای جنوبی تحصیلات خود را تا مقطع دکتری ادامه داد. روشن روان در این دوران با موسیقی مدرن و موسیقی الکترونیک و همچنین رهبری ارکستر آشنایی کامل پیدا کرد و یکی از آثار او توانست جایزه اول آهنگسازی دانشگاه کالیفرنیای جنوبی را به عنوان یک ایرانی مهاجر به‌دست آورد. اثری آوانگارد که پس از بازگشت روشن‌روان به ایران یعنی در سال ۵۸ به رهبری خودش در تالار وحدت به اجرا درآمد و در آن زمان با استقبال فراوانی حتی از جانب عوام مواجه شد، اما تا به حال انتشار رسمی پیدا نکرده است.

اگر در سوابق هنری و آثار کامبیز روشن روان به جست و جو بپردازیم آثاری از طیف‌های مختلف موسیقی کلاسیک محض، موسیقی اصیل، موسیقی ارکسترال ایرانی، موسیقی مدرن و آوانگارد، موسیقی پاپ و حتی بعضاً موسیقی جاز و راک (در موسیقی‌های متن او) می‌توان مشاهده کرد. اما شاخصه اصلی آثار روشن روان تلفیق منحصر به فرد موسیقی دستگاهی و موسیقی کلاسیک با هارمونی‌ها و مدولاسیون‌های بدیع و بعضاً عجیب و دلنشین است.

ارکستراسیون و سازبندی در بیشتر آثار روشن روان سبک و سیاق خاص خود را دارد، به عنوان مثال در آلبوم‌های "سیب سرخ خورشید"، "آینه در آینه"، "دود عود" در ابتدا جمله‌ای یا تِمی با لحن و بیان موسیقی کلاسیک و بعضاً تنها با یک ساز شروع می‌شود و پس از بسط دادن آن به یک باره و به شکلی جذاب و دلنشین، لحن و بیانی ایرانی پیدا می‌کند و سر و کله سازهای ایرانی پیدا می‌شود.

در برخی از آثار روشن روان بخصوص موسیقی فیلم "شاه شکار" و "امیر کبیر" تکنیک‌ها و هارمونی موسیقی مدرن را می‌بینیم که به خوبی در کنار موسیقی دستگاهی صدا می‌دهد و همنشینی بسیار دلفریب و بدیعی به وجود آمده است.

آثار کامبیز روشن روان نه تنها بین خواص بلکه بین عوام هم مخاطب خود را دارد. آلبوم‌هایی که در ژانر پاپ طبقه بندی می‌شوند، اما به سختی می‌توان عناصر موسیقی پاپ را در آن دید به نوعی می‌توان گفت آلبوم‌هایی که طیف گسترده‌تری از مخاطبان را به خود جذب کرده و این نشان از نکته سنجی و زبر دستی روشن روان دارد که توانسته نظر مخاطبان عام را هم به خود جلب کند.

تسلط روشن روان به ردیف بسیار بالا است تا جایی که در آثارش می‌توان تجربه‌های نابی را دید که کمتر کسی به سمت آن‌ها رفته باشد مثل مد گردی‌های بکر در میان دستگاه‌های موسیقی ایرانی که جای تأمل دارد.

کامبیز روشن روان علاوه بر اینکه آهنگساز خلاقی است چه بسا معلم بسیار خوبی برای اهالی موسیقی نیز است. او شیوه خاص خودش را در تدریس دروسی همچون هارمونی و سلفژ دارد. با رجوع به کتاب "هارمونی جامع کاربردی" می‌توان بیشتر با این روش آشنا شد کتابی که شاید بتوان گفت اولین رساله هارمونی مستقلی باشد که نه ترجمه شده و نه اقتباسی از جایی داشته بلکه حاصل چندین سال تجربه شخصی در تدریس هارمونی است.

همچنین با کنکاش در موسیقی فیلم‌هایی که کامبیز روشن روان ساخته است می‌توان به تجربه‌های جدیدی و تکنیک‌ها و فنون مهمی آشنا شد که مختص سینمای ایران است.

کامبیز روشن روان از جمله آهنگسازان و معلمانی است که نباید ساده از کنار او گذر کرد چرا که آثار او جای تأمل بسیار دارد آثاری که می‌توان از آن درس‌های فراوانی گرفت و تجربه‌هایی جدیدی که می‌توان آن را ادامه داد و سرلوحه آثار آهنگسازان جوان کشور قرار بگیرد تا شاید باعث پویایی و پیشرفت‌های قابل توجه در موسیقی ایران شود.

کد خبر 427710

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.