جمشید جلیل نژاد، در گفتوگو با خبرنگار ایمنا، اظهار کرد: در شرایط کنونی تأمین نهادهها یکی از مهمترین دغدغههای دامداران است و با شرایط امروز، بحرانیترین وضعیت در سه دهه اخیر را تجربه میکنیم.
وی با بیان اینکه در همه کشورهای دنیا، حمایتهای اساسی از تولید انجام میشود، افزود: در کشور ترکیه، کمکهای بلاعوض مختلفی اعم از حمایت از تولیدکننده به ازای هر رأس دام انجام میشود که این امر راحتترین شرایط صادرات محصولات دامی و لبنی را فراهم میکند. در کشور بلاروس نیز که مصرف لبنیات آن در جهان نمونه است، ۵۰ درصد سرمایه در گردش تولیدکنندگان کشاورزی را در همان ابتدای سال با نرخ دو درصد بهره بانکی در اختیار فعالان این بخش میگذارد و این در حالی است که نرخ بهره بانکی این کشور ۱۲ درصد است.
این فعال اقتصادی تصریح کرد: اخیراً بحث آزادسازی نرخ ارز مطرح شده که معتقدیم این آزادسازی نرخ ارز میتواند به افزایش شدید قیمت تمام شده منجر شود و این امر به نوعی باعث حذف یا کاهش مصرف مواد لبنی منجر خواهد شد.
محدودیت و ممنوعیت صادرات به جای مشوقهای صادراتی
جلیل نژاد گفت: اگر ۲۰ درصد مالیات به درآمد بورس در دو ماه گذشته تعلق بگیرد، میتواند کسری بودجه دولت را تأمین کند و یا یارانههایی که برای فولاد از طریق سوخت ارزان داده میشود. اختصاص این یارانهها به صنایع به شکل پنهان است و همواره یارانه به تولید کننده موادی مانند روغن و شکر داده میشود که به نوعی مواد غذایی مضر برای سلامت مردم هستند.
وی با اشاره به اینکه همه دنیا مشوقهای صادراتی دارند در حالی که در ایران محدودیتها و ممنوعیتهای صادراتی داریم، افزود: مواردی مانند جلوگیری از صادرات شیرخشک یا صادرات دام از این دست موارد است. از آن طرف آزادسازی واردات دام همگی در مسیر مانع تراشی برای تولید در سالی است که عنوان جهش تولید را با خود یدک میکشد.
این فعال اقتصادی با اشاره به ایجاد فضای سوداگری در کشور از بورس به ارز، مسکن، طلا و سکه، گفت: این چرخه معیوب در کشور همواره بوده و زمانی که مردم به سمت ثروتهای باد آورده سوق داده شوند چه کسی علاقمند به تولید و ریسک سرمایهگذاری تولیدی خواهد بود؟ این امر مشکلات عدیدهای برای کشور ایجاد میکند.
تا یکسال آینده شاهد موج عظیمی از ورشکستگی تولیدکنندهها خواهیم بود
جلیل نژاد تصریح کرد: هر روز این صنعت با شوکهای متعددی روبهروست و عامل ایجاد این شوکهای ارزی هم دولتها هستند و با مدیریت بازار میتواند این ارز را از ۱۷ هزار تومان هم تا ۳۰ هزار تومان بالا ببرد و یا حتی با عرضه بیشتر قیمت را کاهش دهد.
وی با بیان اینکه از اسفندماه گذشته دو هزار و ۵۰۰ تن نهاده دامی خریداری شده اما هنوز وارد انبارها نشده است، میگوید: امروز تمام نهادههای مصرفی را از بازار آزاد با دو برابر قیمت تهیه میکنیم زیرا نمیتوان دام را گرسنه نگه داشت. حال در شرایطی که این نهاده به سختی تهیه میشود، تولیدات خود را به کارخانجات لبنیاتی دادیم که دو ماه بعد مبالغ فروش را تسویه میکنند حال تصور کنید تأمین سرمایه در گردش این وضعیت برای تولیدکننده چه عمل طاقت فرسایی است و چه چه حجم عظیمی از بودجه و سرمایه در گردش را نیاز دارد.
این فعال اقتصادی با انتقاد از زمزمههای قطع ارز مبادلهای و جایگزینی ارز آزاد در مبادلات، اظهار کرد: اگر قرار باشد از این پس ارز مبادلهای حذف و ارز آزاد جایگزین آن شود چهار برابر سرمایه در گردش امروز را نیاز خواهیم داشت تا بتوانیم به این سطح از تولید کنونی برسیم و نتیجه این میشود که با چنین سیاستهایی موج عظیمی از ورشکستگی تولیدکنندهها را تا یک سال آینده شاهد خواهیم بود.
تولید در فضای ابهام آلود برای تولیدکننده فاجعه بار است
جلیل نژاد با تاکید بر اینکه لزوم توجه وزارت جهاد، صمت و کمیسیون کشاورزی مجلس، تصریح کرد: تولید در فضای ابهام آلود وضعیت فاجعه باری برای تولیدکننده خواهد داشت. متأسفانه در بنادر میزانی از خوراک دام وجود دارد که برای مصرف کشور و یا حتی مصرف یک استان هم کفاف نمیدهد و آنچه که از بنادر به استانها وارد میشود بسیار اندک است. به طور کلی به ازای یک سوم شیر تولیدی کشور، نیازمند غله هستیم یعنی در ازای ۱۰ میلیون تن شیر سه میلیون تن غله نیاز داریم. بر همین اساس در استان اصفهان حدود ۹۰۰ تن غله نیازمندیم اما در حال حاضر به هیچ وجه این میزان خوراک دام و نهاده به تولیدکننده تحویل نمیشود.
وی درباره نحوه قیمتگذاری شیر خام گفت: با یک برنامه اکسل ساده و نظرسنجی از چند کارشناس دامپروری یا تغذیه، بهای تمام شده شیر به راحتی قابل محاسبه است.
این فعال اقتصادی با بیان اینکه فرهنگ مصرف مردم هم آثار زیانباری دارد، خاطرنشان کرد: شیر تولید شده، با قیمت ۲,۵۰۰ تومان به ازای هر کیلو عرضه میشود که شاید یک پنجم قیمت یک کیلو میوه مانند توت فرنگی یا آبمیوه یا آب معدنی باشد. اگر مقایسه کنیم و قیمت دیگر کشورها را نیز در نظر بگیریم، متوجه میشویم که حمایتی از تولیدکننده نیست. اگرچه باید به سلامت مردم و مصرف کننده توجه کرد اما زمانی که موقعیت صادرات داریم نباید مانع آن شد؛ بازیابی بازارهای از دست رفته کار بسیار سختی است.
جلیل نژاد با انتقاد از واردات بی رویه اظهار کرد: هنگامی که چند برابر مصرف کشور به صورت محصول آماده وارد میکنیم و کمر تولید کننده را میشکنیم جز اینکه تنها سود و منفعت طلبی برای واردکننده در بر دارد چه خروجی خواهد داشت؟
وی گفت: متعادل کردن تولید با مصرف و تولید با برنامه چندان کار پیچیدهای نیست اما متأسفانه منافع عدهای از این امر جلوگیری میکند.
نظر شما