به گزارش خبرنگار ایمنا، هادی خانیکی، در صفحه اینستاگرام گفت‌وگوهای آزاد دانشگاه علامه طباطبایی تهران که با موضوع روایت ویروس و وب برگزار شد، اظهار کرد: در شرایط دشوار و خطیری که جامعه و کشور ما برای مقابله با پدیده نوظهور و عالم گیر کرونا قرار گرفته است، متناسب است که دانشگاه و دانشگاهیان مسئولیت و رسالت خود را در قبال این مسئله بیان کنند.
وی با بیان اینکه از دو منظر باید به مسئله نسبت بین این ویروس و ارتباطات پرداخته شود، افزود: یکی از منظر کرسی ارتباطات علم و فناوری یونسکو که وظیفه آن پرداختن به ارتباطات علم و فناوری و تهیه متون آموزشی و پژوهشی است؛ منظر دوم این مسئله خوشه مشورتی ارتباطات رسانه در دانشگاه است که بر اساس ضرورت گفت‌وگوهای دولت و دانشگاه، برای پرداختن به مسائلی که جامعه درگیر می‌کند، تشکیل شده است.
رئیس خوشه مشورتی ارتباطات و رسانه در دانشگاه‌های کشور خاطر نشان کرد: ۱۳ دانشگاه برتر کشور که با یکدیگر همکاری‌هایی دارند، مجموعه‌ای از مسائل جاری کشور را بر اساس مزیت‌های نسبی خود تقسیم کار کرده‌اند و در هرکدام از آنها، بخشی از اقدامات را برای مطالعه و کمک به دولت به منظور حل مسائل جامعه و مردم انجام می‌دهند.
وی عنوان کرد: پدیده کرونا که به گونه‌ای جامعه و جهان ما را در معرض تغییرات پردامنه‌ای قرار داده است، نشان داد دامنه ناشناختگی‌ها و ندانستگی‌های ما، از دامنه شناخت و دانستن‌های ما بیشتر است.
رئیس خوشه مشورتی ارتباطات و رسانه در دانشگاه‌های کشور با اشاره به تهدیدات و فرصت‌های کرونا در حوزه‌های مختلف، تصریح کرد: در حوزه ارتباطات باید به موضوع روایت ویروس و وب پرداخته شود، زیرا این پدیده نیاز به روایت و توصیف برای فهم عمومی دارد و قطعاً روایت ایرانی و غیر ایرانی، روایت دانشگاهی و غیر دانشگاهی و روایت عامه پسند و نخبه پسند از این موضوع متفاوت است.
خانیکی افزود: با وجود تفاوتها و تعارض‌هایی که در دو حوزه زیستی و فناوری وجود دارد، هر دو از مشابهت‌هایی در خلق مسائل اجتماعی جدید، حرکت به سمت عرصه تغییرات روندها و ساختارها، نوپدید بودن و ورود به عصر ارتباطات، جامعه شبکه‌ای و جهان‌گستری برخوردار بوده و در این زمینه به صورت مشترک عمل می‌کنند.
وی با اشاره به مهم‌ترین اثر این ویروس، گفت: ویروس کرونا میدان را برای اهالی ارتباطات گسترده، مسائل ارتباطاتی را مهم کرده و جامعه را به فضای وب آورده است؛ این اتفاق به تدریج در حال رخ دادن بود، اما به ناگاه و در حالی که ممکن بود زیرساخت‌ها آماده نباشد، ما را به این عرصه وارد کرد.
رئیس خوشه مشورتی ارتباطات و رسانه در دانشگاه‌های کشور ادامه کرد: در کمتر از یک هفته تمامی جامعه ایران با حداقل امکانات به فضای وب آمدند؛ زنان خانه دار به همراه کودکان خود به آموزش‌های آنلاین و مجازی وارد شدند.
خانیکی با بیان اینکه جامعه به وب انتقال پیدا کرده است، تاکید کرد: اگرچه باید به نابرابری‌های موجود در جامعه، به خصوص برای دهک‌های پایین که به راحتی امکان دسترسی به این فناوری نداشته‌اند، نیز اشاره داشته باشیم؛ اینجا است که کارهای خیر به گونه دیگری نیز تعریف شد و اقداماتی در خصوص کمک به دانش آموزان مرحوم برای آموزش مجازی و کمک به افرادی که تلفن همراه هوشمند نداشتند، انجام گرفت.
وی افزود: فناوری‌های جدید، فرهنگ مراودات و تعاملات اجتماعی یک جامعه ارتباطاتی شده را با ویژگی‌های کلی تغییر داد و جمع‌های دوستانه را کوچک‌تر کرد. حضور فیزیکی افراد به تصاویر دیجیتال و مجازی سوق پیدا کرد و میل به گفت‌وگو افزایش یافت.
رئیس خوشه مشورتی ارتباطات و رسانه در دانشگاه‌های کشور ادامه داد: جامعه همه این موارد را عاقلانه پذیرفت، از قانون تمکین کرد، نوعی مدنیت شکل گرفت و در برابر همه تهدیداتی که وجود دارد، روندهای تقویت همبستگی در جامعه، زایش و رشد زمینه‌های اخلاقی، زمینه‌های معنوی و احساس مسئولیت‌ها بیشتر شد.
خانیکی تاکید کرد: پذیرفتن این مسائل در حوزه اجتماعی، مسئله مهمی است و نشان می‌دهد ما در برابر تهدیدات، همبستگی اجتماعی داریم. تعریفی از سرمایه اجتماعی نیز داریم و امکانی فراهم شد تا اعتماد به یکدیگر تقویت و همبستگی ایجاد شود؛ می‌توانیم از این فرصت به عنوان ظرفیتی جدید در حوزه ارتباطات و حوزه جامعه استفاده کرده و تهدید ایجاد شده را به فرصت تبدیل کنیم.
وی با بیان اینکه معمولاً نسبتی بین فناوری و فرهنگ وجود دارد، گفت: فناوری تحت تأثیر فرهنگ و عوامل فرهنگی است؛ بر این اساس وقتی ما مجبور شدیم با قرنطینه خانگی، فاصله گذاری فیزیکی یا هوشمند مواجه شویم و بیشتر درون دنیای خود برویم، برای خروج از این دنیا نیز باید فکری کنیم.
رئیس خوشه مشورتی ارتباطات و رسانه در دانشگاه‌های کشور با اشاره به اهمیت ارتباطات، تصریح کرد: ارتباطات گریزگاهی است برای خارج کردن خود از تنهایی و تدارک دیدن نوع جدیدی از روابط جمعی، که موجب ایجاد شکل جدیدی از کنش‌های مدنی، شکل گیری شبکه‌ها و شکل گیری نهادهای مدنی متفاوت از گذشته می‌شود.
خانیکی خاطرنشان کرد: پدید آمدن این ویروس، میل به گفت‌وگو و روابط تعاملی در فضای مجازی و ارتباطی را بیشتر می‌کند، زیرا افراد در خانه یا جمع‌های کوچک بیشتر با هم بوده‌اند؛ تسهیلاتی نیز برای برگزاری این جمع‌ها به وجود آمده است و افراد به سادگی با یکدیگر ارتباط برقرار می‌کنند.
وی با بیان اینکه آموزش‌ها، چشم اندازهای تازه‌ای را مطرح می‌کند، افزود: اکنون تلفن همراه که والدین برای استفاده کودکان و نوجوانان خود از آن ترس داشتند، به قطعی‌ترین و اصلی‌ترین ابزار برای انجام تکالیف و ارتباط با مدرسه و دانشگاه تبدیل شده است؛ ارتباطات غیر رسمی نیز به همین نحو در جریان است.
رئیس خوشه مشورتی ارتباطات و رسانه در دانشگاه‌های کشور اظهار کرد: رشد و پیدایش سلبریتی در فضای مجازی، محصول ضعف یا شکل نگرفتن نهادهای مدنی است، زیرا چنانچه نهادهای مدنی قدرتمند وجود داشته باشد، موجی بدین شکل جای آن را نمی‌گیرد.
خانیکی تاکید کرد: به همین دلیل چنانچه نهادهای خیریه و مؤثری وجود داشته باشد، خیلی ضرورتی ندارد که با کمک یک موج سلبریتی کمکی جمع کنیم یا کاری از پیش ببریم.
وی افزود: بین اطلاعات و چگونگی توزیع و دریافت اطلاعات و آموزش‌ها در حوزه ارتباطی، حباب‌هایی بر اساس جمع‌های بسته شکل می‌گیرد؛ اینها گروه‌هایی هستند که برای خود شکل می‌گیرند تا فضای مجازی را به فضای واقعی تبدیل می‌کنند.
رئیس خوشه مشورتی ارتباطات و رسانه در دانشگاه‌های کشور عنوان کرد: این جمع‌ها نفوذ و دایره وسیعی در فضای مجازی دارند، اطلاعات غلط در کنار آنها شکل می‌گیرد و سریع و غافلگیرانه به میدان می‌آیند.
وی تاکید کرد: به نظر می‌آید در این فضای کرونایی به دلیل میل به اخلاقی‌تر شدن، حقوقی‌تر شدن و مدنی‌تر شدن جامعه، باز هم جنبه‌هایی از جامعه در معرض خطر و هراس است. در حال حاضر در فضای مجازی به اندازه کافی کنش، دغدغه و ترس وجود دارد، اما جامعه ما هیچ وقت از این نوع مسائل خالی نمی‌شود و دخمه‌های انعکاس صدا در این شرایط به نحوی خود را وارد فضای مجازی می‌کنند.
رئیس خوشه مشورتی ارتباطات و رسانه در دانشگاه‌های کشور گفت: به میزانی که ما به سمت تقویت همبستگی اجتماعی، تقویت سرمایه اجتماعی، بازسازی اعتماد و بالا بردن ظرفیت‌های مدنی حرکت کنیم و اجازه رشد جامعه مدنی و انجمن‌های داوطلبانه را بدهیم، به همین میزان نگرانی از رشد سلبریتی‌ها که بیشتر از دخمه‌های انعکاس صدا استفاده می‌کنند تا جذابیت‌های فرهنگی و هنری مؤثر، کمتر می‌شود.
نظر شما