به گزارش ایمنا، رضا ارحام صدر، استاد بداهه گویی و بدعت‌گذار مکتب اصفهان در تئاتر کمدی محسوب می‌شود و به قاطعیت می‌توان وی را بنیان‌گذار مکتب کمدی انتقادی در تئاتر ایران دانست. وی مؤسس «گروه هنری ارحام صدر» در سال ۱۳۴۳ بوده است.
بیوگرافی رضا ارحام صدر
رضا ارحام صدر ۱۲ اردیبهشت ۱۳۰۲ خورشیدی در محله پا قلعه اصفهان دیده به جهان گشود. وی دانش‌آموخته رشته فلسفه از دانشگاه اصفهان بود و از پایه‌گذاران تئاتر حرفه‌ای در این شهر محسوب می‌شد.
وی برای اولین بار در دوران دبیرستان روی صحنه رفت. در جشن سالانه دبیرستان ادب معمولاً سه شب نمایش برای معلمان و والدین و بزرگان شهر اجرا می‌گردید ولی در زمان حضور ارحام صدر به دلیل استقبال از آن نمایش که «رفیق ناجنس» نام داشت، تا هفت شب بلیت فروخته شد.
در سال ۱۳۲۷، ناصر فرهمند اولین تئاتر حرفه‌ای را در اصفهان تأسیس و از ارحام صدر برای همکاری دعوت کرد، این تئاتر در دروازه دولت اصفهان و ساختمانی که هم‌اکنون تبدیل به شهرداری شده است قرار داشت. تمام تلاش وی آن بود که نمایش کمدی از حالت فکاهی محض خارج شود و به انتقاد از مسائل سیاسی و اجتماعی نیز بپردازد.
سپس با سرمایه‌گذاری علی‌صدری (پسرعموی ارحام صدر) گروه تئاتر سپاهان شکل گرفت، ولی پس از مدتی ناصر فرهمند همراه گروهی از بازیگران از این گروه جداشده گروه تئاتر اصفهان را شکل دادند. ارحام صدر به همراه نصرت‌الله وحدت در گروه تئاتر سپاهان ماند و با افزوده شدن بازیگران زن به این مجموعه فعالیت گروه به اوج رسید.
پس از مدتی ارحام صدر از این گروه جدا شد و بعدتر گروه نمایشی ارحام را در محل سینما پارس (مولن روژ) واقع در محله جلفای اصفهان پایه‌گذاری کرد.
ارحام صدر در مورد شغل اداری خود گفته بود: "شروع کار اداری من هم این‌گونه بود که در سال ۱۳۲۴ پس از اخذ دیپلم در شرکت سهامی بیمه ایران شعبه اصفهان استخدام شدم و مدت ۳۵ سال خدمت کردم که ۱۶ سال رئیس شعبه بودم و همان زمان از محل درآمد آنجا هتل عباسی در اصفهان ساخته شد."
یکی از محاسن کارهای ارحام صدر، استفاده از لهجه شیرین اصفهانی در اجراهایش بود که نه‌تنها برای اصفهانی‌ها جذاب و دل‌نشین بود، بلکه مردم شهرهای دیگر نیز به لهجه اصفهانی علاقه‌مند شده و جذب صدا و بیان زیبای او می‌شدند. وی دراین‌باره می‌گوید: تئاتر ما به‌واقع در سراسر ایران مطرح بود و حتی نام آن در خارج از ایران و اذهان ایرانیانی که در خارج از کشور زندگی می‌کردند، ماندگار شد.
وی به دلیل نقش انتقادی در نمایشنامه‌های خود از توجه زیادی بین توده مردم برخوردار بود. ارحام صدر، استاد بداهه گویی و بدعت‌گذار مکتب اصفهان در تئاتر کمدی ایران بود و حاصل چند دهه فعالیت هنری وی ایفای نقش در حدود ۱۵۰ تئاتر و ۲۰ فیلم سینمایی است.
ارحام صدر در سال ۱۳۳۶ با فیلم شب‌نشینی در جهنم وارد سینما شد و در فیلم‌هایی چون علی واکسی، ستاره‌ای چشمک زد، مردان خشن، جعفرخان از فرنگ برگشته، نصف جهان و افسانه شهر لاجوردی ایفای نقش کرد.
رضا در سه دهه ۴۰، ۵۰ و ۷۰ مقابل دوربین سینما قرار گرفت.
ارحام صدر پس از انقلاب به دلیل کهولت سن کمتر کار هنری انجام می‌داد و پس از انقلاب از او، فیلم نصف جهان به یادگار مانده است. ماجرای فیلم نصف جهان از این قرار است که یک کارگردان سینما به زادگاهش اصفهان می‌رود تا فیلمی درباره تاریخ فرهنگ شهر خود بسازد. او ناگهان یکی از شخصیت‌های فیلم‌نامه خود را می‌بیند و او را دنبال می‌کند. کارگردان، به خاطر قهرمان خود با گشت‌وگذار در گوشه و کنار و مشاهده آثار تاریخی شهر آنچه را که بر زادگاهش رفته و بر معماری شهر تأثیر گذاشته در ذهن مرور می‌کند.
او پس از بررسی هجوم‌هایی که در طول تاریخ به شهر شده به زمان حال می‌رسد که شهر توسط هواپیماهای عراقی بمباران می‌شود. کار فیلم‌برداری بر اثر حملات موشکی متوقف می‌شود. گروه فیلم‌برداری شهر را ترک می‌کند اما کارگردان برای پیدا کردن قهرمان گمشده‌اش در شهر می‌ماند.
وی در سال ۶۶ در فیلم «جعفر خان از فرنگ برگشته» علی حاتمی، سال ۷۰ در «افسانۀ شهر لاجوردی» به کارگردانی محمد علی نجفی، سال ۷۱ در فیلم «نصف جهان» اثر مرتضی عاملی، سال ۸۳ در مستند «شکر پاره» و سال ۸۴ در فیلم ویدئویی «درسا» از محسن دامادی بازی کرد.
آخرین فعالیت سینمایی ارحام‌صدر به فیلم ویدئویی "درسا" محسن دامادی در سال ۱۳۸۴ برمی‌گردد. ارحام صدر درباره‌ی این مستند گفته بود: "دیدیم کسی به ما محل نمی‌گذارد و هنرپیشه‌های معروفی چون ناصر فرهمند، منوچهر وکیل و رفیعی از اصفهان مرحوم شدند و هیچ نامی از آن‌ها نمانده است و تصمیم گرفتیم خودمان کاری برای خودمان بکنیم. "
درگذشت ارحام صدر
رضا ارحام صدر به دلیل کهولت سن در سال ۱۳۸۷ در سن ۸۵ سالگی در منزل از دنیا رفت.
پیکر وی در قطعه نام‌آوران باغ رضوان اصفهان به خاک سپرده شد.
آثار رضا ارحام صدر
برخی از آثار هنری رضا ارحام صدر عبارت‌اند از:
- کی دسته گل به آب داده؟
- لج و لجبازی
- جاده زرین سمرقند
- داماد فراری
- زن و عروسک‌هایش
- ستاره‌ای چشمک زد
- مردان خشن
- جعفرخان از فرنگ برگشته
- افسانه شهر لاجوردی
- مستند «شکرپاره»
- نصف جهان
- افسانه شهر لاجوردی
- جعفرخان از فرنگ برگشته
- جوجه فکلی
- اکبر دیلماج
- پریزاد
- مستأجر
- یک اصفهانی در نیویورک
- شب‌نشینی در جهنم
- برخی از آثار تلویزیونی رضا ارحام صدر
- علاءالدین و چراغ جادو
- هزار و یک شب
- خانواده حاج لطف الله
- برخی از آثار نمایشی رضا ارحام صدر
- خلیفه یک روزه
- رفیق ناجنس
- بوقلمون‌ها
- کدام‌یک از دو
- دلقک‌ها
- خروس بی‌محل
- من می‌جوام
- دیوانه
- اداره کاریکاتور سازی
نظر شما