به گزارش خبرنگار ایمنا، قانون هدفمند کردن یارانه‌ها، دولت را مکلف به پرداخت یارانه حمایتی حمل و نقل عمومی در شهرها و کلانشهرها کرده است؛ بر اساس این قانون و برنامه‌های توسعه کشور، منابع مالی تأمین این یارانه بودجه و درآمدهای عمومی کشور است.
قانونگذار در تعیین سهم دولت، شهرداری و سازمان اتوبوسرانی سازوکاری را مشخص کرده است، اما متأسفانه در چند سال اخیر دولت به تعهدات خود در این زمینه عمل نکرده است. بر اساس این تکلیف قانونی ۳۰ تا ۴۰ درصد هزینه‌های اتوبوسرانی باید توسط شرکت واحد اتوبوسرانی، ۳۰ درصد شهرداری و ۳۰ درصد از سوی دولت پرداخت شود.
شهرداری‌های کشور و از آن جمله شهرداری کلانشهر اصفهان تاکنون بارها برای وصول مطالبات خود در این زمینه مکاتبات و رایزنی‌هایی کرده‌اند، اما گویا تاکنون به نتیجه نرسیده و همه ساله بر میزان مطالبات شهرداری افزوده می‌شود؛ به طوری که در حال حاضر میزان مطالبات اتوبوسرانی اصفهان از دولت طی سال‌های ۸۹ تا ۹۸ افزون بر سه هزار میلیارد ریال بابت یارانه بلیت (ماده هشت قانون هدفمندی یارانه‌ها و ماده دو آئین نامه اجرایی آن) است.
این در حالی است که شهرداری علاوه بر عدم دریافت مطالبات، در ماه‌های گذشته به دلیل شیوع ویروس کرونا در راستای حفظ سلامت شهروندان، برای ضدعفونی کردن وسایل حمل و نقل عمومی شهر، اجرای طرح فاصله گذاری اجتماعی و توزیع بسته‌های بهداشتی و آموزشی هزینه‌های زیادی را متحمل شده است.
در این باره با «داریوش امانی» معاون حمل و نقل و ترافیک شهردار اصفهان گفت گویی انجام داده‌ایم که در ادامه مشروح آن از نظرتان می‌گذرد:
اقدامات انجام شده در حوزه حمل و نقل و ترافیک شهرداری برای مقابله با کرونا چه بود؟
با شیوع ویروس کرونا، بر اساس ابلاغیه اولیه شهردار اصفهان اقداماتی را انجام دادیم، از جمله اینکه در اسرع زمان نسبت به ضدعفونی ناوگان اتوبوسرانی، مترو و تاکسیرانی اقدام شد. جز اولین معاونت‌هایی بودیم که با حوزه بهداشت و درمان استان جلسه‌ای را برگزار کرده و پیرو آن مسائل آموزشی را برای رانندگان و راهبران حوزه حمل و نقل عمومی اعلام کردیم.
در مرحله بعد بر اساس پروتکل‌های بهداشتی ابلاغ شده نسبت به کاهش سرویس‌دهی اتوبوسرانی در شهر اقدام و طرح زوج و فرد لغو شد، همچنین در تابلوهای متغیر خبری سطح شهر و به صورت اطلاع رسانی در ایستگاه‌ها برخلاف میل باطنی که همیشه مردم را به استفاده از حمل و نقل عمومی تشویق می‌کنیم، به دلیل شرایط به وجود آمده از آنها خواستیم برای سفرهای درون شهری خود از وسایل شخصی استفاده کنند. در ادامه با توجه به شدت شیوع کرونا، ناوگان اتوبوسرانی را تعطیل کردیم، اما اکثر روزها با ظرفیت ۲۰ درصد فعالیت انجام می‌شد.
پس از آنکه مقرر شد فعالیت کسب و کارهای کم ریسک‌تر از سر گرفته شود، برای رعایت فاصله‌های اجتماعی ناوگان اتوبوسرانی شهر را فعال و بر اساس تقاضای سفر مدیریت کنیم. اطلاع‌رسانی در ایستگاه‌های اتوبوسرانی و اتوبوس‌های شهر با توزیع بروشور انجام و نشانه‌گذاری برای اجرای طرح فاصله گذاری صورت گرفت و پویش ترافیک شهر با تولید انیمیشن برای اطلاع رسانی و آگاه‌سازی شهروندان اقدام کرد.
در حال حاضر ۵۷۰ اتوبوس حدود ۱۰۰ هزار مسافر در شهر جابجا می‌کند، البته چنانچه تعداد مسافران افزایش یابد، این آمادگی وجود دارد که تعداد ناوگان را بیشتر کنیم چنانچه در خطوطی که احتمال تجمع در بعضی از ساعات روز وجود داشت، تعداد اتوبوس‌ها را افزایش دادیم تا فاصله گذاری اجتماعی رعایت شود.
با محدود شدن فعالیت خطوط اتوبوسرانی در شهر، چه تعداد از ناوبران بیکار شدند و چه تمهیداتی برای آنها در نظر گرفته شد؟
با کاهش سرویس‌دهی ناوگان، رانندگان اتوبوسرانی تقسیم‌بندی شدند؛ عده‌ای آماده باش و مشغول فعالیت و تعدادی دیگر مرخصی بودند اما مزایای قانونی خود را دریافت می‌کردند. در واقع هیچ راننده‌ای در این مدت بیکار نشد، تنها مزایایی که به آنها تعلق می‌گرفت، کمتر شد که این موضوع شامل همه همکاران در شهرداری بود.
شرکت‌های فعال بخش خصوصی از این بحران ضرر و زیان‌هایی دیدند که بر این اساس شهردار اصفهان و تعدادی از شهرداران کلانشهرها نامه‌ای به معاون اول رئیس جمهور ارسال کردند. معاون اول رئیس جمهور نامه را به وزارت تعاون ارجاع دادند که با نظر مساعد به این موضوع رسیدگی شود. منتظر نتیجه هستیم و البته انتظار داریم که با توجه به حمایت دولت از اقشار آسیب پذیر، رانندگان نیز شامل این موضوع شوند تا کسانی که در بخش خصوصی فعال بوده یا همچون رانندگان تاکسی متضرر شدند بتوانند از مزایای بیمه بیکاری در آن ایام استفاده کنند.
بیمه رانندگان تاکسی مشمول استفاده از مزایای بیمه بیکاری نمی‌شود؟
بله، در مجموع ۵۰ درصد پرداخت حق بیمه رانندگان جاده‌ای و شهری بر اساس قانون هدفمندی یارانه‌ها توسط دولت پرداخت می‌شود و به همین علت استفاده از مزایای بیمه بیکاری مورد تأیید وزارت رفاه نبود زیرا این اقدام را یارانه دوم می‌دانستند و به همین دلیل مکاتبات شهرداران کلانشهرها با معاون اول رئیس جمهور انجام شد.
میزان خسارات به اتوبوسرانی به دلیل کاهش میزان سرویس‌دهی به مسافران چقدر بود؟
بر اساس قانون ۳۰ تا ۴۰ درصد هزینه‌های اتوبوسرانی باید توسط شرکت واحد اتوبوسرانی، ۳۰ درصد شهرداری و ۳۰ درصد از سوی دولت پرداخت شود، این در حالی است که دولت از چند سال پیش تاکنون سهم مربوط به خود را پرداخت نکرده و سهم مربوط به دولت توسط شهرداری پرداخت شده است.
البته دولت برای استفاده از اوراق مشارکت کمک‌هایی را به شهرداری‌ها انجام داده، اما سهم مربوط به یارانه کمکی به بلیت اتوبوسرانی و مترو را پرداخت نکرده و به همین دلیل ۳۰ درصد سهم دولت نیز توسط شهرداری پرداخت شده است. قبل از کرونا، شهرداری اصفهان ماهانه به طور میانگین با احتساب بازسازی اتوبوس‌ها بین هفت تا هشت میلیارد تومان به هزینه‌های اتوبوسرانی کمک می‌کرد.
نکته مهم و قابل توجه اینکه میانگین هزینه بلیت هر سفر برای شهروندان ۷۵۰ تومان است، اما هزینه واقعی آن حدود سه هزار تا سه هزار و ۵۰۰ تومان بوده و این تفاوت قیمت بلیت پرداختی شهروندان با هزینه واقعی هر سفر توسط شهرداری پرداخت می‌شود.
با شرایط به وجود آمده بر اساس برآوردهای انجام شده تا پایان فروردین ماه، حدود ۱۵ میلیارد تومان میزان ضرر و زیان اتوبوسرانی بوده است زیرا درآمد ۳۰ درصدی خود را نداشته و البته جبران این خسارت به شهرداری منتقل می‌شود و شهرداری باید یارانه بیشتری را بپردازد؛ امیدواریم از اواسط اردیبهشت ماه شرایط اتوبوسرانی روز به روز بهتر شود. البته با آغاز فعالیت کسب و کارهای کم ریسک‌تر در شهر، آمار مسافران به مرور افزایش یافت و در حال حاضر به ۱۰۰ هزار نفر در روز رسیده است.
میزان مطالبات شهرداری از دولت چقدر بوده و برای وصول آنچه اقداماتی انجام شده است؟
شهرداری اصفهان برای وصول مطالبات مستقیماً مکاتباتی را انجام داده، همچنین از طریق سازمان همیاری شهرداری‌ها در تهران، پیگیری‌هایی انجام شده است.
دولت برای پرداخت یارانه بلیت مترو و اتوبوس باید به تعهدات خود عمل کند، در حال حاضر میزان مطالبات اتوبوسرانی اصفهان از دولت در سال‌های ۸۹ تا ۹۸ افزون بر سه هزار میلیارد ریال بابت یارانه بلیت (ماده ۸ قانون هدفمندی یارانه‌ها و ماده دو آئین نامه اجرایی آن) است البته دولت در زمینه‌های دیگر کمک‌هایی را انجام داده که از جمله آنها انعقاد تفاهم نامه‌ای با سازمان برنامه برای استفاده از تسهیلات کم‌بهره جهت بازسازی ۷۰۰ دستگاه اتوبوس است.
از مجموع ۱۰۰ دستگاه اتوبوس خریداری شده، چه تعداد وارد اصفهان شده، مابقی اتوبوس‌ها با توجه به نیاز افزایش ناوگان آیا برنامه‌ای برای خرید اتوبوس در سال جاری دارید؟
اتفاق بسیار بزرگی که افتاد این بود که خوشبختانه شهرداری اصفهان به عنوان نخستین شهرداری کشور توانست از دولت برای خرید اتوبوس و تقویت BRT، اوراق مشارکت دریافت کند. شهرداری اصفهان باید از ۳۰ درصد اوراق مشارکت برای اقدامات زیرساختی و ۷۰ درصد آن را برای خرید اتوبوس هزینه می‌کرد.
خوشبختانه با پیگیری‌های صورت گرفته با یکی از کارخانجات ساخت اتوبوس وارد مذاکره شده و ابتدا برای خرید ۷۰ اتوبوس برنامه ریزی و در ادامه ۳۰ دستگاه دیگر نیز خریداری کردیم. در حال حاضر ۷۰ دستگاه از اتوبوس‌ها وارد پارکینگ‌های اتوبوسرانی شده، اما هنوز به ناوگان اضافه نشده زیرا ظرفیت مسافران مشخص نیست، هرچقدر ظرفیت مسافر بالا برود این اتوبوس‌ها یکی یکی وارد ناوگان می‌شود. از سوی دیگر با نهایی شدن قراردادهای بازسازی اتوبوس‌ها، تعدادی از اتوبوس‌ها برای بازسازی از خطوط خارج می شده و این اتوبوس‌ها به عنوان پشتیبان به چرخه سرویس‌دهی اضافه خواهد شد.
با توجه به تعهدی که به دولت داده ایم تا پایان شهریور حداقل باید ۳۰۰ دستگاه از اتوبوس‌های شهر را بازسازی کنیم، از این رو قراردادی را با شرکت‌های سازنده اتوبوس منعقد خواهیم کرد و امیدواریم از آخر اردیبهشت فرایند بازسازی را آغاز کنیم.
در حال حاضر چه اقداماتی در اتوبوس‌های شهر برای اجرای طرح فاصله‌گذاری اجتماعی انجام شده است؟
در مرحله نخست نشانه گذاری و خط کشی نزدیک به ۲۰۰ ایستگاه پُرتردد اتوبوس انجام شد و نسبت به نصب بنر و بروشورهای آموزشی در ایستگاه‌ها و اتوبوس‌های شهر اقدام شد. تذکرات لازم به مسافران اتوبوس داده شد که اگر قصد استفاده از از ناوگان حمل و نقل عمومی را دارند، حتماً از دستکش و ماسک استفاده کنند.
با توجه به لغو طرح زوج و فرد خودروها، بازرسی‌های محسوس و نامحسوس بعضی از خطوط اتوبوسرانی را انجام دادیم تا در صورت نیاز تزریق اتوبوس به خطوط پُر مسافر را انجام دهیم. با اقدامات انجام شده، خوشبختانه تاکنون گزارشی مبنی بر شلوغی یا ازدحام در اتوبوس‌های شهر اعلام نشده است.
مواردی از ابتلای رانندگان اتوبوس به کرونا گزارش شده است؟
در ایام آغاز شیوع ویروس کرونا، پنج نفر از رانندگان اتوبوس به این بیماری مبتلا شدند، اما خوشبختانه در حال حاضر تمامی آنها در سلامت کامل هستند و هیچ مورد جدیدی از ابتلا گزارش نشده است. پس از اعلام فعالیت کسب و کارهای کم ریسک برای رانندگان، تجهیزات کامل اعم از ماسک، دستکش، کاور برای جداسازی کابین راننده با مسافر و… فراهم شد
با توجه به شرایط به وجود آمده، آیا امکان پرداخت کرایه تاکسی به صورت الکترونیکی وجود دارد؟
با پیگیری‌های انجام شده امکان پرداخت کرایه تاکسی به صورت الکترونیکی با استفاده از بارکد خوان QR در اصفهان فراهم شده و تا چند روز آینده اجرایی می‌شود. هدف از راه‌اندازی بارکد خوان QR برای تاکسی‌های شهر، مقابله و پیشگیری از شیوع ویروس کرونا و تأمین ایمنی بیشتر رانندگان و شهروندان است. کیف پول الکترونیک به صورت رایگان در اختیار رانندگان تاکسی قرار می‌گیرد و همشهریان می‌توانند کرایه تاکسی را با آپ مربوط پرداخت کنند.
چه میزان خسارات از زمان تعطیل شدن خط یک متروی اصفهان به لحاظ نیروی انسانی و مالی وارد شده است؟
با شیوع ویروس کرونا ضدعفونی رام‌ها و ایستگاه‌های مترو انجام شد، اما با توجه به تعطیلی مدارس و دانشگاه‌ها تعداد مسافران آن از ۱۰۰ هزار نفر در روز به حدود ۱۵ هزار تا ۲۰ هزار نفر کاهش یافت و به همین دلیل باتوجه به شرایط ایجاد شده تصمیم بر تعطیلی فعالیت مترو گرفتیم. در حال حاضر نیز این آمادگی وجود دارد که در صورت افزایش تعداد مسافران خطوط موازی اتوبوس با مترو، فعالیت این وسیله نقلیه پاک و ارزان را از سر بگیریم، البته فعالیت دوباره مترو در گرو تصمیم ستاد مقابله با کرونا در استان است.
با هماهنگی کمیته فاصله گذاری اجتماعی شهرداری اصفهان جهت مقابله با کرونا و افزایش ایمنی شهروندان، واگن‌های متروی اصفهان با استفاده از تکنولوژی UVC که توسط دانشگاه صنعتی ساخته شده، ضدعفونی می‌شود.
نیروهای مترو فعال هستند زیرا مترو مجموعه‌ای استندبای است و باید دستگاه‌های آن به روز رسانی و امور روزمره انجام شود. نکته دیگر اینکه مترو باید ماهانه دو و نیم میلیارد تومان درآمد داشته باشد که در فروردین ماه این درآمد را نداشتیم، در مجموع با احتساب کاهش تعداد مسافران در اسفندماه حدود سه و نیم میلیارد تومان ضرر مالی به مترو وارد شد؛ از سوی دیگر هزینه‌های ماهانه مترو حدود شش میلیارد تومان برای پرداخت حقوق همکاران، نگهداری خط و غیره… بر قوت خود باقی بود و البته جبران این خسارات به شهرداری فشار زیادی وارد می‌کند. نرخ بلیت مترو سال گذشته ۱,۰۰۰ تومان بود، در حالی که هزینه سفر هر مسافر برای شهرداری شش هزار تومان تمام می‌شد و پنج هزار تومان یارانه را خود شهرداری پرداخت می‌کرد.
با شیوع ویروس کرونا در شهر، فعالیت کارگاه‌های خط دو مترو از چه زمانی متوقف شد؟
فعالیت بعضی از کارگاه‌های خط دو مترو از ۲۰ اسفند ماه تعطیل و تعدادی دیگر محدود شد، اما از ۱۶ فروردین ماه امسال بعضی از کارگاه‌ها فعالیت خود را از سر گرفتند. در این بخش نیز با توجه به برنامه‌های زمانبندی پروژه‌ها، دچار عقب ماندگی شدیم که امیدواریم تا پایان سال با افزایش ساعات فعالیت جبران شود. در حال حاضر تمام کارگاه‌های خط دو بر اساس دستورالعمل‌های HSE فعال است و پروتکل‌های بهداشتی به پیمانکاران ابلاغ شده و در کارگاه‌ها رعایت می‌شود.
چه اقداماتی در بخش ناوگان تاکسیرانی برای حفظ سلامت رانندگان و مسافران انجام شد؟
با شیوع ویروس کرونا تعداد مسافران تاکسی در شهر نیز کاهش یافت، از این رو مکاتبه لازم برای استفاده از بیمه بیکاری مطرح و پیگیری لازم برای بهره‌مندی رانندگان تاکسی از یارانه سوخت انجام شد.
ضدعفونی کردن تاکسی‌ها و آموزش رانندگان تاکسی برای رعایت مسائل بهداشتی از دیگر اقدامات انجام شده بشمار می‌رود؛ البته ایجاد کاورهایی در تاکسی‌ها برای جداسازی رانندگان از مسافران و رعایت پروتکل‌های سه نفر مسافر انجام شد. مکاتبه‌ای با استانداری اصفهان انجام شده تا با توجه به مشکلات معیشتی رانندگان تاکسیرانی و کاهش یک نفر مسافر، هزینه مربوطه از سه نفر مسافر دیگر دریافت شود تا ضرر و زیان آنها را جبران شود.
تا دو هفته آینده نیز تکلیف هزینه سرویس مدارس مشخص خواهد شد؛ در صورتی که مدارس به صورت قطعی و با اعلام رسمی ستاد کرونای کشور و وزارت آموزش و پرورش تعطیل شد، در کارگروه ماده ۱۸ تصمیم گیری خواهد شد و نسبت به مطالبات والدین اقدامات لازم انجام می‌گیرد.
رانندگان سرویس مدارس بر اساس قرارداد منعقد شده نسبت به روزهایی که سرویس انجام داده‌اند، هزینه دریافت می‌کنند، بنابراین مطالبات آنها در ازای روزهایی که سرویس‌دهی انجام می‌دهند، محاسبه و الباقی باید به والدین برگشت داده خواهد شد.
گفت و گو از راضیه کشاورز خبرنگار سرویس کلانشهر خبرگزاری ایمنا
نظر شما