به گزارش خبرنگار ایمنا؛ در فرهنگ ایرانیان باستان روز سیزدهم هر ماه تیر روز نامیده می‌شد و باور بر این بود که این روز متعلق به ایزد تیر است. تیر در زبان اوستایی «تیشتَریَه» و در زبان پهلویه «تیشتر» خوانده می‌شود، و هم نام تیشتر، ایزد باران می‌باشد. با توجه به اطلاق گرفتن نام ایزد باران، می‌توان گفت که تیر در نزد ایرانیان باستان نمادی از رحمت الهی بوده‌است.
شواهد از دوران صفویه نشان می‌دهد که در این روز زنان بدون رو بنده از خانه‌ها خارج می‌شده و به پایکوبی می‌پرداختند. پس می‌توان نتیجه گرفت که روز سیزدهم ماه در فرهنگ ایران و تاریخ ایران نه تنها معنی شوم و منفی نداشته؛ بلکه نمادی از رحمت الهی و نشانه مثبت تلقی می‌شده است. حال این دوازده روز عید و پایکوبی و شادی سال نو و بهار را هم در نظر بگیریم؛ چطور ممکن است سیزدهمین روز بهار و سال نو نحس باشد؟
برخی ردپای شوم بودن این روز را در دوران قاجار یافته‌اند و برخی آن را اشاعه یافته از فرهنگ نورسه و فرهنگ غربی می‌دانند. (همچون دروغ سیزده که اشاعه یافته از دروغ ماه آپریل است و ریشه ایرانی ندارد) ادوارد یاکوب پولاک در سفرنامه خود درباره مراسم سیزده‌به‌در چنین می‌نویسد: «سرانجام روز سیزدهم، یعنی آخرین روز عید فرامی‌رسد. مطابق با یک رسم کهن، گویا تمام خانه‌ها در چنین روزی معروض خطر ویرانی هستند. به همین دلیل همه از دروازه شهر خارج می‌شوند و به باغ‌ها روی می‌آورند.»
اما در حقیقت منابع تاریخی قدیمی‌تر درباره آئین و سنت‌های ایرانیان چیز دیگری می‌گوید. هیچ منبع یا محققی سیزده نوروز را بدشگون ندانسته است. این روز برای در آغوش کشیدن طبیعت بوده است نه فرار به دامان آن.] ٢ [ایرانیان قدیم پس از دوازده روز جشن گرفتن و شادی کردن، که به یاد دوازده ماه سال است، روز سیزدهم نوروز، که آن را فرخنده می‌دانستند، به باغ و صحرا می‌رفتند و شادی می‌کردند و در حقیقت با این ترتیب دوره‌ی نوروز را به پایان می‌رسانیدند.
ترس از عدد سیزده و ریشه این خرافه چندان مشخص نیست. اما به نظر می‌رسد ریشه این باور به مسیحیت بر می‌گردد و گفته می‌شود در شام آخر عیسی مسیح (ع)، این نفر سیزدهم بود که به او خیانت کرد. رد پای این باور را در تفکرات اسلامی نمی‌توان جست. همانطور که امیرالمومنین علی (علیه السلام) می‌فرمایند: منشأ بدبختی و شومی تو در خودت است و راه درمان آن هم در خودت است. روز و مخلوق خداوند را بناید با این الفاظ آلوده سازیم.
نظر شما