بیژن براتی در گفتوگو با خبرنگار ایمنا در خصوص اهمیت حفظ بهداشت روانی کودکان در شرایط فعلی با وجود بحران ویروس کرونا، اظهار کرد: برای بهداشت روان خانواده و اینکه کودکان بتوانند از این بحران عبور کنند نکته اول این است که خانوادهها باید شرایط را بپذیرند و در خصوص برخی از کارها و رفتارهای خود بازنگری داشته باشند و این اتفاق نباید باعث نگرانی و اضطراب افراد شود.
وی با بیان اینکه همیشه در زندگی این شرایط را تجربه کردیم، افزود: در واقع پذیرش این شرایط خاص زمانی به خوبی اتفاق میافتد که تغییر رفتار داشته باشیم و بتوانیم خود را بر اساس شرایط روحی و روانی با شرایط وفق دهیم و در این حالت تأثیر انسان بر محیط رخ میدهد.
این مشاور کودک و خانواده، تصریح کرد: کسانی که پذیرش شرایط خاص را ندارند محیط بر روی آنها اثر میگذارد اما پذیرش این شرایط به اشخاص کمک میکند که بر روی محیط اثر گذاشته و آن را تغییر دهند تا امکان خوب زندگی کردن را داشته باشند.
وی با تاکید بر اهمیت تغییر رفتار و افزایش مراقبت در شرایط کنونی جامعه، گفت: باید در ارتباط با اقوام و دوستان مراقبت لازم را داشته باشیم، از حضور در تجمعات، مهمانیها، عروسیها و دورهمی ها خودداری کنیم و با پذیرش این شرایط میتوانیم تغییر در هنجارها و برنامههای خود داشته باشیم.
تهدید را تبدیل به فرصت کنیم
براتی ادامه داد: نکته دوم اینکه باید از این شرایط خاص استفاده لازم را برده و و اکنون که در تهدید یک ویروس قرار گرفتیم تلاش کنیم تا تهدید را تبدیل به فرصت کنیم و مطابق توصیههای وزارت بهداشت کمتر از منزل خارج شده و نکات بهداشت فردی و خود مراقبتی را مد نظر قرار دهیم.
وی با اشاره به اینکه نکته سوم حائز اهمیت در شرایط کنونی توجه به کودکان است، اظهار کرد: در زندگی روزمره رفتن به پارک، مهمانی، مدرسه و مهد کودک برای کودکان وجود دارد اما در شرایط فعلی نگه داشتن کودکان در خانه به خصوص برای مادران کار بسیار سختی بوده و نیازمند برنامه ریزی برای استفاده مطلوب از اوقات فراغت آنها، دادن مسئولیت و مهارت آموزی و آموزش سواد رسانهای است، باید این آموزشها متنوع و بر اساس ذوق و سلیقه کودکان باشد.
این خانواده درمانگر نکته چهارم را اهمیت امید آفرینی در شرایط خاص فعلی دانست و افزود: متأسفانه طی هفتههای اخیر در خانواده و در فضای مجازی شاهد انتشار خبرهایی هستیم که موجب ایجاد دلهره، یاس و ناامیدی در بین مردم شده است، به طور یقین این یاس و ناامیدی تأثیر بسیار نامطلوبی بر روی کودکان به دنبال دارد. به دلیل اینکه کودکان زیر سن هفت سال تفکر انتزاعی برای تحلیل بسیاری از مسائل را ندارند و این اتفاق باعث میشود دچار تحولهای ناسازگاری شوند که در آینده با رفتارهای نامطلوب بروز میکند.
وی تاکید کرد: از خانوادهها انتظار داریم که از دنبال کردن اخبار این بیماری به خصوص در مورد تعداد مرگ و میر و تعداد افراد درگیر و گسترش آن در کشورهای مختلف به طور جدی خودداری کنند و در حضور کودکان حرفهای ناامید کننده و یاس آور نزنند.
براتی نکته پنجم را ارائه آموزشهای به خود مراقبتی به کودکان در فرصت پیش آمده دانست و ادامه داد: برای اینکه کودک بیاموزد در مقابله با یک بیماری ویروسی چه نکاتی رعایت کند به طور یقین آموزشهای خود مراقبتی به کودکان و دادن مسئولیت به آنها در مورد ضدعفونی کردن محیط خانه باعث افزایش عزت نفس آنها میشود.
وی با اشاره به اینکه پیگیری اخبار ویروس کرونا منابع غیر معتبر و رسانههای جعلی ششمین نکته قابل توجه است، اظهار کرد: متأسفانه اکنون بسیاری از شبکههای ماهوارهای و رسانههای مختلف در فضای مجازی و در رسانههای دیداری و شنیداری به مردم ایران القا میکنند که این ویروس خطرناک بوده، امکانات بهداشتی کشور جوابگو نیست و مسئولیت پذیری در این زمینه کم است و با این ترفند باعث ایجاد وحشت مردم، یاس و نا امیدی و معضل شکنجه خاموش آنها شده و مردم را آماده پذیرش مرگ خاموش میکنند.
این مشاور کودک و خانواده، خاطرنشان کرد: بهترین دفاع حمله است و نکته هفتم استفاده از این استراتژی است، برای دفاع در مقابله با ویروس کرونا است، بنابراین با مجهز کردن خود و آمادگی روحی، روانی، رفتاری، ذهنی و عملی میتوان به مقابله با این ویروس پرداخت.
خطای فاجعه سازی و بزرگ نمایی
وی با بیان اینکه نکته هشتم که مورد تاکید روانشناسان است اینکه در این شرایط افراد دچار دو نوع خطای شناختی بزرگ نمایی، فاجعه سازی، خطای شناختی، ساده انگاری و کوچک نمایی میشوند، افزود: طی دو هفته اخیر شاهد بودم بعضی از شهروندان از خطای شناختی اول استفاده کرده در برابر این ویروس فاجعه سازی و بزرگ نمایی کردند که مرگ شأن قطعی است.
به گفته براتی، در مقابل این تفکر افرادی نیز بودند که نسبت به این موضوع با ساده انگاری و کوچک نمایی برخورد کرده و از این خطای شناختی استفاده میکنند، این اشخاص هنگامی که با توصیه و سفارش روانشناسان و شهروندان مواجه میشوند استفاده از اصطلاحاتی مانند «ما منتظر این ویروس هستیم»، «حالا مگر چی هست» استفاده میکنند که کلمات مناسبی نیست و باید توصیههای بهداشتی را جدی گرفت.
این خانواده درمانگر نکته نهم را توجه به بهداشت روان به منظور بهبود سیستم دفاعی و بهداشتی بدن دانست و گفت: متأسفانه اکنون در جامعه شاهدیم که استرس و نگرانی در افراد به وجود آمده و این اتفاق ناخودآگاه باعث کاهش سیستم ایمنی بدن شده افراد را در مقابل این ویروس ناتوانتر میکند، باید بهداشت روان خود و خانواده را در این شرایط حفظ کنیم.
وی با تاکید بر اینکه نکته دهم اینکه متأسفانه در فضای مجازی شاهد هستیم افرادی با استفاده از موضوعات مذهبی در قالب دینی و مسائل مذهبی میخواهند بعضی از رفتارهای درست علمی را زیر سوال ببرند، گفت: مطابق توصیه ائمه و معصومین (ع) دین اسلام دین عقلانیت بوده و خرافی نیست و به نظافت و بهداشت توصیه زیادی دارد. توسل و توکل به خدا و ائمه و استفاده از دعا و فضای مذهبی منافاتی با رعایت نکات بهداشتی ندارد و باید از انتشار کلیپهای گمراه کننده که باعث وهن دین اسلام و سو استفاده دشمنان میشود در فضای مجازی اجتناب کرد.
نظر شما