به گزارش خبرنگار ایمنا، درگیری نظامی بین کشورهای جهان پس از انقلاب صنعتی، شکل تازه ای به خود گرفت و تکنولوژی‌های جنگی وارد مرحله جدیدی از پیشرفت شد؛ امروزه برخی کشورهای تولید کننده جنگ افزار و سلاح‌های پیشرفته در بستر نبردهای تاکتیکی پیشرفته نسل سوم هستند؛ بخش قابل توجهی از توسعه نظام اقتصادی خود را بر فروش اسلحه و جنگ افزار قرار داده اند و هر سال میلیاردها دلار از فروش اسلحه درآمد دارند.
۱۶،۴ درصد اقتصاد آمریکا وابسته به فروش جنگ‌افزارهای نظامی است
یکی از ابرقدرت‌های تولید سلاح در جهان، ایالات متحده آمریکاست و به اذعان برخی مقامات وزارت دفاع این کشور، فعالیت کاری و تامین مخارج زندگی مردم در سه ایالت مهم آمریکا شامل کارولینای شمالی، اوهایو و ماساچوست به فروش جنگ‌افزارهای نظامی تولیدی وابسته است. بانک جهانی در پایان سال ۲۰۱۸ میلادی با انتشار یک گزارش از وضعیت درآمد کشورهای جهان، اعلام کرد بیش از ۱۶.۴ درصد از نظام اقتصادی ایالات متحده به ساخت و فروش جنگ افزار وابسته است و بدون تولید سلاح، بخش قابل توجهی از درآمدهای دولت آمریکا بر باد خواهد رفت.
همچنین آخرین گزارش مالی اَپِک (سازمان همکاری‌های اقتصادی آسیا و اقیانوسیه) از وضعیت تبادلات تجاری در منطقه غرب آسیا نشان می‌دهد خاورمیانه بزرگ‌ترین بازار برای مصرف سلاح‌های تولید آمریکاست، بیش از ۴۹ درصد همکاری‌های اقتصادی ایالات متحده با کشورهای غرب آسیا صورت می‌گیرد و منفعت فروش سلاح به کشورهای عربی در این منطقه برای آمریکا بسیار زیاد است و برای توسعه اقتصادیش حیاتی است.
بزرگ‌ترین خریداران جنگ افزارهای آمریکایی
آژانس همکاری امنیت دفاعی پنتاگون در اواخر سال مالی ۲۰۱۸ میلادی اعلام کرد که صادرات تجهیزات نظامی و جنگ افزار از ایالات متحده به کشورهای خاورمیانه در این سال به بیش از ۵۷ میلیارد و ۷۱۰ میلیون دلار رسیده و بر اساس آمار رسمی وزارت نفت ایران، این بخش از درآمد آمریکا، با درآمد نفتی کشورمان در سال‌های پیش از تحریم برابری می‌کند؛ این آمار بیش از پیش بر نقش جنگ افروزی آمریکا بر رونق اقتصادش تاکید می‌کند.
گمانه زنی‌ها و آمار نهادهای اقتصادی بین المللی نشان می‌دهد، عربستان سعودی بزرگ‌ترین مشتری تجهیزات نظامی و جنگ افزارهای آمریکایی است و هر سال بیش از ۱۸ درصد از تسلیحات نظامی تولیدی ایالات متحده با ارزشی بالغ بر ۱۰ میلیارد دلار به این کشور صادر می‌شود. دومین خریدار بزرگ جنگ افزارهای آمریکایی در خاورمیانه، امارات متحده عربی با هفت میلیارد دلار ارزش صادرات در طول سال است و بحرین با خرید سالانه چهار میلیارد دلار تجهیزات جنگی از ایالات متحده، در جایگاه سوم قرار گرفته و بیشترین تعداد خرید هواپیماهای اف -۱۶ نیز توسط این کشور انجام شده است.
خاورمیانه که روزگاری انبار انرژی جهان بود، انبار سلاح شده است
سمیرا شعبان نژاد، کارشناس اقتصادی روابط بین الملل معتقد است؛ تولید تجهیزات نظامی پس از جنگ جهانی دوم به یکی از پردرآمدترین صنایع دنیا برای کشورهای قدرتمند اقتصادی تبدیل شد به طوری که ارزش مبادلات تجاری در حوزه جنگ افزارها در بعضی سال‌ها از ارزش مبادلات انرژی در بازارهای بین المللی بیشتر شده است.
وی در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا می‌افزاید: بی شک تولید و فروش تجهیزات و ادوات نظامی یکی از مهم‌ترین بخش‌های اقتصاد ایالات متحده را تشکیل می‌دهد و روند تأیید و تصویب قوانین در مجالس آمریکا نشان می‌دهد، صاحبان صنایع مهمات سازی در این کشور نه تنها از لحاظ اقتصادی بسیار قدرتمند شده اند، بلکه نفوذ سیاسی بسیار بالایی در لایه‌های مختلف دولت و پارلمان آمریکا دارند.
شعبان نژاد اضافه می‌کند: دونالد ترامپ نیز با شعار کاهش آمار بیکاری در جامعه آمریکا، رئیس جمهور این کشور شد و پس از بر سرکار آمدن با به راه انداختن جنگ و تنش‌های نظامی با بهانه‌های مختلف در منطقه خاورمیانه، اقتصاد جنگ آمریکا را رونق بخشید و فعالیت صنایع تولید جنگ افزار در این کشور را چند برابر کرد، همین امر باعث کاهش تعداد بیکاران در این کشور شده است و همچنین انعقاد قراردادهای مهم تجاری در حوزه انتقال دانش ساخت سلاح و صادرات جنگ افزار به کشورهای عربی نیز یکی دیگر از عوامل رشد اقتصادی آمریکا بود.
وی ادامه می‌دهد: در حقیقت بدون راه انداختن جنگ و تنش در غرب آسیا، وعده اقتصادی رئیس جمهور آمریکا به مردم این کشور مبنی بر کاهش آمار بیکاری، محقق نمی‌شد و او شانسی برای انتخاب مجدد از سوی مردم آمریکا در انتخابات ریاست جمهوری نداشت اما اکنون با کاهش چشمگیر آمار بیکاری در این کشور، شانس ترامپ برای پیروزی در انتخابات آینده، به بیشترین حد رسیده و تاکید ترامپ بر هرگونه تجارت و مبادلات مالی پرمنفعت با کشورهای جهان، بدون در نظر گرفتن تبعات اجتماعی آن، عامل محبوبیت او در بین آمریکایی‌ها شده است.
شعبان نژاد خاطر نشان می‌کند: بر اساس گزارش اندیشکده صلح استکهلم، اقدامات تنش‌زای دونالد ترامپ در سال ۲۰۱۸ میلادی موجب شد تا بیش از ۷۰ درصد قراردادهای فروش تجهیزات نظامی در منطقه خاورمیانه منعقد شود و در حقیقت اقدامات وی موجب شده تا خاورمیانه که روزگاری به انبار منابع انرژی دنیا معروف بود، به مرکز جنگ و تنش در جهان شهرت پیدا کند و به انبار سلاح دنیا تبدیل شود.
شغل ۷ میلیون آمریکایی به تولید جنگ افزار وابسته است
یکی دیگر از مسائل قابل توجه در این حوزه، آمار اشتغال صنعت جنگ افزار در ایالات متحده است؛ بر اساس گزارش وزارت کار این کشور در سال ۲۰۱۵ میلادی، بیش از دو میلیون نفر به صورت مستقیم در صنایع تولید جنگ افزار کار می‌کنند و پنج میلیون نفر از مردم این کشور نیز به صورت غیر مستقیم شغلی در ارتباط با صنعت تولید ادوات و تجهیزات جنگی دارند.
وابستگی اقتصاد آمریکا به درآمد حاصل از فروش جنگ افزارها، یک تهدید است!
ابراهیم ستاری نایینی، فعال و کارشناس تجارت بین الملل، در همین ارتباط به خبرنگار ایمنا می‌گوید: بحران اقتصادی سال ۲۰۰۸ میلادی در آمریکا و تبعات اجتماعی و سیاسی آن برای دولت این کشور نشان داد که کاهش صادرات تجهیزات نظامی و فناوری‌های جنگی به کشورهای در حال توسعه، چه نقشی در ایجاد مشکلات اجتماعی و اقتصادی در جامعه آمریکا دارد از این رو پس از تجربه تلخ دولت این کشور در بحران سال ۲۰۰۸، دیگر هیچ یک از نمایندگان پارلمان این کشور با طرح‌های توسعه‌ای صنایع تولید جنگ افزار مخالفت نکرد.
وی اضافه می‌کند: اغلب سیاستمداران آمریکایی صاحبان صنایع تولید جنگ افزار هستند و بیشتر فعالان اقتصادی که در حوزه فروش تجهیزات نظامی به کشورهای عربی فعالیت می‌کنند با نمایندگان پارلمان این کشور ارتباطات مناسبیدارند، به همین دلیل دنیای سیاست و قوانین اقتصادی ایالات متحده همواره از توسعه صنایع تولید جنگ افزار این کشور حمایت می‌کند.
ستاری ادامه می‌دهد: توسعه جنگ و تنش‌های نظامی در میان کشورهای مختلف در سال‌های اخیر، نشان می‌دهد تجارت فروش تجهیزات نظامی ایالات متحده به زودی نقش پر رنگ تری در نظام اقتصادی این کشور بر عهده می‌گیرد و شاید منافع مالی حاصل از فروش جنگ افزارها برای آمریکا به زودی ارزشی بیش از صادرات نفت و گاز کشورهای خاورمیانه پیدا کند.
وی یادآور می‌شود: البته وابستگی نظام اقتصادی آمریکا به درآمد حاصل از فروش تجهیزات نظامی و جنگ افزارها، نوعی تهدید برای آینده اقتصاد این کشور محسوب می‌شود زیرا رقبای منطقه‌ای ایالات متحده همچون روسیه و انگلیس همواره می‌کوشند تا از طریق توسعه صادرات تجهیزات نظامی خود و یا استفاده از تاکتیک‌های دموکراسی، تنش و شرایط جنگی را به نفع خود مدیریت کنند.
ستاری افزود: از طرفی ظرفیت‌های بسیار زیادی در دنیای امروز ارتباطات و فناوری اطلاعات، وجود دارد که کشورهای مختلف یکی پس از دیگری در حال کشف آنها هستند؛ اینترنت اشیا و فناوری‌های مربوط به نسل ششم ارتباطات یکی از این ظرفیت‌های مهم اقتصادی است که توسط کشورهای شرقی قاره آسیا کشف شده و پتانسیل علمی کشور ما نشان می‌دهد ایران نیز می‌تواند بازار انحصاری محصولات منحصر به فرد خود در دنیا را داشته باشد.
بر اساس نظر کارشناسان و گزارش اندیشکده مطالعات خاورمیانه، بودجه نظامی کشورهای منطقه غرب آسیا با توجه به داغ شدن تنور جنگ در خاورمیانه، در سال ۲۰۲۰ میلادی باز هم افزایش چشمگیری را تجربه خواهد کرد و همین موضوع نشانه خوبی برای صاحبان صنایع تولید جنگ افزار در ایالات متحده است، پیش بینی می‌شود اقتصاد جنگ افروزی این کشور در سال ۲۰۲۰ رونق بیشتری خواهد داشت.
گزارش از: سپهر زارع – خبرنگار ایمنا
نظر شما